هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/ 0000594 شماره دادنامه: 140009970906010880 تاریخ: 1400/07/11
شاکی: آقای مهرداد اعظمی فرزند محمدرضا
طرف شکایت: سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ابلاغیه شماره 2098 مورخ 23/1/1400 اداره کل برنامه ریزی و بودجه سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور
شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور به خواسته ابطال ابلاغیه شماره 2098 مورخ 23/1/1400 اداره کل برنامه ریزی و بودجه سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
در اجرای ماده 30 آیین‌نامه های شهرداریها وزیر محترم کشور طی ابلاغیه ش 166472 مورخ 30/10/96 نسبت به تعیین عناوین عوارضی شهرداریها اقدام نموده شهرداریهای سراسر کشور مکلفند جهت تدوین تعرفه عوارضی محلی شهر مربوطه نسبت به تدوین تعرفه عوارض منطبق بر ابلاغیه صدرالذکر اقدام نمایند هم چنین دستورالعمل نحوه محاسبه عوارض شهرداریها نیز متعاقباً ابلاغ میگردد در صورتی که شهرداری بخواهد عنوان عوارضی جدید خارج از ابلاغیه وزیر کشور وضع نماید ضروری است قبل از اقدام جهت تصویب، تعرفه مورد نظر توسط وزارت کشور تایید و به موارد مندرج در دستورالعمل موضوع ماده 30 آیین‌نامه مالی شهرداری ها اضافه گردد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
طبق بند 16 ماده 80 قانون شوراهای اسلامی اصلاحیه سال 96 شوراها می‌توانند نسبت به وضع عوارض سالانه محلی اقدام نمایند و طبق تبصره یک ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز شوراها می‌توانند برای تامین هزینه های شهر نسبت به وضع عوارضی محلی جدید اقدام نمایند شهرداریها سالهاست با توجه به مقتضیات شهر و برای تامین هزینه های شهر نسبت به تهیه تعرفه عوارضی مربوطه اقدام می نمایند ابلاغیه مذکور موجب محدود نمودن اختیارات موضوع عوارضی شوراهای اسلامی شهرها گردیده است زیرا مدیل کل برنامه ریزی و بودجه سازمان فوق در مکاتبه مذکور اضافه نمودن عنوان جدید را منوط به تایید وزارت کشور و اطلاق به دستورالعمل موضوع ماده 30 آیین‌نامه مالی شهرداریها نموده است فلذا ابطال ابلاغیه فوق در خصوص الزام شوراهای اسلامی به وضع عوارضی منطبق بر عناوین عوارضی مندرج در دستورالعمل ماده 30 آیین‌نامه مالی شهرداریها را خواسته است.
در پاسخ به شکایت مذکور، دفتر حقوقی و امور قراردادها سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به موجب نامه شماره 10234 مورخ 10/3/1400 به طور خلاصه توضیح داده است که:
سازمان موظف است نسبت به ایجاد هماهنگی و وحد رویه و راهنمائی شهرداریها دستورالعمل های لازم را تهیه و ابلاغ نماید.
در اجرای ماده 30 آیین‌نامه مالی شهرداریها وزارت کشور باید طرز تهیه تعرفه عوارضی و تغییرات بعدی و وضع و تشخیص و وصول انواع عوارضی شهرداریها را در قالب دستورالعمل برای شهرداریها ابلاغ نماید. شوراها در اجرای بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراها و انتخاب شهرداران مصوب سال 75 نسبت به تنظیم و تصویب تعرفه عوارضی شهرداری ها اقدام نماید و طبق ماده 106 قانون مذکور مسئولیت اجرایی صحیح این قانون و تدوین آیین‌نامه های مورد نیاز بر عهده وزارت کشور است. دستورالعمل مذکور در چارچوب قوانین و مقررات و در زمره وظایف سازمان (وزارت کشور) می‌باشد و لذا رد شکایت را خواسته است.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر در جلسه به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی
طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375با اصلاحات بعدی تصویب لوایح یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از وظایف شوراهاست. همچنین در ماده 30 آیین‌نامه شهرداری ها مقرره شده است که هر شهرداری دارای تعرفه ای خواهد بود که در آن انواع عوارض و بهاء خدمات و سایر درآمدهایی که به وسیله شهرداری و موسسات تابعه و وابسته به آن وصول یا تحصیل می‌شود درج و هر نوع عوارض یا بهای خدمات جدیدی که وضع و تصویب میگردد یا هر تغییری که در نوع و میزان نرخ آنها صورت می‌گیرد در تعرفه مذکور منعکس می‌شود. وزارت کشور برای طرز تنظیم تعرفه و درج تغییرات بعدی و همچنین چگونگی وضع و تشخیص و وصول انواع عوارض و درآمدها دستورالعمل جامع تهیه و برای راهنمایی به شهرداری ها ابلاغ خواهد کرد. بنابراین موضوع ابلاغیه شماره 2098 مورخ 23/1/1400 اداره کل دفتر برنامه ریزی و بودجه سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور موضوع تعرفه عوارض مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری
رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری