شاکی دادخواستی به طرفیت وزارتآموزش و پرورش -سازمان مدارس و مراکز اموزش و پرورش غیردولتی به خواسته ابطال ماده 11 آیین‌نامه اجرایی مدارس و مراکز غیردولتی آموزش و پرورش به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
ماده 11: ساعات تدریس و حضور کارکنان آموزشی تمام وقت غیر رسمی مدارس و مراکز 30 ساعت در هفته و ساعات کار مدیران، معاونان و کارکنان اداری، دفتری و خدماتی مدارس و مراکز 36 ساعت در هفته با احتساب ساعات حضور در جلسات و شوراهای آموزشی، پرورشی و اداری مدرسه تعیین می‌شود.
تبصرهکارکنانی که کمتر از ساعات تعیین شده در این ماده انجام وظیفه می‌کنند پاره وقت تلقی می‌شوند و با رعایت این ماده از حقوق و مزایا بهره مند می‌شوند.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
در آیین‌نامه اجرایی ماده 38 قانون مدارس و مراکز غیردولتی مصوب هیات وزیران در تاریخ 27/6/98 ماده 11 که ساعات تدریس و حضور کارکنان را 30 تمام وقت تعیین شده است در صورتی که صرفا در قانون کار تمام وقت را 44 ساعت تعیین کرده است و در ماده 25 قانون مدارس نحوه تحت پوشش قرار گرفتن بیمه در تامین اجتماعی نسبت به کار انجام شده مشمول حمایت های مقرر در قانون تامین اجتماعی شده است و در ماده 26 قانون مارالذکر، نیروی غیر رسمی و آزاد را از نظر حقوق و دستمزد نسبت به کار انجام شده مورد حمایت قانون کار و ضوابط مقرر در آن قرار داده است. لذا تمام وقت قراردادن با 30 ساعت کار مغایر قانون کار و قانون بیمه تامین اجتماعی و نیز مواد 25 و 26 قانون مدارس می‌باشد. لذا نقض ماده 11 آیین‌نامه اجرایی مورد تقاضا است.
خلاصه مدافعات طرف شکایت:
به موجب تبصره 2 ماده 25 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی مصوب 1395، شرایط تمام وقت یا پاره وقت بودن کارکنان غیر رسمی مدارس و مراکز غیر دولتی در آیین‌نامه اجرایی این قانون مشخص می‌شود.
2.از طرفی مطابق با ماده 23 آن قانون، به کارگیری کارکنان مدارس و مراکز غیردولتی اعم از نیروهای آموزشی، پرورشی، اداری و خدماتی بر اساس ضوابط علمی و گزینشی آموزش و پرورش است و از طرف دیگر وفق ماده 30 قانون یاد شده، برنامه های آموزشی و پرورشی، کتب درسی و امتحانات مدارس و محتوای آموزشی و پرورشی و ورزشی مراکز غیردولتی تحت قوانین و مقررات عمومی وزارت اموزش و پرورش قرار دارند.
3. تصویب ماده 11 آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 38 قانون، در اجرای تبصره 2 ماده 25 قانون و در حدود صلاحیت های هیات وزیران و با در نظر گرفتن مقتضیات نظام آموزشی رسمی عمومی کشور و متناسب با ساعات کار مشاغل آموزشی و اداری در مدارس دولتی و با هدف رفع تبعیض و تامین عدالت آموزشی صورت گرفته است.
4. در صدر ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری ساعات کارکارمندان دولت 44 ساعت در هفته تعیین شده است. لکن به موجب استثنای مندرج در انتهای ماده، میزان ساعات تدریس معلمان در طرحهای طبقه بندی مشاغل ذی ربط تعیین خواهد شد.
5.برابر تبصره ماده 2 آیین‌نامه اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور شرایط خدمت تمام وقت معلمان بر اساس ضوابط پیش‌بینی شده در دستورالعمل میزان ساعت تدریس هفتگی شاغلین مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور تعیین می‌شود و از سوی دیگر وفق ماده 3 دستورالعمل میزان ساعت تدریس هفتگی شاعلین مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل کشور، خدمت تمام وقت معلمان حداقل 24 ساعت و حداکثر 30 ساعت تعیین شده است. بنابراین ضمن عدم تسری عنوان کارگر و مقایسه ساعات کار موظف هفتگی آنان با ساعت خدمت معلمان و مشاغل آموزشی و اداری مدارس و مراکز غیر دولتی صزفا تعیین حقوق و مزایای کارکنان این واحدها به تجویز ماده 26 قانون فوق الذکر به موجب قانون کار و ضوابط آن خواهد بود. به این ترتیب، ساعات تمام وقت یا پاره وقت موضوع تبصره 2 ماده 25 مبنای محاسبه و دریافت حقوق مطابق اشل وزارت کار قرار می‌گیرد.
6. برخلاف حقوق خصوصی و روابط شخصی بین افرادف در حقوق عمومی اصل بر عدم صلاحیت اشخاص است مگر آن که تجویزی قانونی، صلاحیت امری را داخل در وظایف شخص یا نهادی قرار دهد. در این راستا آیین‌نامه اجرایی ماده 38 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز اموزشی غیر دولتی به موجب تکلیف ایجاد شده در قانون مذکور با پیشنهاد وزارت اموزش و پرورش در مورخ 26/4/1396 در هیات محترم وزیران و با اختیار حاصله از ماده 38 قانون تاسیس مدارس و مراکز اموزشی غیردولتی تصویب شده است.
بنابراین آیین‌نامه مزبور هیچگونه مغایرت و تعارضی با قوانین جاری ندارد و به درستی در حوزه مدارس غیردولتی اجرایی شده است.
پرونده شماره ه- ع / 9902355 مبنی بر درخواست ابطال ماده (11) آیین‌نامه اجرایی قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی به شماره 53464/ت54617ه- مورخ 12/05/1398، در جلسه مورخ 24/03/1400 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضا به اتفاق آرا به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نمودند:
رای هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
نظر به اینکه اولاً: کارکنان مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مشمول مقررات قانون کار هستند و تخصصاً از حوزه مقررات قانون مدیریت خدمات کشوری خارج می‌باشند. ثانیاً: قانون کار در تبصره (1) ماده (51) در مقام بیان حداکثر ساعات کار در هفته به مدت 44 ساعت است و توافق میان کارفرما و کارگران بر سر کاهش ساعات کار در طول هفته به میزان کمتر ار 44 ساعت از نظر این قانون مانعی ندارد. ضمن اینکه به موجب ماده (26) قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی مصوب سال 1395 آنچه که به موجب قانون کار و ضوابط آن تعیین خواهد شد صرفاً تعیین حقوق و مزایای کارکنان غیررسمی و رسمی غیرموظف این مدارس و مراکز است و نه میزان ساعات کاری آن‌ها و از این رو ساعات کار موظف هفتگی کارگران بر ساعت خدمت معلمان و مشاغل آموزشی و اداری مدارس و مراکز غیردولتی قابل تسری نمی‌باشد. ثالثاً: صرف نظر از عدم شمول ضوابط قانون مدیریت خدمات کشوری به کارکنان مدارس غیردولتی، ماده (87) قانون مزبور میزان ساعات تدریس معلمان را موکول به تعیین در طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان کشور نموده و وفق ماده (3) دستورالعمل میزان ساعت تدریس هفتگی شاغلین طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان کشور (مصوبه شماره 43075/91/220 مورخ 24/11/1391 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی) خدمت تمام وقت معلمان حداقل 24 ساعت و حداکثر 30 ساعت تعیین شده است. فلذا مصوبه معترض عنه مغایرتی با قوانین و مقررات مذکور نداشته و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع نبوده و قابل ابطال نمی‌باشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
غلامرضا مولابیگی
رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
دیوان عدالت اداری