در این قانون عبارات اختصاری زیر جایگزین عناوین کامل آن می‌گردد:
الف - «فرماندهی کل» به جای فرماندهی کل نیروهای مسلح.
ب - «ستاد کل» به جای ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح.
ج - «سپاه» به جای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
د - «نیروهای مسلح» به جای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
ه- - «وزارت» به جای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
و - «ارتش» به جای ارتش جمهوری اسلامی ایران.
قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
مصوب 1370/07/21 مجلس شورای اسلامی
نیروهای مسلح عبارتند از: سپاه، ارتش و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به مجموعه ستاد کل سپاه حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، نیروهای زمینی، هوایی، دریائی و مقاومت بسیج و قدس و سازمانهای وابسته به آنها اطلاق می‌گردد.
استخدام در سپاه عبارتست از گزینش افراد واجد صلاحیت برای انجام خدمت موظف در یکی از مشاغل پیش بینی شده در این قانون.
مشاغل سپاه، ستاد کل و وزارت از نظر ماهیت شغل، به سه گروه تقسیم می‌شوند: شغل نظامی، شغل کارمندی و شغل مشترک.
تبصره 1 - مشاغل فرماندهی، مدیریتهای سطوح بالای سپاه و سایر مشاغلی که نیاز به دانش و مهارت نظامی داشته یا در ارتباط مستقیم با ماموریتهای نظامی سپاه باشند از مشاغل نظامی محسوب می‌شوند.
تبصره 2 - غیر از مشاغل موضوع تبصره 1 این ماده، مدیریت سایر رده های سپاه و سایر مشاغلی که با پشتیبانی های مستقیم و نیز غیرمستقیم ماموریتهای نظامی سپاه ارتباط دارند از مشاغل مشترک می‌باشند.
تبصره 3 - مشاغل نظامی، کارمندی، و مشترک با رعایت مفاد این قانون در جداول سازمان مشخص می‌شود.
تبصره 1 - مشاغل فرماندهی، مدیریتهای سطوح بالای سپاه و سایر مشاغلی که نیاز به دانش و مهارت نظامی داشته یا در ارتباط مستقیم با ماموریتهای نظامی سپاه باشند از مشاغل نظامی محسوب می‌شوند.
تبصره 2 - غیر از مشاغل موضوع تبصره 1 این ماده، مدیریت سایر رده های سپاه و سایر مشاغلی که با پشتیبانی های مستقیم و نیز غیرمستقیم ماموریتهای نظامی سپاه ارتباط دارند از مشاغل مشترک می‌باشند.
تبصره 3 - مشاغل نظامی، کارمندی، و مشترک با رعایت مفاد این قانون در جداول سازمان مشخص می‌شود.
پرسنل سپاه کسانی هستند که برابر شرایط و مقررات مندرج در این قانون و یا قانون خدمت وظیفه عمومی به خدمت پذیرفته می‌شوند و عبارتند از:
الف - کادر ثابت.
ب - وظیفه.
ج - پیمانی.
د - بسیجی.
الف - کادر ثابت.
ب - وظیفه.
ج - پیمانی.
د - بسیجی.
کادر ثابت به پرسنلی اطلاق می‌گردد که برای انجام خدمت مستمر در سپاه استخدام می‌شوند و عبارتند از:
الف - پاسداران رسمی (نظامیان).
ب - کارمندان.
ج - محصلین.
الف - پاسداران رسمی (نظامیان).
ب - کارمندان.
ج - محصلین.
پاسداران رسمی به پرسنلی اطلاق می‌گردد که برای جهاد در راه خدا و پاسداری و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و نظام جمهوری اسلامی ایران به استخدام سپاه در آمده و پس از طی دوره های آموزشی لازم به یکی از درجات پیش بینی شده در این قانون نائل و از لباس و علائم نظامی استفاده می نمایند.
کارمندان پرسنلی هستند که بر اساس مدارج تحصیلی و یا مهارت تجربی و تخصصی استخدام شده و بدون استفاده از لباس و علائم نظامی، به یکی از رتبه های پیش بینی شده در این قانون نائل می‌شوند.
محصلین، پرسنلی هستند که به منظور خدمت در کادر ثابت به عنوان پاسدار رسمی یا کارمند استخدام و قبل از انتصاب در یکی از مشاغل مندرج در این قانون در یکی از مراکز آموزشی سپاه، یا سایر موسسات آموزشی به هزینه سپاه مشغول تحصیل می‌باشند.
پرسنل وظیفه کسانی هستند که مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی در یکی از دوره های ضرورت، احتیاط یا ذخیره مشغول خدمت می‌باشند.
پرسنل پیمانی به کسانی اطلاق می‌گردد که خدمت پیمانی را به صورت نظامی یا کارمند برابر مقررات مندرج در این قانون انجام می دهند.
پرسنل بسیجی به افرادی اطلاق می‌شود که جهت تحقق ارتش بیست میلیونی تحت پوشش سپاه در می آیند و عبارتند از:
الف - بسیجی عادی: عموم اقشار معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اهداف انقلاب اسلامی هستند که پس از گذراندن دوره آموزش عمومی به خدمت ارتش بیست میلیونی درآمده و سازماندهی می‌شوند.
ب - بسیجی فعال: آن دسته از بسیجیان عادی داوطلب هستند که واجد شرایط لازم بوده و پس از گذراندن دوره های آموزشی، سازماندهی شده و ضمن شرکت در برنامه های حفظ انسجام در انجام ماموریتهای محوله با سپاه همکاری می کنند.
ج - بسیجی ویژه (پاسداران افتخاری):پرسنلی هستند که صلاحیتهای یک پاسدار را دارا می‌باشند و پس از گذراندن آموزشهای مطروحه در این قانون سازماندهی گردیده و متعهد می گردند تا به هنگام نیاز به طور تمام وقت در اختیار سپاه قرار گیرند.
الف - بسیجی عادی: عموم اقشار معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اهداف انقلاب اسلامی هستند که پس از گذراندن دوره آموزش عمومی به خدمت ارتش بیست میلیونی درآمده و سازماندهی می‌شوند.
ب - بسیجی فعال: آن دسته از بسیجیان عادی داوطلب هستند که واجد شرایط لازم بوده و پس از گذراندن دوره های آموزشی، سازماندهی شده و ضمن شرکت در برنامه های حفظ انسجام در انجام ماموریتهای محوله با سپاه همکاری می کنند.
ج - بسیجی ویژه (پاسداران افتخاری):پرسنلی هستند که صلاحیتهای یک پاسدار را دارا می‌باشند و پس از گذراندن آموزشهای مطروحه در این قانون سازماندهی گردیده و متعهد می گردند تا به هنگام نیاز به طور تمام وقت در اختیار سپاه قرار گیرند.
سپاه می‌تواند از پرسنل رسمی وزارتخانه ها و موسسات وابسته به دولت یا نهادهای انقلابی و نیروهای مسلح با کسب موافقت سازمان مربوطه به تناسب در وظایف مورد نیاز بر طبق آییننامه ای که توسط ستاد کل سپاه با همکاری وزارت تهیه و به تصویب هیات دولت می‌رسد به صورت مامور و یا انتقال استفاده نماید.
تبصره - انتقال یا مامور به خدمت نمودن اینگونه پرسنل در زمان جنگ و بحران، تابع ضوابط خاصی است که توسط ستاد کل سپاه با همکاری وزارت و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - انتقال یا مامور به خدمت نمودن اینگونه پرسنل در زمان جنگ و بحران، تابع ضوابط خاصی است که توسط ستاد کل سپاه با همکاری وزارت و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
افراد خرید خدمت سپاه، ستاد کل و وزارت دفاع به کسانی اطلاق می‌شود که بر طبق مقررات مربوط خدمت مشخصی را برابر قرارداد تنظیمی انجام می دهند.
شرایط عمومی استخدام کادر ثابت و پیمانی و پرسنل بسیجی ویژه (پاسداران افتخاری) به شرح زیر می‌باشد:
الف - اعتقاد به مبانی اسلام ناب محمدی (ص)، انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران.
ب - اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه.
ج - التزام عملی به احکام اسلام و قوانین جمهوری اسلامی و رعایت موازین اخلاق اسلامی.
د - عدم عضویت و هواداری از احزاب و گروهها و سازمانهای سیاسی.
ه- - نداشتن سابقه عضویت و یا هواداری از احزاب و گروهها و سازمانهای غیراسلامی، التقاطی، الحادی و غیرقانونی.
و - عدم اعتیاد به مواد مخدر و محکومیت به محرومیت از خدمات دولتی.
ز - داشتن شرایط تحصیلی و یا تخصصی مورد نیاز.
ح - داشتن سلامت و توانائی جسمی و روانی متناسب با خدمت مورد نیاز.
ط - داشتن حداقل 16 سال سن تمام و حداکثر 40 سال سن.
ی - داشتن حسن شهرت و عدم سوء سابقه.
تبصره 1 - استخدام پرسنل کادر ثابت، مشروط به داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.
تبصره 2 - پرسنل پیمانی و بسیجی ویژه از شرط حداکثر سن و محصلین از حداقل سن تعیین شده مستثنی می‌باشند.
تبصره 3 - برای مشاغل کارمندی در شرایط مساوی استخدام، ایثارگران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و خانواده درجه یک آنان در اولویت می‌باشند.
تبصره 4 - استخدام پرسنل مذکور در این ماده منوط به تایید صلاحیت آنان توسط هیات مرکزی گزینش است که پس از ارزیابی در طول دوره آموزش اولیه صورت می‌گیرد و در صورت لزوم هیات مرکزی گزینش می‌تواند این اختیار را به هسته های گزینش تفویض نماید.
الف - اعتقاد به مبانی اسلام ناب محمدی (ص)، انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران.
ب - اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه.
ج - التزام عملی به احکام اسلام و قوانین جمهوری اسلامی و رعایت موازین اخلاق اسلامی.
د - عدم عضویت و هواداری از احزاب و گروهها و سازمانهای سیاسی.
ه- - نداشتن سابقه عضویت و یا هواداری از احزاب و گروهها و سازمانهای غیراسلامی، التقاطی، الحادی و غیرقانونی.
و - عدم اعتیاد به مواد مخدر و محکومیت به محرومیت از خدمات دولتی.
ز - داشتن شرایط تحصیلی و یا تخصصی مورد نیاز.
ح - داشتن سلامت و توانائی جسمی و روانی متناسب با خدمت مورد نیاز.
ط - داشتن حداقل 16 سال سن تمام و حداکثر 40 سال سن.
ی - داشتن حسن شهرت و عدم سوء سابقه.
تبصره 1 - استخدام پرسنل کادر ثابت، مشروط به داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.
تبصره 2 - پرسنل پیمانی و بسیجی ویژه از شرط حداکثر سن و محصلین از حداقل سن تعیین شده مستثنی می‌باشند.
تبصره 3 - برای مشاغل کارمندی در شرایط مساوی استخدام، ایثارگران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و خانواده درجه یک آنان در اولویت می‌باشند.
تبصره 4 - استخدام پرسنل مذکور در این ماده منوط به تایید صلاحیت آنان توسط هیات مرکزی گزینش است که پس از ارزیابی در طول دوره آموزش اولیه صورت می‌گیرد و در صورت لزوم هیات مرکزی گزینش می‌تواند این اختیار را به هسته های گزینش تفویض نماید.
هیات مرکزی گزینش در سپاه مرکب از فرمانده کل سپاه یا جانشین وی، نماینده ولی فقیه در سپاه یا جانشین وی، رئیس ستاد کل سپاه، مسئول حفاظت اطلاعات سپاه و معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه، به عنوان دبیر هیات و وزیر یا جانشین وی تشکیل می‌گردد و در چارچوب مفاد این قانون، وظیفه تعیین سیاستهای گزینش پرسنل سپاه و تدوین دستورالعملهای مورد نیاز و نظارت بر کار هسته های گزینش در سپاه را به عهده دارد.
تبصره - هسته های گزینش در ستاد کل سپاه، نیروها و سازمانهای وابسته، توسط هیات مرکزی گزینش سپاه، برای گزینش پرسنل تشکیل می‌گردد.
تبصره - هسته های گزینش در ستاد کل سپاه، نیروها و سازمانهای وابسته، توسط هیات مرکزی گزینش سپاه، برای گزینش پرسنل تشکیل می‌گردد.
استخدام پرسنل نظامی برای خدمت در کادر ثابت بر اساس یکی از مقاطع تحصیلی پایان دوره های راهنمائی، دبیرستان، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و بالاتر انجام می‌گیرد.
کارمندان به دو صورت زیر استخدام می‌شوند:
الف - بر اساس مدارک تحصیلی در یکی از مقاطع پایان دوره های دبیرستان، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس، دکترا و بالاتر.
ب - بر اساس تخصص و مهارت عملی با داشتن حداقل مدرک پایان دوره تکمیلی نهضت سوادآموزی و حداکثر پایان دوره دبیرستان.
الف - بر اساس مدارک تحصیلی در یکی از مقاطع پایان دوره های دبیرستان، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس، دکترا و بالاتر.
ب - بر اساس تخصص و مهارت عملی با داشتن حداقل مدرک پایان دوره تکمیلی نهضت سوادآموزی و حداکثر پایان دوره دبیرستان.
سپاه برای مشاغلی که مستلزم به کارگیری زنان باشد آنان را استخدام می‌نماید تغییر محل خدمت زنان باید حتی الامکان تابع شرایط خدمتی همسران آنان باشد.
سپاه می‌تواند به منظور تامین نیاز سازمانی خود داوطلبانی را که حداقل دارای مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدائی می‌باشند با اخذ تعهد 5 سال خدمت نظامی و یا 6 سال خدمت کارمندی به صورت پیمانی استخدام نماید.تمدید مهلت و تجدید قرارداد مجاز نمی‌باشد.
تبصره 1 - خدمت پرسنل پیمانی که خدمت دوره ضرورت را انجام نداده اند به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقی می‌گردد و در صورتی که قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفی یا برکنار گردند برابر قانون خدمت وظیفه عمومی با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره 2 - سپاه می‌تواند پرسنلی را که در حال انجام خدمت دوره ضرورت می‌باشد به صورت پیمانی استخدام نماید.
تبصره 1 - خدمت پرسنل پیمانی که خدمت دوره ضرورت را انجام نداده اند به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقی می‌گردد و در صورتی که قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفی یا برکنار گردند برابر قانون خدمت وظیفه عمومی با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره 2 - سپاه می‌تواند پرسنلی را که در حال انجام خدمت دوره ضرورت می‌باشد به صورت پیمانی استخدام نماید.
سپاه می‌تواند در صورت نیاز از پرسنل وظیفه در حین دوره خدمت ضرورت و همچنین پرسنل پیمانی در طول مدت قرارداد و پرسنل بسیجی اعم از عادی، فعال یا ویژه که شرایط لازم را دارا هستند برای کادر ثابت استخدام نماید و این قبیل داوطلبان در شرایط مساوی از اولویت برخوردارند آموزش، درجه یا رتبه و ترفیعات آنان تابع مقررات مندرج در این قانون خواهد بود.
سپاه می‌تواند در صورت نیاز با پرسنل بسیجی ویژه که حداقل 18 سال تمام سن داشته باشند، قراردادی انعقاد نماید که خدمت دوره ضرورت خود را پس از گذراندن آموزشهای لازم در طول حداکثر 10 سال، هر سال به مدت حداقل یکماه طی نمایند، تا بدینوسیله همواره آمادگی رزمی برای ماموریتهای مختلف در شرایط ویژه را داشته باشند.
تبصره 1 - سپاه در مواقع جنگ و اضطرار این نیروها را احضار نموده و چنانچه بیشتر از مدت یکماه در هر سال خدمت نمایند به همان اندازه از مدت خدمت و آموزش سالهای بعد کسر خواهد شد.
تبصره 2 - این دسته از پرسنل پس از گذراندن آموزشهای لازم در بدو خدمت از حقوق اجتماعی افراد منقضی خدمت وظیفه عمومی برای استخدام و تحصیل و نظیر آن برخوردار می باشند، لیکن در صورت قطع یا لغو یا بطلان قرارداد تا انجام کامل خدمت ضرورت، حقوق مزبور از آنها سلب می شود.
تبصره 3 - کلیه نهادها و سازمانها و وزارتخانه ها و شرکتهای دولتی و کارفرمایان بخش خصوصی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی موظفند شغل این دسته از افراد را در طول خدمت سالانه آنها در سپاه حفظ نمایند، افراد مزبور در این مدت از دستگاه مربوطه حقوق و مزایا دریافت نخواهند نمود.
تبصره 4 - حقوق و مزایای این افراد بعد از آموزشهای لازم بدو خدمت مطابق حقوق و مزایای پرسنل کادر ثابت نظامی هم ردیف خواهد بود.
تبصره 5 - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت و ستاد کل سپاه پس از کسب نظر از سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 1 - سپاه در مواقع جنگ و اضطرار این نیروها را احضار نموده و چنانچه بیشتر از مدت یکماه در هر سال خدمت نمایند به همان اندازه از مدت خدمت و آموزش سالهای بعد کسر خواهد شد.
تبصره 2 - این دسته از پرسنل پس از گذراندن آموزشهای لازم در بدو خدمت از حقوق اجتماعی افراد منقضی خدمت وظیفه عمومی برای استخدام و تحصیل و نظیر آن برخوردار می باشند، لیکن در صورت قطع یا لغو یا بطلان قرارداد تا انجام کامل خدمت ضرورت، حقوق مزبور از آنها سلب می شود.
تبصره 3 - کلیه نهادها و سازمانها و وزارتخانه ها و شرکتهای دولتی و کارفرمایان بخش خصوصی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی موظفند شغل این دسته از افراد را در طول خدمت سالانه آنها در سپاه حفظ نمایند، افراد مزبور در این مدت از دستگاه مربوطه حقوق و مزایا دریافت نخواهند نمود.
تبصره 4 - حقوق و مزایای این افراد بعد از آموزشهای لازم بدو خدمت مطابق حقوق و مزایای پرسنل کادر ثابت نظامی هم ردیف خواهد بود.
تبصره 5 - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت و ستاد کل سپاه پس از کسب نظر از سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
خرید خدمت اشخاص بنا به ضرورت و برای مدت محدود با تشخیص نیروها و سازمانهای استخدام کننده به موجب آییننامه موضوع ماده 37 قانون ارتش می‌باشد و اصلاحات مورد نیاز آن توسط ستاد کل سپاه با هماهنگی وزارت تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
استخدام اعضای هیات علمی موسسات آموزش عالی سپاه و پرداخت حق التدریس به اساتید و مربیان مقاطع دانشگاهی بر اساس مقررات استخدامی هیات علمی دانشگاهها خواهد بود.
تبصره - استخدام مربی و پرداخت حق التدریس برای آموزشهای پآیین تر از سطوح دانشگاهی تابع آییننامه موضوع ماده 38 قانون ارتش خواهد بود.
اصلاحات مورد نیاز توسط ستاد کل سپاه با هماهنگی وزارت دفاع تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
تبصره - استخدام مربی و پرداخت حق التدریس برای آموزشهای پآیین تر از سطوح دانشگاهی تابع آییننامه موضوع ماده 38 قانون ارتش خواهد بود.
اصلاحات مورد نیاز توسط ستاد کل سپاه با هماهنگی وزارت دفاع تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
استخدام افراد در سپاه، بدون نیاز سازمانی و همچنین استخدام و یا تغییر وضع پرسنل جز به یکی از صور مذکور در این قانون مطلقاً ممنوع است.
تعداد و ترکیب نیروی انسانی سپاه، و همچنین نسبت درجات و رتبه های آنان بر مبنای خط مشی، استراتژی و تهدیدات، برابر جداول سازمان و تجهیزات مصوب و به نسبتی که به وسیله ستاد کل سپاه تعیین و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید مشخص می‌گردد.
تبصره 1 - جداول سازمان نیروی انسانی سپاه و ستاد کل شامل محلهای سازمانی، و ضرورت نظامی یا کارمندی یا مشترک بودن شغل و درجات و رتبه های متناسب برای هر محل سازمانی حسب مورد توسط ستاد کل سپاه و ستاد کل تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 2 - به منظور جلوگیری از تورم پرسنل کادر ثابت در سپاه و سازمانهای وابسته، در جداول سازمانی مشاغل باید به نحوی پیش بینی گردد که حتی الامکان از پرسنل وظیفه، پیمانی و بسیجی استفاده شود.
تبصره 1 - جداول سازمان نیروی انسانی سپاه و ستاد کل شامل محلهای سازمانی، و ضرورت نظامی یا کارمندی یا مشترک بودن شغل و درجات و رتبه های متناسب برای هر محل سازمانی حسب مورد توسط ستاد کل سپاه و ستاد کل تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 2 - به منظور جلوگیری از تورم پرسنل کادر ثابت در سپاه و سازمانهای وابسته، در جداول سازمانی مشاغل باید به نحوی پیش بینی گردد که حتی الامکان از پرسنل وظیفه، پیمانی و بسیجی استفاده شود.
رسته عبارتست از مجموعه رشته های شغلی که از نظر تخصص یا نوع آموزش وابستگی و ارتباط نزدیک داشته باشند.
مشاغل سپاه به تناسب احتیاج نیروها و سازمانها از رسته های مختلف تشکیل می‌شود. انواع رسته و علائم رسته ای و همچنین علائم درجات و شکل لباس پرسنل نظامی به موجب دستورالعملهائی خواهد بود که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
به کارگیری پرسنل در مشاغل غیرمرتبط با رسته آنان ممنوع بوده و سپاه موظف است به منظور ایجاد انعطاف در اجرای ماموریتهای محوله به غیر از رسته اصلی، رسته رزمی یا پشتیبانی رزمی دیگری برای کلیه پرسنل پیش بینی نماید.
تبصره - تغییر رسته پرسنل ممنوع می‌باشد و در موارد لزوم برابر دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - تغییر رسته پرسنل ممنوع می‌باشد و در موارد لزوم برابر دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
ستاد کل سپاه موظف است حداکثر ظرف مدت یک سال در چارچوب این قانون، کلیه مشاغل سپاه را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و شرح وظایف و شرایط احراز هر شغل را تعیین و پس از تایید فرماندهی کل سپاه در انتصابات و ترفیعات ملاک عمل قرار دهد.
ستاد کل سپاه موظف است مشاغل مختص کارمندان موضوع بند (ب) ماده 19 این قانون را از نظر پیچیدگی و تخصص به سه گروه (1)، (2) و (3) و میزان مهارت در انجام مشاغل هر یک از سه گروه را به سه رده (1) و (2) و (3) طبقه بندی نماید. کمیسیون ارزیابی مهارت در بدو استخدام، تخصص و مهارت این قبیل کارمندان را مورد ارزیابی قرارداده و گروه و رده آنان را تعیین می‌نماید.
ستاد کل سپاه می‌تواند بنا به دستور فرماندهی کل سپاه برای انجام وظایف پیش بینی نشده پستهای موقت را ایجاد نموده و حداکثر ظرف مدت یک سال تکلیف آنان را از لحاظ حذف شغل و یا درج آن در جداول سازمان معین نماید.
دوره های آموزشی پرسنل کادر ثابت و بسیجی ویژه به شرح زیر می‌باشد:
الف - دوره عمومی پاسداری.
ب - دوره تخصصی اولیه.
ج - دوره تخصصی تکمیلی.
د - دوره سرپرستی.
ه- - دوره های علمی و تخصصی.
و - دوره های علوم پایه نظامی.
ز - دوره مقدماتی رسته ای.
ح - دوره عالی رسته ای.
ط - دوره فرماندهی و ستاد.
ی - دوره عالی جنگ.
ک - دوره علوم استراتژیک.
تبصره - نیروها و سازمانهای وابسته به سپاه می‌توانند در صورت لزوم با هماهنگی ستاد کل سپاه علاوه بر آموزشهای فوق، دوره های عرضی آموزشی تخصصی را برای پرسنل تشکیل دهند.
الف - دوره عمومی پاسداری.
ب - دوره تخصصی اولیه.
ج - دوره تخصصی تکمیلی.
د - دوره سرپرستی.
ه- - دوره های علمی و تخصصی.
و - دوره های علوم پایه نظامی.
ز - دوره مقدماتی رسته ای.
ح - دوره عالی رسته ای.
ط - دوره فرماندهی و ستاد.
ی - دوره عالی جنگ.
ک - دوره علوم استراتژیک.
تبصره - نیروها و سازمانهای وابسته به سپاه می‌توانند در صورت لزوم با هماهنگی ستاد کل سپاه علاوه بر آموزشهای فوق، دوره های عرضی آموزشی تخصصی را برای پرسنل تشکیل دهند.
مراکز آموزشی سپاه به شرح زیر می‌باشد:
الف - دبیرستانها و هنرستانهای سپاه.
ب - آموزشگاه نظامی.
ج - دانشکده های علوم و فنون نیروها.
د - دانشکده فرماندهی و ستاد.
ه- - دانشکده علوم استراتژیک.
و - دانشگاه امام حسین (ع) شامل دانشکده علوم پایه نظامی و دانشکده های علمی و تخصصی.
تبصره 1 - دانشکده علوم و فنون نیروها از لحاظ علمی به دانشگاه امام حسین (ع) وابسته بوده و توسط نیروها اداره می‌شود.
تبصره 2 - دانشکده عقیدتی - سیاسی و سایر مراکز آموزش رسته ای عقیدتی - سیاسی سپاه زیر نظر حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه اداره می‌شود.
الف - دبیرستانها و هنرستانهای سپاه.
ب - آموزشگاه نظامی.
ج - دانشکده های علوم و فنون نیروها.
د - دانشکده فرماندهی و ستاد.
ه- - دانشکده علوم استراتژیک.
و - دانشگاه امام حسین (ع) شامل دانشکده علوم پایه نظامی و دانشکده های علمی و تخصصی.
تبصره 1 - دانشکده علوم و فنون نیروها از لحاظ علمی به دانشگاه امام حسین (ع) وابسته بوده و توسط نیروها اداره می‌شود.
تبصره 2 - دانشکده عقیدتی - سیاسی و سایر مراکز آموزش رسته ای عقیدتی - سیاسی سپاه زیر نظر حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه اداره می‌شود.
سپاه می‌تواند برای تامین و تربیت پرسنل کادر ثابت بومی مورد نیاز در استانهای مرزی با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش، دبیرستان و هنرستان تشکیل دهد.
تبصره - مراکز فوق به تشخیص ستاد کل سپاه، در نیروها به تناسب نیاز آنها تشکیل می‌گردد.
اساسنامه این نوع مراکز به تصویب وزارت آموزش و پرورش خواهد رسید.
تبصره - مراکز فوق به تشخیص ستاد کل سپاه، در نیروها به تناسب نیاز آنها تشکیل می‌گردد.
اساسنامه این نوع مراکز به تصویب وزارت آموزش و پرورش خواهد رسید.
دوره آموزش عمومی پاسدار:
دوره آموزش عمومی پاسداری برای پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی استخدام می‌شوند حداقل به مدت شش ماه در آموزشگاه نظامی و برای پرسنلی که با مدارک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر استخدام می‌شوند حداقل به مدت سه ماه در دانشگاه امام حسین (ع) تشکیل می‌شود.این دوره برای پرسنلی که با مدرک دیپلم استخدام می‌شوند در طول دوره های علوم پایه یا دانشکده علوم و فنون نیروها برگزار می‌شود.
دوره آموزش عمومی پاسداری برای پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی استخدام می‌شوند حداقل به مدت شش ماه در آموزشگاه نظامی و برای پرسنلی که با مدارک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر استخدام می‌شوند حداقل به مدت سه ماه در دانشگاه امام حسین (ع) تشکیل می‌شود.این دوره برای پرسنلی که با مدرک دیپلم استخدام می‌شوند در طول دوره های علوم پایه یا دانشکده علوم و فنون نیروها برگزار می‌شود.
دوره آموزش تخصصی اولیه:
این دوره برای پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی استخدام می گردند، بلافاصله بعد از طی دوره آموزش عمومی حداقل به مدت شش ماه در آموزشگاههای نظامی برگزار می‌شود.برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم گردد که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات رزم آور دومی و رزم آور یکمی برآیند.
تبصره - نیروها می‌توانند متناسب با نیاز خود، نسبت به تشکیل آموزشگاههای نظامی جهت برگزاری دوره های آموزش عمومی پاسداری و تخصصی اولیه در یگانها و مناطق مختلف اقدام نمایند.
این دوره برای پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی استخدام می گردند، بلافاصله بعد از طی دوره آموزش عمومی حداقل به مدت شش ماه در آموزشگاههای نظامی برگزار می‌شود.برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم گردد که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات رزم آور دومی و رزم آور یکمی برآیند.
تبصره - نیروها می‌توانند متناسب با نیاز خود، نسبت به تشکیل آموزشگاههای نظامی جهت برگزاری دوره های آموزش عمومی پاسداری و تخصصی اولیه در یگانها و مناطق مختلف اقدام نمایند.
دوره آموزش تخصصی تکمیلی:
دوره های تخصصی تکمیلی برای تکمیل تخصص پرسنل کادر ثابت نظامی با داشتن درجه رزم آور یکمی به مدت حداقل 6 ماه در دانشکده های علوم و فنون نیروها تشکیل می‌گردد و نیروها موظف هستند نسبت به تشکیل این دوره ها طوری اقدام نمایند که کلیه پرسنل با داشتن درجه رزم آور یکمی بتوانند به موقع این دوره را طی نمایند. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم گردد که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات رزمدار دومی و رزمدار یکمی بر آیند.نیل به درجه رزمدار دومی منوط به موفقیت در طی این دوره می‌باشد.
دوره های تخصصی تکمیلی برای تکمیل تخصص پرسنل کادر ثابت نظامی با داشتن درجه رزم آور یکمی به مدت حداقل 6 ماه در دانشکده های علوم و فنون نیروها تشکیل می‌گردد و نیروها موظف هستند نسبت به تشکیل این دوره ها طوری اقدام نمایند که کلیه پرسنل با داشتن درجه رزم آور یکمی بتوانند به موقع این دوره را طی نمایند. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم گردد که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات رزمدار دومی و رزمدار یکمی بر آیند.نیل به درجه رزمدار دومی منوط به موفقیت در طی این دوره می‌باشد.
دوره آموزش سرپرستی:
این دوره برای پرسنل موضوع تبصره یک ماده 77 این قانون در درجه رزمدار یکمی به مدت حداقل 6 ماه برحسب نیاز در دانشکده های علوم و فنون نیروها تشکیل می‌شود. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات ستوانسومی تا ستوانیکمی برآیند. نیل این پرسنل به درجه ستوانسومی منوط به موفقیت در طی این دوره می‌باشد.
تبصره - سپاه می‌تواند دوره های آموزش تخصصی تکمیلی و سرپرستی را به صورت متوالی در یک مرحله اجراء نماید و همچنین می‌تواند بخشی از این دوره ها را به صورت آموزش حین خدمت انجام دهد.
این دوره برای پرسنل موضوع تبصره یک ماده 77 این قانون در درجه رزمدار یکمی به مدت حداقل 6 ماه برحسب نیاز در دانشکده های علوم و فنون نیروها تشکیل می‌شود. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات ستوانسومی تا ستوانیکمی برآیند. نیل این پرسنل به درجه ستوانسومی منوط به موفقیت در طی این دوره می‌باشد.
تبصره - سپاه می‌تواند دوره های آموزش تخصصی تکمیلی و سرپرستی را به صورت متوالی در یک مرحله اجراء نماید و همچنین می‌تواند بخشی از این دوره ها را به صورت آموزش حین خدمت انجام دهد.
دوره های آموزش علوم پایه نظامی:
سپاه برای تامین و تربیت پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک دیپلم استخدام می‌شوند، اقدام به تشکیل دانشکده علوم پایه نظامی در دانشگاه امام حسین (ع) می‌نماید. حداقل مدت آموزش این دانشکده 7 ترم تحصیلی در دو دوره به شرح زیر می‌باشد:
دوره اول - این دوره حداقل شامل 4 ترم تحصیلی می‌باشد و برای آموزش به کسانی که با مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان از طریق مسابقه ورودی پذیرفته می‌شوند، تشکیل می‌گردد.
دوره دوم - این دوره حداقل شامل سه ترم تحصیلی می‌باشد و برای کسانی که با انجام ارزیابی و مسابقه ورودی از بین داوطلبان فارغ التحصیل دوره اول پذیرفته شده اند تشکیل می‌گردد.
تبصره 1 - پرسنلی که با مدرک پآیین تر از دیپلم استخدام شده و موفق به اخذ مدرک دیپلم شده اند حداکثر با 25 سال سن می‌توانند در آزمون ورودی دوره اول دانشکده علوم پایه نظامی شرکت نمایند و در شرایط مساوی حق تقدم با پرسنل شاغل است.
تبصره 2 - در صورت ضرورت و فوریت، سپاه می‌تواند از دارندگان مدارک فوق دیپلم مورد نیاز با داشتن حداکثر 25 سال سن، برای شرکت در آزمون ورودی دوره دوم آموزش علوم پایه نظامی ثبت نام نماید.
تبصره 3 - مواد و برنامه های آموزشی این دانشکده باید طوری تنظیم گردد که با گذراندن دوره های آموزش بعدی، فارغ التحصیلان دوره اول از عهده مشاغل درجات ستوانسومی تا سرهنگی برآمده و فارغ التحصیلان دوره دوم آمادگی انجام وظیفه در مشاغل درجات ستواندومی و بالاتر را داشته باشند.
تبصره 4 - ستاد کل سپاه می‌تواند در رسته هائی که ضروری می داند دوره های دوم علوم پایه نظامی، مقدماتی رسته ای و عالی رسته ای را به صورت پیوسته و با حداقل پنج ترم تحصیلی اجراء نماید.
تبصره 5 - سپاه می‌تواند بنا به ضرورت دوره دوم علوم پایه نظامی را در دانشکده علوم و فنون نیروها اجراء نماید.
سپاه برای تامین و تربیت پرسنل کادر ثابت نظامی که با مدرک دیپلم استخدام می‌شوند، اقدام به تشکیل دانشکده علوم پایه نظامی در دانشگاه امام حسین (ع) می‌نماید. حداقل مدت آموزش این دانشکده 7 ترم تحصیلی در دو دوره به شرح زیر می‌باشد:
دوره اول - این دوره حداقل شامل 4 ترم تحصیلی می‌باشد و برای آموزش به کسانی که با مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان از طریق مسابقه ورودی پذیرفته می‌شوند، تشکیل می‌گردد.
دوره دوم - این دوره حداقل شامل سه ترم تحصیلی می‌باشد و برای کسانی که با انجام ارزیابی و مسابقه ورودی از بین داوطلبان فارغ التحصیل دوره اول پذیرفته شده اند تشکیل می‌گردد.
تبصره 1 - پرسنلی که با مدرک پآیین تر از دیپلم استخدام شده و موفق به اخذ مدرک دیپلم شده اند حداکثر با 25 سال سن می‌توانند در آزمون ورودی دوره اول دانشکده علوم پایه نظامی شرکت نمایند و در شرایط مساوی حق تقدم با پرسنل شاغل است.
تبصره 2 - در صورت ضرورت و فوریت، سپاه می‌تواند از دارندگان مدارک فوق دیپلم مورد نیاز با داشتن حداکثر 25 سال سن، برای شرکت در آزمون ورودی دوره دوم آموزش علوم پایه نظامی ثبت نام نماید.
تبصره 3 - مواد و برنامه های آموزشی این دانشکده باید طوری تنظیم گردد که با گذراندن دوره های آموزش بعدی، فارغ التحصیلان دوره اول از عهده مشاغل درجات ستوانسومی تا سرهنگی برآمده و فارغ التحصیلان دوره دوم آمادگی انجام وظیفه در مشاغل درجات ستواندومی و بالاتر را داشته باشند.
تبصره 4 - ستاد کل سپاه می‌تواند در رسته هائی که ضروری می داند دوره های دوم علوم پایه نظامی، مقدماتی رسته ای و عالی رسته ای را به صورت پیوسته و با حداقل پنج ترم تحصیلی اجراء نماید.
تبصره 5 - سپاه می‌تواند بنا به ضرورت دوره دوم علوم پایه نظامی را در دانشکده علوم و فنون نیروها اجراء نماید.
دوره علمی و تخصصی:
سپاه به منظور تامین و تربیت کادر ثابت فنی و تخصصی مورد نیاز در رسته های مشترک و رشته های دانشگاهی که امکان تامین آن از دانشگاههای کشور نمی‌باشد، اقدام به تشکیل دانشکده های علمی تخصصی با همکاری وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دانشگاه امام حسین (ع) می‌نماید.
سپاه به منظور تامین و تربیت کادر ثابت فنی و تخصصی مورد نیاز در رسته های مشترک و رشته های دانشگاهی که امکان تامین آن از دانشگاههای کشور نمی‌باشد، اقدام به تشکیل دانشکده های علمی تخصصی با همکاری وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دانشگاه امام حسین (ع) می‌نماید.
دوره آموزش مقدماتی رسته ای:
دوره های مقدماتی رسته ای برحسب نیاز به منظور آموزش مقدماتی برای رسته های مورد احتیاج به فارغ التحصیلان دانشکده های علوم پایه نظامی و قبل از شروع به خدمت آنها، حداقل به مدت شش ماه در دانشکده علوم و فنون نیروها تشکیل می‌گردد.
تبصره - فارغ التحصیلان دوره اول علوم پایه که موفق به ورود به دوره نشوند پس از گذراندن دوره مقدماتی رسته ای با داشتن حداکثر 27 سال سن می‌توانند در آزمون دوره دوم علوم پایه نظامی شرکت نمایند.
دوره های مقدماتی رسته ای برحسب نیاز به منظور آموزش مقدماتی برای رسته های مورد احتیاج به فارغ التحصیلان دانشکده های علوم پایه نظامی و قبل از شروع به خدمت آنها، حداقل به مدت شش ماه در دانشکده علوم و فنون نیروها تشکیل می‌گردد.
تبصره - فارغ التحصیلان دوره اول علوم پایه که موفق به ورود به دوره نشوند پس از گذراندن دوره مقدماتی رسته ای با داشتن حداکثر 27 سال سن می‌توانند در آزمون دوره دوم علوم پایه نظامی شرکت نمایند.
دوره آموزش عالی رسته ای:
دوره های عالی رسته ای در درجات ستوانیکمی و سروانی به مدت حداقل 6 ماه برای تمامی پرسنل فارغ التحصیل دوره های مقدماتی رسته ای و پرسنلی که در سطح فارغ التحصیلان این دوره شناخته می‌شوند و از آموزش قبلی آنها حداقل 4 سال گذشته باشد متناسب با رسته های آنان حسب مورد در دانشکده های علوم و فنون نیروها یا دانشکده های علمی تخصصی دانشگاه امام حسین (ع) تشکیل می‌گردد، نیل به درجه سرگردی این قبیل پرسنل منوط به طی این دوره می‌باشد.
دوره های عالی رسته ای در درجات ستوانیکمی و سروانی به مدت حداقل 6 ماه برای تمامی پرسنل فارغ التحصیل دوره های مقدماتی رسته ای و پرسنلی که در سطح فارغ التحصیلان این دوره شناخته می‌شوند و از آموزش قبلی آنها حداقل 4 سال گذشته باشد متناسب با رسته های آنان حسب مورد در دانشکده های علوم و فنون نیروها یا دانشکده های علمی تخصصی دانشگاه امام حسین (ع) تشکیل می‌گردد، نیل به درجه سرگردی این قبیل پرسنل منوط به طی این دوره می‌باشد.
نیروها می‌توانند برای دوره های خاص از قبیل خلبانی و ناوبری، دوره های اول و دوم علوم پایه نظامی را در دانشکده های علوم و فنون نیروها به صورت پیوسته و با حداقل هفت ترم تحصیلی اجراء نمایند.
تبصره - در مواردی که برنامه ها و محتوای آموزشی این دوره ها با رعایت مفاد و مجموع حداقل مدت دوره های مقدماتی و عالی رسته ای برنامه ریزی و اجراء شده باشد، فارغ التحصیلان مذکور دوره مقدماتی و عالی رسته ای گذرانده شناخته می‌شوند.
تبصره - در مواردی که برنامه ها و محتوای آموزشی این دوره ها با رعایت مفاد و مجموع حداقل مدت دوره های مقدماتی و عالی رسته ای برنامه ریزی و اجراء شده باشد، فارغ التحصیلان مذکور دوره مقدماتی و عالی رسته ای گذرانده شناخته می‌شوند.
دارندگان مدارک فوق دیپلم و بالاتر، در رشته های تحصیلی که دربرگیرنده محتوای آموزشی دوره های مقدماتی و عالی رسته ای هر یک از رسته های غیررزمی باشند، در صورت گذراندن آموزشهای مورد نیاز حسب مورد آموزش مقدماتی یا عالی رسته ای دیده، شناخته می‌شوند.
دوره آموزش فرماندهی و ستاد:
دوره آموزش فرماندهی و ستاد، برای آموزش به فارغ التحصیلان دوره های دوم دانشکده های علوم و فنون نیروها یا علوم پایه نظامی که دوره عالی رسته ای را طی نموده اند، و یا در سطح فارغ التحصیلان این دوره شناخته شده اند و همچنین دارندگان مدارک لیسانس و بالاتر مورد نیاز که حداقل 3 سال از آموزش قبلی آنها گذشته باشد، در درجات سرگردی، و سرهنگ دومی در دانشکده فرماندهی و ستاد تشکیل می‌شود و مدت دوره آن حداقل 9 ماه خواهد بود.
تبصره - مواد و برنامه های آموزشی دانشکده فرماندهی و ستاد می باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن توانائی طراحی، فرماندهی و مدیریت رده های بالای سپاه و سایر نیروهای مسلح را داشته باشند. فارغ التحصیلان دانشکده فرماندهی و ستاد از یک سال ارشدیت برخوردار می گردند.
دوره آموزش فرماندهی و ستاد، برای آموزش به فارغ التحصیلان دوره های دوم دانشکده های علوم و فنون نیروها یا علوم پایه نظامی که دوره عالی رسته ای را طی نموده اند، و یا در سطح فارغ التحصیلان این دوره شناخته شده اند و همچنین دارندگان مدارک لیسانس و بالاتر مورد نیاز که حداقل 3 سال از آموزش قبلی آنها گذشته باشد، در درجات سرگردی، و سرهنگ دومی در دانشکده فرماندهی و ستاد تشکیل می‌شود و مدت دوره آن حداقل 9 ماه خواهد بود.
تبصره - مواد و برنامه های آموزشی دانشکده فرماندهی و ستاد می باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن توانائی طراحی، فرماندهی و مدیریت رده های بالای سپاه و سایر نیروهای مسلح را داشته باشند. فارغ التحصیلان دانشکده فرماندهی و ستاد از یک سال ارشدیت برخوردار می گردند.
دوره آموزش عالی جنگ:
این دوره برای فارغ التحصیلان دوره آموزش فرماندهی و ستاد که حداقل دو سال از آموزش قبلی آنها گذشته باشد، در درجات سرهنگی و سرتیپ دومی در دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه تشکیل می‌شود.حداقل مدت این دوره 9 ماه بوده و فارغ التحصیلان آن از یک سال ارشدیت برخوردار خواهند بود مواد و برنامه های آموزشی این دوره باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن آشنائی کافی با طرحهای دفاعی کشور را داشته باشند و نیل به درجه سپهبدی و ارتشبدی مشروط به گذراندن این دوره خواهد بود.
این دوره برای فارغ التحصیلان دوره آموزش فرماندهی و ستاد که حداقل دو سال از آموزش قبلی آنها گذشته باشد، در درجات سرهنگی و سرتیپ دومی در دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه تشکیل می‌شود.حداقل مدت این دوره 9 ماه بوده و فارغ التحصیلان آن از یک سال ارشدیت برخوردار خواهند بود مواد و برنامه های آموزشی این دوره باید طوری تنظیم شود که فارغ التحصیلان آن آشنائی کافی با طرحهای دفاعی کشور را داشته باشند و نیل به درجه سپهبدی و ارتشبدی مشروط به گذراندن این دوره خواهد بود.
دوره آموزش علوم استراتژیک:
این دوره برای آموزش، مطالعه و تحقیق در زمینه سیاست کلی نظامی - سیاسی و خط مشی کشور در امور دفاعی به مدت یک سال خواهد بود. فارغ التحصیلان دوره های دانشکده فرماندهی و ستاد و دارندگان مدارک تحصیلی فوق لیسانس و دکترای مورد نیاز سپاه با داشتن حداقل درجه سرهنگی و کارمندانی که دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر می‌باشند، همچنین مقامات مملکتی که نظامی نبوده، ولی به نحوی از انحاء در مسائل دفاعی مسئولیتهائی دارند و فرماندهان و مدیران رده بالای نیروهای مسلح ملل مسلمان و مستضعف غیرمعارض با اسلام با معرفی فرماندهی کل سپاه و تصویب فرماندهی کل می‌توانند این دوره را طی نمایند. این دوره در دانشکده علوم استراتژیک ستاد کل سپاه برگزار می‌گردد.
تبصره - ستاد کل موظف است پس از کسب آمادگی لازم و تصویب فرماندهی کل، دانشکده علوم استراتژیک سپاه و دانشگاه علوم استراتژیک ارتش را در هم ادغام و دوره های آموزش علوم استراتژیک را تحت نظر آن ستاد برگزار نماید.
این دوره برای آموزش، مطالعه و تحقیق در زمینه سیاست کلی نظامی - سیاسی و خط مشی کشور در امور دفاعی به مدت یک سال خواهد بود. فارغ التحصیلان دوره های دانشکده فرماندهی و ستاد و دارندگان مدارک تحصیلی فوق لیسانس و دکترای مورد نیاز سپاه با داشتن حداقل درجه سرهنگی و کارمندانی که دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر می‌باشند، همچنین مقامات مملکتی که نظامی نبوده، ولی به نحوی از انحاء در مسائل دفاعی مسئولیتهائی دارند و فرماندهان و مدیران رده بالای نیروهای مسلح ملل مسلمان و مستضعف غیرمعارض با اسلام با معرفی فرماندهی کل سپاه و تصویب فرماندهی کل می‌توانند این دوره را طی نمایند. این دوره در دانشکده علوم استراتژیک ستاد کل سپاه برگزار می‌گردد.
تبصره - ستاد کل موظف است پس از کسب آمادگی لازم و تصویب فرماندهی کل، دانشکده علوم استراتژیک سپاه و دانشگاه علوم استراتژیک ارتش را در هم ادغام و دوره های آموزش علوم استراتژیک را تحت نظر آن ستاد برگزار نماید.
کلیه کارمندان اعم از کادر ثابت و پیمانی در بدو خدمت باید یک دوره آموزش مقدماتی نظامی و آشنایی با قوانین و مقررات و آییننامه ها و وضعیت خدمتی خویش در سپاه را طی نمایند. مدت این دوره برای پرسنلی که دوره خدمت ضرورت را طی نموده‌اند حداقل یکماه می‌باشد. و برای کسانی که دوره ضرورت را طی ننموده‌اند حداقل سه ماه خواهد بود.
پرسنل پیمانی که به صورت نظامی خدمت خواهند کرد و همچنین پرسنل وظیفه در بدو خدمت، دوره های آموزشی مقدماتی نظامی و تخصصی مربوطه را طی خواهند نمود.
تبصره - سپاه موظف است با همکاری نهضت سوادآموزی، و ارگانهای ذیربط برای پرسنل وظیفه امکانات سوادآموزی را فراهم آورد.
تبصره - سپاه موظف است با همکاری نهضت سوادآموزی، و ارگانهای ذیربط برای پرسنل وظیفه امکانات سوادآموزی را فراهم آورد.
اساسنامه، مواد و برنامه های آموزشی هر یک از دوره ها و مراکز آموزشی با توجه به مواد مندرج در این قانون و قوانین آموزشی کشور توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 1 - تهیه اساسنامه و برنامه های آموزشی دوره ها و مراکز آموزشی رسته عقیدتی - سیاسی به عهده نمایندگی ولی فقیه در سپاه می‌باشد.
تبصره 2 - برنامه های آموزشهای عقیدتی - سیاسی دوره ها با هماهنگی نمایندگی ولی فقیه و مواد آموزشهای عقیدتی - سیاسی و حفاظت اطلاعات دوره ها، توسط نماینده ولی فقیه و حفاظت اطلاعات در سپاه تهیه می‌شود.
تبصره 1 - تهیه اساسنامه و برنامه های آموزشی دوره ها و مراکز آموزشی رسته عقیدتی - سیاسی به عهده نمایندگی ولی فقیه در سپاه می‌باشد.
تبصره 2 - برنامه های آموزشهای عقیدتی - سیاسی دوره ها با هماهنگی نمایندگی ولی فقیه و مواد آموزشهای عقیدتی - سیاسی و حفاظت اطلاعات دوره ها، توسط نماینده ولی فقیه و حفاظت اطلاعات در سپاه تهیه می‌شود.
آموزشهای سپاه باید به گونه ای برنامه ریزی و اجراء گردد که نیاز سازمان مربوط را به بهترین نحو مرتفع نموده و سپاه را به سمت خودکفائی سوق دهد و در زمان صلح نیز، پرسنل از عهده انجام وظایف مقرر در اصل 147 قانون اساسی برآیند.
سپاه موظف است برای تقویت بینش عقیدتی - سیاسی و بالا بردن دانش و توان نظامی پرسنل در حین خدمت، نسبت به انتشار نشریات و برگزاری اردوهای آموزشی، سفرهای علمی و دوره های کوتاه مدت توجیهی و نیز تداوم آموزش اقدام نماید.
سپاه موظف است در کلیه آموزشها و در حین خدمت برنامه های لازم را به منظور کسب آمادگی جسمانی پرسنل، متناسب با ماموریتها پیش بینی و اجراء نماید.
پرسنلی که به هر یک از مراکز و دوره های آموزشی پیش بینی شده در این قانون اعزام می‌شوند باید فرصت ادامه خدمت و بازدهی متناسب با مدت و کیفیت و اهمیت دوره آموزش به میزان حداقل دو برابر مدت تحصیلی پس از اتمام آن را داشته باشند. این مدت در اساسنامه های آموزشی تعیین می‌گردد.
ستاد کل سپاه موظف است با هماهنگی وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بخشی از نیازهای تخصصی خود را از طریق بورسیه از دانشگاهها و موسسات آموزشی خارج از سپاه تامین نماید.
ستاد کل سپاه موظف است همه ساله نیازهای تخصصی و تحصیلی خود را اعلام نماید تا پرسنل در صورت تمایل بتوانند با موافقت نیرو یا سازمان مربوطه، در رشته های مزبور تحصیل نمایند.
در زمان جنگ و بحران و بنا به ضرورت، طول دوره های آموزشی به پیشنهاد سپاه و تصویب فرماندهی کل با حفظ سطح کیفی آموزشها می‌تواند تقلیل یابد.
ستاد کل سپاه می‌تواند هر یک از دوره های آموزشی را که بین دو یا چند نیرو و سازمان مشترک باشد، به وسیله یکی از نیروها یا سازمانها که بیشترین نیاز را بنا به تایید فرمانده کل سپاه دارد، دایر نماید. پرسنل سایر نیروها و سازمانها نیز در آن دوره آموزش خواهند دید.
دوره های آموزشی پرسنل بسیجی عادی و فعال به شرح زیر می‌باشد:
الف - دوره عمومی مقدماتی.
ب - دوره عمومی تکمیلی.
ج - دوره تخصصی بسیج.
د - دوره یادآوری و حفظ انسجام.
الف - دوره عمومی مقدماتی.
ب - دوره عمومی تکمیلی.
ج - دوره تخصصی بسیج.
د - دوره یادآوری و حفظ انسجام.
دوره آموزش عمومی مقدماتی بسیج:
دوره های آموزش عمومی مقدماتی عبارتند از آموزشهای اولیه در حد دفاع که برای کلیه بسیجیان عادی و فعال حداقل به مدت 15 روز در رده های مقاومت نیروی مقاومت بسیج سپاه، در محلات، ادارات، سازمانها، موسسات دولتی و غیردولتی، در زمینه های دفاع نظامی، غیرنظامی و مقاومت محلی برگزار می‌گردد.
دوره های آموزش عمومی مقدماتی عبارتند از آموزشهای اولیه در حد دفاع که برای کلیه بسیجیان عادی و فعال حداقل به مدت 15 روز در رده های مقاومت نیروی مقاومت بسیج سپاه، در محلات، ادارات، سازمانها، موسسات دولتی و غیردولتی، در زمینه های دفاع نظامی، غیرنظامی و مقاومت محلی برگزار می‌گردد.
دوره آموزش عمومی تکمیلی بسیج:
دوره های آموزش عمومی تکمیلی بسیج برای آن عده از بسیجیان که دوره عمومی مقدماتی را طی کرده باشند به مدت چهل و پنج روز در مراکز آموزشی نیروی مقاومت بسیج سپاه برگزار می‌شود. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید چنان تنظیم شود که این دوره معادل دو ماه از آموزش و خدمت وظیفه عمومی افراد محسوب شود.
دوره های آموزش عمومی تکمیلی بسیج برای آن عده از بسیجیان که دوره عمومی مقدماتی را طی کرده باشند به مدت چهل و پنج روز در مراکز آموزشی نیروی مقاومت بسیج سپاه برگزار می‌شود. برنامه ها و مواد آموزشی این دوره باید چنان تنظیم شود که این دوره معادل دو ماه از آموزش و خدمت وظیفه عمومی افراد محسوب شود.
وزارت آموزش و پرورش موظف است با هماهنگی و نظارت سپاه، نسبت به اجرای آموزشهای تئوری و عملی نظامی در قالب دروس اجباری، در بین محصلین مقاطع مختلف تحصیلی، به منظور تحقق ارتش بیست میلیونی، ایجاد علاقه و آمادگی دفاعی و حفظ و تداوم آن در زمینه های دفاع نظامی، غیرنظامی و مقاومت محلی به ترتیب زیر اقدام نماید:
الف - در مقطع راهنمائی حداقل 2 ساعت در هفته به صورت تئوری و یک روز در سال به صورت اردوی عملی.
ب - در مقطع متوسطه حداقل 3 ساعت در هفته به صورت تئوری و 3 روز در سال به صورت اردوهای عملی به نحوی که در پایان دوره متوسطه معادل آموزشهای مقدماتی نظام وظیفه را گذرانده باشند.
تبصره 1 - آییننامه اجرایی این ماده شامل نحوه نظارت سپاه و همکاری و هماهنگی بین سپاه و آموزش و پرورش و محتوی و نحوه تنظیم مواد درسی و کلاسها و اردوهای عملی و نحوه معافیت از اردوهای عملی و نحوه احتساب نمرات، با توجه به سایر مواد این قانون توسط ستاد کل سپاه، وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و آموزش و پرورش تهیه و پس از تایید ستاد کل به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 2 - اجرای برنامه ها، آموزشها و سازماندهی لازم به منظور ایجاد علاقه و جاذبه نسبت به دفاع با استفاده از کتب درسی و برنامه های ضمن تحصیل و صدا و سیما در مقطع ابتدائی مطابق آییننامه ای است که توسط وزارت آموزش و پرورش و با هماهنگی سپاه تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 3 - آموزشهای موضوع این ماده برای زنان متناسب با شرایط آنها، به ویژه در زمینه امداد، پشتیبانی، مقاومت محلی و دفاع غیرنظامی خواهد بود.
تبصره 4 - آموزشهای مقطع راهنمائی معادل دوره آموزش عمومی مقدماتی بسیج می‌باشد و آموزشهای مقطع متوسطه معادل دوره آموزش عمومی تکمیلی بسیج بوده و معادل دو ماه از خدمت وظیفه عمومی افراد محسوب می‌شود.
الف - در مقطع راهنمائی حداقل 2 ساعت در هفته به صورت تئوری و یک روز در سال به صورت اردوی عملی.
ب - در مقطع متوسطه حداقل 3 ساعت در هفته به صورت تئوری و 3 روز در سال به صورت اردوهای عملی به نحوی که در پایان دوره متوسطه معادل آموزشهای مقدماتی نظام وظیفه را گذرانده باشند.
تبصره 1 - آییننامه اجرایی این ماده شامل نحوه نظارت سپاه و همکاری و هماهنگی بین سپاه و آموزش و پرورش و محتوی و نحوه تنظیم مواد درسی و کلاسها و اردوهای عملی و نحوه معافیت از اردوهای عملی و نحوه احتساب نمرات، با توجه به سایر مواد این قانون توسط ستاد کل سپاه، وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و آموزش و پرورش تهیه و پس از تایید ستاد کل به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 2 - اجرای برنامه ها، آموزشها و سازماندهی لازم به منظور ایجاد علاقه و جاذبه نسبت به دفاع با استفاده از کتب درسی و برنامه های ضمن تحصیل و صدا و سیما در مقطع ابتدائی مطابق آییننامه ای است که توسط وزارت آموزش و پرورش و با هماهنگی سپاه تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 3 - آموزشهای موضوع این ماده برای زنان متناسب با شرایط آنها، به ویژه در زمینه امداد، پشتیبانی، مقاومت محلی و دفاع غیرنظامی خواهد بود.
تبصره 4 - آموزشهای مقطع راهنمائی معادل دوره آموزش عمومی مقدماتی بسیج می‌باشد و آموزشهای مقطع متوسطه معادل دوره آموزش عمومی تکمیلی بسیج بوده و معادل دو ماه از خدمت وظیفه عمومی افراد محسوب می‌شود.
دوره تخصصی بسیج:
این دوره برای آن عده از بسیجیان فعال که دوره عمومی تکمیلی را طی نموده اند، به مدت یکماه در مراکز آموزشی سپاه برگزار می‌گردد. برنامه و مواد آموزشی این دوره باید به طوری تنظیم شود که معادل یکماه از آموزش و خدمت وظیفه عمومی آنان محسوب شود.
این دوره برای آن عده از بسیجیان فعال که دوره عمومی تکمیلی را طی نموده اند، به مدت یکماه در مراکز آموزشی سپاه برگزار می‌گردد. برنامه و مواد آموزشی این دوره باید به طوری تنظیم شود که معادل یکماه از آموزش و خدمت وظیفه عمومی آنان محسوب شود.
سپاه موظف است حسب مورد با هماهنگی و همکاری شورای مدیریت حوزه علمیه و وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزشهای تخصصی بسیج را برای افرادی که قبل از خدمت دوره ضرورت به تحصیلات عالیه در حوزه یا دانشگاه راه می یابند به صورت تئوری و اردوهای نظامی برگزار نماید.
تبصره 1 - آموزشهای فوق جزء واحدهای دروس اجباری دانشجویان در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پیوسته و همطراز آنها بوده و می بایستی به نحوی تنظیم گردد که معادل یکماه از آموزشهای دوره ضرورت خدمت وظیفه عمومی محسوب گردد.
تبصره 2 - آموزشهای موضوع ماده 65 و این ماده برای زنان متناسب با شرایط آنها و به ویژه در زمینه امداد، پشتیبانی مقاومت محلی و دفاع غیرنظامی خواهد بود.
تبصره 3 - تعداد و میزان واحدهای درسی و اردوهای عملی و نحوه معافیت از دروس تئوری و عملی نظامی با توجه به قوانین مربوطه بر طبق آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه و با هماهنگی وزارتخانه ها و مراجع ذیربط تهیه و حسب مورد به تصویب شورای مدیریت حوزه یا شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌رسد.
تبصره 1 - آموزشهای فوق جزء واحدهای دروس اجباری دانشجویان در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پیوسته و همطراز آنها بوده و می بایستی به نحوی تنظیم گردد که معادل یکماه از آموزشهای دوره ضرورت خدمت وظیفه عمومی محسوب گردد.
تبصره 2 - آموزشهای موضوع ماده 65 و این ماده برای زنان متناسب با شرایط آنها و به ویژه در زمینه امداد، پشتیبانی مقاومت محلی و دفاع غیرنظامی خواهد بود.
تبصره 3 - تعداد و میزان واحدهای درسی و اردوهای عملی و نحوه معافیت از دروس تئوری و عملی نظامی با توجه به قوانین مربوطه بر طبق آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه و با هماهنگی وزارتخانه ها و مراجع ذیربط تهیه و حسب مورد به تصویب شورای مدیریت حوزه یا شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌رسد.
آموزشهای یادآوری و حفظ انسجام نیروهای احتیاط بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی در حدود اعتبارات مصوب به مدت 15 - 5 روز در سال در قالب گردانهای احتیاط که در واحدهای رزمی و پشتیبانی رزمی و مراکز آموزش سپاه و ارتش ایجاد می‌گردد، به منظور حفظ توان رزمی و تخصصی آنان انجام می پذیرد.
آموزشهای یادآوری و حفظ انسجام نیروهای ذخیره بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی و بسیجیان عادی و فعال در حدود اعتبارات مصوب به مدت حداکثر یک هفته در هر دو سال و به منظور ایجاد آمادگی توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه انجام می پذیرد.
تبصره 1 - این افراد توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه در مناطق مختلف کشور متناسب با جمعیت آنان در رده های مقاومت سازماندهی می گردند.
تبصره 2 - سپاه موظف است دستورالعمل اجرایی مواد 67 و 68 این قانون را تهیه و به تصویب فرماندهی کل برساند.
تبصره 1 - این افراد توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه در مناطق مختلف کشور متناسب با جمعیت آنان در رده های مقاومت سازماندهی می گردند.
تبصره 2 - سپاه موظف است دستورالعمل اجرایی مواد 67 و 68 این قانون را تهیه و به تصویب فرماندهی کل برساند.
مدت دوره های آموزشی مذکور در این قانون و مدت خدمت تمام وقت در سازمانهای رزمی برای پرسنل بسیجی فعال و ویژه که مشمول خدمت وظیفه عمومی می‌باشند، جزء خدمت دوره ضرورت یا احتیاط آنان محسوب می‌گردد.
کلیه دستگاههای اجرایی کشور که از افراد وظیفه مازاد نیروهای مسلح مطابق قوانین و مقررات کشور استفاده می‌نمایند، موظفند برای تجدید آموزش نظامی و یا احضار در مواقع اضطرار و جنگی، افراد مذکور را مطابق دستورالعمل ستاد کل در اختیار نیروهای مسلح قرار دهند.
تبصره - احضار سایر نیروهای احتیاط و ذخیره مطابق ماده 56 قانون خدمت وظیفه عمومی و احضار اعضاء بسیج مطابق دستورالعملی است که به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
تبصره - احضار سایر نیروهای احتیاط و ذخیره مطابق ماده 56 قانون خدمت وظیفه عمومی و احضار اعضاء بسیج مطابق دستورالعملی است که به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
در اجرای اصل 147 قانون اساسی، سپاه موظف است با استفاده از مشمولین واجد صلاحیت خدمت وظیفه عمومی در حد بسیجی عادی پس از گذرانیدن آموزشهای عمومی و تخصصی اولیه واحدهای سازمان یافته بسیج فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و سازندگی را ایجاد و بر طبق برنامه ها و سیاستهای وزارتخانه ها و نهادهای مربوطه حسب مورد جهت آموزش، سوادآموزی، بهداشت و درمان و سازندگی روستاها و مناطق محروم کشور با حفظ نظارت بر امور انضباطی و اجرای برنامه های تداوم آموزش آنان، در اختیار دستگاههای اجرایی ذیربط قرار دهد.
تبصره 1 - اقدام فوق مربوط به زمان صلح بوده و در زمان جنگ و بحران افراد فوق مطابق سیاستهای ابلاغی از سوی ستاد کل به کار گرفته می‌شوند.
تبصره 2 - تعداد و درصد افراد مورد نیاز از طبقات مختلف مشمولین، همه ساله به پیشنهاد هیات وزیران و تایید ستاد کل تعیین می‌شود.
تبصره 3 - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و ستاد کل تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 1 - اقدام فوق مربوط به زمان صلح بوده و در زمان جنگ و بحران افراد فوق مطابق سیاستهای ابلاغی از سوی ستاد کل به کار گرفته می‌شوند.
تبصره 2 - تعداد و درصد افراد مورد نیاز از طبقات مختلف مشمولین، همه ساله به پیشنهاد هیات وزیران و تایید ستاد کل تعیین می‌شود.
تبصره 3 - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و ستاد کل تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
ترفیع عبارت است از نیل به درجه یا رتبه بالاتر برابر مقررات این قانون.
تبصره - ترفیعات و روش اجرای آن به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - ترفیعات و روش اجرای آن به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
سپاه موظف است کلیه پرسنل کادر ثابت و بسیجی ویژه را با توجه به عوامل زیر و طبق آییننامه مربوطه مورد ارزیابی قرار دهد.
الف - رعایت موازین اخلاقی و شئونات اسلامی و صلاحیتهای سیاسی - امنیتی.
ب - استعداد، کارآئی و شایستگی در عملکرد و رعایت انضباط.
ج - نتایج آموزشهای عقیدتی - سیاسی و نظامی حین خدمت.
د - نتایج سنجش و آزمونهای آمادگی جسمانی در حین خدمت.
ه- - انجام ماموریتهای خطرناک و سخت.
الف - رعایت موازین اخلاقی و شئونات اسلامی و صلاحیتهای سیاسی - امنیتی.
ب - استعداد، کارآئی و شایستگی در عملکرد و رعایت انضباط.
ج - نتایج آموزشهای عقیدتی - سیاسی و نظامی حین خدمت.
د - نتایج سنجش و آزمونهای آمادگی جسمانی در حین خدمت.
ه- - انجام ماموریتهای خطرناک و سخت.
سوابق و عملکرد پرسنل سپاه در مقاطع مختلف بر طبق آییننامه مربوطه مورد ارزشیابی قرار گرفته و پس از تایید کمیسیون ارزشیابی نیرو و یا سازمان مربوط و تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون با توجه به امتیازات مکتسبه از حداقل 6 ماه تاخیر در ترفیع و حداکثر یک سال ارشدیت برخوردار خواهند شد.
تبصره 1 - ارزشیابی پرسنل قبل از موعد ترفیع خواهد بود و در هر مقطع ترفیعاتی حداقل یکبار ارزشیابی صورت خواهد گرفت و زمان ارزشیابی بنا به شرایط زمانی و نیاز سپاه متفاوت خواهد بود.
تبصره 2 - نتیجه ارزشیابی پرسنل برابر آییننامه های مربوطه ملاک ترفیعات و انتصابات بوده و در تشویقات و تنبیهات و اعزام به دوره های آموزشی نیز موثر خواهد بود.
تبصره 3 - ترکیب اعضاء، حدود اختیارات و وظایف و تعداد کمیسیونهای ارزشیابی و نحوه ارزشیابی و ترفیعات پرسنل در چارچوب مواد مندرج در این قانون توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 1 - ارزشیابی پرسنل قبل از موعد ترفیع خواهد بود و در هر مقطع ترفیعاتی حداقل یکبار ارزشیابی صورت خواهد گرفت و زمان ارزشیابی بنا به شرایط زمانی و نیاز سپاه متفاوت خواهد بود.
تبصره 2 - نتیجه ارزشیابی پرسنل برابر آییننامه های مربوطه ملاک ترفیعات و انتصابات بوده و در تشویقات و تنبیهات و اعزام به دوره های آموزشی نیز موثر خواهد بود.
تبصره 3 - ترکیب اعضاء، حدود اختیارات و وظایف و تعداد کمیسیونهای ارزشیابی و نحوه ارزشیابی و ترفیعات پرسنل در چارچوب مواد مندرج در این قانون توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
ترتیب درجات پرسنل نظامی نیروهای سپاه و درجات معادل آن در نیروی دریائی سپاه به شرح زیر می‌باشد:
1 - سرباز ناوی
2 - سربازدوم ناوی دوم
3 - سربازیکم ناوی یکم
4 - رزمیار سرناوی
5 - رزم آورسوم ناویارسوم
6 - رزم آوردوم ناویاردوم
7 - رزم آوریکم ناویاریکم
8 - رزم داردوم ناوداردوم
9 - رزم داریکم ناوداریکم
10 - ستوان سوم ناوبان سوم
11 - ستوان دوم ناوبان دوم
12 - ستوان یکم ناوبان یکم
13 - سروان ناوسروان
14 - سرگرد ناوسالارسوم
15 - سرهنگ دوم ناوسالاردوم
16 - سرهنگ ناوسالاریکم
17 - سرتیپ دوم دریاداردوم
18 - سرتیپ دریادار
19 - سرلشکر دریابان
20 - سپهبد دریاسالار
21 - ارتشبد دریابد
تبصره - در کلیه مواردی که در این قانون عناوین درجات پرسنل نیروهای سپاه ذکر شده است در مورد پرسنل نیروی دریائی سپاه عناوین درجات معادل آن مورد نظر می باشد.
1 - سرباز ناوی
2 - سربازدوم ناوی دوم
3 - سربازیکم ناوی یکم
4 - رزمیار سرناوی
5 - رزم آورسوم ناویارسوم
6 - رزم آوردوم ناویاردوم
7 - رزم آوریکم ناویاریکم
8 - رزم داردوم ناوداردوم
9 - رزم داریکم ناوداریکم
10 - ستوان سوم ناوبان سوم
11 - ستوان دوم ناوبان دوم
12 - ستوان یکم ناوبان یکم
13 - سروان ناوسروان
14 - سرگرد ناوسالارسوم
15 - سرهنگ دوم ناوسالاردوم
16 - سرهنگ ناوسالاریکم
17 - سرتیپ دوم دریاداردوم
18 - سرتیپ دریادار
19 - سرلشکر دریابان
20 - سپهبد دریاسالار
21 - ارتشبد دریابد
تبصره - در کلیه مواردی که در این قانون عناوین درجات پرسنل نیروهای سپاه ذکر شده است در مورد پرسنل نیروی دریائی سپاه عناوین درجات معادل آن مورد نظر می باشد.
تعداد رتبه ها برای کارمندان موضوع این قانون، 20 رتبه بوده و کارمندان مزبور در صورت شایستگی و کارآئی هر چهار سال یک مرتبه ارتقاء خواهند یافت.
پرسنلی که با مدرک تحصیلی پآیین تر از دیپلم به استخدام سپاه درآمده اند و بعد از طی دوره آموزش عمومی سپاه و آموزش تخصصی اولیه به درجه رزم آور دومی نائل آمده، و حداقل مدت توقف آنان در کلیه درجات بعدی چهار سال خواهد بود.
تبصره 1 - پرسنل موضوع این ماده در صورتی که موفق به اخذ دیپلم شوند ولی شرایط شرکت در آزمون ورودی دوره اول علوم پایه نظامی یا دوره های معادل آن را نداشته باشند و یا موفق به طی آن دوره نشوند، در صورت نیاز سپاه و گذراندن آموزش دوره سرپرستی مطابق ماده 40 این قانون می‌توانند به درجه ستوانسومی نائل شوند.
تبصره 2 - پرسنلی که موفق به اخذ مدارک تحصیلی بالاتر گردند به ازاء هر سال تحصیلی تا مدرک دیپلم از 9 ماه ارشدیت برخوردار خواهند شد.
تبصره 3 - پرسنلی که موفق به اخذ مدرک دیپلم نگردند با درجه ستوانسومی بازنشسته می‌شوند.
تبصره 4 - سپاه می‌تواند در صورت درخواست پرسنل موضوع تبصره 3 این ماده و نیاز سپاه به آنها آنان را به صورت کارمندی موضوع بند «ب» ماده 19 این قانون تغییر وضعیت دهد.
تبصره 5 - سپاه موظف است زمینه و شرایط لازم جهت آموزش دوره دبیرستان را در این درجات برای پرسنل فراهم نماید.
تبصره 6 - دولت موظف است نسبت به تامین شغل مناسب برای پرسنل موضوع این ماده از قبیل واگذاری ابزار کار، ادامه استخدام در دستگاههای دولتی یا واگذاری سرمایه جهت اشتغال، برابر آییننامه ای که توسط وزارت دفاع با همکاری ستاد کل سپاه و دیگر وزارتخانه های ذیربط تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد، اقدام نماید به نحوی که پس از خدمت در سپاه بدون شغل باقی نمانند.
تبصره 1 - پرسنل موضوع این ماده در صورتی که موفق به اخذ دیپلم شوند ولی شرایط شرکت در آزمون ورودی دوره اول علوم پایه نظامی یا دوره های معادل آن را نداشته باشند و یا موفق به طی آن دوره نشوند، در صورت نیاز سپاه و گذراندن آموزش دوره سرپرستی مطابق ماده 40 این قانون می‌توانند به درجه ستوانسومی نائل شوند.
تبصره 2 - پرسنلی که موفق به اخذ مدارک تحصیلی بالاتر گردند به ازاء هر سال تحصیلی تا مدرک دیپلم از 9 ماه ارشدیت برخوردار خواهند شد.
تبصره 3 - پرسنلی که موفق به اخذ مدرک دیپلم نگردند با درجه ستوانسومی بازنشسته می‌شوند.
تبصره 4 - سپاه می‌تواند در صورت درخواست پرسنل موضوع تبصره 3 این ماده و نیاز سپاه به آنها آنان را به صورت کارمندی موضوع بند «ب» ماده 19 این قانون تغییر وضعیت دهد.
تبصره 5 - سپاه موظف است زمینه و شرایط لازم جهت آموزش دوره دبیرستان را در این درجات برای پرسنل فراهم نماید.
تبصره 6 - دولت موظف است نسبت به تامین شغل مناسب برای پرسنل موضوع این ماده از قبیل واگذاری ابزار کار، ادامه استخدام در دستگاههای دولتی یا واگذاری سرمایه جهت اشتغال، برابر آییننامه ای که توسط وزارت دفاع با همکاری ستاد کل سپاه و دیگر وزارتخانه های ذیربط تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد، اقدام نماید به نحوی که پس از خدمت در سپاه بدون شغل باقی نمانند.
فارغ التحصیلان دوره اول دانشکده علوم نظامی به درجه ستوانسومی و فارغ التحصیلان دوره دوم به درجه ستواندومی نائل می‌شوند و حداقل مدت توقف آنها در درجات ستوانی 3 سال و در درجات سروانی و بالاتر 4 سال به جز در درجه سرهنگی که 5 سال می‌باشد.
تبصره - در مورد کسانی که به درجه سرتیپ دومی نائل شده اند و دانشکده فرماندهی و ستاد را طی نموده‌اند یا مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر مورد نیاز و قابل قبول سپاه را دارند ارتقاء به درجات سرتیپی و بالاتر بر حسب نیاز با پیشنهاد فرماندهی کل سپاه و تصویب فرماندهی کل خواهد بود.
تبصره - در مورد کسانی که به درجه سرتیپ دومی نائل شده اند و دانشکده فرماندهی و ستاد را طی نموده‌اند یا مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر مورد نیاز و قابل قبول سپاه را دارند ارتقاء به درجات سرتیپی و بالاتر بر حسب نیاز با پیشنهاد فرماندهی کل سپاه و تصویب فرماندهی کل خواهد بود.
وضعیت ترفیعات پرسنل نظامی فارغ التحصیل مدارس و موسسات آموزش عالی و دانشگاههای کشور پس از استخدام و طی دوره آموزش عمومی پاسداری و فارغ التحصیلان دانشکده های علمی - تخصصی دانشگاه امام حسین (ع) حسب مورد به قرار زیر خواهد بود:
الف - دارندگان مدارک فوق دیپلم به درجه ستوانسومی نائل می‌شوند.
ب - دارندگان مدارک لیسانس به درجه ستواندومی نائل می‌شوند.
ج - دارندگان مدارک بالاتر در ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از لیسانس یا معادل آن از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک لیسانس و در ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه بالاتر برخوردار می گردند و ترفیعات بعدی این قبیل پرسنل تابع مقررات ماده 78 این قانون خواهد بود.
الف - دارندگان مدارک فوق دیپلم به درجه ستوانسومی نائل می‌شوند.
ب - دارندگان مدارک لیسانس به درجه ستواندومی نائل می‌شوند.
ج - دارندگان مدارک بالاتر در ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از لیسانس یا معادل آن از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک لیسانس و در ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه بالاتر برخوردار می گردند و ترفیعات بعدی این قبیل پرسنل تابع مقررات ماده 78 این قانون خواهد بود.
با پرسنلی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه مدرک تحصیلی فوق دیپلم و بالاتر مورد نیاز و قابل قبول سپاه شوند به ترتیب زیر رفتار می‌شود:
الف - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی درجه آنان پآیین تر از درجات ورودی مدرک ارائه شده باشد به درجات ورودی مدرک جدید برابر مقررات ماده 79 این قانون نائل می‌شوند.
ب - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی درجه آنان بالاتر از درجات ورودی مدرک ارائه شده باشد صرفاً ترفیعات بعدی آنان بر اساس مدرک تحصیلی جدید تابع مقررات ماده 78 این قانون خواهد بود.
الف - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی درجه آنان پآیین تر از درجات ورودی مدرک ارائه شده باشد به درجات ورودی مدرک جدید برابر مقررات ماده 79 این قانون نائل می‌شوند.
ب - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی درجه آنان بالاتر از درجات ورودی مدرک ارائه شده باشد صرفاً ترفیعات بعدی آنان بر اساس مدرک تحصیلی جدید تابع مقررات ماده 78 این قانون خواهد بود.
پرسنل پیمانی پس از طی دوره آموزشی لازم به درجات یا رتبه های زیر نائل می‌شوند:
الف - دارندگان مدرک پایان دوره ابتدائی به درجه رزم آور سومی.
ب - دارندگان مدرک پایان دوره راهنمائی به درجه رزم آور دومی.
ج - دارندگان مدرک پایان دوره دبیرستان به درجه رزم آور یکمی یا رتبه 7.
د - دارندگان مدرک فوق دیپلم به درجه ستوانسومی یا رتبه 10.
ه- - دارندگان مدرک لیسانس به درجه ستواندومی یا رتبه 11.
و - دارندگان مدرک بالاتر در ازاء هر مقطع تحصیلی بالاتر از لیسانس یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره - پرسنل پیمانی کارمند که بر اساس تخصص و مهارت عملی و با مدرک تحصیلی پآیین تر از دیپلم به استخدام در می آیند برابر ماده 85 این قانون به رتبه های مربوطه نائل می‌شوند.
الف - دارندگان مدرک پایان دوره ابتدائی به درجه رزم آور سومی.
ب - دارندگان مدرک پایان دوره راهنمائی به درجه رزم آور دومی.
ج - دارندگان مدرک پایان دوره دبیرستان به درجه رزم آور یکمی یا رتبه 7.
د - دارندگان مدرک فوق دیپلم به درجه ستوانسومی یا رتبه 10.
ه- - دارندگان مدرک لیسانس به درجه ستواندومی یا رتبه 11.
و - دارندگان مدرک بالاتر در ازاء هر مقطع تحصیلی بالاتر از لیسانس یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره - پرسنل پیمانی کارمند که بر اساس تخصص و مهارت عملی و با مدرک تحصیلی پآیین تر از دیپلم به استخدام در می آیند برابر ماده 85 این قانون به رتبه های مربوطه نائل می‌شوند.
پرسنل پیمانی و وظیفه که برابر مقررات این قانون در کادر ثابت استخدام می‌شوند چنانچه آموزشهای مورد نیاز کادر ثابت را طی نکرده باشند می‌بایست آن را طی نموده و چنانچه درجه آنان پس از آموزشهای مزبور برابر درجات پیمانی و وظیفه آنان باشد مدت خدمت پیمانی و وظیفه در آن درجه جزء سابقه ترفیع منظور خواهد شد.
تبصره 1 - پرسنلی که سابقه خدمت تمام وقت به صورت بسیجی فعال یا ویژه در سپاه دارند، مشمول مقررات این ماده خواهند شد.
تبصره 2 - احتساب مدت خدمت پیمانی، وظیفه و بسیجی این قبیل پرسنل از نظر سنوات بازنشستگی مشروط به پرداخت کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی سپاه می‌باشد.
تبصره 1 - پرسنلی که سابقه خدمت تمام وقت به صورت بسیجی فعال یا ویژه در سپاه دارند، مشمول مقررات این ماده خواهند شد.
تبصره 2 - احتساب مدت خدمت پیمانی، وظیفه و بسیجی این قبیل پرسنل از نظر سنوات بازنشستگی مشروط به پرداخت کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی سپاه می‌باشد.
پرسنل وظیفه از نظر نیل به درجات تابع مقررات قانون خدمت وظیفه عمومی بوده که با شرایط این قانون تطبیق داده خواهد شد.
اولین رتبه کارمندان موضوع بند «الف» ماده 19 این قانون در بدو استخدام با مدرک پایان دوره دبیرستان «9» و با مدرک تحصیلی بالاتر از دیپلم به ازای هر دو سال تحصیلی بالاتر از دیپلم یک رتبه بالاتر از 9 می‌باشد.
تبصره 1 - در صورتی که تعداد سنوات تحصیلی بالاتر از دیپلم، فرد باشد به ازای آخرین سال تحصیلی، از 2 سال ارشدیت برخوردار می‌گردند.
تبصره 2 - کارمندان موضوع این ماده که در طول خدمت، مدرک تحصیلی بالاتر از مدرک ارائه شده در بدو استخدام که مورد نیاز سازمان باشد ارائه نمایند، چنانچه در زمان ارائه مدرک جدید رتبه خدمتی آنان پآیین تر از رتبه ورودی مدرک ارائه شده باشد، رتبه آنان به رتبه ورودی مدرک جدید تغییر یافته و از مزایای مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود و چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی، رتبه آنان بالاتر از رتبه ورودی مدرک ارائه شده باشد، صرفاً ترفیعات بعدی آنان بر اساس مدرک تحصیلی جدید انجام خواهد شد.
تبصره 1 - در صورتی که تعداد سنوات تحصیلی بالاتر از دیپلم، فرد باشد به ازای آخرین سال تحصیلی، از 2 سال ارشدیت برخوردار می‌گردند.
تبصره 2 - کارمندان موضوع این ماده که در طول خدمت، مدرک تحصیلی بالاتر از مدرک ارائه شده در بدو استخدام که مورد نیاز سازمان باشد ارائه نمایند، چنانچه در زمان ارائه مدرک جدید رتبه خدمتی آنان پآیین تر از رتبه ورودی مدرک ارائه شده باشد، رتبه آنان به رتبه ورودی مدرک جدید تغییر یافته و از مزایای مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود و چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی، رتبه آنان بالاتر از رتبه ورودی مدرک ارائه شده باشد، صرفاً ترفیعات بعدی آنان بر اساس مدرک تحصیلی جدید انجام خواهد شد.
اولین رتبه کارمندان موضوع بند «ب» ماده 19 این قانون که با مهارتی در یکی از رده های یک تا سه برای مشاغلی استخدام می‌شوند که از نظر پیچیدگی و سختی در یکی از گروههای یک تا سه قرار دارند به شرح زیر می‌باشد:
الف - رده 1 گروه 1، رتبه (1).
ب - رده 2 گروه 1 و رده 1 گروه 2، رتبه (3).
ج - رده 3 گروه 1 و رده 2 گروه 2 و رده 1 گروه 3، رتبه (5)
د - رده 3 گروه 2 و رده 2 گروه 3، رتبه (6)
ه- - رده 3 گروه 3، رتبه (8)
تبصره 1 - کارمندان موضوع بند «الف» این ماده در صورت داشتن مدرک پایان دوره ابتدایی از 1 سال ارشدیت و کلیه کارمندان موضوع این ماده در صورت داشتن مدرک پایان دوره راهنمائی از 4 سال ارشدیت و به شرط داشتن مدرک پایان دوره دبیرستان از 8 سال ارشدیت برخوردار می گردند و در صورتی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه این مدرک گردند و از خدمات آنها حداقل 5 سال باقی مانده باشد از تاریخ ارائه مدرک از ارشدیت مربوط برخوردار خواهند شد.
تبصره 2 - پرسنل موضوع این ماده چنانچه مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم را ارائه دهند در صورت نیاز سپاه به کارمند موضوع بند «الف» ماده 19 تغییر وضعیت داده و ترفیعات بعدی آنان مطابق ماده 84 این قانون خواهد بود.
تبصره 3 - کارمندان موضوع این ماده در صورتی که در طول خدمت موفق شوند در شغلی که در گروه بالاتر قرار دارد به تایید کمیسیون ماده 32 این قانون با یکی از رده های سه گانه مهارت انجام وظیفه نمایند در صورت نیاز سازمان به گروه شغلی مزبور انتقال یافته و چنانچه رتبه ورودی رده مهارت و گروه شغلی جدید بالاتر از رتبه آنان در زمان انتصاب در شغل جدید باشد از زمان انتصاب رتبه آنان به رتبه ورودی مزبور تغییر یافته و از مزایای مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود.
الف - رده 1 گروه 1، رتبه (1).
ب - رده 2 گروه 1 و رده 1 گروه 2، رتبه (3).
ج - رده 3 گروه 1 و رده 2 گروه 2 و رده 1 گروه 3، رتبه (5)
د - رده 3 گروه 2 و رده 2 گروه 3، رتبه (6)
ه- - رده 3 گروه 3، رتبه (8)
تبصره 1 - کارمندان موضوع بند «الف» این ماده در صورت داشتن مدرک پایان دوره ابتدایی از 1 سال ارشدیت و کلیه کارمندان موضوع این ماده در صورت داشتن مدرک پایان دوره راهنمائی از 4 سال ارشدیت و به شرط داشتن مدرک پایان دوره دبیرستان از 8 سال ارشدیت برخوردار می گردند و در صورتی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه این مدرک گردند و از خدمات آنها حداقل 5 سال باقی مانده باشد از تاریخ ارائه مدرک از ارشدیت مربوط برخوردار خواهند شد.
تبصره 2 - پرسنل موضوع این ماده چنانچه مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم را ارائه دهند در صورت نیاز سپاه به کارمند موضوع بند «الف» ماده 19 تغییر وضعیت داده و ترفیعات بعدی آنان مطابق ماده 84 این قانون خواهد بود.
تبصره 3 - کارمندان موضوع این ماده در صورتی که در طول خدمت موفق شوند در شغلی که در گروه بالاتر قرار دارد به تایید کمیسیون ماده 32 این قانون با یکی از رده های سه گانه مهارت انجام وظیفه نمایند در صورت نیاز سازمان به گروه شغلی مزبور انتقال یافته و چنانچه رتبه ورودی رده مهارت و گروه شغلی جدید بالاتر از رتبه آنان در زمان انتصاب در شغل جدید باشد از زمان انتصاب رتبه آنان به رتبه ورودی مزبور تغییر یافته و از مزایای مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود.
برای ترفیع پرسنل علاوه بر حائز بودن کلیه شرایط مقرر در این قانون و ضوابط مربوط بایستی قبلا یا همزمان با ترفیع در شغل سازمانی بالاتر منصوب شده باشد.
تبصره 1 - سپاه مکلف است حتی الامکان پیش بینی های لازم را در زمینه استخدام، آموزش و گردش مشاغل سازمانی به نحوی انجام دهد که پرسنل به علت نداشتن محل سازمانی از نیل به ترفیع محروم نگردند.
تبصره 2 - ایجاد یا بالا بردن محل سازمانی به منظور ترفیع ممنوع است.
تبصره 3 - چنانچه ارتقاء فرد بر اساس مقررات مربوط میسر نباشد و یا به تاخیر بیافتد در این صورت پس از توقف حداقل مدت لازم در درجه یا رتبه و یا حتی اخذ ارشدیت، در همان درجه یا رتبه ادامه خدمت خواهند داد.
تبصره 4 - ترفیع پرسنل موعد معینی نداشته و با داشتن کلیه شرایط لازم در هر موقع سال اعطاء می‌گردد.
تبصره 1 - سپاه مکلف است حتی الامکان پیش بینی های لازم را در زمینه استخدام، آموزش و گردش مشاغل سازمانی به نحوی انجام دهد که پرسنل به علت نداشتن محل سازمانی از نیل به ترفیع محروم نگردند.
تبصره 2 - ایجاد یا بالا بردن محل سازمانی به منظور ترفیع ممنوع است.
تبصره 3 - چنانچه ارتقاء فرد بر اساس مقررات مربوط میسر نباشد و یا به تاخیر بیافتد در این صورت پس از توقف حداقل مدت لازم در درجه یا رتبه و یا حتی اخذ ارشدیت، در همان درجه یا رتبه ادامه خدمت خواهند داد.
تبصره 4 - ترفیع پرسنل موعد معینی نداشته و با داشتن کلیه شرایط لازم در هر موقع سال اعطاء می‌گردد.
ترفیع پرسنل با رعایت مواد مندرج در این قانون منوط به تصویب مقامات ذیل می‌باشد:
الف - پرسنل نظامی تا درجه ستواندومی و کارمندان تا رتبه 17 در نیروها، فرمانده نیروی مربوطه، در ستاد کل توسط رئیس ستاد کل، در وزارت توسط وزیر، در ستاد کل سپاه توسط رئیس ستاد کل سپاه و در سازمانهای وابسته توسط روسای سازمانها.
ب - پرسنل نظامی که از درجه ستوانیکمی تا سرتیپ دومی در سپاه توسط فرماندهی کل سپاه، در وزارت و ستاد کل، توسط فرماندهی کل و کارمندان از رتبه 18 و به بالا در سپاه توسط فرماندهی کل سپاه و در وزارت توسط وزیر و در ستاد کل توسط رئیس ستاد کل.
ج - درجه سرتیپی و بالاتر توسط فرماندهی کل.
الف - پرسنل نظامی تا درجه ستواندومی و کارمندان تا رتبه 17 در نیروها، فرمانده نیروی مربوطه، در ستاد کل توسط رئیس ستاد کل، در وزارت توسط وزیر، در ستاد کل سپاه توسط رئیس ستاد کل سپاه و در سازمانهای وابسته توسط روسای سازمانها.
ب - پرسنل نظامی که از درجه ستوانیکمی تا سرتیپ دومی در سپاه توسط فرماندهی کل سپاه، در وزارت و ستاد کل، توسط فرماندهی کل و کارمندان از رتبه 18 و به بالا در سپاه توسط فرماندهی کل سپاه و در وزارت توسط وزیر و در ستاد کل توسط رئیس ستاد کل.
ج - درجه سرتیپی و بالاتر توسط فرماندهی کل.
در موارد استثنایی به منظور تامین نیازمندیهای سپاه و حفظ تعادل در سلسله مراتب مشاغل حساس حسب مورد با پیشنهاد رئیس ستاد کل، فرماندهی کل سپاه، وزیر و تصویب فرماندهی کل، پرسنل کادر ثابت نظامی و بسیجیان ویژه از حداکثر تا 2 سال درجه موقت ترفیع بهره مند می‌شوند.
تبصره 1 - پرسنلی که به درجه موقت نائل می‌شوند در تمامی مدتی که حق استفاده از درجه مزبور را دارند حقوق درجه موقت را در یافت خواهند داشت.
تبصره 2 - ترفیع این پرسنل از لحاظ درجه ثابت تابع ضوابط مندرج در این قانون می‌باشد.
تبصره 3 - در صورت رفع نیاز سازمانی یا عدم کارآیی و شایستگی، درجه موقت حسب مورد بنا به پیشنهاد رئیس ستاد کل، فرماندهی کل سپاه و وزیر و با تصویب فرماندهی کل سلب می‌گردد.
تبصره 4 - در صورتی که مشمولین این ماده در حین استفاده از درجه موقت بازنشسته یا معلول یا فوت شوند عنوان و مزایای درجه موقت از آنان سلب می‌گردد و ماخذ احتساب حقوق بازنشستگی یا وظیفه و یا مستمری بر مبنای حقوق درجه ثابت خواهد بود، مگر در مورد پرسنل شهید، جانباز، مفقودالاثر در جبهه و اسیر که درجه موقت آنان مبنای احتساب حقوق مستمری و وظیفه خواهد بود.
تبصره 1 - پرسنلی که به درجه موقت نائل می‌شوند در تمامی مدتی که حق استفاده از درجه مزبور را دارند حقوق درجه موقت را در یافت خواهند داشت.
تبصره 2 - ترفیع این پرسنل از لحاظ درجه ثابت تابع ضوابط مندرج در این قانون می‌باشد.
تبصره 3 - در صورت رفع نیاز سازمانی یا عدم کارآیی و شایستگی، درجه موقت حسب مورد بنا به پیشنهاد رئیس ستاد کل، فرماندهی کل سپاه و وزیر و با تصویب فرماندهی کل سلب می‌گردد.
تبصره 4 - در صورتی که مشمولین این ماده در حین استفاده از درجه موقت بازنشسته یا معلول یا فوت شوند عنوان و مزایای درجه موقت از آنان سلب می‌گردد و ماخذ احتساب حقوق بازنشستگی یا وظیفه و یا مستمری بر مبنای حقوق درجه ثابت خواهد بود، مگر در مورد پرسنل شهید، جانباز، مفقودالاثر در جبهه و اسیر که درجه موقت آنان مبنای احتساب حقوق مستمری و وظیفه خواهد بود.
ارزشیابی و ترفیع پرسنل منتسب، فراری، بازداشت، محکومین قضایی و قانونی، غائب، منتظر خدمت و بدون کار برابر مقررات این قانون و مطابق آییننامه ای خواهد بود که به همین منظور توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
پرسنلی که به تنزیل موقت درجه یا رتبه تنبیه می‌شوند مدت مزبور جزء سنوات لازم جهت ترفیعات آنها محسوب نخواهد شد.
پرسنلی که سابقه خدمت در وزارتخانه ها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت داشته یا همکاری تمام وقت با نهادهای انقلاب اسلامی به صورت رسمی یا داوطلبانه نموده و سوابق خدمتی آنان به سپاه منتقل می‌شود، چنانچه سابقه خدمت مذکور در رابطه با شغل آنان در سپاه باشد، جزء سنوات خدمتی و ترفیعاتی محسوب خواهد شد و در غیر این صورت فقط در سنوات بازنشستگی به حساب می آید.
مدارک علمی، فنی، حرفه ای و هنری که توسط مراجع ذیصلاح و رسمی کشور اعطاء می‌گردد مطابق آییننامه ای خواهد بود که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید. مشابه مدارک تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفته و در ترفیعات ملاک عمل خواهد بود.
دانش آموزان زیر 15 سال سن که دارای شرایط لازم برای عضویت ارتش بیست میلیونی می‌باشند، به عنوان بسیجی عادی تلقی می‌شوند.
درجات اعضاء ارتش بیست میلیونی که شامل بسیجیان عادی و فعال بالای 15 سال سن می‌باشند و ترتیب آنها به شرح زیر می‌باشد:
1 - رزمنده.
2 - رزمجو.
3 - دریادل.
4 - مجاهد.
تبصره 1 - در جداول سازمانی رده های مقاومت، محلهای سازمانی پآیین تر از ناحیه مقاومت با درجات مذکور در این ماده و از ناحیه مقاومت و بالاتر از درجات نظامی موضوع ماده 75 این قانون تعیین می‌گردد.
تبصره 2 - فرماندهی رده ناحیه مقاومت در ارتش بیست میلیونی از بین بسیجیان ویژه یا کادر ثابت نظامی سپاه انتخاب شده و فرماندهان رده پایگاه مقاومت و گروه مقاومت ارتش بیست میلیونی از بین بسیجیان فعال که حداقل دارای درجات دریادل و رزمجو بوده باشند انتخاب شوند.
تبصره 3 - بسیجیان عادی صرفاً به درجه رزمنده و بسیجیان فعال به درجات رزمجو و بالاتر نائل می گردند.
1 - رزمنده.
2 - رزمجو.
3 - دریادل.
4 - مجاهد.
تبصره 1 - در جداول سازمانی رده های مقاومت، محلهای سازمانی پآیین تر از ناحیه مقاومت با درجات مذکور در این ماده و از ناحیه مقاومت و بالاتر از درجات نظامی موضوع ماده 75 این قانون تعیین می‌گردد.
تبصره 2 - فرماندهی رده ناحیه مقاومت در ارتش بیست میلیونی از بین بسیجیان ویژه یا کادر ثابت نظامی سپاه انتخاب شده و فرماندهان رده پایگاه مقاومت و گروه مقاومت ارتش بیست میلیونی از بین بسیجیان فعال که حداقل دارای درجات دریادل و رزمجو بوده باشند انتخاب شوند.
تبصره 3 - بسیجیان عادی صرفاً به درجه رزمنده و بسیجیان فعال به درجات رزمجو و بالاتر نائل می گردند.
نیل اعضاء بسیجی به درجه رزمنده منوط به طی دوره آموزش عمومی مقدماتی موضوع ماده 62 این قانون و نیل به درجه رزمجو منوط به طی دوره آموزش تخصصی بسیج موضوع ماده 65 این قانون می‌باشد.
تبصره 1 - ترفیعات بعدی اعضاء بسیجی متناسب با طی دوره های آموزشی حفظ انسجام موضوع بند «د» ماده 61 این قانون، میزان فعالیت در رده های مقاومت و امداد محلی و ماموریتهای سپاه، کارآئی و مهارت و صلاحیت و شایستگی، میزان تشویقات و سطح تحصیلاتی آنان مطابق دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 2 - در هر صورت حداقل مدت توقف در درجات رزمجو و دریادل جهت نیل به درجه بالاتر از تاریخ تصویب این قانون حداقل پنج سال می‌باشد.
تبصره 1 - ترفیعات بعدی اعضاء بسیجی متناسب با طی دوره های آموزشی حفظ انسجام موضوع بند «د» ماده 61 این قانون، میزان فعالیت در رده های مقاومت و امداد محلی و ماموریتهای سپاه، کارآئی و مهارت و صلاحیت و شایستگی، میزان تشویقات و سطح تحصیلاتی آنان مطابق دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره 2 - در هر صورت حداقل مدت توقف در درجات رزمجو و دریادل جهت نیل به درجه بالاتر از تاریخ تصویب این قانون حداقل پنج سال می‌باشد.
پرسنل بسیجی عادی و فعال به هنگام بکارگیری در سازمان رزم و یا گذراندن دوران خدمت وظیفه عمومی و پرسنل بسیجی ویژه، به درجات نظامی سپاه موضوع ماده 75 این قانون به شرح زیر نائل می گردند:
الف - بسیجیان عادی برابر مقررات مربوط به ترفیعات مشمولین خدمت وظیفه عمومی.
ب - بسیجیان فعال متناسب با میزان فعالیت، صلاحیت و شایستگی و طی دوره های آموزشی حداکثر تا دو درجه بالاتر نسبت به بسیجیان عادی.
ج - بسیجیان ویژه برابر مقررات مربوط به ترفیعات کادر ثابت نظامی و با توجه به مدرک تحصیلی، طی دوره های آموزشی، میزان فعالیت و صلاحیت و شایستگی متناسب با درجات نظامی و حداکثر تا درجه ارتشبدی، حداقل مدت توقف این دسته از پرسنل در هر درجه در صورت خدمت تمام وقت برابر حداقل مدت توقف پرسنل کادر ثابت در همان درجه مطابق دیگر مواد این قانون می‌باشند.
تبصره - آییننامه اجرایی این ماده و چگونگی محاسبه میزان فعالیت، طی دوره های آموزشی، صلاحیت و شایستگی پرسنل بسیجی در ترفیعات آنان توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
الف - بسیجیان عادی برابر مقررات مربوط به ترفیعات مشمولین خدمت وظیفه عمومی.
ب - بسیجیان فعال متناسب با میزان فعالیت، صلاحیت و شایستگی و طی دوره های آموزشی حداکثر تا دو درجه بالاتر نسبت به بسیجیان عادی.
ج - بسیجیان ویژه برابر مقررات مربوط به ترفیعات کادر ثابت نظامی و با توجه به مدرک تحصیلی، طی دوره های آموزشی، میزان فعالیت و صلاحیت و شایستگی متناسب با درجات نظامی و حداکثر تا درجه ارتشبدی، حداقل مدت توقف این دسته از پرسنل در هر درجه در صورت خدمت تمام وقت برابر حداقل مدت توقف پرسنل کادر ثابت در همان درجه مطابق دیگر مواد این قانون می‌باشند.
تبصره - آییننامه اجرایی این ماده و چگونگی محاسبه میزان فعالیت، طی دوره های آموزشی، صلاحیت و شایستگی پرسنل بسیجی در ترفیعات آنان توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
وضعیت پرسنل مشمول این قانون از لحاظ خدمت حسب مورد به شرح زیر خواهد بود:
الف - خدمت آزمایشی.
ب - خدمت آموزشی.
ج - حاضر به خدمت.
د - مامور.
ه- - مامور به خدمت.
و - مرخصی.
ز - غایب.
ح - فراری.
ط - بازداشت.
ی - منتظر خدمت.
ک - بدون کار.
ل - منتسب.
الف - خدمت آزمایشی.
ب - خدمت آموزشی.
ج - حاضر به خدمت.
د - مامور.
ه- - مامور به خدمت.
و - مرخصی.
ز - غایب.
ح - فراری.
ط - بازداشت.
ی - منتظر خدمت.
ک - بدون کار.
ل - منتسب.
خدمت آزمایشی - وضع خدمتی کارمندانی که برابر مقررات مربوط به خدمت پذیرفته شده و به منظور ارزیابی شایستگی های لازم به مدت 6 ماه تا 2 سال مرحله آزمایشی را می گذرانند.
خدمت آموزشی - وضع خدمتی پرسنل کادر ثابت و بسیجی ویژه ای است که بدون داشتن شغل سازمانی در یکی از موسسات یا مراکز آموزشی به هزینه سپاه یا وزارت یا ستاد کل آموزش می بینند.
تبصره - جز در مورد آموزشهای بدو استخدام چنانچه دوره آموزش کمتر از 6 ماه باشد پرسنل با حفظ محل سازمانی به صورت مامور دوره را طی خواهند نمود و و در صورتی که دوره آموزش بیشتر از 6 ماه باشد پرسنل در دوران آموزش منتسب خواهند بود.
تبصره - جز در مورد آموزشهای بدو استخدام چنانچه دوره آموزش کمتر از 6 ماه باشد پرسنل با حفظ محل سازمانی به صورت مامور دوره را طی خواهند نمود و و در صورتی که دوره آموزش بیشتر از 6 ماه باشد پرسنل در دوران آموزش منتسب خواهند بود.
حاضر به خدمت - وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوطه در یکی از مشاغل سازمانی، منصوب و عملاً در آن شغل انجام وظیفه می نمایند.
مامور - وضعیت پرسنلی است که برای مدتی کمتر از یک سال در یکی از مشاغل سازمانی غیر از شغل سازمانی خود و یا در شغلی که در سازمان محلی برای آن پیش بینی نشده است گمارده شده و یا به ستاد کل، وزارت و سایر نیروها و سازمانها برای مدت مزبور اعزام گردند.
تبصره 1 - مامور شدن و انتقال پرسنل ستاد کل و وزارت به نیروها و سازمانهای سپاه با تصویب ستاد کل سپاه انجام خواهد شد.
تبصره 2 - نیروها و سازمانها مکلفند پرسنل مازاد بر نیاز خود را به ستاد کل سپاه معرفی نمایند تا با انتقال یا مامور نمودن آنان به ستاد کل، وزارت و سایر نیروها و سازمانها امکان بهره برداری هر چه بیشتر از پرسنل و تامین نیازهای سازمانی فراهم گردد.
تبصره 1 - مامور شدن و انتقال پرسنل ستاد کل و وزارت به نیروها و سازمانهای سپاه با تصویب ستاد کل سپاه انجام خواهد شد.
تبصره 2 - نیروها و سازمانها مکلفند پرسنل مازاد بر نیاز خود را به ستاد کل سپاه معرفی نمایند تا با انتقال یا مامور نمودن آنان به ستاد کل، وزارت و سایر نیروها و سازمانها امکان بهره برداری هر چه بیشتر از پرسنل و تامین نیازهای سازمانی فراهم گردد.
مامور بخدمت - وضعیت پرسنلی است که به سایر وزارتخانه ها و یا نهادها یا سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت مامور می گردند.
تبصره - مامور بخدمت شدن پرسنل منوط به تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون و درج مراتب در فرمان همگانی می‌باشد.
تبصره - مامور بخدمت شدن پرسنل منوط به تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون و درج مراتب در فرمان همگانی می‌باشد.
مرخصی - وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوطه، در حال استفاده از مرخصی های زیر می‌باشند:
الف - مرخصی استحقاقی - پرسنل کادر ثابت، وظیفه و پیمانی حق استفاده از یک ماه مرخصی سالانه با استفاده از حقوق و مزایای مربوطه را دارا می‌باشند مدت مرخصی در مناطق بد آب و هوا 45 روز خواهد بود، پرسنل در دوره های آموزشی و تحصیلی می‌توانند طبق مقررات مندرج در اساسنامه آموزشگاههای مربوط از مرخصی آموزشی و تحصیلی استفاده نمایند.
ب - مرخصی استعلاجی - پرسنلی که به علت بیماری قادر به خدمت نمی‌باشند با تجویز پزشک مسئول، علاوه بر مرخصی استحقاقی حداکثر تا چهار ماه در سال می‌توانند از این مرخصی استفاده نمایند. با پرسنل زن از نظر مرخصی دوران بارداری برابر با مشمولین قانون استخدام کشوری رفتار خواهد شد.
ج - مرخصی اضطراری - پرسنلی که از استحقاق مرخصی سالانه را نداشته، لیکن بنا بر ضرورت نیاز به مرخصی دارند، می‌توانند از مرخصیهای استحقاقی سال بعد حداکثر تا 15 روز استفاده نمایند.
د - مرخصی بدون حقوق - پرسنل در شرایط خاص و ضروری می‌توانند حداکثر جمعاً سه سال در طول خدمت از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند این مدت از لحاظ ترفیعات و بازنشستگی جزء سنوات خدمتی محسوب نمی گردد.
ه- - مرخصی تشویقی - به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی ممکن است حداکثر تا 30 روز در طول سال به پرسنل مرخصی تشویقی داده شود.
و - مرخصی ماموریت - پرسنلی که به منظور انجام ماموریتهای محوله از طرف سپاه حداقل به مدت 3 ماه به خارج از محل خدمت و سکونت خود اعزام شوند، می‌توانند علاوه بر مرخصی استحقاقی به ازای هر ماه حداکثر از 5 روز مرخصی ماموریت استفاده نمایند.
تبصره 1 - ترتیب استفاده از مرخصی های مذکور در بندهای این ماده، تعیین مناطق بد آب و هوا موضوع بند «الف» این ماده و حدود اختیارات فرماندهان و مسئولین در دادن مرخصی ها به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
تبصره 2 - در شرایط جنگی و بحرانی و بسیج همگانی و در مواقعی که ضرورت ایجاب می‌نماید اعطاء مرخصی و مدت آن بر طبق آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
الف - مرخصی استحقاقی - پرسنل کادر ثابت، وظیفه و پیمانی حق استفاده از یک ماه مرخصی سالانه با استفاده از حقوق و مزایای مربوطه را دارا می‌باشند مدت مرخصی در مناطق بد آب و هوا 45 روز خواهد بود، پرسنل در دوره های آموزشی و تحصیلی می‌توانند طبق مقررات مندرج در اساسنامه آموزشگاههای مربوط از مرخصی آموزشی و تحصیلی استفاده نمایند.
ب - مرخصی استعلاجی - پرسنلی که به علت بیماری قادر به خدمت نمی‌باشند با تجویز پزشک مسئول، علاوه بر مرخصی استحقاقی حداکثر تا چهار ماه در سال می‌توانند از این مرخصی استفاده نمایند. با پرسنل زن از نظر مرخصی دوران بارداری برابر با مشمولین قانون استخدام کشوری رفتار خواهد شد.
ج - مرخصی اضطراری - پرسنلی که از استحقاق مرخصی سالانه را نداشته، لیکن بنا بر ضرورت نیاز به مرخصی دارند، می‌توانند از مرخصیهای استحقاقی سال بعد حداکثر تا 15 روز استفاده نمایند.
د - مرخصی بدون حقوق - پرسنل در شرایط خاص و ضروری می‌توانند حداکثر جمعاً سه سال در طول خدمت از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند این مدت از لحاظ ترفیعات و بازنشستگی جزء سنوات خدمتی محسوب نمی گردد.
ه- - مرخصی تشویقی - به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی ممکن است حداکثر تا 30 روز در طول سال به پرسنل مرخصی تشویقی داده شود.
و - مرخصی ماموریت - پرسنلی که به منظور انجام ماموریتهای محوله از طرف سپاه حداقل به مدت 3 ماه به خارج از محل خدمت و سکونت خود اعزام شوند، می‌توانند علاوه بر مرخصی استحقاقی به ازای هر ماه حداکثر از 5 روز مرخصی ماموریت استفاده نمایند.
تبصره 1 - ترتیب استفاده از مرخصی های مذکور در بندهای این ماده، تعیین مناطق بد آب و هوا موضوع بند «الف» این ماده و حدود اختیارات فرماندهان و مسئولین در دادن مرخصی ها به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
تبصره 2 - در شرایط جنگی و بحرانی و بسیج همگانی و در مواقعی که ضرورت ایجاب می‌نماید اعطاء مرخصی و مدت آن بر طبق آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
غایب - غایب وضع پرسنلی است که بدون رعایت مقررات در محل خدمت حاضر نشوند.
فراری - فراری وضع پرسنلی است که مدت غیبت آنان در زمان صلح از 15 روز و در زمان جنگ از 5 روز تجاوز نماید. حقوق و مزایای این قبیل پرسنل از تاریخ غیبت قطع می‌گردد و پرسنل فراری پس از معرفی یا دستگیری بلافاصله شروع به خدمت نموده و به اتهام فرار آنان برابر مقررات کیفری مربوطه رسیدگی می‌شود. وضعیت خدمتی پرسنل سپاه به استثناء پرسنل وظیفه که مرتکب فرار از خدمت شده اند به شرح زیر خواهد بود:
الف - در صورت صدور رای برائت یا قرار منع پیگرد، ایام غیبت و فرار به انتساب تبدیل خواهد شد.
ب - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ایام غیبت و فرار جزء خدمت محسوب نمی گردد.
ج - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت باشد از تاریخ قطعیت رای اخراج خواهند شد.
تبصره - هرگاه مدت فرار پرسنل بالغ بر 6 ماه گردد از زمان آغاز غیبت اخراج شده محسوب می گردند و پس از آن برابر مقررات کیفری محاکمه شده و فقط در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد حکم اخراج نیز کان لم یکن خواهد شد و در صورتی که محاکمه غیابی انجام گردد پرسنل می‌توانند پس از حضور به حکم صادره اعتراض نموده و در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد در رسیدگی مجدد، حکم اخراج آنان نیز کان لم یکن می‌گردد.
الف - در صورت صدور رای برائت یا قرار منع پیگرد، ایام غیبت و فرار به انتساب تبدیل خواهد شد.
ب - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ایام غیبت و فرار جزء خدمت محسوب نمی گردد.
ج - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت باشد از تاریخ قطعیت رای اخراج خواهند شد.
تبصره - هرگاه مدت فرار پرسنل بالغ بر 6 ماه گردد از زمان آغاز غیبت اخراج شده محسوب می گردند و پس از آن برابر مقررات کیفری محاکمه شده و فقط در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد حکم اخراج نیز کان لم یکن خواهد شد و در صورتی که محاکمه غیابی انجام گردد پرسنل می‌توانند پس از حضور به حکم صادره اعتراض نموده و در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد در رسیدگی مجدد، حکم اخراج آنان نیز کان لم یکن می‌گردد.
بازداشت - وضع پرسنلی است که به موجب قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی تا صدور حکم قطعی در توقیف بسر برده و یا برابر مقررات انضباطی در بازداشتگاه یا محل خدمتی تحت نظر باشند.
منتظر خدمت - وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوطه به علت ارتکاب تخلفات انضباطی، با حفظ پست سازمانی به طور موقت از کار برکنار شده باشند.
تبصره - مدت انتظار خدمت پرسنل جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب می‌گردد.
تبصره - مدت انتظار خدمت پرسنل جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب می‌گردد.
بدون کار - وضع پرسنلی است که به یکی از علل زیر بدون حفظ پست سازمانی موقتاً از کار برکنار می گردند:
الف - برابر احکام صادره از دادگاه‌های صالح زندانی شوند.
ب - به علت عدم پرداخت محکوم به یا بدهی منجر به صدور اجراییه، زندانی بشوند.
ج - به علت ارتکاب تخلفات انضباطی یا قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی موقتاً بدون کار شوند.
د - در صورتی که محکوم به اقامت اجباری یا ممنوع از اقامت در محل معین بشوند.
تبصره 1 - چنانچه در محل اقامت پرسنل مشمول بند «د» یکی از مراکز سپاه وجود داشته باشد سپاه در صورت نیاز می‌تواند آنان را به جای بدون کاری در آن محل حاضر بخدمت نماید.
تبصره 2 - مدت بدون کاری پرسنل جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب می‌گردد.
تبصره 3 - محکومیت ها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات، تاخیر اجرای حکم یا حبس یا خدمت قرار می گیرند باعث بدون کاری نخواهد بود.
الف - برابر احکام صادره از دادگاه‌های صالح زندانی شوند.
ب - به علت عدم پرداخت محکوم به یا بدهی منجر به صدور اجراییه، زندانی بشوند.
ج - به علت ارتکاب تخلفات انضباطی یا قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی موقتاً بدون کار شوند.
د - در صورتی که محکوم به اقامت اجباری یا ممنوع از اقامت در محل معین بشوند.
تبصره 1 - چنانچه در محل اقامت پرسنل مشمول بند «د» یکی از مراکز سپاه وجود داشته باشد سپاه در صورت نیاز می‌تواند آنان را به جای بدون کاری در آن محل حاضر بخدمت نماید.
تبصره 2 - مدت بدون کاری پرسنل جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب می‌گردد.
تبصره 3 - محکومیت ها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات، تاخیر اجرای حکم یا حبس یا خدمت قرار می گیرند باعث بدون کاری نخواهد بود.
منتسب - وضعیت پرسنلی است که در یکی از حالتهای زیر از رده خدمتی خود منفک گردیده و حسب مورد در اختیار پرسنلی نیرو یا سازمان مربوطه یا ستاد کل سپاه یا ستاد کل یا وزارت قرار می گیرند، مدت انتساب جزء مدت خدمت برای ترفیع منظور می‌گردد.
الف - پرسنلی که به واسطه حذف یا انحلال محل سازمانی به طور موقت بدون شغل شوند تا سه ماه نیرو یا سازمان مربوطه موظف است ظرف این مدت وضعیت شغلی این قبیل پرسنل را روشن نماید.
ب - پرسنلی که به دست دشمنان خارجی اسیر گردیده یا توسط ضدانقلابیون یا اشرار یا سارقین و یا قاچاقچیان به گروگان گرفته شده باشند برای تمام مدت اسارت یا در گروگان بودن و حداکثر تا 6 ماه پس از آزادی، نیرو یا سازمان مربوطه موظف است ظرف مدت مذکور وضعیت این قبیل پرسنل را روشن نماید.
ج - پرسنل مفقودالاثر که در نبرد با دشمنان خارجی یا رویاروئی با ضدانقلابیون یا اشرار یا سارقین مسلح و یا قاچاقچیان ناپدید شده و وضع آنان نامعلوم است تا تعیین وضعیت و پرسنلی که بنا به عللی غیر از موارد فوق ناپدید می‌شوند حداکثر به مدت 6 ماه.
د - پرسنلی که به لحاظ بیماری بیش از 4 ماه بستری می گردند حداکثر تا یک سال و جانبازان موضوع بند «ج» ماده 121 این قانون حداکثر تا 2 سال.
تبصره 1 - پرسنل مامور و مامور بخدمت بیش از 6 ماه و همچنین پرسنلی که در طول خدمت به دوره های آموزشی بیش از 6 ماه اعزام می گردند در حکم منتسب خواهند بود.
تبصره 2 - احتساب مدت انتساب پرسنل موضوع بند «ج» این ماده برای ترفیع منوط به تعیین تکلیف آنان خواهد بود.
الف - پرسنلی که به واسطه حذف یا انحلال محل سازمانی به طور موقت بدون شغل شوند تا سه ماه نیرو یا سازمان مربوطه موظف است ظرف این مدت وضعیت شغلی این قبیل پرسنل را روشن نماید.
ب - پرسنلی که به دست دشمنان خارجی اسیر گردیده یا توسط ضدانقلابیون یا اشرار یا سارقین و یا قاچاقچیان به گروگان گرفته شده باشند برای تمام مدت اسارت یا در گروگان بودن و حداکثر تا 6 ماه پس از آزادی، نیرو یا سازمان مربوطه موظف است ظرف مدت مذکور وضعیت این قبیل پرسنل را روشن نماید.
ج - پرسنل مفقودالاثر که در نبرد با دشمنان خارجی یا رویاروئی با ضدانقلابیون یا اشرار یا سارقین مسلح و یا قاچاقچیان ناپدید شده و وضع آنان نامعلوم است تا تعیین وضعیت و پرسنلی که بنا به عللی غیر از موارد فوق ناپدید می‌شوند حداکثر به مدت 6 ماه.
د - پرسنلی که به لحاظ بیماری بیش از 4 ماه بستری می گردند حداکثر تا یک سال و جانبازان موضوع بند «ج» ماده 121 این قانون حداکثر تا 2 سال.
تبصره 1 - پرسنل مامور و مامور بخدمت بیش از 6 ماه و همچنین پرسنلی که در طول خدمت به دوره های آموزشی بیش از 6 ماه اعزام می گردند در حکم منتسب خواهند بود.
تبصره 2 - احتساب مدت انتساب پرسنل موضوع بند «ج» این ماده برای ترفیع منوط به تعیین تکلیف آنان خواهد بود.
پرسنل سپاه از نظر امور انضباطی تابع آییننامه ای می‌باشند که تکالیف انضباطی پرسنل، نوع و میزان تشویقات و تنبیهات انضباطی و حدود اختیارات فرماندهان و مسئولان در زمینه اعمال آنها را در حدود مقرر در این قانون تعیین می‌نماید.
آییننامه انضباطی فوق توسط ستاد کل سپاه تهیه و پس از تصویب فرماندهی کل به مورد اجراء گذارده می‌شود.
آییننامه انضباطی فوق توسط ستاد کل سپاه تهیه و پس از تصویب فرماندهی کل به مورد اجراء گذارده می‌شود.
پرسنل به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی به شرح زیر تشویق می گردند:
الف - تشویق شفاهی.
ب - تشویق کتبی.
ج - تشویق در دستور قسمتی.
د - تشویق در دستور نیرو یا سازمان.
ه- - تشویق در فرمان همگانی سپاه.
و - مرخصی تشویقی.
ز - پاداش و جوائز.
ح - اعطای نشان.
ط - رفع تنبیهات.
ی - ارشدیت.
ک - اعطای بورسیه آموزش تحصیلی.
تبصره - دادن ارشدیت به پرسنلی که از خود رشادت، شجاعت، فداکاری، تلاش، ابتکار و خلاقیت فوق العاده ارزنده نشان می دهند تابع شرایط عمومی ترفیعات نبوده و با پیشنهاد فرماندهان یا مسئولان مربوطه و تصویب مقامات مصرحه در ماده 87 این قانون خواهد بود.
الف - تشویق شفاهی.
ب - تشویق کتبی.
ج - تشویق در دستور قسمتی.
د - تشویق در دستور نیرو یا سازمان.
ه- - تشویق در فرمان همگانی سپاه.
و - مرخصی تشویقی.
ز - پاداش و جوائز.
ح - اعطای نشان.
ط - رفع تنبیهات.
ی - ارشدیت.
ک - اعطای بورسیه آموزش تحصیلی.
تبصره - دادن ارشدیت به پرسنلی که از خود رشادت، شجاعت، فداکاری، تلاش، ابتکار و خلاقیت فوق العاده ارزنده نشان می دهند تابع شرایط عمومی ترفیعات نبوده و با پیشنهاد فرماندهان یا مسئولان مربوطه و تصویب مقامات مصرحه در ماده 87 این قانون خواهد بود.
تنبیهاتی که به علت تخلف پرسنل اعمال می‌شود به شرح زیر است:
الف - توبیخ شفاهی.
ب - توبیخ کتبی.
ج - توبیخ در دستور قسمتی.
د - توبیخ در دستور نیرو و سازمان.
ه- - توبیخ در فرمان همگانی سپاه.
و - اضافه خدمت حداکثر به مدت یکماه برای پرسنل وظیفه.
ز - خدمت شبانه روزی در قسمت حداکثر به مدت 30 روز.
ح - بازداشت غیرقابل تمدید در بازداشتگاه حداکثر تا 30 روز.
ط - کسر حقوق به میزان یک پنجم و حداکثر به مدت 4 ماه.
ی - انتظار خدمت حداکثر تا شش ماه.
ک - بدون کاری حداکثر تا 3 ماه.
ل - محرومیت از ترفیع به مدت محدود و حداکثر تا 2 سال در زمان صلح و 4 سال در زمان جنگ.
م - تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود یا دائم.
ن - معافیت از خدمت.
س - بازخریدی.
ع - اخراج از خدمت.
تبصره 1 - در صورتی که تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود اعمال شده، پس از انقضای مدت مزبور پرسنل مورد تنبیه با درجه یا رتبه قبل از تنبیه با همان سابقه به خدمت ادامه داده و ترفیعات بعدی آنان بر اساس درجه یا رتبه مزبور خواهد بود ولی در صورتی که تنزیل درجه یا رتبه به طور دائم اعمال شود پرسنل مورد تنبیه پس از طی حداقل مدت توقف در درجه یا رتبه تنبیهی با احتساب مدت خدمت در درجه یا رتبه قبل از تنزیل، به درجه یا رتبه بالاتر نائل شده و ترفیعات بعدی آنان طبق مقررات این قانون خواهد بود.
تبصره 2 - تنبیهات محرومیت از ترفیع و تنزیل درجه یا رتبه پرسنل منوط به تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون می‌باشد.
الف - توبیخ شفاهی.
ب - توبیخ کتبی.
ج - توبیخ در دستور قسمتی.
د - توبیخ در دستور نیرو و سازمان.
ه- - توبیخ در فرمان همگانی سپاه.
و - اضافه خدمت حداکثر به مدت یکماه برای پرسنل وظیفه.
ز - خدمت شبانه روزی در قسمت حداکثر به مدت 30 روز.
ح - بازداشت غیرقابل تمدید در بازداشتگاه حداکثر تا 30 روز.
ط - کسر حقوق به میزان یک پنجم و حداکثر به مدت 4 ماه.
ی - انتظار خدمت حداکثر تا شش ماه.
ک - بدون کاری حداکثر تا 3 ماه.
ل - محرومیت از ترفیع به مدت محدود و حداکثر تا 2 سال در زمان صلح و 4 سال در زمان جنگ.
م - تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود یا دائم.
ن - معافیت از خدمت.
س - بازخریدی.
ع - اخراج از خدمت.
تبصره 1 - در صورتی که تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود اعمال شده، پس از انقضای مدت مزبور پرسنل مورد تنبیه با درجه یا رتبه قبل از تنبیه با همان سابقه به خدمت ادامه داده و ترفیعات بعدی آنان بر اساس درجه یا رتبه مزبور خواهد بود ولی در صورتی که تنزیل درجه یا رتبه به طور دائم اعمال شود پرسنل مورد تنبیه پس از طی حداقل مدت توقف در درجه یا رتبه تنبیهی با احتساب مدت خدمت در درجه یا رتبه قبل از تنزیل، به درجه یا رتبه بالاتر نائل شده و ترفیعات بعدی آنان طبق مقررات این قانون خواهد بود.
تبصره 2 - تنبیهات محرومیت از ترفیع و تنزیل درجه یا رتبه پرسنل منوط به تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون می‌باشد.
سپاه پرسنلی را که فاقد صلاحیتهای پاسداری مندرج در ماده 16 این قانون شوند، بر طبق آییننامه ای که توسط ستاد کل سپاه با هماهنگی نمایندگی ولی فقیه در سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد، اخراج یا معاف از خدمت یا بازخرید می‌نماید.
(منسوخه 1395/12/24)- رسیدگی به تخلفات پرسنلی که فرمانده نیرو یا رئیس سازمان مربوطه برای آنها پیشنهاد معافیت از خدمت یا اخراج از خدمت می‌دهد و‌همچنین رسیدگی به شکایات پرسنل از رده‌های بالاتر در امور خدمتی در هیاتهای بدوی مرکب از اعضای زیر به عمل می‌آید:
الف - فرمانده یا جانشین نیرو یا سازمان مربوطه به عنوان رئیس هیات.
ب - مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ج - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان به عنوان دبیر هیات.
د - مسئول بازرسی یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ه - مسئول حفاظت اطلاعات یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
و - مدیریت قضایی یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ز - نماینده سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره 1 - چنانچه پرسنل متخلف یا شاکی جمعی وزارت، ستاد کل سپاه یا ستاد کل باشند، مقامات همطراز وزارت، ستاد کل سپاه یا ستاد کل‌هیات را تشکیل خواهند داد و پیشنهاد تنبیهات فوق‌الذکر نیز به وسیله وزیر یا روسای ستاد کل و ستاد کل سپاه به هیات ارائه خواهد شد.
تبصره 2 - جلسات هیات با حضور دو سوم اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات آنان با اکثریت آراء حاضرین معتبر بوده و آراء آنان در خصوص‌معافیت از خدمت و اخراج از خدمت پرسنل نظامی تا درجه ستوانسومی و کارمندان تا رتبه 15 قطعی و لازم‌الاجرا است.
تبصره 3 - هیاتهای رسیدگی می‌توانند از اشخاصی که ضروری تشخیص می‌دهند به منظور اظهار نظر دعوت نمایند، لیکن حق رای منحصر به‌اعضاء هیات است.
تبصره 4 - دعوت از شخص متخلف جهت استماع دفاعیات وی در جلسات رسیدگی الزامی است لکن در صورتی که دو بار بدون عذر موجه در‌جلسات هیات حضور نیابد این حق از وی سلب می‌گردد.
تبصره 5 - حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع تخلف و دلایل مربوطه، به تمامی اعضاء هیات و همچنین شخص متخلف‌کتباً اعلام می‌گردد.
تبصره 6 - دبیر هیات موظف است نتیجه رسیدگی را حداکثر ظرف 10 روز به مراجع ذیربط و متخلف اعلام و همچنین مهلت و نحوه اعتراض وی‌به رای هیات را در مواردی که اعتراض پذیرفته است به وی ابلاغ نماید.
تبصره 7 - پرسنل معترض به تصمیمات هیات مذکور می‌بایست ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ اعتراض کتبی خود را به دبیرخانه هیات عالی‌امور انضباطی سپاه تحویل و یا با پست سفارشی ارسال نمایند.
الف - فرمانده یا جانشین نیرو یا سازمان مربوطه به عنوان رئیس هیات.
ب - مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ج - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان به عنوان دبیر هیات.
د - مسئول بازرسی یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ه - مسئول حفاظت اطلاعات یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
و - مدیریت قضایی یا جانشین وی در نیرو یا سازمان مربوطه.
ز - نماینده سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره 1 - چنانچه پرسنل متخلف یا شاکی جمعی وزارت، ستاد کل سپاه یا ستاد کل باشند، مقامات همطراز وزارت، ستاد کل سپاه یا ستاد کل‌هیات را تشکیل خواهند داد و پیشنهاد تنبیهات فوق‌الذکر نیز به وسیله وزیر یا روسای ستاد کل و ستاد کل سپاه به هیات ارائه خواهد شد.
تبصره 2 - جلسات هیات با حضور دو سوم اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات آنان با اکثریت آراء حاضرین معتبر بوده و آراء آنان در خصوص‌معافیت از خدمت و اخراج از خدمت پرسنل نظامی تا درجه ستوانسومی و کارمندان تا رتبه 15 قطعی و لازم‌الاجرا است.
تبصره 3 - هیاتهای رسیدگی می‌توانند از اشخاصی که ضروری تشخیص می‌دهند به منظور اظهار نظر دعوت نمایند، لیکن حق رای منحصر به‌اعضاء هیات است.
تبصره 4 - دعوت از شخص متخلف جهت استماع دفاعیات وی در جلسات رسیدگی الزامی است لکن در صورتی که دو بار بدون عذر موجه در‌جلسات هیات حضور نیابد این حق از وی سلب می‌گردد.
تبصره 5 - حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع تخلف و دلایل مربوطه، به تمامی اعضاء هیات و همچنین شخص متخلف‌کتباً اعلام می‌گردد.
تبصره 6 - دبیر هیات موظف است نتیجه رسیدگی را حداکثر ظرف 10 روز به مراجع ذیربط و متخلف اعلام و همچنین مهلت و نحوه اعتراض وی‌به رای هیات را در مواردی که اعتراض پذیرفته است به وی ابلاغ نماید.
تبصره 7 - پرسنل معترض به تصمیمات هیات مذکور می‌بایست ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ اعتراض کتبی خود را به دبیرخانه هیات عالی‌امور انضباطی سپاه تحویل و یا با پست سفارشی ارسال نمایند.
(منسوخه 1395/12/24)- رسیدگی به تخلفات پرسنل نظامی از درجه ستواندومی و کارمندان از رتبه 16 و به بالا که فرمانده نیرو، روسای سازمانها، ستاد کل،ستاد کل سپاه و وزیر برای آنها پیشنهاد معافیت از خدمت یا اخراج می‌دهند و همچنین رسیدگی به شکایات پرسنل از فرماندهان و روسای ستاد نیروها‌و جانشینان آنان و معاونتهای ستاد کل سپاه و نیز تخلفات آنها و بررسی آراء مورد اعتراض واقع شده هیاتهای بدوی، در هیات عالی انضباطی در ستاد‌کل سپاه مرکب از اعضای زیر به عمل می‌آید:
الف - فرمانده کل سپاه یا جانشین وی به عنوان رئیس هیات.
ب - نماینده ولی فقیه در سپاه یا جانشین وی.
ج - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه به عنوان دبیر هیات.
د - معاون بازرسی ستاد کل سپاه.
ه - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه.
و - مدیریت قضایی ستاد کل سپاه.
ز - رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره - وزیر و رئیس ستاد کل، یا معاونان آنان، روسای سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت و اطلاعات مربوط حسب مورد در هیات عالی امور‌انضباطی با حق رای شرکت می‌نمایند.
الف - فرمانده کل سپاه یا جانشین وی به عنوان رئیس هیات.
ب - نماینده ولی فقیه در سپاه یا جانشین وی.
ج - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه به عنوان دبیر هیات.
د - معاون بازرسی ستاد کل سپاه.
ه - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه.
و - مدیریت قضایی ستاد کل سپاه.
ز - رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح.
تبصره - وزیر و رئیس ستاد کل، یا معاونان آنان، روسای سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت و اطلاعات مربوط حسب مورد در هیات عالی امور‌انضباطی با حق رای شرکت می‌نمایند.
اعمال تنبیهات مذکور در این فصل به وسیله فرماندهی کل منوط به رعایت مقررات این فصل نمی‌باشد.
پرسنل وظیفه در دوران احتیاط و ذخیره که در احضار و فراخوانی ها و شرکت در دوره های آموزشی و بازآموزی مطروحه در این قانون خودداری می‌نماید مشمول مقررات مذکور در ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی می‌باشد و در طول خدمت بر حسب نوع همکاری تابع مقررات انضباطی نیروی به کار گیرنده می‌باشد.
تبصره - افراد بسیجی در طول آموزشها و خدمت مذکور در این قانون تابع مقررات انضباطی سپاه می‌باشند.
تبصره - افراد بسیجی در طول آموزشها و خدمت مذکور در این قانون تابع مقررات انضباطی سپاه می‌باشند.
بر اساس اصل 172 قانون اساسی جرائم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی پرسنل سپاه در محاکم نظامی رسیدگی می‌گردد ولی جرائم عمومی آنها در محاکم عمومی رسیدگی می‌شود.
تبصره - به منظور تسریع در رسیدگی به جرائم نظامی و تخلفات مشمول مقررات کیفری در زمان جنگ، قوه قضائیه مکلف است نسبت به تشکیل دادگاه‌های نظامی در مناطق عملیاتی مورد نیاز بنا به تشخیص فرماندهی کل اقدام نماید.
تبصره - به منظور تسریع در رسیدگی به جرائم نظامی و تخلفات مشمول مقررات کیفری در زمان جنگ، قوه قضائیه مکلف است نسبت به تشکیل دادگاه‌های نظامی در مناطق عملیاتی مورد نیاز بنا به تشخیص فرماندهی کل اقدام نماید.
خدمت پرسنل سپاه به یکی از صور زیر پایان می یابد:
الف - شهادت.
ب - جانباز شدن.
ج - معلولیت.
د - بازنشستگی.
ه- - بازخریدی.
و - انتقال.
ز - فوت.
ح - استعفاء.
ط - معافیت از خدمت
ی - اخراج.
تبصره - خاتمه عضویت بسیجیان عادی و فعال تابع دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
الف - شهادت.
ب - جانباز شدن.
ج - معلولیت.
د - بازنشستگی.
ه- - بازخریدی.
و - انتقال.
ز - فوت.
ح - استعفاء.
ط - معافیت از خدمت
ی - اخراج.
تبصره - خاتمه عضویت بسیجیان عادی و فعال تابع دستورالعملی است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
پرسنل در موارد زیر شهید و یا در حکم شهید محسوب می‌شوند.
الف - کشته شدن یا فوت در میدان نبرد به سبب ماموریت.
ب - کشته شدن یا فوت در هرگونه ماموریت رزمی یا جنگی یا ویژه در طول رفت و برگشت به سبب ماموریت.
ج - کشته شدن یا فوت در اسارت دشمن یا گروگان ضدانقلاب یا اشرار یا سارقین و یا قاچاقچیان.
د - کشته شدن در هرگونه حملات زمینی، هوایی، دریائی دشمن.
ه- - کشته شدن یا فوت در رفت و برگشت از منطقه عملیاتی تا محل مرخصی.
و - کشته شدن توسط اشرار، سارقین مسلح و قاچاقچیان به سبب ماموریت.
ز - کشته شدن توسط ضدانقلاب و یا به سبب عملیات خرابکاری عوامل دشمن.
ح - کشته شدن در هرگونه آموزشهای رزمی و عملیات مانوری.
ط - کشته شدن حین آزمایش و تحقیقات و تولید در زمینه اسلحه و مهمات و وسایل جنگی و خنثی سازی یا پاک سازی مواد منفجره و محترقه و شیمیایی به سبب ماموریت.
ی - کشته شدن به سبب خدمت از طریق سوء قصد اعم از این که در طول ایام خدمت و یا غیرخدمت باشد.
ک - فوت بر اثر جراحات، صدمات و بیماریهای حاصله از موارد مندرج در بندهای بالا، مشروط بر اینکه جراحات یا صدمات مذکور علت فوت باشد.
تبصره - منظور از ماموریتهای مندرج در این ماده کلیه وظایفی است که تحت همین عنوان به پرسنل اعم از انفرادی و یا دسته جمعی از طرف رده مربوطه واگذار می‌شود.
الف - کشته شدن یا فوت در میدان نبرد به سبب ماموریت.
ب - کشته شدن یا فوت در هرگونه ماموریت رزمی یا جنگی یا ویژه در طول رفت و برگشت به سبب ماموریت.
ج - کشته شدن یا فوت در اسارت دشمن یا گروگان ضدانقلاب یا اشرار یا سارقین و یا قاچاقچیان.
د - کشته شدن در هرگونه حملات زمینی، هوایی، دریائی دشمن.
ه- - کشته شدن یا فوت در رفت و برگشت از منطقه عملیاتی تا محل مرخصی.
و - کشته شدن توسط اشرار، سارقین مسلح و قاچاقچیان به سبب ماموریت.
ز - کشته شدن توسط ضدانقلاب و یا به سبب عملیات خرابکاری عوامل دشمن.
ح - کشته شدن در هرگونه آموزشهای رزمی و عملیات مانوری.
ط - کشته شدن حین آزمایش و تحقیقات و تولید در زمینه اسلحه و مهمات و وسایل جنگی و خنثی سازی یا پاک سازی مواد منفجره و محترقه و شیمیایی به سبب ماموریت.
ی - کشته شدن به سبب خدمت از طریق سوء قصد اعم از این که در طول ایام خدمت و یا غیرخدمت باشد.
ک - فوت بر اثر جراحات، صدمات و بیماریهای حاصله از موارد مندرج در بندهای بالا، مشروط بر اینکه جراحات یا صدمات مذکور علت فوت باشد.
تبصره - منظور از ماموریتهای مندرج در این ماده کلیه وظایفی است که تحت همین عنوان به پرسنل اعم از انفرادی و یا دسته جمعی از طرف رده مربوطه واگذار می‌شود.
پرسنلی که یک یا چند عضو خود را و یا بخشی از آن را برای همیشه از دست دهند یا بیش از یک سال به منظور درمان بستری گردند، یا به علت فقدان سلامتی، تمام یا بخشی از توان خود را از دست بدهند و تا یک سال کارآئی خود را به دست نیآورند، چنانچه به سبب یکی از موارد مذکور در ماده 120 این قانون چنین وضعیتی برای آنان به وجود آمده باشد جانباز و در سایر موارد معلول نامیده شده و از نظر وضعیت خدمتی مشمول یکی از بندهای زیر خواهند شد:
الف - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان جزئی بوده و امکان ادامه خدمت بدون مشقت برای آنان وجود داشته باشد به خدمت ادامه خواهند داد.
ب - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضای آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان در حدی باشد که ادامه خدمت برای آنان توام با مشقت باشد، لکن شخصاً مایل به ادامه خدمت باشند به خدمت ادامه می دهند و در صورت عدم تمایل تا یک سال منتسب و پس از آن بازنشسته می‌شوند.
ج - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان در حدی باشد که امکان ادامه خدمت را از آنان سلب نماید و پرسنلی که بیش از دو سال بستری باشند و نتوانند ادامه خدمت دهند بازنشسته می‌شوند.
تبصره 1 - تشخیص تطبیق وضعیت پرسنل با مفاد این ماده و بندهای آن از نظر پزشکی بر عهده کمیسیون عالی پزشکی سپاه خواهد بود.
تبصره 2 - پرسنلی که بر اساس این ماده بازنشسته می گردند چنانچه حداکثر تا پنج سال پس از بازنشستگی سلامت خود را به نحوی بازیابند که به تشخیص کمیسیون عالی پزشکی امکان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد در صورتی که واجد صلاحیت اعاده به خدمت باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون با درجه یا رتبه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده می گردند.
الف - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان جزئی بوده و امکان ادامه خدمت بدون مشقت برای آنان وجود داشته باشد به خدمت ادامه خواهند داد.
ب - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضای آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان در حدی باشد که ادامه خدمت برای آنان توام با مشقت باشد، لکن شخصاً مایل به ادامه خدمت باشند به خدمت ادامه می دهند و در صورت عدم تمایل تا یک سال منتسب و پس از آن بازنشسته می‌شوند.
ج - پرسنلی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارآئی از دست رفته ایشان در حدی باشد که امکان ادامه خدمت را از آنان سلب نماید و پرسنلی که بیش از دو سال بستری باشند و نتوانند ادامه خدمت دهند بازنشسته می‌شوند.
تبصره 1 - تشخیص تطبیق وضعیت پرسنل با مفاد این ماده و بندهای آن از نظر پزشکی بر عهده کمیسیون عالی پزشکی سپاه خواهد بود.
تبصره 2 - پرسنلی که بر اساس این ماده بازنشسته می گردند چنانچه حداکثر تا پنج سال پس از بازنشستگی سلامت خود را به نحوی بازیابند که به تشخیص کمیسیون عالی پزشکی امکان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد در صورتی که واجد صلاحیت اعاده به خدمت باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون با درجه یا رتبه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده می گردند.
جانبازان به تناسب آسیب وارده به ازای هر درصد جانبازی بالاتر از ده درصد از یک ماه ارشدیت و حداکثر تا یک درجه، برخوردار می گردند.
تبصره - تعیین درصد جانبازی بر عهده کمیسیون عالی پزشکی سپاه و بر طبق آییننامه ای خواهد بود که با توجه به آییننامه مشابه در بنیاد جانبازان توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - تعیین درصد جانبازی بر عهده کمیسیون عالی پزشکی سپاه و بر طبق آییننامه ای خواهد بود که با توجه به آییننامه مشابه در بنیاد جانبازان توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
پرسنل کادر ثابت سپاه با داشتن سی سال خدمت یا شصت سال سن بازنشسته می‌شوند.
تبصره 1 - پرسنلی که 25 سال خدمت در سپاه داشته باشند می‌توانند شخصاً تقاضای بازنشستگی نمایند.قبول یا رد تقاضای آنان موکول به نظر نیرو یا سازمان مربوطه می‌باشد. و صرف تقاضای بازنشستگی رافع مسئولیتهای محوله آنان نمی گردد.
تبصره 2 - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه تنزیل درجه یا رتبه، بازنشسته شوند با درجه یا رتبه تنبیهی بازنشسته خواهند شد.
تبصره 3 - تصویب بازنشستگی با رعایت مقررات این قانون به عهده مقامات مندرج در ماده 87 این قانون خواهد بود.
تبصره 1 - پرسنلی که 25 سال خدمت در سپاه داشته باشند می‌توانند شخصاً تقاضای بازنشستگی نمایند.قبول یا رد تقاضای آنان موکول به نظر نیرو یا سازمان مربوطه می‌باشد. و صرف تقاضای بازنشستگی رافع مسئولیتهای محوله آنان نمی گردد.
تبصره 2 - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه تنزیل درجه یا رتبه، بازنشسته شوند با درجه یا رتبه تنبیهی بازنشسته خواهند شد.
تبصره 3 - تصویب بازنشستگی با رعایت مقررات این قانون به عهده مقامات مندرج در ماده 87 این قانون خواهد بود.
در مواقع ضرورت و در صورت تمایل پرسنل، بازنشستگی پرسنل کادر ثابت نظامی تا درجه سرتیپ دومی و کلیه کارمندان حداکثر تا سه سال بنا به پیشنهاد فرمانده نیرو یا سازمان و تصویب هیات مذکور در ماده 115 این قانون و پرسنل کادر ثابت نظامی با درجه سرتیپی و بالاتر حسب مورد با پیشنهاد رئیس ستاد کل، فرمانده کل سپاه، وزیر و تصویب فرماندهی کل به تعویق خواهد افتاد.
تبصره - هیات مذکور در ماده 115 این قانون می‌تواند فقط یکبار دیگر حداکثر سه سال با تعویق بازنشستگی پرسنل یاد شده موافقت نماید.
تبصره - هیات مذکور در ماده 115 این قانون می‌تواند فقط یکبار دیگر حداکثر سه سال با تعویق بازنشستگی پرسنل یاد شده موافقت نماید.
پرسنلی که در مشاغل سخت و زیان آور خدمت می کنند با داشتن حداقل 20 سال خدمت به تناسب خدمت طبق آییننامه ای که به وسیله ستاد کل سپاه و با هماهنگی وزارت تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید بازنشسته می‌شوند.
تبصره - پرسنل زن با داشتن حداقل 20 سال خدمت می‌توانند بازنشسته شوند.
تبصره - پرسنل زن با داشتن حداقل 20 سال خدمت می‌توانند بازنشسته شوند.
سپاه می‌تواند در موارد ضرورت و در صورت نیاز پرسنل بازنشسته کادر ثابت نظامی تا درجه سرتیپ دومی و کلیه کارمندان را که صلاحیت اعاده به خدمت داشته باشند با تمایل شخصی و با تصویب هیات مذکور در ماده 115 این قانون به مدت حداکثر سه سال و از درجه سرتیپی و بالاتر حسب مورد با پیشنهاد رئیس ستاد کل، فرماندهی کل سپاه، وزیر و تصویب فرماندهی کل با درجه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده نماید.
تبصره 1 - هیات فوق می‌تواند مدت یاد شده را برای یکبار دیگر به مدت حداکثر سه سال تمدید نماید.
تبصره 2 - تقاضای بازنشستگی مجدد قبل از انقضای مدت فوق ممنوع است، لیکن سپاه می‌تواند قبل از انقضای مدت مزبور آنان را مجدداً بازنشسته نماید.
تبصره 1 - هیات فوق می‌تواند مدت یاد شده را برای یکبار دیگر به مدت حداکثر سه سال تمدید نماید.
تبصره 2 - تقاضای بازنشستگی مجدد قبل از انقضای مدت فوق ممنوع است، لیکن سپاه می‌تواند قبل از انقضای مدت مزبور آنان را مجدداً بازنشسته نماید.
سپاه می‌تواند از پرسنل بازنشسته مشمول این قانون و سایر بازنشستگان دولت با حفظ وضعیت حقوق بازنشستگی به صورت خرید خدمت استفاده نماید.
تبصره - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
تبصره - آییننامه اجرایی این ماده توسط وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
پرسنل بازنشسته حق استفاده از لباس مخصوص نظامی را نداشته، مگر در موارد خاص که استفاده از لباس نظامی توسط فرماندهی کل سپاه مشخص می‌گردد.
پرسنل سپاه پس از انجام خدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخرین دوره آموزشی بعد از اتمام آن دوره، در صورتی که حداقل پنج سال بیش از مجموع سنواتی که به هزینه سپاه تحصیل کرده اند سابقه خدمت داشته باشند، می‌توانند تقاضای بازخرید شدن نمایند. تصویب این تقاضا با نظر نیرو و یا سازمان ذیربط، منوط به تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون خواهد بود.
سپاه می‌تواند در صورت نیاز پرسنل بازخرید شده ای را که صلاحیت اعاده به خدمت داشته باشند و از مدت برکناری آنان بیش از پنج سال نگذشته باشد به تقاضای شخصی حسب مورد با تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون فقط برای یکبار با درجه یا رتبه و سابقه خدمت قبلی به خدمت اعاده نماید. این قبیل پرسنل باید وجوهی را که بابت بازخرید سوابق خدمت دریافت داشته اند مسترد دارند.
در صورت درخواست بالاترین مقام یکی از وزارتخانه ها، موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا نهادهای انقلاب اسلامی پرسنل با تمایل شخصی و یا تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون منتقل می گردند.
تبصره 1 - در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال بروز جنگ وجود دارد، انتقال پرسنل با تصویب فرماندهی کل امکان پذیر است و در شرایط مزبور در صورت تصویب فرماندهی کل، وزارتخانه ها یا سازمانهای مربوطه موظفند پرسنل منتقل شده را به سپاه مامور نمایند که در این صورت فرد با آخرین درجه یا رتبه ای که انتقال پیدا کرده است خدمت خواهد نمود.
تبصره 2 - پرسنلی که از سپاه منتقل شده اند و متقاضی اعاده بخدمت در سپاه هستند در صورت داشتن کارآئی و صلاحیت لازم با تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون به خدمت اعاده می گردند. نحوه احتساب سنوات خدمتی و ترفیعاتی این قبیل افراد مطابق آییننامه ای است که به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
تبصره 1 - در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال بروز جنگ وجود دارد، انتقال پرسنل با تصویب فرماندهی کل امکان پذیر است و در شرایط مزبور در صورت تصویب فرماندهی کل، وزارتخانه ها یا سازمانهای مربوطه موظفند پرسنل منتقل شده را به سپاه مامور نمایند که در این صورت فرد با آخرین درجه یا رتبه ای که انتقال پیدا کرده است خدمت خواهد نمود.
تبصره 2 - پرسنلی که از سپاه منتقل شده اند و متقاضی اعاده بخدمت در سپاه هستند در صورت داشتن کارآئی و صلاحیت لازم با تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون به خدمت اعاده می گردند. نحوه احتساب سنوات خدمتی و ترفیعاتی این قبیل افراد مطابق آییننامه ای است که به تصویب فرماندهی کل می‌رسد.
پرسنلی که به یکی از بیماریهائی که قانون شرایط ویژه ای برای مستخدمین مبتلا به آنها پیش بینی نموده است از قبیل سل و سرطان مبتلا شوند از تسهیلات آن قوانین برخوردار خواهند شد.
موارد فوت در حین انجام وظیفه یا به سبب آن غیر از موارد مذکور در ماده 120 این قانون به شرح زیر است.
الف - فوت در محل خدمت و همچنین در حال رفت و برگشت یا خارج از محل خدمت در ارتباط با ماموریت.
ب - فوت در طول ماموریت از لحظه ابلاغ تا خاتمه ماموریت در ارتباط با ماموریت.
ج - چنانچه پرسنل در ساعات خدمت یا به سبب امور خدمتی یا در طول ماموریت بیمار شده و یا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح گردیده و بعداً فوت شوند.
د - فوت در اثر بیماریهای ناشی از موقعیت یا شرایط خاص خدمتی.
ه- - فوت در رفت و برگشت از مرخصی.
تبصره - فوت در غیر از موارد مذکور در این ماده و ماده 120 این قانون، فوت عادی محسوب می‌گردد.
الف - فوت در محل خدمت و همچنین در حال رفت و برگشت یا خارج از محل خدمت در ارتباط با ماموریت.
ب - فوت در طول ماموریت از لحظه ابلاغ تا خاتمه ماموریت در ارتباط با ماموریت.
ج - چنانچه پرسنل در ساعات خدمت یا به سبب امور خدمتی یا در طول ماموریت بیمار شده و یا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح گردیده و بعداً فوت شوند.
د - فوت در اثر بیماریهای ناشی از موقعیت یا شرایط خاص خدمتی.
ه- - فوت در رفت و برگشت از مرخصی.
تبصره - فوت در غیر از موارد مذکور در این ماده و ماده 120 این قانون، فوت عادی محسوب می‌گردد.
برای تشخیص شهید، جانباز، فوت در حین انجام وظیفه یا به سبب آن، فوت عادی و همچنین تشخیص موارد مختلف معلولیت حسب مورد در ستاد کل سپاه، وزارت نیروها و سازمانهای مربوطه کمیسیونهایی مرکب از اعضاء زیر تشکیل می‌گردد:
الف - نماینده ولی فقیه یا نماینده وی.
ب - معاون نیروی انسانی یا جانشین وی.
ج - مسئول حفاظت اطلاعات یا جانشین وی.
د - نماینده فرمانده یگان یا سازمان مربوطه.
ه- - مسئول بازرسی یا جانشین وی.
و - مدیریت قضایی یا جانشین وی.
ز - مدیریت امور ایثارگران یا جانشین وی.
ح - یک نفر پزشک (مسئول بهداری مربوطه با جانشین وی).
الف - نماینده ولی فقیه یا نماینده وی.
ب - معاون نیروی انسانی یا جانشین وی.
ج - مسئول حفاظت اطلاعات یا جانشین وی.
د - نماینده فرمانده یگان یا سازمان مربوطه.
ه- - مسئول بازرسی یا جانشین وی.
و - مدیریت قضایی یا جانشین وی.
ز - مدیریت امور ایثارگران یا جانشین وی.
ح - یک نفر پزشک (مسئول بهداری مربوطه با جانشین وی).
چنانچه نظریه کمیسیون مندرج در ماده 134 این قانون ظرف مدت یکماه از تاریخ ابلاغ مورد اعتراض جانباز یا معلول یا یکی از وراث شهداء یا متوفی قرار گیرد صدور رای نهایی بر عهده کمیسیون تجدیدنظر که از مقامات زیر تشکیل می‌گردد، می‌باشد:
الف - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ب - نماینده ولی فقیه در سپاه یا نماینده وی.
ج - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه یا جانشین وی.
د - مسئول بهداری ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ه- - مدیریت قضایی ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
و - رئیس سازمان بازنشستگی سپاه یا جانشین وی.
ز - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
ح - مدیریت امور ایثارگران ستاد کل سپاه.
تبصره - در مواردی که پرونده مربوطه به پرسنل جمعی ستاد کل یا وزارت باشد حسب مورد نماینده مربوطه در کمیسیون با حق رای حاضر می‌شود.
الف - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ب - نماینده ولی فقیه در سپاه یا نماینده وی.
ج - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه یا جانشین وی.
د - مسئول بهداری ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ه- - مدیریت قضایی ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
و - رئیس سازمان بازنشستگی سپاه یا جانشین وی.
ز - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
ح - مدیریت امور ایثارگران ستاد کل سپاه.
تبصره - در مواردی که پرونده مربوطه به پرسنل جمعی ستاد کل یا وزارت باشد حسب مورد نماینده مربوطه در کمیسیون با حق رای حاضر می‌شود.
استعفاء پرسنل در صورت تقاضای شخصی و طی دو برابر مدت تحصیل و حداقل مدت خدمت که در قرارداد استخدامی تعیین می‌گردد و از 5 سال کمتر نمی‌باشد با تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون انجام می پذیرد.
تبصره 1 - در موارد استثنائی و عسر و حرج پرسنل قبل از مدت یاد شده در این ماده استعفای پرسنل با تقاضای شخصی آنان با پیشنهاد فرمانده نیرو و یا سازمان مربوطه و تصویب هیات موضوع ماده 115 این قانون صورت می‌گیرد و در صورت تصویب استعفاء افراد مستعفی به شرح زیر موظفند هزینه های آموزشی را پرداخت نمایند:
الف (اصلاحی 1375/11/28)- محصلین دوره‌های آموزشی بدو خدمت در سپاه، ستاد کل و وزارت و سازمانهای وابسته به آنها و یا به هزینه آنها به میزان دو برابر کل هزینه‌های مدت تحصیل.
ب - پرسنلی که علاوه بر سنوات آموزشی مدتی خدمت نموده‌اند به میزان یک دوم مدت مزبور از پرداخت هزینه سنوات آموزشی معاف می‌باشند.
تبصره 2 - در محاسبه مبلغی که برای تحصیل پرسنل صرف شده است کمک هزینه تحصیلی حقوق و مزایای پرداختی به آنان در مدت تحصیل، هزینه های جاری تحصیلی در مراکز آموزشی، وجوهی که بابت شهریه به موسسه های آموزشی پرداخت شده است، فوق العاده ماموریت آموزشی در داخل یا خارج از کشور و هزینه نوشت افزار و تهیه مدارک تحصیلی خوراک و پوشاک منظور می‌گردد.
تبصره 1 - در موارد استثنائی و عسر و حرج پرسنل قبل از مدت یاد شده در این ماده استعفای پرسنل با تقاضای شخصی آنان با پیشنهاد فرمانده نیرو و یا سازمان مربوطه و تصویب هیات موضوع ماده 115 این قانون صورت می‌گیرد و در صورت تصویب استعفاء افراد مستعفی به شرح زیر موظفند هزینه های آموزشی را پرداخت نمایند:
الف (اصلاحی 1375/11/28)- محصلین دوره‌های آموزشی بدو خدمت در سپاه، ستاد کل و وزارت و سازمانهای وابسته به آنها و یا به هزینه آنها به میزان دو برابر کل هزینه‌های مدت تحصیل.
ب - پرسنلی که علاوه بر سنوات آموزشی مدتی خدمت نموده‌اند به میزان یک دوم مدت مزبور از پرداخت هزینه سنوات آموزشی معاف می‌باشند.
تبصره 2 - در محاسبه مبلغی که برای تحصیل پرسنل صرف شده است کمک هزینه تحصیلی حقوق و مزایای پرداختی به آنان در مدت تحصیل، هزینه های جاری تحصیلی در مراکز آموزشی، وجوهی که بابت شهریه به موسسه های آموزشی پرداخت شده است، فوق العاده ماموریت آموزشی در داخل یا خارج از کشور و هزینه نوشت افزار و تهیه مدارک تحصیلی خوراک و پوشاک منظور می‌گردد.
تصویب استعفاء در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال وقوع جنگ وجود دارد در اختیار فرماندهی کل می‌باشد.
پرسنل مستعفی در صورت نیاز سپاه با تقاضای شخصی و داشتن صلاحیت اعاده بخدمت و در صورتی که مدت انفصال آنان بیش از 5 سال نباشد با تصویب مقامات مذکور در ماده 87 این قانون بر اساس درجه یا رتبه و سابقه خدمت قبل از استعفاء و وضعیت فعلی آنها در چارچوب این قانون فقط برای یکبار به خدمت اعاده می‌شوند. این قبیل پرسنل باید وجوهی را که در زمان استعفاء دریافت داشته اند مسترد نمایند و متقابلاً وجوهی را که پرداخت نموده‌اند به آنان بازگردانده می‌شود.
پرسنلی که پس از طی 2 برابر حداقل مدت توقف در درجه یا رتبه صلاحیت نیل به درجه یا رتبه بالاتر را نداشته باشند و همچنین پرسنلی که فاقد توانایی لازم برای انجام وظایف متناسب با درجه یا رتبه و تخصص مربوطه باشند، و نیز پرسنلی که ادامه خدمت آنها به مصلحت سپاه نبوده و در اخراج نیز نباشند حسب مورد به تشخیص هیاتهای موضوع مواد 114 و 115 این قانون از خدمت معاف می گردند و چنانچه حداقل 20 سال سابقه خدمت داشته باشند بازنشسته می‌شوند و در غیر این صورت بر اساس مقررات این قانون بازخرید می گردند.
سپاه می‌تواند در موارد حذف و یا تعدیل سازمان، پرسنل مربوط را مشروط بر اینکه در سازمانهای دیگر سپاه شغل مناسبی برای آنان وجود نداشته باشد با داشتن حداقل 15 سال سابقه خدمت بازنشسته یا در صورت تمایل بازخرید و کمتر از 15 سال را بازخرید نماید.به مدت خدمت مشمولین این ماده فقط از نظر احتساب وجوه بازخریدی و حقوق بازنشستگی 5 سال اضافه می‌گردد، لیکن در هر صورت سنوات موثر در حقوق بازنشستگی آنها از 30 سال بیشتر نخواهد بود.
تبصره 1 - دولت موظف است کسور مربوط به سنوات اضافه شده را در بودجه سالیانه سپاه منظور نماید.
تبصره 2 - حذف یا تعدیل سازمان منوط به تصویب فرماندهی کل می‌باشد.
تبصره 1 - دولت موظف است کسور مربوط به سنوات اضافه شده را در بودجه سالیانه سپاه منظور نماید.
تبصره 2 - حذف یا تعدیل سازمان منوط به تصویب فرماندهی کل می‌باشد.
تصویب بازنشستگی و بازخریدی موضوع مواد 139 و 140 این قانون به عهده مقامات مذکور در ماده 87 این قانون خواهد بود.
پرسنل در موارد زیر با حکم دادگاه صالح و یا رای کمیسیون امور انضباطی موضوع ماده 115 این قانون اخراج می گردند:
الف - از دست دادن صلاحیت پاسداری برای ادامه خدمت.
ب - ارتکاب تخلفات انضباطی که موجب اخراج از خدمت می‌شود.
ج - ارتکاب جرائمی که علاوه بر مجازات موجب اخراج فرد از سپاه می‌شود.
الف - از دست دادن صلاحیت پاسداری برای ادامه خدمت.
ب - ارتکاب تخلفات انضباطی که موجب اخراج از خدمت می‌شود.
ج - ارتکاب جرائمی که علاوه بر مجازات موجب اخراج فرد از سپاه می‌شود.
وجوه دریافتی ماهانه پرسنل کادر ثابت و پیمانی عبارتست از مجموع حقوق و مزایای مستمر به علاوه مزایای شغل منهای کسورات.
حقوق ماهانه پرسنل از مجموع سه عامل زیر تشکیل می‌گردد:
الف (اصلاحی 1371/03/05)- حداقل حقوق - مبلغ معینی است که به عنوان کمترین میزان حقوق دریافتی در سطح پرسنلی مشمول این قانون پرداخت می‌گردد و میزان آن برابر است با حاصلضرب ضریب ریالی در عدد ثابت (480)
ب(اصلاحی 1371/03/05)- حقوق پایه - مبلغی است معادل 3، 4 یا 5 درصد مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی و حقوق پایه سالهای قبل، که بر اساس ارزشیابی پرسنل، پس از هر یک سال خدمت به پرسنل تعلق می‌گیرد و به حقوق آنان اضافه می‌شود.
ج - حق کارآئی - مبلغی است برابر با حاصلضرب ضریب ریالی در رتبه حقوقی به توان دو در واحد حق کارآئی که برابر با دو می‌باشد.
تبصره 1 - رتبه حقوقی برابر است با عدد حقوقی درجه یا رتبه پرسنل به اضافه عدد حقوقی تحصیلات یا آموزش مذکور در این ماده.
تبصره 2 (اصلاحی 1390/08/22)- اعداد حقوقی درجات و رتبه‌ها به شرح زیر تعیین می‌گردد:
د - درجه رزم‌یاری یا رتبه 4 برابر است با 4
ه - درجه رزم‌آورسومی یا رتبه 5 برابر است با 5
و - درجه رزم‌آوردومی یا رتبه 6 برابر است با 6
ز - درجه رزم‌آوریکمی یا رتبه 7 برابر است با 7
ح - درجه رزم‌داردومی یا رتبه 8 برابر است با 8
ط - درجه رزم‌داریکمی یا رتبه 9 برابر است با 9
ی - درجه درجه ستوانسومی یا رتبه 10 برابر است با 10
ک - درجه ستواندومی یا رتبه 11 برابر است با 11
ل - درجه ستوانیکمی یا رتبه 12 برابر است با 12
م - درجه سروانی یا رتبه 13 برابر است با 13
ن - درجه سرگردی یا رتبه 14 برابر است با 14
س - درجه سرهنگ‌دومی یا رتبه 15 برابر است با 15
ع - درجه سرهنگی یا رتبه 16 برابر است با 16
ف - درجه سرتیپ دومی یا رتبه 17 برابر است با 17
ص - درجه سرتیپی برابر است با 19 و رتبه 18 برابر است با 18
ق - درجه سرلشکری برابر است با 21 و رتبه 19 برابر است با 19
ر - درجه سپهبدی برابر است با 23 و رتبه 20 برابر است با 20
ش - درجه ارتشبدی برابر است با 25
تبصره 3 - عدد حقوقی تحصیلات یا آموزش به شرح زیر است:
الف - عدد حقوقی تحصیلات پرسنل با تحصیلات دیپلم و پآیین تر برابر است با صفر.
ب - عدد حقوقی تحصیلات پرسنل فارغ التحصیل دوره اول دانشکده علوم پایه نظامی یا دارندگان مدرک فوق دیپلم و معادل آن برابر است با یک.
ج - عدد حقوقی تحصیلات فارغ التحصیل دوره دوم دانشکده علوم پایه نظامی یا دارندگان مدرک لیسانس یا معادل آن برابر است با دو.
د - عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک تحصیلی فوق لیسانس و همچنین دکترای رشته های درمانی به جز پزشکی عمومی برابر است با سه.
ه- - عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک دکترای پزشکی عمومی و دکترای سایر رشته های علوم برابر است با سه و نیم.
و - به عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک تحصیلی دکترا در کلیه رشته ها که دوره های تخصصی یا فوق تخصصی مورد نیاز و قابل قبول سپاه را طی نموده باشند حسب مورد 2 و 3 عدد اضافه می‌شود.
تبصره 4 - در کلیه مواردی نظام پرداخت یا اعداد حقوقی مشمولین قانون استخدام کشوری تغییر یابد با توجه به ضوابط این ماده عوامل حقوقی مندرج در این ماده نیز به همان نسبت و به طور همزمان تغییر خواهند نمود. کلیه مقررات تغییر دهنده حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری باید حاوی تغییر عوامل مندرج در این ماده نیز باشد.
تبصره 5 - با توجه به سختی و کیفیت خاص خدمت در سپاه و به منظور حفظ قدرت جذب نیروی انسانی سپاه، در صورت افزایش حداقل حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری، به عدد ثابت حداقل: حقوق مذکور در بند «الف» این ماده به میزان 120 % همان افزایش افزوده می‌شود.
تبصره 6 - ضریب ریالی مذکور در این قانون همواره معادل ضریب ریالی حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری می‌باشد.
الف (اصلاحی 1371/03/05)- حداقل حقوق - مبلغ معینی است که به عنوان کمترین میزان حقوق دریافتی در سطح پرسنلی مشمول این قانون پرداخت می‌گردد و میزان آن برابر است با حاصلضرب ضریب ریالی در عدد ثابت (480)
ب(اصلاحی 1371/03/05)- حقوق پایه - مبلغی است معادل 3، 4 یا 5 درصد مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی و حقوق پایه سالهای قبل، که بر اساس ارزشیابی پرسنل، پس از هر یک سال خدمت به پرسنل تعلق می‌گیرد و به حقوق آنان اضافه می‌شود.
ج - حق کارآئی - مبلغی است برابر با حاصلضرب ضریب ریالی در رتبه حقوقی به توان دو در واحد حق کارآئی که برابر با دو می‌باشد.
تبصره 1 - رتبه حقوقی برابر است با عدد حقوقی درجه یا رتبه پرسنل به اضافه عدد حقوقی تحصیلات یا آموزش مذکور در این ماده.
تبصره 2 (اصلاحی 1390/08/22)- اعداد حقوقی درجات و رتبه‌ها به شرح زیر تعیین می‌گردد:
د - درجه رزم‌یاری یا رتبه 4 برابر است با 4
ه - درجه رزم‌آورسومی یا رتبه 5 برابر است با 5
و - درجه رزم‌آوردومی یا رتبه 6 برابر است با 6
ز - درجه رزم‌آوریکمی یا رتبه 7 برابر است با 7
ح - درجه رزم‌داردومی یا رتبه 8 برابر است با 8
ط - درجه رزم‌داریکمی یا رتبه 9 برابر است با 9
ی - درجه درجه ستوانسومی یا رتبه 10 برابر است با 10
ک - درجه ستواندومی یا رتبه 11 برابر است با 11
ل - درجه ستوانیکمی یا رتبه 12 برابر است با 12
م - درجه سروانی یا رتبه 13 برابر است با 13
ن - درجه سرگردی یا رتبه 14 برابر است با 14
س - درجه سرهنگ‌دومی یا رتبه 15 برابر است با 15
ع - درجه سرهنگی یا رتبه 16 برابر است با 16
ف - درجه سرتیپ دومی یا رتبه 17 برابر است با 17
ص - درجه سرتیپی برابر است با 19 و رتبه 18 برابر است با 18
ق - درجه سرلشکری برابر است با 21 و رتبه 19 برابر است با 19
ر - درجه سپهبدی برابر است با 23 و رتبه 20 برابر است با 20
ش - درجه ارتشبدی برابر است با 25
تبصره 3 - عدد حقوقی تحصیلات یا آموزش به شرح زیر است:
الف - عدد حقوقی تحصیلات پرسنل با تحصیلات دیپلم و پآیین تر برابر است با صفر.
ب - عدد حقوقی تحصیلات پرسنل فارغ التحصیل دوره اول دانشکده علوم پایه نظامی یا دارندگان مدرک فوق دیپلم و معادل آن برابر است با یک.
ج - عدد حقوقی تحصیلات فارغ التحصیل دوره دوم دانشکده علوم پایه نظامی یا دارندگان مدرک لیسانس یا معادل آن برابر است با دو.
د - عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک تحصیلی فوق لیسانس و همچنین دکترای رشته های درمانی به جز پزشکی عمومی برابر است با سه.
ه- - عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک دکترای پزشکی عمومی و دکترای سایر رشته های علوم برابر است با سه و نیم.
و - به عدد حقوقی تحصیلات دارندگان مدرک تحصیلی دکترا در کلیه رشته ها که دوره های تخصصی یا فوق تخصصی مورد نیاز و قابل قبول سپاه را طی نموده باشند حسب مورد 2 و 3 عدد اضافه می‌شود.
تبصره 4 - در کلیه مواردی نظام پرداخت یا اعداد حقوقی مشمولین قانون استخدام کشوری تغییر یابد با توجه به ضوابط این ماده عوامل حقوقی مندرج در این ماده نیز به همان نسبت و به طور همزمان تغییر خواهند نمود. کلیه مقررات تغییر دهنده حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری باید حاوی تغییر عوامل مندرج در این ماده نیز باشد.
تبصره 5 - با توجه به سختی و کیفیت خاص خدمت در سپاه و به منظور حفظ قدرت جذب نیروی انسانی سپاه، در صورت افزایش حداقل حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری، به عدد ثابت حداقل: حقوق مذکور در بند «الف» این ماده به میزان 120 % همان افزایش افزوده می‌شود.
تبصره 6 - ضریب ریالی مذکور در این قانون همواره معادل ضریب ریالی حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری می‌باشد.
چنانچه فارغ التحصیلان دوره اول و دوم دانشکده علوم پایه نظامی و پرسنل موضوع بندهای (الف) و (ب) ماده 79 این قانون پس از طی حداقل مدت توقف در درجات سرهنگی و سرتیپ دومی حداکثر 28 سال سابقه خدمت داشته و شایستگی و کارآئی لازم جهت نیل به درجه بالاتر را نیز داشته باشند ولی امکان اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد در ازاء هر چهار سال یک واحد به رتبه حقوقی درجه آنان افزوده می‌شود.
در صورتی که باقیمانده خدمت پرسنل کمتر از مدت توقف در درجات نهایی و حداقل دو سال باشد عدد یک دوم به رتبه حقوقی درجه ایشان افزوده می‌شود.
در صورتی که باقیمانده خدمت پرسنل کمتر از مدت توقف در درجات نهایی و حداقل دو سال باشد عدد یک دوم به رتبه حقوقی درجه ایشان افزوده می‌شود.
پرسنل مذکور در بند (ج) ماده 79 این قانون پس از چهار سال توقف در درجه سرتیپ دومی در صورت شایستگی و کارآئی لازم جهت نیل به درجه بالاتر، چنانچه امکان اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد به ازاء هر چهار سال یک واحد به رتبه حقوقی درجه آنان اضافه می‌شود.
به محصلینی که قبل از نیل به درجه یا رتبه در بدو استخدام دوره های آموزشی را طی می نمایند ماهانه مبلغی به میزان یک دوم حقوق حاصله از عوامل مذکور در ماده 144 این قانون بر اساس درجه یا رتبه ای که بعد از آموزش به آن نائل می گردند و سنوات آموزشی قابل قبول آنان تعیین و پرداخت می‌گردد.
(منسوخه 1390/08/22)- حقوق پرسنل وظیفه در دوران خدمت ضرورت برابر است با حاصلضرب ضریب ریالی مذکور در تبصره 6 ماده 144 این قانون در‌اعداد حقوقی درجه مربوطه به شرح زیر:
الف - درجه سرباز 15
ب - درجه سرباز دوم 17
ج - درجه سرباز یکم 20
د - درجه رزمیار 25
ه - درجه رزم‌آور سوم 40
و - درجه رزم‌آور دوم 150
ز - درجه رزم‌آور یکم 160
ح - درجه رزمدار دوم 170
ط - درجه رزمدار یکم 180
ی - درجه ستوانسوم 200
ک - درجه ستواندوم 250
ل - درجه ستوانیکم 340
م - درجه ستوانیکم پزشک 400
تبصره 1 - پرسنل وظیفه بر اساس نیاز سازمان و یا نیرو و وجود محل سازمانی پس از طی دوره آموزش حسب مورد با رعایت مفاد دیگر این قانون به درجات مصرحه جدول بالا به شرح زیر نائل می گردند:
الف - پرسنل وظیفه فاقد مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان به یکی از درجات ردیفهای الف لغایت ه-.
ب - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان به درجات ردیف های (و) یا (ز) یا (ح).
ج - دارندگان مدرک تحصیلی فوق دیپلم به درجات ردیف های (ط) یا (ی).
د - دارندگان مدرک تحصیلی لیسانس به درجه ردیف (ک).
و - دارندگان مدرک تحصیلی فوق لیسانس و دکترای غیرپزشکی به درجه ردیف (ل) و پزشکان به درجه ردیف (م).
تبصره 2 - پرسنل وظیفه چنانچه صلاحیتهای لازم جهت نیل به درجات مصرحه بالا را فاقد باشند و یا به علت عدم نیاز به درجات مناسب پآیین تر تا درجه سربازی نائل خواهند شد.
تبصره 3 (منسوخه 1375/05/07)- حقوق پرسنل وظیفه در طول دوره آموزش قبل از نیل به درجه با اعداد حقوقی زیر محاسبه می‌گردد:
الف - پرسنل وظیفه ردیفهای الف، ب، ج، د عدد حقوقی 15
ب - پرسنل وظیفه ردیفهای ه، و، ز، ح، ط عدد حقوقی 20
ج - پرسنل وظیفه ردیفهای ی، ک عدد حقوقی 25
د - پرسنل وظیفه ردیفهای ل، م عدد حقوقی 40
تبصره 4 - میزان حقوق وظیفه پرسنل مذکور و مستمری بگیران آنان بر اساس آخرین مدرک تحصیلی در مقاطع فوق و مواد مربوط در فصل هشتم این قانون محاسبه می‌گردد.
الف - درجه سرباز 15
ب - درجه سرباز دوم 17
ج - درجه سرباز یکم 20
د - درجه رزمیار 25
ه - درجه رزم‌آور سوم 40
و - درجه رزم‌آور دوم 150
ز - درجه رزم‌آور یکم 160
ح - درجه رزمدار دوم 170
ط - درجه رزمدار یکم 180
ی - درجه ستوانسوم 200
ک - درجه ستواندوم 250
ل - درجه ستوانیکم 340
م - درجه ستوانیکم پزشک 400
تبصره 1 - پرسنل وظیفه بر اساس نیاز سازمان و یا نیرو و وجود محل سازمانی پس از طی دوره آموزش حسب مورد با رعایت مفاد دیگر این قانون به درجات مصرحه جدول بالا به شرح زیر نائل می گردند:
الف - پرسنل وظیفه فاقد مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان به یکی از درجات ردیفهای الف لغایت ه-.
ب - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان به درجات ردیف های (و) یا (ز) یا (ح).
ج - دارندگان مدرک تحصیلی فوق دیپلم به درجات ردیف های (ط) یا (ی).
د - دارندگان مدرک تحصیلی لیسانس به درجه ردیف (ک).
و - دارندگان مدرک تحصیلی فوق لیسانس و دکترای غیرپزشکی به درجه ردیف (ل) و پزشکان به درجه ردیف (م).
تبصره 2 - پرسنل وظیفه چنانچه صلاحیتهای لازم جهت نیل به درجات مصرحه بالا را فاقد باشند و یا به علت عدم نیاز به درجات مناسب پآیین تر تا درجه سربازی نائل خواهند شد.
تبصره 3 (منسوخه 1375/05/07)- حقوق پرسنل وظیفه در طول دوره آموزش قبل از نیل به درجه با اعداد حقوقی زیر محاسبه می‌گردد:
الف - پرسنل وظیفه ردیفهای الف، ب، ج، د عدد حقوقی 15
ب - پرسنل وظیفه ردیفهای ه، و، ز، ح، ط عدد حقوقی 20
ج - پرسنل وظیفه ردیفهای ی، ک عدد حقوقی 25
د - پرسنل وظیفه ردیفهای ل، م عدد حقوقی 40
تبصره 4 - میزان حقوق وظیفه پرسنل مذکور و مستمری بگیران آنان بر اساس آخرین مدرک تحصیلی در مقاطع فوق و مواد مربوط در فصل هشتم این قانون محاسبه می‌گردد.
مزایای مستمر پرسنل مبالغی است که به تناسب تعداد عائله تحت تکفل آنان به عنوان کمک هزینه مسکن و کمک هزینه عائله مندی به شرح زیر پرداخت می‌گردد:
الف - میزان کمک هزینه مسکن پرسنل شاغل که از خانه های سازمانی استفاده نمی نمایند با توجه به تعداد عائله تحت تکفل آنان معادل حاصلضرب یک سیصدم حداقل حقوق مندرج در ماده 144 این قانون، ضریب منطقه ای و متراژ زیربنای مسکن متناسب با تعداد عائله به شرح زیر تعیین و محاسبه می‌گردد:
1 - مجرد 50 مترمربع
2 - یک نفر 70 مترمربع
3 - دو نفر 90 مترمربع
4 - سه نفر 100 مترمربع
5 - چهار نفر 130 مترمربع
6 - پنج نفر و بیشتر 150 مترمربع
ب - کمک هزینه عائله مندی بر اساس عائله تحت تکفل پرسنل شاغل، بازنشسته، جانباز و معلول مشمول این قانون به شرح زیر تعیین و پرداخت می‌گردد:
1 - بابت هر فرزند یا سایر افراد تحت تکفل ماهانه حاصلضرب عدد حقوقی (20) در ضریب ریالی حداکثر تا 3 نفر.
2 - بابت همسر ماهانه حاصلضرب عدد حقوقی (50) در ضریب ریالی.
تبصره 1 - از کسانی که از خانه های سازمانی استفاده می نمایند متناسب با هزینه مسکن متعارف در هر منطقه اجاره دریافت گردیده و به حساب خزانه واریز می‌شود. و معادل وجوه دریافتی در بودجه سالانه سپاه منظور و برابر مقررات در زمینه نگهداری و توسعه خانه های سازمانی مصرف خواهد شد.
تبصره 2(اصلاحی 1376/01/19)- ضریب منطقه‌ای متناسب با شاخص گرانی مسکن در هر منطقه که حداقل آن برابر با یک است، توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای‌مسلح با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح و ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 3 - کسانی که از خانه های سازمانی استفاده می نمایند از کمک هزینه عائله مندی برخوردار نخواهند شد.
تبصره 4 (منسوخه 1371/03/05)- بازنشستگان با رعیت تبصره‌های فوق از 50% کمک‌هزینه عائله‌مندی برخوردار می‌گردند.
تبصره 5 - مستمری بگیران شهدا از کمک هزینه عائله مندی موضوع این ماده استفاده می نمایند و وجوه متعلقه بر اساس ضوابط بنیاد شهید انقلاب اسلامی پرداخت می‌گردد.
تبصره 6 - عائله تحت تکفل مشمولین این ماده بر اساس ضوابط مندرج در مواد 182 و 183 این قانون تعیین می‌گردد.
تبصره 7 (منسوخه 1371/03/05)- کسانی که همسر آنان از وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکتهای دولتی و بانک‌ها و شهرداریها و موسساتی که شمول قانون نسبت به آنها‌مستلزم ذکر نام است و نهادهای انقلاب اسلامی و سایر موسسات وابسته به دولت که به نحوی از بودجه عمومی یا کمک دولت استفاده می‌کنند،،حقوق، دستمزد، اجرت و یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری دریافت می‌نمایند از وجوه موضوع بند ب این ماده برخوردار نخواهند شد.
الف - میزان کمک هزینه مسکن پرسنل شاغل که از خانه های سازمانی استفاده نمی نمایند با توجه به تعداد عائله تحت تکفل آنان معادل حاصلضرب یک سیصدم حداقل حقوق مندرج در ماده 144 این قانون، ضریب منطقه ای و متراژ زیربنای مسکن متناسب با تعداد عائله به شرح زیر تعیین و محاسبه می‌گردد:
1 - مجرد 50 مترمربع
2 - یک نفر 70 مترمربع
3 - دو نفر 90 مترمربع
4 - سه نفر 100 مترمربع
5 - چهار نفر 130 مترمربع
6 - پنج نفر و بیشتر 150 مترمربع
ب - کمک هزینه عائله مندی بر اساس عائله تحت تکفل پرسنل شاغل، بازنشسته، جانباز و معلول مشمول این قانون به شرح زیر تعیین و پرداخت می‌گردد:
1 - بابت هر فرزند یا سایر افراد تحت تکفل ماهانه حاصلضرب عدد حقوقی (20) در ضریب ریالی حداکثر تا 3 نفر.
2 - بابت همسر ماهانه حاصلضرب عدد حقوقی (50) در ضریب ریالی.
تبصره 1 - از کسانی که از خانه های سازمانی استفاده می نمایند متناسب با هزینه مسکن متعارف در هر منطقه اجاره دریافت گردیده و به حساب خزانه واریز می‌شود. و معادل وجوه دریافتی در بودجه سالانه سپاه منظور و برابر مقررات در زمینه نگهداری و توسعه خانه های سازمانی مصرف خواهد شد.
تبصره 2(اصلاحی 1376/01/19)- ضریب منطقه‌ای متناسب با شاخص گرانی مسکن در هر منطقه که حداقل آن برابر با یک است، توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای‌مسلح با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح و ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 3 - کسانی که از خانه های سازمانی استفاده می نمایند از کمک هزینه عائله مندی برخوردار نخواهند شد.
تبصره 4 (منسوخه 1371/03/05)- بازنشستگان با رعیت تبصره‌های فوق از 50% کمک‌هزینه عائله‌مندی برخوردار می‌گردند.
تبصره 5 - مستمری بگیران شهدا از کمک هزینه عائله مندی موضوع این ماده استفاده می نمایند و وجوه متعلقه بر اساس ضوابط بنیاد شهید انقلاب اسلامی پرداخت می‌گردد.
تبصره 6 - عائله تحت تکفل مشمولین این ماده بر اساس ضوابط مندرج در مواد 182 و 183 این قانون تعیین می‌گردد.
تبصره 7 (منسوخه 1371/03/05)- کسانی که همسر آنان از وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکتهای دولتی و بانک‌ها و شهرداریها و موسساتی که شمول قانون نسبت به آنها‌مستلزم ذکر نام است و نهادهای انقلاب اسلامی و سایر موسسات وابسته به دولت که به نحوی از بودجه عمومی یا کمک دولت استفاده می‌کنند،،حقوق، دستمزد، اجرت و یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری دریافت می‌نمایند از وجوه موضوع بند ب این ماده برخوردار نخواهند شد.
به پرسنلی که عهده دار انجام مشاغلی هستند که به نحوی از یک یا چند عامل از عوامل زیر برخوردارند، ماهانه مبلغی به عنوان مزایای شغل پرداخت می‌گردد:
الف - پیچیدگی شغل.
ب - سختی شغل.
ج - پذیرش خطرات.
د - حساسیت و سنگینی مسئولیت شغل.
ه- - ایجاد فرسودگی جسمانی به وسیله شغل.
و - مهارت لازم در مشاغل تخصصی.
تبصره 1 - برای هر یک از عوامل فوق مبلغی به عنوان حداکثر مزایای آن عامل مشخص می‌گردد و به مشاغلی که از یک یا چند عامل فوق برخوردار باشند به تناسب برخورداری، درصدی از مبالغ تعیین شده تعلق گرفته و در مجموع به مزایای آن مشاغل در نظر گرفته می‌شود.
تبصره 2 - مزایای مذکور در این ماده فقط به شغل تعلق گرفته، و هیچگونه ربطی به درجه یا رتبه ندارد، و پرسنلی حق استفاده از آن را دارند که عملاً در شغل واگذار شده انجام وظیفه نمایند.
تبصره 3 - مزایای شغل جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده (121) این قانون که به خدمت ادامه داده و یا به خدمت اعاده می گردند صرفنظر از مشاغلی که به آنان محول می‌گردد، حداقل معادل مزایای شغلی آنان در زمان جانباز شدن خواهد بود.
تبصره 5 - به محصلینی که در زمینه‌های پروازی، دریانوردی، تکاوری، هوابرد و ماموریتهای ویژه آموزش می‌بینند طبق ضوابط مذکور در آیین‌نامه‌اجرایی این ماده حسب مورد تا 50% مزایای شغلی که در آن کارآموزی می‌نمایند به عنوان مزایای ویژه آموزشی در طول مدت آموزش عملی پرداخت‌خواهد شد.
تبصره 5 - آییننامه اجرایی این ماده مطابق آییننامه موضوع ماده 139 قانون ارتش مصوب هیات وزیران خواهد بود و اصلاحات مورد نیاز سپاه توسط ستاد کل سپاه و با هماهنگی وزارت تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
[تبصره 7](الحاقی 1371/03/05)- میزان فوق العاده شغل پرسنل شاغل در نیروهای مسلح، نباید از 50 % مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی شاغل کمتر و از 150% آن بیشتر باشد.
فوق العاده شغل پرسنل شاغل در مشاغل فرماندهی، مدیریت و سرپرستی، همچنین فوق العاده شغل پرسنل متصدی مشاغل تحقیقی و تخصصی و یا آموزشی، هر کدام تا 25% مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی پرسنل قابل افزایش است.
الف - پیچیدگی شغل.
ب - سختی شغل.
ج - پذیرش خطرات.
د - حساسیت و سنگینی مسئولیت شغل.
ه- - ایجاد فرسودگی جسمانی به وسیله شغل.
و - مهارت لازم در مشاغل تخصصی.
تبصره 1 - برای هر یک از عوامل فوق مبلغی به عنوان حداکثر مزایای آن عامل مشخص می‌گردد و به مشاغلی که از یک یا چند عامل فوق برخوردار باشند به تناسب برخورداری، درصدی از مبالغ تعیین شده تعلق گرفته و در مجموع به مزایای آن مشاغل در نظر گرفته می‌شود.
تبصره 2 - مزایای مذکور در این ماده فقط به شغل تعلق گرفته، و هیچگونه ربطی به درجه یا رتبه ندارد، و پرسنلی حق استفاده از آن را دارند که عملاً در شغل واگذار شده انجام وظیفه نمایند.
تبصره 3 - مزایای شغل جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده (121) این قانون که به خدمت ادامه داده و یا به خدمت اعاده می گردند صرفنظر از مشاغلی که به آنان محول می‌گردد، حداقل معادل مزایای شغلی آنان در زمان جانباز شدن خواهد بود.
تبصره 5 - به محصلینی که در زمینه‌های پروازی، دریانوردی، تکاوری، هوابرد و ماموریتهای ویژه آموزش می‌بینند طبق ضوابط مذکور در آیین‌نامه‌اجرایی این ماده حسب مورد تا 50% مزایای شغلی که در آن کارآموزی می‌نمایند به عنوان مزایای ویژه آموزشی در طول مدت آموزش عملی پرداخت‌خواهد شد.
تبصره 5 - آییننامه اجرایی این ماده مطابق آییننامه موضوع ماده 139 قانون ارتش مصوب هیات وزیران خواهد بود و اصلاحات مورد نیاز سپاه توسط ستاد کل سپاه و با هماهنگی وزارت تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
[تبصره 7](الحاقی 1371/03/05)- میزان فوق العاده شغل پرسنل شاغل در نیروهای مسلح، نباید از 50 % مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی شاغل کمتر و از 150% آن بیشتر باشد.
فوق العاده شغل پرسنل شاغل در مشاغل فرماندهی، مدیریت و سرپرستی، همچنین فوق العاده شغل پرسنل متصدی مشاغل تحقیقی و تخصصی و یا آموزشی، هر کدام تا 25% مجموع حداقل حقوق و حق کارآئی پرسنل قابل افزایش است.
حقوق و مزایای مستمر و مزایای شغل پرسنل بر اساس این قانون از تاریخ تصویب این قانون محاسبه و پرداخت خواهد شد.
وجوه زیر ماهانه از دریافتی پرسنل کسر می‌گردد:
الف (اصلاحی 1376/08/14)- حق بازنشستگی به میزان ده درصد (10%) مجموع حقوق ماهانه، مزایای شغل و فوق‌العاده جذب موضوع ماده (6) قانون نظام هماهنگ‌پرداخت کارکنان دولت.
ب - حق بیمه پرسنل به میزان 1 % حقوق ماهیانه.
ج - حق بیمه درمانی پرسنل مشمول این قانون، بازنشستگان، وظیفه بگیران، مستمری بگیران و عائله تحت تکفل آنان معادل 5 /2 برابر ضریب ریالی حقوق به ازای هر نفر که از خدمات درمانی برخوردار می گردند.
د - سهم ماهیانه پس انداز ثابت پرسنل کادر ثابت در صورت تمایل به استفاده از آن، به میزان حاصلضرب عدد 15 در ضریب ریالی خواهد بود.
تبصره - کسورات پرسنل بسیجی ویژه و فعال صرفاً در مدت زمانی که آنها به صورت تمام وقت در خدمت سپاه قرار می گیرند مشمول این ماده می‌گردد.
الف (اصلاحی 1376/08/14)- حق بازنشستگی به میزان ده درصد (10%) مجموع حقوق ماهانه، مزایای شغل و فوق‌العاده جذب موضوع ماده (6) قانون نظام هماهنگ‌پرداخت کارکنان دولت.
ب - حق بیمه پرسنل به میزان 1 % حقوق ماهیانه.
ج - حق بیمه درمانی پرسنل مشمول این قانون، بازنشستگان، وظیفه بگیران، مستمری بگیران و عائله تحت تکفل آنان معادل 5 /2 برابر ضریب ریالی حقوق به ازای هر نفر که از خدمات درمانی برخوردار می گردند.
د - سهم ماهیانه پس انداز ثابت پرسنل کادر ثابت در صورت تمایل به استفاده از آن، به میزان حاصلضرب عدد 15 در ضریب ریالی خواهد بود.
تبصره - کسورات پرسنل بسیجی ویژه و فعال صرفاً در مدت زمانی که آنها به صورت تمام وقت در خدمت سپاه قرار می گیرند مشمول این ماده می‌گردد.
وجوه زیر حسب مورد از دریافتی ماهانه پرسنل کسر می‌گردد:
الف - حقوق اولین ماه خدمت.
ب - هرگونه افزایش که در طول خدمت پرسنل اعمال می‌گردد در ماه اول افزایش.
الف - حقوق اولین ماه خدمت.
ب - هرگونه افزایش که در طول خدمت پرسنل اعمال می‌گردد در ماه اول افزایش.
وجوه بند (الف) و (د) ماده 152 این قانون به اضافه معادل آن که از بودجه دولت تامین می‌گردد به طور ماهیانه به حسابهای مربوطه و همچنین وجوه موضوع ماده 153 این قانون به حساب صندوق بازنشستگی سپاه واریز می‌گردد.
تبصره - صندوق بازنشستگی سپاه به صورت سازمانی اداره می‌شود که اساسنامه آنها توسط ستاد کل سپاه و با همکاری وزارت ظرف مدت 3 ماه پس از تصویب این قانون تهیه و به تصویب کمیسیون امور دفاعی مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
تبصره - صندوق بازنشستگی سپاه به صورت سازمانی اداره می‌شود که اساسنامه آنها توسط ستاد کل سپاه و با همکاری وزارت ظرف مدت 3 ماه پس از تصویب این قانون تهیه و به تصویب کمیسیون امور دفاعی مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
وجوه موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 152 این قانون ماهیانه به حسابهای مربوطه واریز می‌گردد.
تبصره - سهم دولت بابت خدماتی درمانی برای کلیه پرسنل به میزان (3 %) حقوق ماهیانه و بابت بیمه پرسنل به میزان (2 %) حقوق ماهیانه می‌باشد.
تبصره - سهم دولت بابت خدماتی درمانی برای کلیه پرسنل به میزان (3 %) حقوق ماهیانه و بابت بیمه پرسنل به میزان (2 %) حقوق ماهیانه می‌باشد.
کسور بازنشستگی پرسنل موضوع تبصره ماده 107 و تبصره (2) ماده 108 این قانون که مدت انتظار خدمت یا بدونکاری آنان در بازنشستگی محسوب می‌گردد، بایستی بر اساس آخرین حقوق قبل از انتظار خدمت یا بدون کاری توسط آنان به صندوق بازنشستگی سپاه واریز شود.
کلیه وزارتخانه ها و سازمانها موظفند کسور بازنشستگی پرسنل منتقل شده به سپاه اعم از سهم فرد و دولت را به صندوق بازنشستگی سپاه واریز نموده و سپاه نیز موظف است کسورات بازنشستگی پرسنل منتقل شده از سپاه را به صندوق بازنشستگی منتقل شونده واریز نماید.
پاداش و هزینه سفر و فوق العاده ماموریت در داخل و خارج از کشور و فوق العاده های انتقال محل خدمت، بدی آب و هوا و محرومیت از تسهیلات زندگی به میزان مشمولین قانون استخدام کشوری به پرسنل پرداخت می‌گردد.
تبصره - به پرسنلی که به ماموریتهای رزمی اعزام می‌شوند بر طبق آییننامه ای که به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید فوق العاده عملیاتی پرداخت خواهد شد.
تبصره - به پرسنلی که به ماموریتهای رزمی اعزام می‌شوند بر طبق آییننامه ای که به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید فوق العاده عملیاتی پرداخت خواهد شد.
به پرسنل مجردی که متاهل می‌شوند مبلغی برابر با حاصلضرب ضریب ریالی حقوق در عدد (دو هزار) تحت عنوان هدیه ازدواج برای یکبار در طول خدمت پرداخت می‌گردد.
(اصلاحی 1380/08/08)- جز در زمینه نگهبانی و مواردی که پرسنل از فوق العاده ماموریت استفاده می نمایند، در مواردی که به تشخیص بالاترین مقام سازمان و نیرو - حسب مورد - ادامه کار پرسنل در غیر ساعات خدمت ضرورت پیدا می کند با در نظر گرفتن افزایش بازده کار به تناسب افزایش ساعات خدمت به پرسنل مربوطه اضافه کار پرداخت می‌شود میزان اضافه کار بر طبق آیین نامه ای خواهد بود که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و پس از تایید ستاد کل نیروهای مسلح به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
در صورتی که ضرورت و مقتضیات خدمتی، ادامه خدمت روزانه پرسنل را ایجاب نماید، خوراک و سایر هزینه های ضروری آنان با هزینه سپاه تامین می‌گردد.
لباس آن عده از پرسنل که بایستی از لباس متحدالشکل استفاده نمایند و یا مشاغل آنان ایجاب می‌نماید که لباس خاصی بپوشند با هزینه سپاه تامین خواهد شد.
(اصلاحی 1383/11/27)- به کلیه جانبازان اعم از شاغل و بازنشسته و وظیفه، هدیه ایثار (حق ازکار افتادگی) تعلق می‌گیرد که میزان و نحوه پرداخت آن به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
دریافتی ماهانه پرسنل اسیر و گروگان و مفقودالاثر و منتسب و مامور به خدمت بر مبنای حقوق و مزایای مستمر پرسنل حاضر به خدمت همطراز آنان و مزایای آخرین شغل آنها محاسبه و پرداخت می‌گردد.
به پرسنلی که سوابق خدمتی آنان بازخرید می‌شود، به ازای هر سال خدمت قابل احتساب از نظر بازنشستگی مبلغی معادل یک برابر و نیم آخرین حقوق و مزایا پرداخت خواهد شد.
تبصره 1 - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه، تنزیل دائمی درجه یا رتبه بازخرید شوند، با درجه یا رتبه تنبیهی بازخرید خواهند شد.
تبصره 2 - مدت یک سال خدمت پرسنل در مشاغل ویژه و جبهه در محاسبه سنوات بازخریدی، یک سال و نیم محسوب می‌شود.
تبصره 1 - در صورتی که پرسنل در طول اجرای تنبیه، تنزیل دائمی درجه یا رتبه بازخرید شوند، با درجه یا رتبه تنبیهی بازخرید خواهند شد.
تبصره 2 - مدت یک سال خدمت پرسنل در مشاغل ویژه و جبهه در محاسبه سنوات بازخریدی، یک سال و نیم محسوب می‌شود.
میزان دریافتی پرسنل مامور به خدمت در داخل سپاه، ستاد کل، وزارت و سازمانهای وابسته بر مبنای حقوق درجه یا رتبه مربوطه و مزایای شغل جدید آنان محاسبه و پرداخت می‌گردد.
پرسنل بازنشسته ای که به موجب ماده 126 این قانون به خدمت اعاده می گردند از تاریخ اعاده به خدمت حقوق بازنشستگی آنان قطع شده و از حقوق درجه یا رتبه خود و مزایای مستمر مربوطه و مزایای شغلی که در آن انجام وظیفه خواهند کرد استفاده می نمایند و از نظر کلیه امور پرسنلی مانند شاغلین خواهند بود. مدت خدمت این قبیل پرسنل بر سنوات خدمتی قبلی اضافه شده و در میزان حقوق بازنشستگی آنان موثر خواهد بود.
میزان دریافتی ماهانه پرسنل منتظر خدمت بر مبنای دوسوم و پرسنل بدونکار بر مبنای یک دوم حقوق درجه یا رتبه و مزایای مستمر آنها محاسبه و پرداخت می‌گردد.
حقوق و مزایای پرسنل بسیجی در طول مدت آموزش و بکارگیری معادل حقوق و مزایای مستمر کادر ثابت هم درجه یا رتبه آنان می‌باشد که از محل اعتباراتی که همه ساله در بودجه سپاه منظور می‌گردد توسط سپاه پرداخت می‌شود.
تبصره - بسیجیان ویژه در طول آموزش و بکارگیری علاوه بر حقوق و مزایای فوق از مزایای شغل مربوطه استفاده می نمایند.
تبصره - بسیجیان ویژه در طول آموزش و بکارگیری علاوه بر حقوق و مزایای فوق از مزایای شغل مربوطه استفاده می نمایند.
بسیجیان ویژه که مطابق مقررات این قانون آموزش دیده و سازماندهی گردیده اند و درجات نظامی اخذ کرده اند، به تناسب نوع مسئولیت، درجه و میزان ارتباط آنان با سازمان مربوطه به طور ماهانه درصدی از حقوق و مزایای مستمر پرداخت می‌گردد که حداقل آن (10 %) و حداکثر آن (30 %) حقوق و مزایای مستمر خواهد بود.
تبصره - دستورالعمل این ماده توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - دستورالعمل این ماده توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
(الحاقی 1387/10/22)- مقامات مندرج در ماده (87) می‌توانند در نیرو و یا سازمان مربوط همه‌ساله به نسبت یک درصد (1%) آمار کارکنان جمعی که حداقل بیست و پنج سال تمام سابقه خدمت داشته باشند، به متخصصان زبده و شایسته آنان برای یک بار به میزان حداکثر یک ارتقاء حقوقی تشویقی اعطاء نمایند. ارتقاء مزبور صرفاً در محاسبه حقوق طول خدمت موثر بوده و پس از خاتمه خدمت حذف می‌گردد. دستورالعمل اجرایی این ماده توسط ستاد مشترک سپاه با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و به‌تصویب فرماندهی کل نیروهای مسلح خواهد رسید.
حقوق بازنشستگی، حقوق وظیفه و حقوق مستمری عبارتست از وجوهی که حسب مورد به بازنشستگان، جانبازان، معلولین و عائله تحت تکفل پرسنل شهید یا متوفی برابر مقررات مربوط از صندوق بازنشستگی سپاه به طور ماهانه پرداخت می‌گردد.
تبصره (الحاقی 1387/02/18)- هرگاه مستمری‌بگیر بازنشسته یا از کار افتاده به مدت شش ماه مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی خود را مطالبه ننماید، بازماندگان واجد شرایط وی حق دارند موقتاً مستمری و یا حقوق وظیفه قانونی خود را تقاضا و دریافت کنند. در صورتی که معلوم شود شخص مذکور در حال حیات است وضع مستمری او به حالت اول اعاده می‌گردد. بازنشستگان کلیه صندوقهای بازنشستگی کشور نیز مشمول این تبصره خواهند بود.
تبصره (الحاقی 1387/02/18)- هرگاه مستمری‌بگیر بازنشسته یا از کار افتاده به مدت شش ماه مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی خود را مطالبه ننماید، بازماندگان واجد شرایط وی حق دارند موقتاً مستمری و یا حقوق وظیفه قانونی خود را تقاضا و دریافت کنند. در صورتی که معلوم شود شخص مذکور در حال حیات است وضع مستمری او به حالت اول اعاده می‌گردد. بازنشستگان کلیه صندوقهای بازنشستگی کشور نیز مشمول این تبصره خواهند بود.
به پرسنل بازنشسته ماهانه مبلغی معادل افزایش حقوق آنان در طول خدمت به اضافه حاصلضرب سنوات خدمت در یک سی ام حقوق بدو خدمت آنان، به عنوان حقوق بازنشستگی پرداخت می‌گردد.
دریافت حقوق بازنشستگی، یا وظیفه و سهمیه مستمری تواماً ممنوع بوده و در این حالت فقط مبلغ بیشتر پرداخت خواهد شد.
فرزندانی که یکی از والدین آنها فوت شود حق دریافت سهمیه مستمری از حقوق وی را خواهند داشت، اگر چه پدر یا مادر آنها که در حال حیات است به هر عنوان حقوق یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه از دولت دریافت می دارد.
میزان حقوق وظیفه جانبازان موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 121 این قانون و حقوق مستمری بگیران شهدا به شرح زیر تعیین می‌گردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل مجموع حقوق ماهانه یک درجه یا یک رتبه بالاتر و آخرین مزایای مستمر و مزایای شغلی که دریافت می داشته اند.
ب - در مورد محصلین، حقوقی معادل ماهانه درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزشی به آنان نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیل به اضافه مزایای مستمر.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال و عادی حقوقی معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر ثابت یک درجه بالاتر که حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر با درجه رزم آورسومی می‌باشد.
تبصره - آن دسته از جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده 121 این قانون که به خدمت ادامه داده و یا به خدمت اعاده می گردند در محاسبه حقوق بازنشستگی از مزایای مستمر و مزایای شغلی استفاده می کنند.
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل مجموع حقوق ماهانه یک درجه یا یک رتبه بالاتر و آخرین مزایای مستمر و مزایای شغلی که دریافت می داشته اند.
ب - در مورد محصلین، حقوقی معادل ماهانه درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزشی به آنان نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیل به اضافه مزایای مستمر.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال و عادی حقوقی معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر ثابت یک درجه بالاتر که حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر با درجه رزم آورسومی می‌باشد.
تبصره - آن دسته از جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده 121 این قانون که به خدمت ادامه داده و یا به خدمت اعاده می گردند در محاسبه حقوق بازنشستگی از مزایای مستمر و مزایای شغلی استفاده می کنند.
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمری بگیران موضوع ماده 133 این قانون که در حین انجام وظیفه یا به سبب آن معلول یا فوت می‌شوند به شرح زیر تعیین می‌گردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل آخرین حقوق ماهانه و مزایای مستمر و مزایای شغلی.
ب - در مورد محصلین (نه دهم) حقوق درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزش به آن نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیلی.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال و عادی حقوقی معادل حقوق ماهانه پرسنل همطراز کادر ثابت که حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر با درجه رزم آورسومی می‌باشد.
تبصره - حقوق مستمری بگیران معلولین موضوع این ماده در صورتی که بنا به تشخیص مرجع پیش بینی شده در ماده 134 این قانون، فوت ناشی از معلولیت باشد، معادل آخرین حقوق وظیفه و در صورتی که فوت ناشی از معلولیت نباشد، معادل (نه دهم) آخرین حقوق وظیفه خواهد بود.
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل آخرین حقوق ماهانه و مزایای مستمر و مزایای شغلی.
ب - در مورد محصلین (نه دهم) حقوق درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزش به آن نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیلی.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال و عادی حقوقی معادل حقوق ماهانه پرسنل همطراز کادر ثابت که حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل کادر با درجه رزم آورسومی می‌باشد.
تبصره - حقوق مستمری بگیران معلولین موضوع این ماده در صورتی که بنا به تشخیص مرجع پیش بینی شده در ماده 134 این قانون، فوت ناشی از معلولیت باشد، معادل آخرین حقوق وظیفه و در صورتی که فوت ناشی از معلولیت نباشد، معادل (نه دهم) آخرین حقوق وظیفه خواهد بود.
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمری بگیران پرسنلی که بر طبق تشخیص مرجع پیش بینی شده در ماده 134 این قانون به طور عادی معلول یا فوت می‌شوند به شرح زیر تعیین می‌گردد:
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل آخرین حقوق ماهانه دریافتی.
ب - در مورد محصلین (چهار پنجم) حقوق ماهانه درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزش به آن نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال (نه دهم) حقوق ماهانه پرسنل همطراز کادر ثابت.
تبصره - حقوق مستمری بگیران معلولین موضوع این ماده معادل آخرین حقوق وظیفه آنان خواهد بود.
الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی و بسیجی ویژه، حقوقی معادل آخرین حقوق ماهانه دریافتی.
ب - در مورد محصلین (چهار پنجم) حقوق ماهانه درجه یا رتبه ای که بعد از پایان دوره آموزش به آن نائل می‌شوند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه و بسیجی فعال (نه دهم) حقوق ماهانه پرسنل همطراز کادر ثابت.
تبصره - حقوق مستمری بگیران معلولین موضوع این ماده معادل آخرین حقوق وظیفه آنان خواهد بود.
پرسنل بازنشسته در صورتی که شهید شوند، با مستمری بگیران آنان همانند مستمری بگیران پرسنل هم درجه یا هم رتبه آنان برابر مقررات ماده 175 این قانون رفتار خواهد شد و در صورت فوت چهارپنجم آخرین حقوق بازنشستگی استحقاقی به عنوان حقوق مستمری به مستمری بگیران آنان پرداخت خواهد گردید.
پرسنل وظیفه دوره احتیاط و ذخیره سپاه و بسیجیان فعال و عادی که قبل از خدمت از کارمندان دولت بوده اند در صورت شهادت، جانباز شدن، فوت و یا معلولیت حقوق مستمری و وظیفه آنان برابر مقررات این قانون بر مبنای آخرین حقوق دریافتی از سازمان مربوطه و از بودجه همان سازمان پرداخت خواهد شد و چنانچه حقوق آنان در سازمان مربوط کمتر از حقوق پرسنل کادر ثابت همطراز آنان باشد، حقوق مستمری و وظیفه بر مبنای حقوق پرسنل کادر ثابت همطراز محاسبه شده و مابه التفاوت آن از اعتباراتی که بدین منظور همه ساله در بودجه سپاه منظور می‌گردد پرداخت خواهد شد.
هرگاه سابقه خدمت جانبازان و معلولینی که از حقوق وظیفه استفاده می نمایند کمتر از (20) سال باشد، حقوق وظیفه مقرره را از بودجه سپاه دریافت نموده و هر سال یکبار از مبلغی معادل افزایش پایه حقوقی مربوطه استفاده خواهند کرد و کسور بازنشستگی به صندوق مربوط واریز و پس از رسیدن به (20) سال خدمت، از مبلغی معادل آخرین حقوق دریافتی از صندوق بازنشستگی سپاه برخوردار خواهند شد.
در صورتی که حقوق مستمری بگیران بیش از حقوق بازنشستگی باشد، تا میزان بازنشستگی بر مبنای سنوات خدمت از صندوق بازنشستگی سپاه، و مازاد آن از محل اعتباراتی که بدین منظور همه ساله در بودجه سپاه منظور می‌گردد، پرداخت خواهد شد. دولت مکلف است کمبود بودجه صندوق بازنشستگی سپاه را از نظر جبران پرداخت حقوق وظیفه شهداء، جانبازان و مستمری بگیران که احکام خاص در مورد آنان پیش بینی شده است را جبران نماید.
مستمری بگیران مشمول این قانون عبارتند از:
الف - همسر دائم جز در صورتی که شوهر اختیار کرده یا شاغل باشد و شوهر در صورتی که همسر وی مخارجش را تامین می نموده است.
ب (اصلاحی 1377/09/11)- فرزندان ذکور غیر شاغل تا سن (20) سال تمام و در صورتی که مشغول تحصیل باشند تا پایان تحصیل حداکثر تا (25) سال تمام.
ج - اولاد اناث جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشند.
د - پدر و مادری که در کفالت متوفی بوده اند.
ه- - برادر محجور یا بیمار که در کفالت متوفی بوده و قادر به اداره امور خود نباشد.
و - برادر صغیری که در کفالت متوفی بوده و تا سن 19 سال تمام و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام، مشروط به اینکه شاغل نباشد.
ز - خواهری که در کفالت متوفی باشد جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشد.
ح - نوه هائی که تحت کفالت متوفی بوده اند، پسر تا سن 19 سال و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام و دختر جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشند.
تبصره 1 - هر یک از مستمری بگیران چنانچه به بیماری غیرقابل علاج یا نقص عضو مبتلا شوند به طوری که برابر تشخیص کمیسیون عالی پزشکی برای همیشه قادر به تامین معاش خود نباشند، مستمری آنان مادام العمر پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 - مستمری بگیران در طول خدمت دوره ضرورت نیز از حقوق مستمری برخوردار خواهند شد.
الف - همسر دائم جز در صورتی که شوهر اختیار کرده یا شاغل باشد و شوهر در صورتی که همسر وی مخارجش را تامین می نموده است.
ب (اصلاحی 1377/09/11)- فرزندان ذکور غیر شاغل تا سن (20) سال تمام و در صورتی که مشغول تحصیل باشند تا پایان تحصیل حداکثر تا (25) سال تمام.
ج - اولاد اناث جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشند.
د - پدر و مادری که در کفالت متوفی بوده اند.
ه- - برادر محجور یا بیمار که در کفالت متوفی بوده و قادر به اداره امور خود نباشد.
و - برادر صغیری که در کفالت متوفی بوده و تا سن 19 سال تمام و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام، مشروط به اینکه شاغل نباشد.
ز - خواهری که در کفالت متوفی باشد جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشد.
ح - نوه هائی که تحت کفالت متوفی بوده اند، پسر تا سن 19 سال و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام و دختر جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشند.
تبصره 1 - هر یک از مستمری بگیران چنانچه به بیماری غیرقابل علاج یا نقص عضو مبتلا شوند به طوری که برابر تشخیص کمیسیون عالی پزشکی برای همیشه قادر به تامین معاش خود نباشند، مستمری آنان مادام العمر پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 - مستمری بگیران در طول خدمت دوره ضرورت نیز از حقوق مستمری برخوردار خواهند شد.
حقوق مستمری بین مستمری بگیران به طور مساوی تقسیم خواهد شد و ملاک تشخیص و تعیین اشخاص که برابر ماده 182 این قانون تحت الکفاله می‌باشند، تعرفه خدمتی یا اظهارنامه سالیانه ای است که پرسنل در زمان اشتغال، بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت تنظیم می کنند.
چگونگی رسیدگی به اعتراض کسانی که خود را محق به دریافت مستمری می دانند و در تعرفه های خدمتی پرسنل جزء افراد تحت تکفل قید نشده اند.
الف - در صورتی که شهادت یا فوت در طول خدمت اتفاق افتاده باشد هیات زیر حسب مورد در ستاد کل سپاه، نیروها و سازمانها تشکیل می‌گردد:
1 - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان مربوطه یا نماینده وی به عنوان رئیس.
2 - مدیریت قضایی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
3 - رئیس بازرسی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
ب - در صورتی که شهادت یا فوت در زمان بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت اتفاق افتاده باشد، هیات رسیدگی در سازمان بازنشستگی سپاه از اشخاص زیر تشکیل می‌گردد:
1 - رئیس سازمان بازنشستگی یا جانشین وی به عنوان رئیس.
2 - معاون حقوقی وزارت یا جانشین وی.
3 - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه یا نماینده وی.
چگونگی رسیدگی به اعتراض کسانی که خود را محق به دریافت مستمری می دانند و در تعرفه های خدمتی پرسنل جزء افراد تحت تکفل قید نشده اند.
الف - در صورتی که شهادت یا فوت در طول خدمت اتفاق افتاده باشد هیات زیر حسب مورد در ستاد کل سپاه، نیروها و سازمانها تشکیل می‌گردد:
1 - معاون نیروی انسانی نیرو یا سازمان مربوطه یا نماینده وی به عنوان رئیس.
2 - مدیریت قضایی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
3 - رئیس بازرسی نیرو یا سازمان مربوطه یا جانشین وی.
ب - در صورتی که شهادت یا فوت در زمان بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت اتفاق افتاده باشد، هیات رسیدگی در سازمان بازنشستگی سپاه از اشخاص زیر تشکیل می‌گردد:
1 - رئیس سازمان بازنشستگی یا جانشین وی به عنوان رئیس.
2 - معاون حقوقی وزارت یا جانشین وی.
3 - معاون نیروی انسانی ستاد کل سپاه یا نماینده وی.
هر یک از مستمری بگیران که از دریافت حقوق مستمری محروم گردد، سهم وی به سهم سایر مستمری بگیران افزوده خواهد شد.
جانبازان و خانواده های شهداء علاوه بر دریافت حقوق مستمری و وظیفه، از نظر کلیه خدمات رفاهی و مزایای دیگر مانند سایر جانبازان و شهداء در سطح کشور تحت پوشش بنیاد جانبازان و بنیاد شهید قرار می گیرند.
(اصلاحی 1383/03/05)- به وراث کلیه پرسنل اعم از شاغل، بازنشسته و وظیفه، جانباز، معلول که شهید یا‌فوت می‌شوند معادل مبلغ پیش‌بینی شده در قانون پرداخت پاداش پایان خدمت و بخشی از هزینه‌های ضروری به کارکنان دولت - مصوب 26/2/1375 با اصلاحات بعدی-هزینه کفن و دفن پرداخت می‌شود.
(اصلاحی 1383/11/27)- به کارکنانی که خدمت آنان پایان می‌پذیرد و به مستمری بگیران کارکنانی که شهید یا فوت می‌شوند به میزان مدتی که در طول مدت خدمت از مرخصی استحقاقی استفاده نکرده باشند معادل تمام مدت مرخصی استفاده نشده براساس آخرین حقوق و مزایای آنان از محل اعتباراتی که بدین‌منظور همه ساله در بودجه دستگاههای ذیربط منظور می‌گردد پرداخت خواهد شد.
تبصره (اصلاحی 1383/11/27)- به کسانی که بازخرید، مستعفی و یا اخراج می‌شوند علاوه بر وجوه مذکور، کسور بازنشستگی و پس‌انداز که از حقوق آنان کسر شده است از محل صندوقهای بازنشستگی و پس‌انداز پرداخت خواهد شد.
تبصره (اصلاحی 1383/11/27)- به کسانی که بازخرید، مستعفی و یا اخراج می‌شوند علاوه بر وجوه مذکور، کسور بازنشستگی و پس‌انداز که از حقوق آنان کسر شده است از محل صندوقهای بازنشستگی و پس‌انداز پرداخت خواهد شد.
(الحاقی 1388/09/18)-به عائله تحت تکفل آن گروه از کارکنان نیروهای مسلح که پس از سال 1368 با داشتن حداقل پانزده سال تمام سابقه خدمت براساس نظر مراجع قضایی و هیاتهای مربوط به رسیدگی به تخلفات نیروهای مسلح اخراج شده‌اند براساس نظر هیاتهای یاد شده، ماهانه وجوهی معادل سه پنجم حقوق بازنشستگی آنان پرداخت می‌شود.»
هرگاه حقوق ماهانه پرسنل شاغل اضافه یا کسر گردد به همان نسبت حقوق بازنشستگان، مستمری بگیران و وظیفه بگیران اضافه یا کسر خواهد شد و مبلغ اضافی از محل اعتباراتی که همه ساله بدین منظور در بودجه سپاه منظور می‌شود تامین می‌گردد.
(اصلاحی 1376/11/26)- در صورتی که میزان صدمات وارده به جانبازان و معلولین حین انجام وظیفه یا به سبب آن در حدی باشد که به تایید کمیسیون عالی‌پزشکی سپاه، در انجام کارهای روزانه محتاج کمک و معاضدت عملی دیگران باشند و در آسایشگاه جانبازان نگهداری نشوند بر حسب مورد و‌متناسب با میزان ازکارافتادگی، از حقوق نگهداری که حداقل آن (500) برابر و حداکثر آن (1000) برابر ضریب ریالی است استفاده‌می‌گردد.
پرداخت حقوق ماهیانه مستمری بگیران شهداء و مفقودین این قانون به عهده بنیاد شهید انقلاب اسلامی و پرداخت حقوق ماهیانه جانبازان غیرشاغل به عهده بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی می‌باشد.
افراد مشمول دریافت حقوق بازنشستگی، وظیفه و مستمری بگیران در حالتهای زیر از دریافت حقوق بازنشستگی، وظیفه و مستمری محروم خواهند شد:
الف - ارتداد بنا به حکم محاکم قضایی.
ب - جاسوسی یا عضویت یا وابستگی به گروههای ملحد و محارب و معارض با اسلام به تشخیص سازمان حفاظت اطلاعات سپاه.
ج - ترک تابعیت.
تبصره - مفاد این ماده شامل افرادی از نیروهای مسلح که مشمول دریافت حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری باشند نیز خواهد بود.
الف - ارتداد بنا به حکم محاکم قضایی.
ب - جاسوسی یا عضویت یا وابستگی به گروههای ملحد و محارب و معارض با اسلام به تشخیص سازمان حفاظت اطلاعات سپاه.
ج - ترک تابعیت.
تبصره - مفاد این ماده شامل افرادی از نیروهای مسلح که مشمول دریافت حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری باشند نیز خواهد بود.
سپاه و وزارت مکلفند در حدود امکانات و اعتباراتی که به موجب بند یکم اصل چهل و سوم قانون اساسی به منظور تامین نیازهای اساسی و رفاهی پرسنل شاغل بازنشسته و همچنین استفاده کنندگان از حقوق وظیفه و مستمری اختصاص می یابد امکان برخورداری عادلانه و بدون تبعیض آنها را ایجاد نماید.
سپاه و وزارت مکلفند بیمارستانها و درمانگاههای خود را از نظر امکانات درمانی به نحوی تجهیز نمایند که پاسخگوی نیازمندیهای پرسنل باشد.
تبصره 1 - در صورتی که درمانگاهها و بیمارستانهای سپاه پاسخگوی نیازمندیهای پرسنل نباشد می‌توانند از خدمات درمانی مراجع خارج از سپاه استفاده نمایند.
تبصره 2 - در مناطقی که امکانات درمانی منحصر به یگانهای نظامی مستقر در آنهاست، عائله تحت تکلف پرسنل می‌توانند از امکانات مزبور استفاده نمایند. هزینه خدمات ارائه شده برابر مقررات خدمات درمانی سپاه به یگانهای مزبور پرداخت می‌گردد.
تبصره 3 - در مواردی که امکانات و بیمارستانهای سپاه بیش از نیازهای درمانی پرسنل باشد بیمارستانهای مزبور با رعایت حق تقدم پرسنل کادر و وظیفه شاغل، مجازند به کلیه اشخاص خدمات درمانی ارائه نمایند، هزینه خدمات ارائه شده برابر مقررات بیمارستانهای مذکور پرداخت خواهد شد.
تبصره 4 - یگانها و بیمارستانهای مذکور در تبصره های 2 و 3 این ماده مکلفند وجوه دریافتی را و همچنین وجوه مشابهی را که از بیماران اورژانس دریافت می نمایند به حساب خزانه واریز نمایند و در هر سال، معادل وجوه واریز شده را که در بودجه سالانه سپاه منظور می‌شود، از خزانه دریافت و صرف تامین نیازمندیها و توسعه امکانات خود نمایند.
تبصره 1 - در صورتی که درمانگاهها و بیمارستانهای سپاه پاسخگوی نیازمندیهای پرسنل نباشد می‌توانند از خدمات درمانی مراجع خارج از سپاه استفاده نمایند.
تبصره 2 - در مناطقی که امکانات درمانی منحصر به یگانهای نظامی مستقر در آنهاست، عائله تحت تکلف پرسنل می‌توانند از امکانات مزبور استفاده نمایند. هزینه خدمات ارائه شده برابر مقررات خدمات درمانی سپاه به یگانهای مزبور پرداخت می‌گردد.
تبصره 3 - در مواردی که امکانات و بیمارستانهای سپاه بیش از نیازهای درمانی پرسنل باشد بیمارستانهای مزبور با رعایت حق تقدم پرسنل کادر و وظیفه شاغل، مجازند به کلیه اشخاص خدمات درمانی ارائه نمایند، هزینه خدمات ارائه شده برابر مقررات بیمارستانهای مذکور پرداخت خواهد شد.
تبصره 4 - یگانها و بیمارستانهای مذکور در تبصره های 2 و 3 این ماده مکلفند وجوه دریافتی را و همچنین وجوه مشابهی را که از بیماران اورژانس دریافت می نمایند به حساب خزانه واریز نمایند و در هر سال، معادل وجوه واریز شده را که در بودجه سالانه سپاه منظور می‌شود، از خزانه دریافت و صرف تامین نیازمندیها و توسعه امکانات خود نمایند.
پرسنل شاغل، جانبازان، معلولین، بازنشستگان، مستمری بگیران و عائله تحت تکفل آنها، تحت پوشش سازمان خدمات درمانی سپاه خواهند بود.
پرسنل برابر قانون استفاده از خانه های سازمانی مصوب 1363/05/28 از امکانات مزبور استفاده می نمایند.
سپاه موظف است خدمات فرهنگی و تفریحی لازم را به خانواده ایثارگران و پرسنل سپاه و عائله تحت تکفل آنان رائه نماید.
سپاه موظف است کلیه پرسنل خود را در قبال حوادثی که منجر به شهادت، فوت، بیماری، نقص عضو یا از کارافتادگی و همچنین پرداخت دیه شود بیمه نماید.
تبصره 1 - مقررات مربوط به اجرای این ماده تابع قانون بیمه پرسنل و آییننامه اجرایی آن خواهد بود.
تبصره 2 - اعتبارات مربوط به این ماده از محل صندوق بیمه سپاه تامین می‌گردد.
تبصره 1 - مقررات مربوط به اجرای این ماده تابع قانون بیمه پرسنل و آییننامه اجرایی آن خواهد بود.
تبصره 2 - اعتبارات مربوط به این ماده از محل صندوق بیمه سپاه تامین می‌گردد.
کلیه اعضای ارتش بیست میلیونی در قبال حوادثی که منجر به شهادت، فوت، بیماری، نقص عضو یا از کارافتادگی شوند مشمول ماده 53 قانون خدمت وظیفه عمومی و تبصره های آن می گردند.
تبصره - در مورد افراد غیرشاغل در سازمانها و دستگاههای وابسته به دولت، تبصره 1 و 2 ماده 53 قانون خدمت وظیفه عمومی شامل آن نمی گردد، بلکه حسب مورد توسط بنیاد شهید، بنیاد جانبازان یا سازمان تامین اجتماعی، حقوق وظیفه و مستمری به آنان پرداخت می‌شود.
تبصره - در مورد افراد غیرشاغل در سازمانها و دستگاههای وابسته به دولت، تبصره 1 و 2 ماده 53 قانون خدمت وظیفه عمومی شامل آن نمی گردد، بلکه حسب مورد توسط بنیاد شهید، بنیاد جانبازان یا سازمان تامین اجتماعی، حقوق وظیفه و مستمری به آنان پرداخت می‌شود.
سپاه موظف است هزینه تحصیلی پرسنلی را که به درخواست سپاه در رشته های مورد نیاز در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی تحصیل می کنند پرداخت نماید.
(اصلاحی 1377/09/11)- سپاه موظف است در جهت حل مشکلات پرسنل جانباز و معلول مورد نیاز خود و به منظور ایجاد زمینه برای بازگشت فعالانه آنها به محیط کار، تسهیلات لازم اعم از خدمات درمانی، توانبخشی، امکانات تردد خاص برای افرادی که نیازمند هستند و اشتغال آنها را فراهم نماید.
تبصره - در صورت عدم ایجاد تسهیلات تردد مبلغی از (100) تا (200) برابر ضریب ریالی در اختیارشان قرار می‌گیرد.
تبصره - در صورت عدم ایجاد تسهیلات تردد مبلغی از (100) تا (200) برابر ضریب ریالی در اختیارشان قرار می‌گیرد.
دولت موظف است به پرسنل بسیجی با توجه به میزان و نوع فعالیت و همکاری، صلاحیت، شایستگی و درجه آنان خدماتی از قبیل اولویت در استخدام، استفاده از تسهیلات مسکن و وام، اولویت در واگذاری امکانات اشتغال، تسهیلات ویژه جهت تحصیلات و ورود به مراکز آموزش عالی واگذار نماید. آییننامه اجرایی این ماده ظرف مدت شش ماه توسط وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و کسب نظر وزارتخانه ها و سازمانهای ذیربط تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، نهادها و شرکتهای دولتی و کارفرمایان بخش خصوصی اعم اشخاص حقیقی یا حقوقی موظفند شغل پرسنل بسیجی که در برنامه های آموزشی یا ماموریتهای رزمی یا امدادی سپاه شرکت می نمایند را حفظ کنند.
تبصره - افراد مذکور در این ماده در طول خدمت، حقوق خود را از سپاه دریافت می دارند.
تبصره - افراد مذکور در این ماده در طول خدمت، حقوق خود را از سپاه دریافت می دارند.
سپاه موظف است به منظور حمایت از بسیجیان، رزمندگان و ایثارگران، دفاتر مشاوره حقوقی و قضایی را با هماهنگی قوه قضائیه و وزارت دادگستری تشکیل و اداره نماید.
تبصره - نحوه فعالیت، محل استقرار و نوع ارتباط این دفاتر به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و وزارت با هماهنگی قوه قضائیه و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
تبصره - نحوه فعالیت، محل استقرار و نوع ارتباط این دفاتر به موجب آییننامه ای است که توسط ستاد کل سپاه تهیه و وزارت با هماهنگی قوه قضائیه و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
سپاه موظف است به منظور حفظ انسجام و تقویت ارتش 20 میلیونی کانونهای فرهنگی - ورزشی جوانان بسیج را تشکیل و اداره نماید.
تبصره - این کانونها توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه با همکاری نمایندگی ولی فقیه در سپاه راه اندازی و اداره می‌گردد.
تبصره - این کانونها توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه با همکاری نمایندگی ولی فقیه در سپاه راه اندازی و اداره می‌گردد.
درجه یا رتبه و رسته خدمتی کلیه پرسنل موجود سپاه که قبل از تصویب این قانون به عضویت سپاه درآمده اند، طبق عوامل زیر و رعایت دیگر مواد این فصل تعیین می‌گردد:
الف - سوابق حضور در جبهه ها و سایر ماموریتها.
ب - سوابق و مهارت شغلی.
ج - کیفیت عملکرد
د - سنوات خدمتی.
ه- - مدرک تحصیلی یا مدرک معادل.
و - ارشدیت و یا تاخیر در درجات مکتسبه.
الف - سوابق حضور در جبهه ها و سایر ماموریتها.
ب - سوابق و مهارت شغلی.
ج - کیفیت عملکرد
د - سنوات خدمتی.
ه- - مدرک تحصیلی یا مدرک معادل.
و - ارشدیت و یا تاخیر در درجات مکتسبه.
تبدیل وضعیت پرسنل کادر ثابت موجود به نظامی یا کارمندی برابر نیاز سپاه، وضعیت پرسنل، سوابق و مهارت شغلی، رسته خدمتی و تمایل افراد می‌باشد.
تبصره - پرسنل افتخاری و قراردادی موجود که پس از انقضای مدت تعهد به علت نیاز سپاه به خدمت خود ادامه داده اند، در صورت تمایل شخصی و نیاز سپاه بایستی برابر مقررات این فصل با احتساب کلیه سنوات خدمتی، حسب مورد با یکی از وضعیتهای مربوط به کادر ثابت یا پیمانی تطبیق گردند و در غیر این صورت به خدمت آنان خاتمه داده می‌شود.
تبصره - پرسنل افتخاری و قراردادی موجود که پس از انقضای مدت تعهد به علت نیاز سپاه به خدمت خود ادامه داده اند، در صورت تمایل شخصی و نیاز سپاه بایستی برابر مقررات این فصل با احتساب کلیه سنوات خدمتی، حسب مورد با یکی از وضعیتهای مربوط به کادر ثابت یا پیمانی تطبیق گردند و در غیر این صورت به خدمت آنان خاتمه داده می‌شود.
درجه یا رتبه پرسنل در مرحله تطبیق برابر است با درجه یا رتبه اولیه به علاوه یک چهارم مجموع «حاصلضرب ضریب شایستگی موضوع ماده 214 این قانون در مجموع حاصلضرب ضرایب موضوع ماده 215 این قانون در سنوات خدمتی مربوطه به سال» و سایر ارشدیت های حاصل از دیگر عوامل مندرج در این فصل به سال.
تبصره - ارشدیت های مذکور در این قانون، در محاسبات تا دو رقم اعشار منظور خواهد شد:
تبصره - ارشدیت های مذکور در این قانون، در محاسبات تا دو رقم اعشار منظور خواهد شد:
درجه یا رتبه اولیه پرسنل بر اساس آخرین مدرک تحصیلی به شرح زیر می‌باشد:
الف - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدائی درجه رزم آورسومی یا رتبه پنج.
ب - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی (سیکل) درجه رزم آوردومی یا رتبه شش.
ج - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان درجه رزم داریکمی یا رتبه 9.
د - دارندگان مدارک بالاتر از دیپلم به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر یا معادل آن از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک دیپلم و به ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره 1 - پرسنل به ازاء هر سال تحصیلی بین مقاطع ابتدائی و سیکل از (16) ماه و به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از سیکل تا دیپلم از سه سال ارشدیت و به ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره 2 - دارندگان مدارک پایان دوره ابتدائی نظام قدیم نسبت به دارندگان مدارک مشابه در نظام جدید از 16 ماه ارشدیت و دارندگان مدرک سیکل نظام قدیم نسبت به دارندگان مدرک مشابه در نظام جدید از سه سال ارشدیت برخوردار می گردند.
تبصره 3 - درجه یا رتبه اولیه دارندگان مدرک تحصیلی اول ابتدائی، درجه رزم یاری یا رتبه (4) بوده و به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر (تا پنجم ابتدائی) از یک سال ارشدیت برخوردار می گردند.
الف - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدائی درجه رزم آورسومی یا رتبه پنج.
ب - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی (سیکل) درجه رزم آوردومی یا رتبه شش.
ج - دارندگان مدرک تحصیلی پایان دوره دبیرستان درجه رزم داریکمی یا رتبه 9.
د - دارندگان مدارک بالاتر از دیپلم به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر یا معادل آن از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک دیپلم و به ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره 1 - پرسنل به ازاء هر سال تحصیلی بین مقاطع ابتدائی و سیکل از (16) ماه و به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از سیکل تا دیپلم از سه سال ارشدیت و به ازاء هر چهار سال ارشدیت از یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار می گردند.
تبصره 2 - دارندگان مدارک پایان دوره ابتدائی نظام قدیم نسبت به دارندگان مدارک مشابه در نظام جدید از 16 ماه ارشدیت و دارندگان مدرک سیکل نظام قدیم نسبت به دارندگان مدرک مشابه در نظام جدید از سه سال ارشدیت برخوردار می گردند.
تبصره 3 - درجه یا رتبه اولیه دارندگان مدرک تحصیلی اول ابتدائی، درجه رزم یاری یا رتبه (4) بوده و به ازاء هر سال تحصیلی بالاتر (تا پنجم ابتدائی) از یک سال ارشدیت برخوردار می گردند.
به پرسنلی که در طول خدمت و دفاع مقدس به دلیل حضور حداقل یک سال در جبهه و یا یک سال انجام ماموریتهای مذکور در ماده 215 این قانون به استثناء بندهای (ه-) و (و) آن، موفق به کسب امتیاز بر اساس ماده 210 این قانون می‌شوند، در صورتی که به عنوان نظامی ادامه خدمت دهند، ارشدیت هائی به شرح زیر داده می‌شود:
الف - پرسنل با مدرک تحصیلی پآیین تر از پایان دوره ابتدائی به ازاء هر (25) امتیاز یک سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا پایان دوره ابتدائی و به ازاء هر 25 امتیاز (16) ماه ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا سیکل.
ب - پرسنل با مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدائی تا سیکل به ازاء هر (25) امتیاز (16) ماه ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا سیکل و به ازاء هر (50) امتیاز سه سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا دیپلم.
ج - پرسنل با مدرک تحصیلی سیکل تا دیپلم به ازاء هر (50) امتیاز سه سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا دیپلم و به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) حداکثر تا فوق دیپلم.
د - پرسنل با مدرک دیپلم به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا لیسانس.
ه- - پرسنل با مدرک فوق دیپلم به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا لیسانس.
و - پرسنل با مدرک لیسانس و بالاتر به ازاء هر (100) امتیاز شش ماه ارشدیت و حداکثر تا (400) امتیاز.
تبصره - کسانی که دارای تحصیلات پآیین تر از پنجم ابتدایی هستند، چنانچه امتیاز سوابق و مهارت شغلی آنها بیشتر از (300) امتیاز باشد، به ازاء هر (50) امتیاز بیشتر از (300) امتیاز و حداکثر تا (450) امتیاز، از سه سال ارشدیت برخوردار می گردند.
الف - پرسنل با مدرک تحصیلی پآیین تر از پایان دوره ابتدائی به ازاء هر (25) امتیاز یک سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا پایان دوره ابتدائی و به ازاء هر 25 امتیاز (16) ماه ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا سیکل.
ب - پرسنل با مدرک تحصیلی پایان دوره ابتدائی تا سیکل به ازاء هر (25) امتیاز (16) ماه ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا سیکل و به ازاء هر (50) امتیاز سه سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا دیپلم.
ج - پرسنل با مدرک تحصیلی سیکل تا دیپلم به ازاء هر (50) امتیاز سه سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) تا دیپلم و به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) حداکثر تا فوق دیپلم.
د - پرسنل با مدرک دیپلم به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا لیسانس.
ه- - پرسنل با مدرک فوق دیپلم به ازاء هر (75) امتیاز دو سال ارشدیت (معادل یک سال تحصیلی) و حداکثر تا لیسانس.
و - پرسنل با مدرک لیسانس و بالاتر به ازاء هر (100) امتیاز شش ماه ارشدیت و حداکثر تا (400) امتیاز.
تبصره - کسانی که دارای تحصیلات پآیین تر از پنجم ابتدایی هستند، چنانچه امتیاز سوابق و مهارت شغلی آنها بیشتر از (300) امتیاز باشد، به ازاء هر (50) امتیاز بیشتر از (300) امتیاز و حداکثر تا (450) امتیاز، از سه سال ارشدیت برخوردار می گردند.
امتیازات مشاغل و پستهای سازمانی سپاه به شرح زیر می‌باشد:
الف - مشاغل فرماندهی نیرو، قرارگاههای عمده منطقه ای و بالاتر ماهانه (7) امتیاز.
ب - مشاغل فرماندهی سپاه، لشگر و مشاغل همطراز ماهانه (6) امتیاز.
ج - شغل فرماندهی تیپ مستقل و مشاغل همطراز ماهانه (5) امتیاز.
د - شغل فرماندهی گردان و مشاغل همطراز ماهانه (8 /3) امتیاز.
ه- - شغل فرماندهی گروهان و مشاغل همطراز ماهانه (3 /2) امتیاز.
و - شغل فرماندهی دسته و مشاغل همطراز ماهانه (5 /1) امتیاز.
ز - سایر مشاغل پآیین تر از فرماندهی دسته در سازمانهای رزمی ماهانه (1) امتیاز.
تبصره 1 - امتیاز آخرین شغل جانبازان غیرشاغل موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 121 این قانون حداقل (1) خواهد بود.
تبصره 2 - به ازاء هر سه سال اسارت یا در گروگان بودن، پرسنل از امتیازات یک رده شغلی بالاتر و حداکثر تا امتیاز بند «ب» این ماده بهره مند می‌شوند. این قبیل پرسنل به ازاء سنوات کمتر از سه سال اسارت به تناسب میزان اسارت از امتیازات موضوع این تبصره استفاده می نمایند.
تبصره 3 - مجموع مدتهای خدمت پرسنل در مشاغل و پستهای مختلف الزاماً بایستی برابر مدت سنوات خدمت وی باشد.
تبصره 4 - ملاک تعیین مشاغل همطراز موضوع این ماده توسط ستاد کل سپاه تهیه و پس از تصویب فرمانده کل، در تعیین امتیازات به مرحله اجراء گذاشته خواهد شد.
الف - مشاغل فرماندهی نیرو، قرارگاههای عمده منطقه ای و بالاتر ماهانه (7) امتیاز.
ب - مشاغل فرماندهی سپاه، لشگر و مشاغل همطراز ماهانه (6) امتیاز.
ج - شغل فرماندهی تیپ مستقل و مشاغل همطراز ماهانه (5) امتیاز.
د - شغل فرماندهی گردان و مشاغل همطراز ماهانه (8 /3) امتیاز.
ه- - شغل فرماندهی گروهان و مشاغل همطراز ماهانه (3 /2) امتیاز.
و - شغل فرماندهی دسته و مشاغل همطراز ماهانه (5 /1) امتیاز.
ز - سایر مشاغل پآیین تر از فرماندهی دسته در سازمانهای رزمی ماهانه (1) امتیاز.
تبصره 1 - امتیاز آخرین شغل جانبازان غیرشاغل موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 121 این قانون حداقل (1) خواهد بود.
تبصره 2 - به ازاء هر سه سال اسارت یا در گروگان بودن، پرسنل از امتیازات یک رده شغلی بالاتر و حداکثر تا امتیاز بند «ب» این ماده بهره مند می‌شوند. این قبیل پرسنل به ازاء سنوات کمتر از سه سال اسارت به تناسب میزان اسارت از امتیازات موضوع این تبصره استفاده می نمایند.
تبصره 3 - مجموع مدتهای خدمت پرسنل در مشاغل و پستهای مختلف الزاماً بایستی برابر مدت سنوات خدمت وی باشد.
تبصره 4 - ملاک تعیین مشاغل همطراز موضوع این ماده توسط ستاد کل سپاه تهیه و پس از تصویب فرمانده کل، در تعیین امتیازات به مرحله اجراء گذاشته خواهد شد.
به پرسنلی که به عنوان نظامی به خدمت خویش ادامه می دهند و از ارشدیت های موضوع ماده 209 این قانون بهره مند می‌شوند به ترتیب زیر مدارک نظامی داده می‌شود:
الف - پرسنلی که دارای مدرک تحصیلی پآیین تر از سوم راهنمائی و سیکل نظام قدیم باشند، در صورتی که از ارشدیت های کافی تا سطح سیکل بهره مند شوند مدرک سیکل اعطاء می‌شود.
ب - پرسنلی که دارای مدارک تحصیلی پآیین تر از دیپلم و حداقل پایان دوره راهنمائی یا سیکل نظام قدیم بوده و از ارشدیت تا سطح دیپلم بهره مند شوند، مدرک دیپلم نظامی اعطاء می‌شود.
ج - پرسنلی که دارای مدرک تحصیلی اول و دوم راهنمائی نظام جدید یا اول و دوم متوسط نظام قدیم بوده و در یگانهای رزمی سپاه مشغول به کار بوده یا شوند، در صورتی که از امتیازات کافی تا سطح دیپلم بهره مند شوند، مدرک دیپلم نظامی به آنها اعطاء می‌شود.
تبصره - ترفیعات بعدی کلیه پرسنلی که بر اساس مفاد این ماده موفق به اخذ مدرک نظامی گردند، منوط به موفقیت در آزمون و یا گذراندن آموزشهای فشرده ای است که توسط ستاد کل سپاه و با همکاری وزارت آموزش و پرورش برگزار می‌شود، که در این صورت به این قبیل پرسنل مدارک تحصیلی رسمی معادل اعطاء می‌شود.
الف - پرسنلی که دارای مدرک تحصیلی پآیین تر از سوم راهنمائی و سیکل نظام قدیم باشند، در صورتی که از ارشدیت های کافی تا سطح سیکل بهره مند شوند مدرک سیکل اعطاء می‌شود.
ب - پرسنلی که دارای مدارک تحصیلی پآیین تر از دیپلم و حداقل پایان دوره راهنمائی یا سیکل نظام قدیم بوده و از ارشدیت تا سطح دیپلم بهره مند شوند، مدرک دیپلم نظامی اعطاء می‌شود.
ج - پرسنلی که دارای مدرک تحصیلی اول و دوم راهنمائی نظام جدید یا اول و دوم متوسط نظام قدیم بوده و در یگانهای رزمی سپاه مشغول به کار بوده یا شوند، در صورتی که از امتیازات کافی تا سطح دیپلم بهره مند شوند، مدرک دیپلم نظامی به آنها اعطاء می‌شود.
تبصره - ترفیعات بعدی کلیه پرسنلی که بر اساس مفاد این ماده موفق به اخذ مدرک نظامی گردند، منوط به موفقیت در آزمون و یا گذراندن آموزشهای فشرده ای است که توسط ستاد کل سپاه و با همکاری وزارت آموزش و پرورش برگزار می‌شود، که در این صورت به این قبیل پرسنل مدارک تحصیلی رسمی معادل اعطاء می‌شود.
وضعیت پرسنلی که دارای مدرک تحصیلی پآیین تر از سوم راهنمایی یا سیکل نظام قدیم هستند و قادر به اخذ مدرک سیکل نظامی نمی گردند به کارمندان موضوع بند (ب) ماده 19 این قانون تبدیل می‌شوند.
اولین رتبه این قبیل کارمندان بر اساس مقررات این فصل در صورتی که از رتبه های تعیین شده در جدول موضوع ماده 85 این قانون بالاتر باشد، ملاک عمل محاسبه قرار خواهد گرفت و در غیر این صورت رتبه های جدول یاد شده ملاک محاسبه خواهد بود.
اولین رتبه این قبیل کارمندان بر اساس مقررات این فصل در صورتی که از رتبه های تعیین شده در جدول موضوع ماده 85 این قانون بالاتر باشد، ملاک عمل محاسبه قرار خواهد گرفت و در غیر این صورت رتبه های جدول یاد شده ملاک محاسبه خواهد بود.
به نتیجه ارزشیابی عملکرد پرسنل موجود طبق عوامل زیر امتیاز داده خواهد شد و مجموع امتیازات عوامل به عنوان امتیاز شایستگی و عملکرد فرد محسوب می‌گردد. عوامل ارزشیابی و امتیازات مربوطه به ترتیب عال، خیلی خوب، خوب و قابل قبول به شرح زیر است:
الف - مدیریت 60، 45، 25، 10
ب - توانائی فکری 60، 45، 25، 10
ج - مسئولیت پذیری 50، 30، 15، 7
د - صفات اخلاقی 40، 28، 16، 7
ه- - روحیه نظامی گری 60، 45، 30، 10
و - التزام عملی به احکام 60، 45، 30، 10
ز - تبعیت پذیری 40، 28، 15، 7
الف - مدیریت 60، 45، 25، 10
ب - توانائی فکری 60، 45، 25، 10
ج - مسئولیت پذیری 50، 30، 15، 7
د - صفات اخلاقی 40، 28، 16، 7
ه- - روحیه نظامی گری 60، 45، 30، 10
و - التزام عملی به احکام 60، 45، 30، 10
ز - تبعیت پذیری 40، 28، 15، 7
ضریب شایستگی پرسنل متناسب با مجموع امتیازات شایستگی و عملکرد موضوع ماده 213 این قانون و سوابق و مهارت شغلی موضوع ماده 210 این قانون به شرح زیر محاسبه می‌گردد:
الف - تا 150 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (1) و پرسنل کارمند ضریب (1).
ب - از 151 تا 300 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب 1 /1 و پرسنل کارمند ضریب 07 /1.
ج - از 301 تا 450 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب 2 /1 و پرسنل کارمند ضریب 15 /1.
د - از 451 تا 550 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (3 /1) و کارمند ضریب 23 /1.
ه- - از 551 تا 650 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (4 /1) و پرسنل کارمند ضریب 30 /1.
و - از 651 تا 800 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (5 /1) و پرسنل کارمند ضریب 37 /1.
ز - از 801 تا 950 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (6 /1) و پرسنل کارمند ضریب 45 /1.
ح - از 951 امتیاز به بالا، پرسنل نظامی ضریب (7 /1) و پرسنل کارمند ضریب 53 /1.
الف - تا 150 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (1) و پرسنل کارمند ضریب (1).
ب - از 151 تا 300 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب 1 /1 و پرسنل کارمند ضریب 07 /1.
ج - از 301 تا 450 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب 2 /1 و پرسنل کارمند ضریب 15 /1.
د - از 451 تا 550 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (3 /1) و کارمند ضریب 23 /1.
ه- - از 551 تا 650 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (4 /1) و پرسنل کارمند ضریب 30 /1.
و - از 651 تا 800 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (5 /1) و پرسنل کارمند ضریب 37 /1.
ز - از 801 تا 950 امتیاز، پرسنل نظامی ضریب (6 /1) و پرسنل کارمند ضریب 45 /1.
ح - از 951 امتیاز به بالا، پرسنل نظامی ضریب (7 /1) و پرسنل کارمند ضریب 53 /1.
ضریب جبهه و ماموریت های ویژه پرسنل سپاه، (کادر ثابت و بسیجی ویژه) که به دلیل حضور آنها در جبهه و انجام ماموریتهای ویژه به آنها تعلق می‌گیرد به شرح زیر می‌باشد:
الف - مدت در اسارت یا گروگان بودن، جبهه و ماموریتهای مشابه ضریب 5 /1.
ب - مقابله مسلحانه با گروهکها و اشرار و ماموریتهای مشابه ضریب 30 /1.
ج - حفاظت شخصیتهای درجه یک کشوری و ماموریتهای مشابه ضریب 25 /1.
د - حفاظت شخصیتهای درجه دو کشوری و ماموریتهای مشابه ضریب 20 /1.
ه- - انجام ماموریتهای مورد نیاز خارج از محل سکونت به جز موارد فوق ضریب 15 /1.
و - کلیه افرادی که برابر بخشنامه های صادره از ستاد مرکزی سپاه در پشتیبانی از یگانهای رزم و ماموریتهای سپاه مشغول بوده و از انجام ماموریتهای فوق الذکر مستثنی بوده اند ضریب 10 /1.
ز - سایر ماموریتهای سپاه و سوابق خدمتی خارج از سپاه بعد از تاریخ 1357/11/23 ضریب یک.
ح - مدت زمانی که پرسنل در حال تحصیل بوده اند ضریب صفر.
تبصره 1 - چنانچه یک منطقه در یک زمان مشمول دو ضریب واقع شود، ضریب بیشتر ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 2 - ماموریتهای مشابه مذکور در بندهای این ماده با پیشنهاد ستاد کل سپاه و تصویب فرماندهی کل تعیین می‌گردد.
الف - مدت در اسارت یا گروگان بودن، جبهه و ماموریتهای مشابه ضریب 5 /1.
ب - مقابله مسلحانه با گروهکها و اشرار و ماموریتهای مشابه ضریب 30 /1.
ج - حفاظت شخصیتهای درجه یک کشوری و ماموریتهای مشابه ضریب 25 /1.
د - حفاظت شخصیتهای درجه دو کشوری و ماموریتهای مشابه ضریب 20 /1.
ه- - انجام ماموریتهای مورد نیاز خارج از محل سکونت به جز موارد فوق ضریب 15 /1.
و - کلیه افرادی که برابر بخشنامه های صادره از ستاد مرکزی سپاه در پشتیبانی از یگانهای رزم و ماموریتهای سپاه مشغول بوده و از انجام ماموریتهای فوق الذکر مستثنی بوده اند ضریب 10 /1.
ز - سایر ماموریتهای سپاه و سوابق خدمتی خارج از سپاه بعد از تاریخ 1357/11/23 ضریب یک.
ح - مدت زمانی که پرسنل در حال تحصیل بوده اند ضریب صفر.
تبصره 1 - چنانچه یک منطقه در یک زمان مشمول دو ضریب واقع شود، ضریب بیشتر ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 2 - ماموریتهای مشابه مذکور در بندهای این ماده با پیشنهاد ستاد کل سپاه و تصویب فرماندهی کل تعیین می‌گردد.
پرسنل موجود در موارد زیر از ارشدیتهای سنواتی بهره مند می‌شوند:
الف - در صورتی که قبل از مورخه 1361/12/29 به عضویت سپاه درآمده باشند، به ازاء هر سال خدمت و سابقه بسیجی تمام وقت یا همکاری تمام وقت با کمیته انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی، یک دوم سال ارشدیت.
ب - تشویقات پرسنل قبل از تطبیق مطابق دستورالعملی که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد، در ترفیعات آنها لحاظ شده و حداکثر میزان ارشدیت آن به ازاء هر سال سابقه خدمت 5 /7 ماه و حداکثر تا یک درجه خواهد بود.
ج - ضریب سنوات جانبازی جانبازان غیرشاغل موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 121 این قانون تا تاریخ 1369/11/29، 5 /1 برابر محسوب می‌شود.
د - سنوات بعد از شهادت و مفقودالاثر شهداء و مفقودالاثرها تا مورخ 1369/11/29 دو برابر محسوب می‌شود.
ه- - سنوات بعد از وفات و معلولیت منجر به از کارافتادگی پرسنل موضوع ماده 133 این قانون تا تاریخ 1369/11/29 با ضریب یک محسوب می‌گردد.
و - سنوات خدمت پرسنل در موارد مذکور در بندهای «الف» و «ب» و «ج» و «د» ماده 217 این قانون با ضریب یک محسوب می‌گردد.
تبصره - تعیین چگونگی اعمال مصادیق تشویقات پرسنل در زمینه های عقیدتی - سیاسی با همکاری حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه تهیه می‌گردد.
الف - در صورتی که قبل از مورخه 1361/12/29 به عضویت سپاه درآمده باشند، به ازاء هر سال خدمت و سابقه بسیجی تمام وقت یا همکاری تمام وقت با کمیته انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی، یک دوم سال ارشدیت.
ب - تشویقات پرسنل قبل از تطبیق مطابق دستورالعملی که توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل می‌رسد، در ترفیعات آنها لحاظ شده و حداکثر میزان ارشدیت آن به ازاء هر سال سابقه خدمت 5 /7 ماه و حداکثر تا یک درجه خواهد بود.
ج - ضریب سنوات جانبازی جانبازان غیرشاغل موضوع بندهای (ب) و (ج) ماده 121 این قانون تا تاریخ 1369/11/29، 5 /1 برابر محسوب می‌شود.
د - سنوات بعد از شهادت و مفقودالاثر شهداء و مفقودالاثرها تا مورخ 1369/11/29 دو برابر محسوب می‌شود.
ه- - سنوات بعد از وفات و معلولیت منجر به از کارافتادگی پرسنل موضوع ماده 133 این قانون تا تاریخ 1369/11/29 با ضریب یک محسوب می‌گردد.
و - سنوات خدمت پرسنل در موارد مذکور در بندهای «الف» و «ب» و «ج» و «د» ماده 217 این قانون با ضریب یک محسوب می‌گردد.
تبصره - تعیین چگونگی اعمال مصادیق تشویقات پرسنل در زمینه های عقیدتی - سیاسی با همکاری حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه تهیه می‌گردد.
سنوات خدمتی پرسنل موجود برای محاسبه زمان بازنشستگی در موارد زیر منظور می‌گردد:
الف - مدت زمان محکومیت محکومین سیاسی قبل از انقلاب طبق مصوبه مورخ 1358/09/06 شورای انقلاب.
ب - سابقه خدمت کلیه پرسنل بسیجی ویژه، پاسدار ذخیره، افتخاری و قراردادی که به صورت تمام وقت با سپاه همکاری نموده اند.
ج - پرسنلی که در سایر نهادهای انقلاب اسلامی همکاری تمام وقت داشته اند و یا مستخدم رسمی دستگاههای دولتی بوده اند، مشروط به انتقال کسورات سهم صندوق بازنشستگی.
د - پرسنلی که خدمت وظیفه عمومی را انجام داده اند.
ه- - مدت زمانی که پرسنل به عضویت رسمی سپاه درآمده اند.
و - دو برابر مدت اسارت و گروگانها.
الف - مدت زمان محکومیت محکومین سیاسی قبل از انقلاب طبق مصوبه مورخ 1358/09/06 شورای انقلاب.
ب - سابقه خدمت کلیه پرسنل بسیجی ویژه، پاسدار ذخیره، افتخاری و قراردادی که به صورت تمام وقت با سپاه همکاری نموده اند.
ج - پرسنلی که در سایر نهادهای انقلاب اسلامی همکاری تمام وقت داشته اند و یا مستخدم رسمی دستگاههای دولتی بوده اند، مشروط به انتقال کسورات سهم صندوق بازنشستگی.
د - پرسنلی که خدمت وظیفه عمومی را انجام داده اند.
ه- - مدت زمانی که پرسنل به عضویت رسمی سپاه درآمده اند.
و - دو برابر مدت اسارت و گروگانها.
کلیه ارشدیتهائی که به نحوی در ترفیعات موثر بوده اند و یا مدت زمان اوضاع خدمتی که در ترفیعات پرسنل موثر نمی‌باشد و در فصول دیگر این قانون تصریح گردیده است، به همان میزان در تطبیق پرسنل لحاظ خواهد شد.
ستاد کل سپاه موظف است برای ارزشیابی و سنجش میزان معلومات و تجربه پرسنل موجود و تعیین کمبود معلومات آموزشی متناسب با سطح آموزشی مورد نیاز درجات آنها مطابق فصل آموزش و ترفیعات این قانون، نسبت به برگزاری آزمون در تمامی رسته های خدمتی اقدام نماید.
تبصره 1 - ارزشیابی و سنجش معلومات پرسنل و رفع سایر کمبودهای آموزشی آنها در زمینه آموزشهای عقیدتی - سیاسی، توسط نمایندگی ولی فقیه در سپاه برگزار می‌گردد.
تبصره 2 - سپاه موظف است آخرین دوره آموزشی مورد نیاز درجه تطبیقی پرسنل را به صورت فشرده برگزار نماید و برای رفع سایر کمبودهای آموزشی پرسنل تطبیق شده، برنامه های آموزشی را اجرا نماید.
تبصره 3 - سپاه باید پرسنلی را که دارای مدرک دیپلم بوده و بخواهند به صورت نظامی ادامه خدمت دهند و درجه تطبیقی آنها کمتر از ستوان سومی بشود، در اولین دوره دانشکده علوم پایه نظامی یا دانشکده علوم و فنون نیروها شرکت دهد.
تبصره 4 - ترفیعات بعدی پرسنل که تطبیق شده اند مشروط به طی دوره های آموزشی متناسب با درجه آنها می‌باشد.
تبصره 5 - در صورت کمبود امکانات آموزشی سپاه، پرسنل فقط می‌توانند از یک درجه ترفیع قبل از طی دوره های آموزشی لازم بعد از تطبیق بهره مند شوند.
تبصره 1 - ارزشیابی و سنجش معلومات پرسنل و رفع سایر کمبودهای آموزشی آنها در زمینه آموزشهای عقیدتی - سیاسی، توسط نمایندگی ولی فقیه در سپاه برگزار می‌گردد.
تبصره 2 - سپاه موظف است آخرین دوره آموزشی مورد نیاز درجه تطبیقی پرسنل را به صورت فشرده برگزار نماید و برای رفع سایر کمبودهای آموزشی پرسنل تطبیق شده، برنامه های آموزشی را اجرا نماید.
تبصره 3 - سپاه باید پرسنلی را که دارای مدرک دیپلم بوده و بخواهند به صورت نظامی ادامه خدمت دهند و درجه تطبیقی آنها کمتر از ستوان سومی بشود، در اولین دوره دانشکده علوم پایه نظامی یا دانشکده علوم و فنون نیروها شرکت دهد.
تبصره 4 - ترفیعات بعدی پرسنل که تطبیق شده اند مشروط به طی دوره های آموزشی متناسب با درجه آنها می‌باشد.
تبصره 5 - در صورت کمبود امکانات آموزشی سپاه، پرسنل فقط می‌توانند از یک درجه ترفیع قبل از طی دوره های آموزشی لازم بعد از تطبیق بهره مند شوند.
عملکرد پرسنل در ستاد کل، ستاد کل سپاه، نیروها، حوزه نمایندگی ولی فقیه، حفاظت اطلاعات و وزارت با توجه به عوامل مندرج در ماده 213 این قانون، در کمیسیونی با ترکیب زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:
الف - بالاتر مقام سازمانهای مزبور یا نماینده تام الاختیار ایشان.
ب - معاون نیروی انسانی سازمانهای مزبور (معاون اداری - پرسنلی وزارت) یا نماینده تام الاختیار ایشان.
ج - فرمانده یا مسئول مستقیم رده مربوطه یا نماینده تام الاختیار ایشان.
تبصره 1 - کمیسیونهای مزبور می‌توانند از سازمان حفاظت اطلاعات و سایر سازمانهایی که اطلاعات آنان در خصوص عملکرد پرسنل موثر می‌باشد، به منظور اظهارنظر دعوت نمایند.
تبصره 2 - به منظور نظارت و کنترل عملکرد کمیسیونهای مذکور در این ماده، کمیسیونی مرکب از اعضاء زیر در ستاد کل تشکیل می‌شود:
الف - رئیس ستاد کل یا جانشین وی.
ب - فرمانده کل سپاه یا جانشین وی.
ج - نماینده ولی فقیه در سپاه یا جانشین وی.
د - رئیس ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ه- - وزیر یا جانشین وی حسب مورد.
و - رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه حسب مورد.
الف - بالاتر مقام سازمانهای مزبور یا نماینده تام الاختیار ایشان.
ب - معاون نیروی انسانی سازمانهای مزبور (معاون اداری - پرسنلی وزارت) یا نماینده تام الاختیار ایشان.
ج - فرمانده یا مسئول مستقیم رده مربوطه یا نماینده تام الاختیار ایشان.
تبصره 1 - کمیسیونهای مزبور می‌توانند از سازمان حفاظت اطلاعات و سایر سازمانهایی که اطلاعات آنان در خصوص عملکرد پرسنل موثر می‌باشد، به منظور اظهارنظر دعوت نمایند.
تبصره 2 - به منظور نظارت و کنترل عملکرد کمیسیونهای مذکور در این ماده، کمیسیونی مرکب از اعضاء زیر در ستاد کل تشکیل می‌شود:
الف - رئیس ستاد کل یا جانشین وی.
ب - فرمانده کل سپاه یا جانشین وی.
ج - نماینده ولی فقیه در سپاه یا جانشین وی.
د - رئیس ستاد کل سپاه یا جانشین وی.
ه- - وزیر یا جانشین وی حسب مورد.
و - رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه حسب مورد.
اعطاء درجه به پرسنل بر اساس مفاد این فصل حداکثر تا درجه سرتیپ دومی با تصویب مقامات ماده 87 این قانون می‌باشد و اعطای درجات بالاتر خارج از عوامل و امتیازات این فصل بوده و صرفاً در اختیار فرماندهی کل می‌باشد.
تبصره - چنانچه درجه پرسنل پس از محاسبه برابر مفاد این قانون بیشتر از سرتیپ دومی گردیده، ولی نائل به آن درجات نمی شوند، میزان درجه یا ارشدیت اضافه بر آن به همان مقدار به عنوان ارشدیت تعیین گردیده و در محاسبات حقوق و مزایای آنان لحاظ می‌گردد.
تبصره - چنانچه درجه پرسنل پس از محاسبه برابر مفاد این قانون بیشتر از سرتیپ دومی گردیده، ولی نائل به آن درجات نمی شوند، میزان درجه یا ارشدیت اضافه بر آن به همان مقدار به عنوان ارشدیت تعیین گردیده و در محاسبات حقوق و مزایای آنان لحاظ می‌گردد.
پرسنل کادر ثابت و بسیجی ویژه برابر مقررات این فصل تطبیق می‌شوند و تطبیق پرسنل وظیفه و پیمانی بر اساس مقررات سایر فصول این قانون بوده و تطبیق بسیجیان عادی و فعال بر اساس دستورالعملی است که متناسب با مقررات عمومی این قانون توسط ستاد کل سپاه تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید.
دریافتی ماهانه پرسنل مشمول این قانون پس از مرحله تطبیق با آخرین دریافتی استحقاقی وی مورد مقایسه قرار گرفته و در صورت کاهش، مابه التفاوت آن تا سقف حقوق دریافتی قبل، به پرسنل پرداخت می‌گردد.
تبصره - هرگونه افزایش حقوق و مزایای پرسنل موضوع این ماده تا زمان صفر شدن این مابه التفاوت، از آن کسر خواهد شد.
تبصره - هرگونه افزایش حقوق و مزایای پرسنل موضوع این ماده تا زمان صفر شدن این مابه التفاوت، از آن کسر خواهد شد.
دولت موظف است پس از تصویب این قانون کسورات بازنشستگی گذشته پرسنل سپاه اعم از سهم دولت و سهم پرسنل را محاسبه نموده و همه ساله یک دهم کسورات گذشته را به صندوق بازنشستگی سپاه پرداخت نماید.
سپاه موظف است ظرف مدت یک سال پس از تصویب این قانون کلیه پرسنل موجود را بر اساس مقررات این فصل تطبیق نموده و همزمان برای کلیه پرسنل به اجراء بگذارد و پس از انجام تطبیق کلیه پرسنل مطابق مقررات مندرج در سایر فصول قبلی این قانون به خدمت خود ادامه خواهند داد.
تبصره - کلیه ارشدیت های مذکور در این فصل تا تاریخ 1369/11/29 قابل محاسبه و عمل خواهد بود.
تبصره - کلیه ارشدیت های مذکور در این فصل تا تاریخ 1369/11/29 قابل محاسبه و عمل خواهد بود.
کلیه پرسنل پاسداری که در مجموعه حوزه فرماندهی، حوزه نمایندگی ولی فقیه، حفاظت اطلاعات، وزارت و ستاد کل و سازمانهای وابسته خدمت می نمایند مشمول این قانون خواهند بود.
غیر از مواردی که در این قانون برای تهیه آییننامه، مرجع خاصی مشخص شده است، سپاه می‌تواند در موارد دیگری که ضروری تشخیص دهد نیز دستورالعمل و روشهای اجرایی تهیه و بعد از تصویب فرماندهی کل سپاه به مورد اجراء بگذارد.
بدیهی است اختیارات فرماندهی کل محدود به موارد مطروحه در این قانون نمی‌باشد. همچنین در کلیه مواردی که در این قانون صدور یا تصویب امری از سوی فرمانده کل در پی ارائه پیشنهاد از سوی مقامات یا مراجع دیگر ذکر شده است، اخذ تصمیم ایشان منحصر به ارائه پیشنهادهای مزبور نخواهد بود.
در هر صورت نظر و دستور فرماندهی کل ملاک اصلی در انجام کلیه امورات در نیروهای مسلح خواهد بود.
در هر صورت نظر و دستور فرماندهی کل ملاک اصلی در انجام کلیه امورات در نیروهای مسلح خواهد بود.
نماینده ولی فقیه در سپاه و رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه حسب مورد در زمینه های انتصابات، ترفیعات، نقل و انتقالات، ماموریتها، تشویقات و تنبیهات و مرخصی های پرسنل حوزه نمایندگی ولی فقیه و سازمان حفاظت اطلاعات سپاه از اختیاراتی معادل فرماندهان نیروها برخوردار می‌باشد.
پرسنل ستاد کل و وزارت حسب مورد از طریق زیر تامین می گردند:
الف - پرسنل نظامی اعم از کادر ثابت یا پیمانی توسط سپاه و ارتش و در چهارچوب قوانین مربوطه.
ب - پرسنل کارمندی اعم از کادر ثابت یا پیمانی حسب مورد برابر این قانون یا قانون ارتش توسط ستاد کل یا وزارت استخدام می گردند.
ج - پرسنل وظیفه برابر مقررات مربوطه.
الف - پرسنل نظامی اعم از کادر ثابت یا پیمانی توسط سپاه و ارتش و در چهارچوب قوانین مربوطه.
ب - پرسنل کارمندی اعم از کادر ثابت یا پیمانی حسب مورد برابر این قانون یا قانون ارتش توسط ستاد کل یا وزارت استخدام می گردند.
ج - پرسنل وظیفه برابر مقررات مربوطه.
نیروهای مسلح موظفند بنا به درخواست وزارت و ستاد کل پرسنل نظامی و انتظامی مورد نیاز آنان را در چهارچوب جداول سازمان مصوب و بر اساس دستورالعملی که با هماهنگی ستاد کل، ستاد کل سپاه، ستاد مشترک ارتش و وزارت تهیه و به تصویب فرماندهی کل خواهد رسید، در اختیار سازمانهای مزبور قرار دهند.
تبصره 1 - انتقال و مامور به خدمت نمودن از سپاه به ستاد کل و وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون خواهد بود.
تبصره 2 - انتقال و مامور به خدمت شدن پرسنل کارمند جمعی ستاد کل و وزارت حسب مورد منوط به تصویب رئیس ستاد کل یا وزیر می‌باشد.
تبصره 1 - انتقال و مامور به خدمت نمودن از سپاه به ستاد کل و وزارت با هماهنگی ستاد کل سپاه و تصویب مقامات مندرج در ماده 87 این قانون خواهد بود.
تبصره 2 - انتقال و مامور به خدمت شدن پرسنل کارمند جمعی ستاد کل و وزارت حسب مورد منوط به تصویب رئیس ستاد کل یا وزیر می‌باشد.
هیات مرکزی گزینش در وزارت مرکب از وزیر، رئیس ستاد کل سپاه، رئیس سازمان عقیدتی - سیاسی وزارت، مسئول سازمان حفاظت اطلاعات وزارت و معاون اداری و پرسنلی وزارت به عنوان دبیر هیات تشکیل می‌گردد و حسب مورد در چارچوب مفاد این قانون و قانون ارتش وظیفه تدوین دستورالعملها و نظارت بر کار هسته های گزینش در وزارت را به عهده دارند.
تبصره - هسته های گزینش حسب مورد و بنا به نیاز در سازمانهای تابعه و وابسته به وزارت بنا به تشخیص هیات مرکزی گزینش وزارت تشکیل خواهد گردید.
تبصره - هسته های گزینش حسب مورد و بنا به نیاز در سازمانهای تابعه و وابسته به وزارت بنا به تشخیص هیات مرکزی گزینش وزارت تشکیل خواهد گردید.
مراکز آموزشی مذکور در این قانون و قانون ارتش مکلفند پرسنل جمعی ستاد کل، وزارت و سازمانهای تابعه و وابسته به آنان را بر اساس دوره های مصرحه در قوانین سپاه و ارتش آموزش دهند.
تبصره - هزینه های آموزشی پرسنل مذکور در این ماده از طرف سازمان اعزام کننده تامین خواهد شد.
تبصره - هزینه های آموزشی پرسنل مذکور در این ماده از طرف سازمان اعزام کننده تامین خواهد شد.
پرسنل ستاد کل و وزارت اعم از اینکه مشمول این قانون یا قانون ارتش باشند، حسب مورد تابع سلسله مراتب ستاد کل و وزارت بوده و بر اساس مقررات مندرج در قوانین مذکور برای آن سازمانها خدمت می نمایند.
پرسنل وزارت و ستاد کل در غیر از مواردی که در این فصل احصاء گردیده است، حسب مورد از نظر سایر موارد استخدامی تابع قانون ارتش و سایر فصول این قانون خواهند بود.
قانون فوق مشتمل بر دویست و سی و پنج ماده و دویست و شش تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و یکم مهرماه یک هزار و سیصد و هفتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1370/07/24 به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی