هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
شماره پرونده: ه- ع؍ 9803810 شماره دادنامه:9909970906011332 تاریخ: 30/10/99
شاکی: آقای جواد متقی
طرف شکایت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 3562؍209؍د مورخ 24؍5؍97 وزارت بهداشت از تاریخ تصویب
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی بخشنامه مورد شکایت نحوه محاسبه کاهش ساعات کاری و مرخصی اشعه مشمولین قانون حفاظت در برابر اشعه را به دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرده است که برابر مفاد شکایت شاکی وی به بخش اول بخشنامه مذکور مربوط به نحوه محاسبه میزان کاهش ساعت کارکنان شیفتی اعتراض داشته و تقاضای ابطال آن را نموده است.
متن مقرره مورد شکایت:
نحوه محاسبه میزان کاهش ساعت کاری: میزان ساعت موظف یک پرتوکار = (1/4 × میزان ساعت کار یک فرد در محیط پرتو) - کل ساعت موظف یک فرد در طول یک ماه
برای به دست آوردن تعداد کشیک های در طول یک ماه عدد به دست آمده بر 33؍7 تقسیم می‌شود.
به عنوان مثال:اگر یک پرتوکار تمام ساعت موظف خود را در طول یک ماه در محیط پرتویی کار می کند میزان کسر ساعت آن فرد اینگونه محاسبه می‌شود:
192-(192+1/4)=144تعداد شیفت موظف در یک ماه: 144÷7/33=20
اگر یک پرتوکار از کل ساعت موظف در یک ماه 6 شیفت کاری در محیط پرتویی کار می کند به میزان همان 6 شیفت کاری یعنی 6×7.33=44 ساعت از این مزایا بهره مند می‌گردد.
مثال:اگر یک پرتوکار از کل ساعات موظف کاری یک ماه، 44 ساعت در اتاق عمل سی آرم حضور دارد و بقیه ساعات موظف خود را در سایر اتاق های عمل انجام وظیفه می کند و یا 44 ساعت در بخش سی تی اسکن و یا رادیولوژی می‌باشد و بقیه ساعات موظف خود را در بخش ام آر آی حضور دارد: 181= (4؍1+44) -192
تعداد شیفت موظف در یک ماه:181÷7/33=25
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: به موجب بند (الف) ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه مقرر شده به افرادی که به طور مستمر با اشعه اشتغال به کار دارند می‌بایست کاهش ساعات کار هفتگی تا میزان 25% ساعت کار مقرر برای سایر کارکنان از سوی دستگاه مربوطه اعمال شود ولی بخشنامه مورد شکایت مقرر کرده شاغلین با اشعه به مدت 33؍7 ساعت در محل خدمت روزانه اشتغال داشته باشند و این در حالیست که 25% کاهش به میزان 30؍5 می‌شود که موجب تضییع حقوق قانونی و مغایر اصل 22 قانون اساسی و مواد 2 و 3 قانون مدنی می‌باشد و از تاریخ تصویب تقاضای ابطال دارد.
خلاصه مدافعات طرف شکایت: سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره 413؍107-6؍3؍1399 به طور خلاصه اعلام کرده: 1- مطابق بند 7 ماده 2 آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه، پرتوکار به شخص حقیقی اطلاق می‌گردد که با منابع مواد اشعه به طور فیزیکی در ارتباط باشد که شامل پرتوکاران گروه (الف) و گروه (ب) می‌گردد. دز اشعه برای پرتوکار گروه (الف) سالانه از 3% تجاوز می کند و گروه (ب) دز اشعه سالانه اش از 3% تجاوز نمی کند.2- یکی از مزایای مندرج در ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه به افرادی که به طور مستمر به کار با اشعه اشتغال داشته بر مبنای مقدار و شرایط پرتودهی محیط کار به تشخیص واحد قانونی عبارت است از کاهش ساعات کار هفتگی تا میزان 25% ساعات کار مقرر برای سایر کارکنان 3- وفق ماده 22 آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه در خصوص پرتوکاران گروه (الف) تا میزان حداکثر 100 % مزایای مندرج در ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه و به پرتوکاران گروه (ب) حداکثر تا 60% مزایای مذکور طبق شرایط اعلامی در آیین‌نامه اعمال و پرداخت می‌شود. 4- با توجه به مشکلاتی از جمله تداخل کاری و باهم پوشانی ساعت کاری گروه پرتوکاران با سایر مشاغل درمانی بیمارستان ها بعد از کاهش ساعت کار، عدم تفکیک کامل پرتوکاران گروه (الف) و (ب) با توجه به میزان حضور در محیط کار پرتو و کاهش یکسان ساعت کار برای هر دو گروه اشعه کاران و... تصمیم گرفته می‌شود که کاهش کار ساعتی روزانه به ماهانه و به صورت یکسان تغییر یابد. 5- بر اساس بخشنامه مورد شکایت ساعت کار روزانه به میزان 7 ساعت و نیم تعیین و متقابلاً شیفت های هر ماه کارکنان مشمول، تقلیل یافته است. بنابراین چنانچه یک پرتوکار در تمام ساعت موظف خود در طول یک ماه در محیط اشعه اشتغال داشته باشد با توجه به ساعت کاری موظف، تعداد شیفت های ماهانه وی از 26 شیفت به 20 شیفت کاهش و مشمول 25 درصد کاهش ساعت کار مقرر در قانون حفاظت در برابر اشعه خواهد بود.
پرونده در هیات تخصصی استخدامی مطرح و مورد رسیدگی قرارگرفت و با اکثریت قریب به اتفاق اعضاء مقرره مورد شکایت قابل ابطال تشخیص داده نشد و بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رای صادر می‌شود.
رای هیات تخصصی
با توجه به اینکه به موجب بند 1 ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب سال 1368 به افرادی که به طور مستمر به کار با اشعه اشتغال دارند بر مبنای مقدار و شرایط بالقوه پرتودهی محیط کار به تشخیص واحد قانونی و طبق آیین نامه‌های مربوط «کاهش ساعات کار هفتگی تا میزان 25% ساعات کار مقرر برای سایر کارکنان » تعلق می‌گیرد و مصوبه مورد شکایت در راستای اجرای قانون مذکور و آیین‌نامه اجرایی آن نحوه کاهش تعداد شیفت های ماهانه کارکنان شیفتی در معرض اشعه را به میزان 25 % () تعیین نموده است، بنابراین خارج از حدود اختیار نبوده و مغایرتی با قانون ندارد و رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تبصره 2 آن صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
رضا فضل زرندی - رئیس هیات تخصصی استخدامی