رای شماره 815 مورخ 1396/08/23 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 815

تاریخ دادنامه: 23/8/1396

کلاسه پرونده: 95/211

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای حسن فولادصنوبری با وکالت آقای احمد زنجیری

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 20 صورتجلسه مورخ 30/10/1382 شصت و هفتمین جلسه شورای اسلامی شهر تربت حیدریه

گردش کار: آقای احمد زنجیری به وکالت از آقای حسن فولادصنوبری به موجب دادخواستی ابطال بند 20 صورتجلسه مورخ 30/10/1382 شصت و هفتمین جلسه شورای اسلامی شهر تربت حیدریه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"احتراماً و توکیلاً از طرف شاکی معروض می‌دارد که برابر مصوبه بند 20 از شصت و هفتمین جلسه شورای اسلامی شهرستان تربت حیدریه مورخ 30/10/1382 مقرر گردیده است در صورتی که اشخاص برابر رای کمیسیون بدوی ماده 100 قانون شهرداری محکوم به پرداخت جریمه گردیده اند و بخواهند از حق تجدیدنظر خواهی برابر بند 10 ماده 100 قانون شهرداری استفاده بنمایند می باید جهت ارسال به کمیسیون تجدیدنظر نسبت به واریز 20% جریمه اقدام بنمایند. از آنجا که برابر بند 10 ماده 100 قانون شهرداری اعتراض به رای کمیسیون بدوی جزء حقوقات اشخاص می‌باشد و شورای اسلامی نمی تواند بر خلاف مقررات قانونی اقدام به وضع مصوبه بنماید و تصویب چنین مصوبه ای خارج از اختیارات شورای اسلامی می‌باشد و موجب اسقاط حق تجدیدنظر خواهی افراد خواهد بود و هیچ مرجعی به جز مراجع قانونی حق تعیین و محدود کردن اختیارات قانونی نداشته و تجدیدنظر خواهی حق مسلم کلیه افراد خواهد بود و من جمله کسانی که مشمول این مصوبه گردیده موکل می‌باشد زیرا برابر دادنامه شماره 87534 کمیسیون بدوی مورخ 3/9/1394 که در مورخ 24/9/1394 به موکل ابلاغ گردیده محکوم به پرداخت جریمه گردیده که برابر نامه ثبت شده به شماره 941/21014-1/10/1394 تقاضای اعتراض موکل ثبت که برابر دستور دبیر کمیسیون مقرر گردیده که ارسال پرونده به کمیسیون تجدیدنظر مستلزم پرداخت 20% جریمه برابر مصوبه شورای اسلامی می‌باشد که با پیگیری پرونده از طریق دادگستری برابر نامه شماره 2040-13/10/1394 دفترکل دادگستری، شهرداری پاسخ داده است که ارسال پرونده مستلزم دریافت 20% وفق مصوبه می‌باشد لذا با توجه به اینکه مصوبه خارج از اختیارات شورای اسلامی می‌باشد و تجدیدنظر خواهی حق مسلم افراد خواهد بود و موکل در ظرف مهلت مقرر نسبت به ثبت اعترض اقدام کرده است که متاسفانه تا به حال ارسال نشده و مسقط حق تجدیدنظر خواهی شده است تقاضای ابطال مصوبه را خواستارم و مدارک مالکیت به پیوست تقدیم حضور می‌گردد. "

متن صورتجلسه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:

" 20- نامه شماره 7/23818-30/9/1382 شهرداری در خصوص پرونده های تخلف ساختمانی مطرح شده در کمیسیون ماده صد بررسی و با دریافت 20% جریمه تعیین شده در کمیسیون اول ماده صد جهت طرح در کمیسیون تجدیدنظر موافقت می‌شود. "

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شهر تربت حیدریه به موجب لایحه شماره 1872/95-11/5/1395 توضیح داده است که:

"ریاست و اعضای محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری

با سلام

احتراماً عطف به اخطاریه موضوع پرونده کلاسه 95/211 مطروحه در آن مرجع، در خصوص شکایت آقای حسن فولادصنوبری مبنی بر ابطال قسمتی از مصوبه شورای شهر تربت حیدریه، بدین وسیله دفاعاً به استحضار می رساند: شکایت شاکی نسبت به قسمتی از مصوبه شورای شهر تربت حیدریه راجع به دریافت 30 درصد از جریمه کمیسیون ماده صد می‌باشد که در این خصوص دفاعیاتی را به شرح زیر معروض می دارد:

چنان که حضراتعالی مستحضرند کمیسیون ماده صد قانون شهرداریها که در شهرداری تشکیل می‌شود از جهت رسیدگی به پرونده تخلفات ساختمانی شهروندان هیچ هزینه ای به عنوان هزینه دادرسی دریافت نمی کنند اما این به آن مفهوم نیست که تشکیل کمیسیون هزینه ای برای شهرداری نیز در پی نداشته باشد و پر واضح است که هزینه های فراوانی در اثر تشکیل این کمیسیون بر شهرداری تحمیل می‌شود. از طرفی تعیین میزان جریمه در تبصره های ذیل ماده صد اصولاً مشخص بوده و روال حاکم در کمیسیونهای ماده صد شهر تربیت حیدریه بر این منوال است که عمدتاً حداقل جریمه را ملاک صدور رای قرار می دهند و نتیجتاً اعتراض متخلف به این حداقل جریمه صرفاً با هدف اطاله دادرسی صورت می‌گیرد که نتیجتاً شورای شهر دریافت 20 درصد از جریمه کمیسیون اولیه توسط شهرداری را به شرح مصوبه استنادی تجویز کرده است اما این مبلغ نه به عنوان هزینه دادرسی بلکه به عنوان علی الحساب جریمه موضوع رای کمیسیون تلقی خواهد شد.

از طرفی چون بر مبنای مقررات مندرج در تبصره های ذیل ماده صد میران جریمه کمیسیون تجدیدنظر تحت هیچ شرایطی از 20 درصد جریمه موضوع رای کمیسیون بدوی کمتر نخواهد شد از این رو پرداخت این میزان جریمه در هر صورت تکلیف مالک تلقی می‌شود و نتیجتاً هیچ اجحافی در حق متخلف صورت نمی گیرد. اما نکته قابل توجه آن است که شاکی اعلام داشته اند از طریق این مصوبه حق اعتراض متخلف ساقط می‌شود که این ادعا صحت نخواهد داشت چرا که شهرداری یا مصوبه شورای شهر پذیرش اعتراض را منوط به پرداخت 20 درصد جریمه ننموده است بلکه اعتراض متخلف در مهلت قانونی پذیرفته می‌شود و حق اعتراض وی کاملاً حفظ می‌شود اما ارسال به کمیسیون تجدیدنظر پس از پرداخت 20 درصد جریمه صورت خواهد پذیرفت بنابراین حق اعتراض به هیچ عنوان سلب، ساقط و حتی محدود نشده است که بذل عنایت حضراتعالی به این مهم را استدعا دارد و در نهایت صدور حکم به رد شکایت شاکی را تقاضا دارم. "

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 23/8/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

نظر به اینکه نحوه و چگونگی رسیدگی به تخلفات ساختمانی در ماده 100 قانون شهرداری ها و تبصره های آن به تفصیل بیان شده است و کمیسیون مذکور می‌تواند در مقام رسیدگی و اجرای مقررات تبصره 1 به قلع بنا و تخریب و اعاده حکم دهد و در صورت عدم ضرورت تخریب طبق تبصره های 2، 3، 4 و 5 مالک متخلف را به جریمه ای که متناسب با موقعیت ملک و نوع مصالح ساختمانی و نوع استفاده است محکوم کند و در ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375و اصلاحیه های بعدی اختیاری برای تعیین وضع بخشی از جریمه به عنوان ورودیه کمیسیون های ماده صد پیش بینی نشده است، بنابراین مصوبه مورد شکایت، مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تصویب شده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.

محمدکاظم بهرامی - رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری

منبع