حمل و نگه داری سلاح و استفاده از آن برای ارتکاب بزه محاربه

تاریخ دادنامه قطعی: 1393/10/14
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: حمل و نگه داری سلاح و استفاده از آن شرط تحقق عنصر مادی بزه محاربه است، لذا تعیین مجازات جداگانه برای آن فاقد وجاهت قانونی است.

رای خلاصه جریان پرونده

1 ) ن. 2 ) ع. به اتهام سرقت مسلحانه تحت تعقیب دادسرای عمومی و انقلاب... قرار گرفته‌اند. بدین توضیح که: در تاریخ 1389/08/11 فردی به نام ح. با خودروی پژو نقره‌ای ‌رنگ 405 به شماره انتظامی... 1 ) در جاده... به‌ طرف... در حرکت بوده متهمان با یک دستگاه پراید که متعلق به ‌ردیف دوم است و رانندگی آن را وی عهده‌دار بوده از عقب با خودروی وی برخورد نموده و هر دو وسیله نقلیه توقف کرده‌اند. راننده پژو برای بررسی سانحه و آسیب پیاده شده با مشت به ‌صورت او زده با ضربات چاقو او را مجروح کرده، موبایل و خودرو را به سرقت برده‌اند که گواهی پزشکی دلالت بر ورود جراحت به ایشان می‌نماید. 2 ) فقره دوم مربوط به شکایت آقای م. و همسرش خانم ل. است که متهمان به ‌عنوان حمل مسافر، آن‌ها را سوار خودروی پژو 405 (مسروق) نموده و با تهدید چاقو دو حلقه انگشتر طلا و دو دستگاه گوشی تلفن همراه و مبلغ پنجاه ‌هزار تومان پول نقد آن‌ها را ربوده‌اند. 3 ) فقره سوم دو نفر جوان به نام‌های آقای م.ز. و ص. است که در همان مسیر آن‌ها را سوار کرده و از ع. به ‌عنوان سرنشین با کلت و قمه (سلاح سرد) موبایل و مبلغ پنجاه ‌هزار تومان پول نقد آن‌ها را ربوده‌اند. 4 ) فقره چهارم بعد از خرید سلاح کلاشینکف در منطقه... در تاریخ 1389/08/26 که شاکی به نام و. در کنار اتوبان منتظر تاکسی بوده و متهمان با پژو 405 به‌ عنوان مسافرکش او را سوار کرده‌اند. ن. به ‌عنوان سرنشین با سلاح کلاشینکف وی را تهدید کرده و مبلغ یک ‌میلیون ریال وجه نقد، گوشی همراه، دو فقره کارت عابر بانک،‌ کیف جیبی و یک عدد سیم‌کارت ایرانسل وی را ربوده و او را پیاده کرده‌اند. 5 ) فقره پنجم را ن. به ‌تنهایی بعد از رها کردن پژو نقره‌ای 405 در نیزارها و به علت ظنین شدن ماموران به خودرو مذکور و تیراندازی ماموران به ‌طرف خودرو و فرار وی از مهلکه و اصابت تیر به خودرو، یک دستگاه پراید نقره‌ای منتظر مسافر بوده به‌ عنوان مسافر به مقصد ترمینال سوار شده و در مسیر، سلاح را از داخل ساک بیرون آورده و با تهدید راننده و پیاده کردن آن ماشین را سرقت کرده است. فقره ششم مربوط به شکایت ر. و م.ر. کارکنان شرکت برق منطقه است که در جاده... به... در حرکت بوده‌اند و متهمان با خودروی پراید نقره‌ای ‌رنگ آن‌ها را تعقیب کرده و او را توقف نموده و با تهدید سلاح(توسط ن.) آن‌ها را از خودرو پیاده کرده و خودرو را با تغییر مسیر به ‌طرف... به سرقت می‌برند. ماموران به‌ طرف آن‌ها تیراندازی می‌کنند که در حال فرار با یک دستگاه خودروی وانت که در حال فروش میوه بوده برخورد کرده، خودرو متوقف و متهمان متواری می‌شوند. خودرو مذکور با مدارک مربوط به م.ر. چندین فقره چک و سایر اسناد تحویل مال‌باختگان شده است. فقره هفتم مربوط به شکایت آقای ح. و خانم ل. است که در مورخ 1389/09/12 با دو دستگاه پژو 206 و 405 در کنار جاده ظاهرا در حال خرید سبزی بوده‌اند. ن. با سلاح آن‌ها را تهدید کرده که موجب وحشت زن و بچه‌ها شده که دو دستگاه خودرو و دوربین مدل ‌بالای فیلم‌برداری و یک ‌میلیون و هفت‌ صد هزار وجه نقد و عابر بانک را نیز برده‌اند. شاکی ح. اظهار داشته: سارقان سوئیچ ماشین او را برداشته‌اند، ممانعت کرده و با سلاح او را تهدید کرده‌اند و پسرش گفته بابا سوئیچ را نده زیرا متهم قصد شلیک به او را داشته است. فقره هشتم سرقت از پمپ‌بنزین بوده که روز بعد از سرقت قبلی ساعت 4 : 10 دقیقه بامداد 1389/09/13 یک دستگاه پژو با دو نفر سرنشین پس از سوخت‌گیری و خلوت شدن پمپ‌بنزین، یکی از آن‌ها به ‌طرف در شاگرد رفته وارد خودرو شده روی صندلی شاگرد نشسته و با تهدید سلاح مبلغی پول از وی اخذ کرده‌اند. در همان تاریخ به دکه (الف.) رفته با تهدید سلاح پنجاه ‌هزار تومان از وی اخذ کرده‌اند و در همان حین یک نفر مشتری به نام ح.پ. به دکه مراجعه کرده، با تهدید سلاح از وی نیز دویست هزار تومان و یک دستگاه موبایل ربوده‌اند. متهمان پس ‌از آن به ‌طرف اهواز حرکت می‌کنند. در بین راه خودرو ک. را تعقیب می‌کنند تا آن را از دست راننده خارج کنند. راننده با انجام حرکات ایذائی و سرعت زیاد مانع از انجام نقشه‌های آن‌ها می‌شود که خودروی متهمان واژگون شده(متهمان اظهار نموده‌اند به درخت برخورد کرده است) آن را رها کرده‌اند. فقره دهم در شهرستان دشت آزادگان ح. در ساعت 10 : 30 صبح 1389/09/14 به ‌عنوان مسافر سوار کرده و با تهدید سلاح توسط سرنشین خودرو 206 (سرقتی) یعنی ن. مبلغ چهار میلیون ریال و مدارک او را به سرقت می‌برند. فقره یازدهم فردی به نام ف. در ورودی شهر، سوار خودرو آنان می‌شود. ن. بعد از طی مسیر انحرافی در روستای... و برای فرار از(ایست و بازرسی) با تهدید سلاح، گوشی تلفن همراه و مبلغ 12/225/000 ریال و کت و پیراهن و کفش او را می ‌رباید. فقره دوازدهم ر. را که لب جاده منتظر ماشین بوده سوار کرده و ن. با تهدید سلاح، مبلغ دویست و پنجاه‌ هزار ریال وجه نقد و گوشی تلفن همراه وی را سرقت می‌کند. فقره سیزدهم فردی به نام ع. را در سه‌راه... سوار کرده و در بین راه ن. با تهدید سلاح مبلغ یک ‌میلیون و پانصد هزار ریال وجه نقد و یک دستگاه گوشی موبایل وی را اخذ کرده و او را پیاده کرده‌اند. فقره چهاردهم از مغازه‌ای در شهرستان... مبلغ یک‌صد و سی هزار تومان با تهدید سلاح توسط ن. اخذ شده است. فقره پانزدهم مربوط به سرقت پژو الف.س. در شهرستان... است درحالی‌که شاکی از کارگاه خارج می‌شده ن. با سلاح او را تهدید کرده و خودرو وی را ربوده است. بالاخره بعد از سرقت خودرو پژو 206 و انتقال آن به منزل ن. با خودرو 405 به اهواز آمده و دو نفر کارگر اداره برق در حال پآیین آوردن سیم از تیرهای برق بوده‌اند، ن. با سلاح آن‌ها را تهدید کرده و وادار نموده سیم‌ها را در جعبه عقب خودرو(سرقتی) وی قرار داده‌اند که آن‌ها را به مبلغ سی هزار تومان فروخته است. بدین ترتیب در سرقت‌های ردیف چهارم تا شانزدهم متهم ن. از سلاح گرم استفاده کرده و در بقیه موارد از کلت پلاستیکی و چاقو و قمه استفاده شده است. متهمان در تحقیقات مقدماتی چه در نیروی انتظامی و چه نزد بازپرس شعبه چهاردهم دادسرای عمومی و انقلاب... با ذکر جزئیات وقایع و کیفیت ارتکاب سرقت‌ها، اقرار کرده‌اند و خودروهای سرقت شده نیز کشف و تحویل صاحبان آن‌ها شده، به ‌خصوص خودرو پژو 405 متعلق به ر. و مدارک آن تحویل شده است. پرونده با صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست به دادگاه انقلاب اسلامی ارسال شده و بعضی از شکات اعلام گذشت کرده‌اند. دادگاه با حضور متهمان و وکلای مدافع آنان و چند نفر از شکات تشکیل جلسه داده، شکات به شرح شکایت خود پرداخته‌اند. یکی از آنان ضمن بیان موضوع شکایت اعلام گذشت کرده است. متهمان در این مرحله با بیان این جمله که چیزی را به یاد نمی‌آورند، اتهامات انتسابی را قبول نکرده‌اند. وکلای مدافع با بیان این نکته که موضوع ماده 185 قانون مجازات اسلامی قصد ارعاب و سلب امنیت باید سلاح بکشد و چنین قصدی احراز نمی‌شود و عمل متهمان مصداق ماده مذکور نیست از متهمان دفاع کرده‌اند. دادگاه در خاتمه رسیدگی با توجه به گزارش‌های متعدد مراجع انتظامی، کشف خودروهای مسروقه و یک قبضه سلاح کلاش و دو عدد خشاب و چهارده تیر فشنگ و گوشی‌های تلفن‌های همراه مسروقه و مدارک و کارت‌های عابر بانک متعلق به بعضی از شکات از متهمان و اقرار صریح آنان در دادسرا و اظهارات شکات و مواجهه حضوری شکات با متهمان و شناسایی آنان و این‌ که حسب اظهارات شکات هر دو متهم دارای سلاح سرد و گرم بوده‌اند و کلیه سرقت‌ها به‌ صورت مسلحانه صورت می‌گرفته و چندین فقره از آن‌ها به ‌صورت راهزنی(قطاع‌الطریق) در جاده‌ها با سلاح گرم بوده و امنیت جاده و مردم را برهم زده و موجب رعب و وحشت در جاده‌های منتهی به شهرستان‌های شوش، دزفول، سوسنگرد، هویزه را ایجاد نموده‌اند، خصوصا سرقت انجام‌گرفته در جاده حمیدیه که به‌ صورت مسلحانه بوده و موجبات رعب و وحشت(سرنشینان دو دستگاه خودرو 206 و 405 ) را فراهم نموده‌اند. بزه‌کاری آنان را احراز کرده و به استناد مواد 185 و 189 و 190 و 191 و 667 قانون مجازات اسلامی و ماده 2 ناظر به بند 2 ماده یک قانون تشدید مجازات قاچاق اسلحه و قاچاقچیان مسلح 1350 از لحاظ عمل سلاح جنگی هر دو را از جهت محاربه به اعدام(حلق‌آویز) و از حیث عمل غیرمجاز سلاح هر یک به ده سال حبس و استرداد اموال و اشیاء سرقت شده از شکات با ذکر یکایک آن‌ها محکوم کرده و حکم به ضبط سلاح و مهمات کشف شده داده است. ک. به وکالت از ن. و ح. به وکالت از ع. با پرداخت هزینه دادرسی و ابطال تمبر تقاضای تجدیدنظر کرده‌اند. محور اعتراضات آنان را فقدان وصف محاربه عمل متهمان و نیز عدم صلاحیت دادگاه انقلاب و انطباق عمل حمل سلاح با قانون جدید که اخف از قانون جدید است و اعلام رضایت بعضی از شکات تشکیل می‌دهد. پرونده به دفتر دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است.

رای شعبه دیوان عالی کشور

1 ) با توجه به این‌ که اولا- سه فقره از سرقت‌ها، متهمان از سلاح سرد استفاده کرده‌اند. ثانیا- در کلیه سرقت‌هایی که بعد از خرید سلاح توسط ع. وی عموما عهده‌دار رانندگی بوده و کشیدن سلاح و تهدید و ارعاب مال‌ باختگان به‌ وسیله ن. صورت گرفته که نوع عمل وی و تکثیر موارد اعلامی و گستردگی آن در سطح شهرستان‌های شمالی و جنوب غربی استان به‌ گونه‌ای است که امنیت شهرها و حومه آن‌ها و راه‌ها و مردم را برهم زده و موجب اخافه شده است؛ لذا اعتراض وکیل مدافع وی را در مورد تعیین مجازات محارب نسبت به وی[را] وارد ندانسته و دادنامه را از این حیث با افزودن ماده 105 قانون مجازات اسلامی به مستندات آن ابرام می‌نماید. نظر به این‌ که کاربرد سلاح در صورت حمل و استفاده از آن عنصر مادی محاربه موضوع ماده 185 قانون مجازات اسلامی تعیین مجازات جداگانه برای این قسمت از عمل فاقد وجاهت قانونی است و نقض بلا ارجاع می‌شود. 2 ) در مورد محکومیت متهم ردیف دوم ع. به مجازات محارب با توجه به این ‌که نام‌برده در هیچ‌یک از سرقت‌های ارتکابی از سلاح استفاده نکرده و عنوان محاربه به معنی عام و یا خاص موضوع ماده 185 قانون مرقوم بر عمل وی صدق نمی‌کند، فلذا اعتراض را وارد دانسته و دادنامه صادرشده را از این‌ جهت نقض و رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه انقلاب اسلامی... محول می‌نماید. متذکر می‌شود مجازات خریداری و نگه‌داری سلاح با توجه به قانون اخیر و به استناد ماده 11 قانون مجازات اسلامی بر اساس بند پ ماده 6 که اخف است باید تعیین شود، لذا دادنامه در این خصوص نقض و رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه مرقوم محول می‌شود.

شعبه --- دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون

رضا فرج اللهی - سید مصطفی قائم مقامی

منبع