‌فصل چهارم - وضعیت پرسنل از لحاظ خدمت

از ‌قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران
وضعیت پرسنل مشمول این قانون از لحاظ خدمت حسب مورد به شرح زیر خواهد بود:
‌الف - خدمت آزمایشی.
ب - خدمت آموزشی.
ج - حاضر به خدمت.
‌د - مامور.
ه- - مامور به خدمت.
‌و - مرخصی.
‌ز - غایب.
ح - فراری.
ط - بازداشت.
ی - منتظر خدمت.
ک - بدون کار.
ل - منتسب.
«‌خدمت آزمایشی» وضع خدمتی کارمندانی است که برابر مقررات مربوط به خدمت پذیرفته شده و به منظور ارزیابی شایستگی‌ های لازم‌ به مدت 6 ماه تا دو سال مرحله آزمایشی را می ‌گذرانند.
«‌خدمت آموزشی» وضع خدمتی پرسنلی است که بدون داشتن شغل سازمانی در یکی از موسسات یا مراکز آموزشی به هزینه ارتش یا ‌وزارت دفاع و یا سازمانهای وابسته به آنها آموزش می‌ بینند.
‌تبصره - جز در مورد آموزشهای بدو استخدام چنانچه دوره آموزش کمتر از شش ماه باشد پرسنل با حفظ محل سازمانی به صورت مامور دوره را ‌طی خواهند نمود و در صورتی که دوره آموزش بیشتر از 6 ماه باشد پرسنل در دوران آموزش منتسب خواهند شد.
«حاضر بخدمت» وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط در یکی از مشاغل سازمانی منصوب و عملا در آن شغل انجام وظیفه‌ می نمایند.
«مامور» وضعیت پرسنلی است که برای مدتی کمتر از یک سال در یکی از مشاغل سازمان غیر از شغل سازمانی خود و یا در شغلی که در ‌سازمان، محلی برای آن پیش ‌بینی نشده است گمارده شوند و یا به سایر نیروها و سازمانها برای مدت مزبور اعزام گردند.
‌تبصره 1 - در مورد مشاغلی که در جداول سازمان محلی برای آن پیش ‌بینی نشده است نیرو یا سازمان مربوط موظف است حداکثر ظرف مدت‌ یک سال تکلیف آن را از لحاظ حذف شغل و یا درج آن در جداول سازمان مشخص نماید.
‌تبصره 2 - مامور شدن و انتقال پرسنل به نیرو یا سازمان دیگر با هماهنگی دو نیرو و یا سازمان مربوط و تصویب ستاد مشترک انجام خواهد شد.
تبصره 3 - نیروها و سازمانها مکلفند پرسنل مازاد بر نیاز خود را به ستاد مشترک معرفی نمایند تا با انتقال یا مامور نمودن آنان به سایر نیروها و ‌سازمانها امکان بهره ‌برداری هر چه بیشتر از پرسنل و تامین نیازهای سازمانی فراهم گردد.
«‌مامور به خدمت» وضعیت پرسنلی است که به سایر وزارتخانه‌ ها یا نهادها یا سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت مامور میگردند.
‌تبصره - مامور به خدمت شدن پرسنل منوط به تصویب مقامات مذکور در ماده 78 این قانون و درج مراتب در فرمان همگانی میباشد.
«مرخصی» وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط در حال استفاده از مرخصی ‌های زیر میباشند.
‌الف - مرخصی استحقاقی. پرسنل اعم از کادر ثابت، وظیفه و پیمانی حق استفاده از یکماه مرخصی سالانه را با استفاده از حقوق و مزایای مربوط ‌دارا میباشند. مدت مرخصی در مناطق بد آب و هوا 45 روز خواهد بود.
‌تبصره - پرسنل در دوره‌ های آموزشی میتوانند طبق مقررات مندرج در اساسنامه آموزشگاههای مربوط از مرخصی تحصیلی استفاده نمایند.
ب - مرخصی استعلاجی. پرسنلی که به علت بیماری قادر به خدمت نمی ‌باشند با تجویز پزشک مسئول علاوه بر مرخصی استحقاقی حداکثر تا 4 ماه می‌ توانند از این مرخصی استفاده نمایند. پرسنل زن از نظر مرخصی دوران بارداری مشمول قانون استخدام کشوری میباشند.
ج - مرخصی اضطراری. پرسنلی که استحقاق مرخصی سالانه را نداشته لکن اضطراراً نیاز به مرخصی دارند می ‌توانند از مرخصی‌ های استحقاقی ‌سالهای بعد استفاده نمایند.
‌د - مرخصی بدون حقوق. پرسنل در شرایط خاص و ضروری می‌ توانند حداکثر جمعاً سه سال در طول خدمت از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند.
این ‌مدت از لحاظ حقوق و ترفیعات و بازنشستگی جزء سنوات خدمتی محسوب نمی گردد.
ه- - مرخصی تشویقی. به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی ممکن است حداکثر تا 30 روز در طول سال به پرسنل مرخصی تشویقی داده شود.
و (الحاقی 1377/09/11)- مرخصی ماموریت - پرسنلی که به منظور انجام ماموریت های محوله از طرف ارتش حداقل به مدت سه ماه به خارج از محل خدمت و سکونت ‌خود اعزام شوند، می‌توانند علاوه بر مرخصی استحقاقی به ازای هر یک ماه حداکثر از پنج روز مرخصی ماموریت استفاده کنند.
‌تبصره 1 - ترتیب استفاده از مرخصی ‌های مذکور، تعیین مناطق بد آب و هوا موضوع بند الف این ماده و حدود اختیارات فرماندهان و روسا در‌ دادن مرخصی ‌ها به موجب آییننامه ای است که به وسیله ستاد مشترک، با هم آهنگی وزارت دفاع و نیروهای سه‌ گانه و سازمان امور اداری و استخدامی ‌تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع خواهد رسید.
‌تبصره 2 - در شرایط جنگی و بسیج همگانی و در مواقعی که ضرورت ایجاد می ‌نماید، اعطاء مرخصی و مدت آن تابع شرایط عمومی این ماده ‌نبوده و در آییننامه ای که به وسیله ستاد مشترک تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع میرسد مشخص خواهد شد.
«غایب» وضع پرسنلی است که بدون رعایت مقررات در محل خدمت حاضر نشوند.
«‌فراری» وضع پرسنلی است که مدت غیبت آنان در زمان صلح از 15 روز و در زمان جنگ از 5 روز تجاوز نماید. حقوق و مزایای این ‌قبیل پرسنل از تاریخ غیبت قطع میگردد و پرسنل فراری پس از معرفی یا دستگیری بلافاصله شروع بخدمت نموده و به اتهام فرار آنان برابر مقررات ‌کیفری مربوط رسیدگی میشود. وضعیت خدمتی پرسنل کادر ثابت که مرتکب فرار از خدمت شده‌ اند به شرح زیر خواهد بود:
‌الف - در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا قرار منع پیگرد، ایام غیبت و فرار به انتساب تبدیل خواهد شد.
ب - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ایام غیبت و فرار جزء خدمت محسوب نمیگردد.
ج - در صورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت باشد از تاریخ قطعیت رای اخراج خواهند شد.
‌تبصره - هرگاه مدت فرار پرسنل کادر ثابت بالغ بر 6 ماه گردد از زمان آغاز غیبت اخراج میگردند و پس از آن برابر مقررات کیفری مربوط محاکمه ‌شده و فقط در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد، حکم اخراج نیز کان ‌لم ‌یکن خواهد شد. در صورتی که محاکمه غیابی انجام ‌گردد پرسنل می ‌توانند پس از حضور به حکم صادره اعتراض نموده و در صورت صدور رای برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد در رسیدگی ‌مجدد، حکم اخراج آنان نیز کان ‌لم ‌یکن میگردد.
«‌بازداشت» وضع پرسنلی است که به موجب قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی تا صدور حکم قطعی در توقیف بسر برده و یا ‌برابر مقررات انضباطی در بازداشتگاه یا محل خدمتی تحت نظر باشند.
«‌منتظر خدمت» وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوط به علت ارتکاب تخلفات انضباطی به طور موقت از کار برکنار شده باشند.
‌تبصره - مدت انتظار خدمت جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب میگردد. کسور بازنشستگی این مدت بر ‌اساس آخرین حقوق قبل از انتظار خدمت به صندوق بازنشستگی واریز میگردد.
«بدونکار» وضع پرسنلی است که بیکی از علل زیر موقتاً از کار برکنار گردند:
‌الف - به موجب قرارهای صادره از مراجع ذیصلاح قضایی بازداشت شوند.
ب - برابر احکام صادره از دادگاه‌های صالح زندانی شوند.
ج - به علت عدم پرداخت محکوم به یا بدهی منجر به صدور اجراییه، زندانی شوند.
د - به علت ارتکاب تخلفات انضباطی بدونکار شوند.
ه - در صورتی که محکوم به اقامت اجباری یا ممنوع از اقامت در محل معین شوند.
‌تبصره 1 - چنانچه در محل اقامت پرسنل مشمول بند ه- پادگان و یا سازمان نظامی وجود داشته باشد ارتش در صورت نیاز می ‌تواند آنان را به جای بدونکاری در آن محل حاضر بخدمت نماید.
‌تبصره 2 - مدت بدونکاری جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی محسوب میگردد.
‌کسور بازنشستگی این مدت بر اساس آخرین حقوق قبل از بدونکاری به صندوق بازنشستگی واریز خواهد شد.
‌تبصره 3 - محکومیتها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات، تاخیر اجرای حکم یا حبس یا خدمت قرار گیرند باعث ‌بدونکاری نخواهد شد.
«‌منتسب» وضعیت پرسنلی است که در یکی از حالتهای زیر از یگان خدمتی خود منفک گردیده و در اختیار آجودانی نیرو یا سازمان‌ مربوط یا آجودانی ستاد مشترک قرار میگیرند و کلیه عملیات پرسنلی آنان در مدت انتساب بر عهده آجودانی ‌های مزبور میباشد. ‌مدت انتساب جزء مدت خدمت برای ترفیع منظور میگردد باستثنای پرسنل مفقودالاثر که موکول به تعیین تکلیف آنان است.
‌الف - پرسنلی که بواسطه حذف یا انحلال محل سازمانی موقتاً بدون شغل شوند که در این صورت نیرو یا سازمان مربوط موظفند حداکثر تا سه ‌ماه وضعیت شغلی این قبیل پرسنل را روشن نمایند.
ب - پرسنلی که به دست دشمنان خارجی اسیر گردیده یا توسط ضد انقلاب یا اشرار یا سارقین مسلح و یا قاچاقچیان به گروگان گرفته شده باشند،‌برای تمام مدت اسارت یا در گروگان بودن و حداکثر تا شش ماه پس از آزادی. نیرو یا سازمان مربوط موظف است ظرف مدت مزبور وضعیت این قبیل‌پرسنل را روشن نماید.
ج - پرسنل مفقودالاثری که در نبرد با دشمنان خارجی یا رویاروئی با ضدانقلاب یا اشرار یا سارقین مسلح و یا قاچاقچیان ناپدید شده و وضع آنان ‌نامعلوم است تا تعیین وضعیت.
‌د - پرسنلی که به لحاظ بیماری بیش از 4 ماه بستری می‌گردند، حداکثر تا یک سال.
ه- مدت بدونکاری پرسنل موضوع بند الف ماده 99 این قانون در صورت صدور رای برائت، قرار موقوفی تعقیب یا قرار منع پیگرد.
‌تبصره - پرسنل مامور و مامور بخدمت بیش از 6 ماه و همچنین محصلینی که در طول خدمت به دوره ‌های آموزشی بیش از شش ماه اعزام ‌میگردند در حکم منتسب خواهند بود.