رای شماره 122 تا 128 مورخ 1400/03/09 هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری

بسم الله الرحمن الرحیم

هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی

شماره پرونده:ه- ع/9900405 الی 9900411

شماره دادنامه:128- 140009970906010122

تاریخ: 1400/03/09

شاکی: آقایان حبیب اله هوشمند آلی، محسن لکزیان، ابراهیم تاج مزینانی، محمد احمدی، محمدرضا شجیعی، مصطفی پیرانی، علیرضا دانایی، مهدی رحمانی، احد قلعه کاهی نیل آباد، علی اکبر شم آبادی، ابراهیم رستگار یدکی و عباسعلی پردل

طرف شکایت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه های شماره 41676 مورخ 9/3/1394 و 165791 مورخ 26/8/1394 مدیرکل روابط کار و جبران خدمت معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه و اجتماعی

شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به خواسته ابطال بخشنامه های شماره 41676 مورخ 9/3/1394 و 165791 مورخ 26/8/1394 مدیرکل روابط کار و جبران خدمت معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه و اجتماعی تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است. متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

متن بخشنامه شماره 41676 مورخ 9/3/1394:

بازگشت به نامه شماره 21656/94/100 مورخ 4/3/1394 منضم به متمم طرح طبقه بندی مشاغل آن شرکت مشتمل شناسنامه های شغلی، شرح پست های سازمانی و جدول تخصیص امتیازات پس از بررسی به آگاهی می رسانم:

الحاق مشاغل و پست های سازمانی جدید به طرح طبقه بندی مشاغل با رعایت چارچوب طرح مصوب و سایر مقررات و ضوابط مربوط، مشروط برآن که پس از اجرا گروه شغلی کارکنان شاغل کاهش نیابد، از نظر این اداره کل بلامانع است. ضمنا به پیوست مجلدات طرح که جدول تخصیص امتیازات آنها ممهور به مهر این اداره کل است برای اجرا ارسال می‌گردد.

متن بخشنامه شماره 165791 مورخ 26/8/1394:

با عنایت به مجوز شماره 222576 مورخ 27/12/1392 مبنی بر اصلاح طرح طبقه بندی مشاغل شرکت مخابرات ایران و شرکت های تابعه که با همکاری کمیته طبقه بندی مشاغل شرکت و دفتر مشاوره فنی محمد مهدی مشیری مورد تجدیدنظر قرار گرفته و براساس نامه شماره 41676 مورخ 9/3/1394 اداره کل روابط کار و جبران خدمت قبلا تایید شده است، با توجه به ملاحظات زیر مورد تصویب نهایی قرار می‌گیرد.

1- براساس طرح اصلاحیه مصوب گروه هیچ یک از کارکنانی که قبلا با طرح طبقه بندی مشاغل تطبیق وضع یافته اند، کاهش نخواهد یافت.

2- مزد مبنای هیچ یک از کارکنان در اثر اجرای طرح اصلاحیه کاهش نخواهد یافت.

3- اجرای اصلاحیه طرح تاثیری در سایر تعهدات طرفین راجع به شرایط کار و پرداخت های غیرمزدی یا عرف و رویه های جاری شرکت که در موافقتنامه منعقده فی مابین طرفین ذکری از آن به میان نیامده نخواهد گذاشت.

همچنین اجرای این طرح تاثیری در میزان و روند پرداخت فوق العاده جذب (بازارکار) در مورد کسانی که قبلا مشمول دریافت این فوق العاده گردیده اند ندارد.

4- تایید این طرح الزاما به معنی تایید کلیه مندرجات شناسنامه شغلی و پستی نیست و مسئولیت صحت اطلاعات ارایه شده در طرح که ملاک بررسی آن واقع گردیده متوجه شرکت، کمیته طبقه بندی مشاغل و دفتر مشاوره فنی تهیه کننده طرح می‌باشد.

5- هرگونه اصلاح یا تجدیدنظر در عناوین و محتوای پست ها و مشاغل و امتیازات گروه ها، پست سرپرستی و شرایط کار طرح اصلاحیه باید مجددا به تایید این اداره کل برسد.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

1- کارگزاران مخابرات روستایی به موجب ماده واحده قانون بیمه کارگزاران مخابرات روستایی و بند 62 از ردیف 86 قانون بودجه سال 1392 و ماده 83 طرح الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به تدریج مورد شناسایی و رسمیت قانونی قرارگرفته و حالت رسمی و دائمی یافته اند. همچنین براساس دادنامه شماره 927 الی 929 مورخ 12/4/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری کلیه کارگران شاغل در شرکت مخابرات از مورخ 18/8/88 مشمول قانون کار بوده، لذا این مبحث که کارگزاران مخابرات پیمانکار بوده اند یا نه برای همیشه مختومه گردید. در رای شماره 115-9709970906010113 مورخ 20/5/1397 هیات تخصصی دیوان عدالت اداری نیز دائمی بودن نوع خدمت کارگزاران با توجه به تایید این موضوع در نامه شماره 141728 مورخ 1/8/95 اداره کل تنظیم روابط کار و جبران خدمت، تایید گردیده است.

2- شرکت مخابرات مکلف بوده براساس ماده 1 دستورالعمل اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل موضوع ماده 7 آیین‌نامه اجرایی تهیه طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه ها موضوع تبصره 1 ماده 49 قانون کار، کارگران خود را تحت پوشش طرح طبقه بندی مشاغل قرار دهد. لذا این شرکت توسط مشاور طبقه بندی مشاغل و کمیته طبقه بندی مشاغل برخلاف ضوابطی که در هنگام استخدام نیروها در نظر گرفته بود داشتن دیپلم متوسطه، دریافت هزینه ثبت نامه، تاییدیه شورای محل، مدرک آموزش کامپیوتر و دوره های آموزشی طی شده و سوابق تجربی قبل از طرح و.... همچنین نادیده گرفتن وظایفی که عملا کارگزاران در زمان اجرای شغل به عهده داشته اند، اقدام به ارزیابی و دسته بندی شغل آنها نمود و طبق ردیف های 198 و 199 تحت عنوان شغل متصدی مرکز مخابرات روستایی با مدرک ابتدایی با کدهای شغلی 725021 و 725022 با دو سطح شغلی 1 و 2 تطبیق می دهد و طی نامه شماره 41767 مورخ 9/3/1394 آن را به تصویب اداره کل روابط کار و جبران خدمت می رساند و حتی همین گروه شغلی را از تاریخ تصویب یا تاریخ شمول به اجرا نمی گذارد و کارگران مخابرات روستایی از آن منتفع نمی شوند.

3- در نامه شماره 95638 مورخ 14/12/1395 کارشناس تعیین شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خطاب به مدیر کل وقت روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی کارگزاران مخابرات به عنوان کارگر فنی و با گروه 6 تطبیق گردیده اند. مدیریت روابط کار و جبران خدمت طی نامه شماره 128118 مورخ 8/7/1396 تاریخ اجرای طرح طبقه بندی مذکور را در شرکت مخابرات از تاریخ 18/8/1388 اعلام نمود و علیرغم شکایت شرکت مخابرات از نامه مذکور، دیوان عدالت اداری حق را به جانب کارگران مخابرات روستایی دادند. متعاقبا اجرای طرح طبقه بندی مذکور مطابق با رای صادره از دیوان عدالت اداری در توافق نامه کمیسیون کارگروه مخابرات در تاریخ 2/2/98 نیز از طرف شرکت مخابرات تایید گردید که این موضوع در نامه شماره 16073 مورخ 4/2/1398 اداره کل روابط کار و جبران خدمت نیز مورد اشاره قرار گرفته است. معاون توسعه منابع انسانی شرکت مخابرات نیز در مکاتبه شماره 100/99/36890 مورخ 19/5/1398 با اذعان به نامه شماره 16073 مورخ 4/2/1398 مدیرکل روابط کار و جبران خدمت اختصاص گروه 6 را به کارگزران مخابرات روستایی تایید نموده است. در بند 9/8 قرارداد مورخ 3/3/98 منعقده در محل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به موضوع طرح طبقه بندی مشاغل با استناد به نامه شماره 165791 مورخ 26/8/1394 اشاره گردیده است.

4- در حال حاضر کارگزاران مخابرات روستایی مدعی هستند گروه شغلی آنها 6 و طی کد 99999 با عنوان شغلی کارگزار مخابرات روستایی بوده که طی نامه شماره 53592 مورخ 24/3/1396 اداره کل روابط کار و جبران خدمت مورد تاکید قرار گرفته است و از طرفی شرکت مخابرات مدعی است که گروه شغلی کارگزاران 1 و2 و طی کدهای 725021 و 725022 با عنوان شغلی متصدی خدمات روستایی بوده که طی نامه های شماره 41676 مورخ 9/3/1394 و 165791 مورخ 26/8/1394 اداره کل روابط کار و جبران خدمت مورد تایید قرار گرفته است. لذا این امر موجبات تعارض در آرای صادره از مراجع حل اختلاف ادارات کار و تضییع حقوق کارگزاران مخابرات روستایی را فراهم نموده است. این در حالی است که کار کارگزاران ترکیبی از کار اداری، کار با رایانه، کار فنی و نظارت مربوط به امور مخابرات می‌باشد و اموال موجود در مرکز مخابرات به آنها سپرده می‌گردد و پاسخگوی مسئولیت های مخابراتی در مقابل مردم می‌باشند و چنین شغلی نمی تواند در گروه 2 که مختص کارگران خدماتی بیسواد و بی تجربه است قرار گیرد. شرکت مخابرات از انتخاب اعضایی از کارگزاران مخابرات روستایی در کمیته طبقه بندی مشاغل ممانعت به عمل آورده است و جامع 8 هزار نفری کارگزاران در تعیین گروه شغلی برای کارگزاران نقشی نداشته اند.

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به موجب لایحه شماره 57869 مورخ 10/4/1399 به طور خلاصه توضیح داده است که:

1- شرکت مخابرات پس از تاریخ خصوصی شدن (18/8/88) در راستای اجرای مواد 48 و 49 قانون کار نسبت به تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل اقدام نمود. طرح مذکور پس از بررسی طی تاییدیه شماره 68821 مورخ 3/5/1391 و گزارش اجرایی آن طی تاییدیه شماره 141024 مورخ 1/9/1391 به تایید این اداره کل رسیده است. براساس ماده 19 دستورالعمل اجرایی طرح های طبقه بندی مشاغل، شرکت ها می‌توانند در صورت نیاز به ایجاد شغل جدید، اصلاح مشاغل موجود در طرح و یا حذف آنان، پس از اعلام مراتب به این اداره کل و اخذ مجوز لازم و تایید، اصلاحات را به طرح الحاق نمایند. لذا شرکت مخابرات در سال 1394 متمم طرح طبقه بندی مشاغل را به این اداره کل ارسال نمود. در متمم مذکور شغل متصدی مرکز مخابرات روستایی 1 و 2 با گروه شغلی 2 و 3 به عنوان شغل جدید ارزیابی گردید و پست کارگزاران مخابرات روستایی به آن تخصیص یافت. این متمم طی نامه شماره 41676 مورخ 9/3/94 و تاییدیه شماره 165791 مورخ 26/8/94 به تایید نهایی این اداره کل رسید. لازم به ذکر است در بند 4 تاییدیه نهایی مذکور درج گردیده؛ «تایید این طرح الزاما به معنی تایید کلیه مندرجات شناسنامه شغلی و پستی نیست و مسئولیت صحت اطلاعات ارایه شده در طرح که ملاک بررسی آن واقع گردیده متوجه شرکت، کمیته طبقه بندی مشاغل و دفتر مشاوره فنی تهیه کننده طرح می‌باشد.»

2- بعد از مراحل مذکور با توجه به اعتراضات و مدار و مستندات ارایه شده از ناحیه کارگزاران مخابرات روستایی از جمله شرح وظایف ملصق به قرارداد آنان و مغایرت شرح وظایف مذکور با شرح وظایف مندرج در شناسنامه های شغلی طرح طبقه بندی مشاغل مصوب و با توجه به اینکه اکثر وظایف ابلاغ شده به کارگزاران در شرح وظایف شناسنامه های شغلی آنان درج نشده بود؛ این اداره کل نسبت به برگزاری جلسات متعدد با شرکت مخابرات و نمایندگان کارگزران مذکور اقدام نمود و سرانجام بازبینی مجدد شرح وظایف و ارزیابی شغل و شرح پست مربوط را با همکاری شرکت مخابرات به دفتر مشاوره فنی محمد مهدی مشیری واگذار نمود تا دفتر مزبور با مشارکت کمیته طبقه بندی شرکت مخابرات که نمایندگان کارگران نیز در آن عضویت دارند نسبت به بازبینی شغل کارگزاران مخابرات روستایی اقدام نمایند. در همین راستا کارشناسانی به چند استان اعزام گردید. پس از آن این اداره کل طی نامه شماره 244022 مورخ 16/12/94 موضوع ارزیابی شغل و تدوین شناسنامه شغلی و شرح پست سازمانی کارگزاران را مجددا از شرکت مخابرات پیگیری نمود. در نهایت این اداره کل جلسه ای با حضور نمایندگان کانون انجمن های کارگران مرکز مخابرات ایران و شرکت مخابرات ایران برگزار نمود و در آن جلسه مقرر گردید حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ برگزاری جلسه (4/2//95) شغل و پست کارگزاران مخابرات روستایی توسط شرکت مخابرات ایران و دفتر مشاوره فنی ذیربط مورد بازبینی و ارزیابی مجدد قرار گرفته و مراتب برای بررسی به این اداره کل ارسال گردد. همچنین این اداره کل اشکالات پیش نویس طرح طبقه بندی مشاغل تهیه شده در دفتر مشاوره فنی مشیری را طی نامه شماره 33297 مورخ 26/2/95 به آن اداره کل اعلام نمود لکن شرکت مخابرات از انجام اصلاحات لازم استنکاف ورزید و این اداره کل نیز ناگزیر به اجرای ماده 50 قانون کار و تبصره آن گردید.

پرونده شماره ه ع/9900405 الی ه ع/990411 مبنی بر درخواست ابطال بخشنامه شماره 41676 (مورخ 9/3/1394 مدیر کل روابط کار و جبران خدمت- با عنوان متمم طرح طبقه‌بندی مشاغل شرکت مخابرات ایران) و بخشنامه شماره 165791 (مورخ 26/8/1394 مدیر کل روابط کار و جبران خدمت- با عنوان تاییدیه نهایی اصلاحیه طرح طبقه‌بندی مشاغل)، در جلسه مورخ 3/3/1400 هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی مورد رسیدگی قرار گرفت و اکثریت قریب به اتفاق اعضا به شرح زیر اقدام به صدور رای نمودند:

رای هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی

اولاً هرچند مفاد بخشنامه‌های مورد شکایت، طی نامه شرکت مخابرات ایران به شماره 2139042/99/100 (مورخ 21/11/1399) اصلاح شده و اجرایی نمودن آن، مطابق نامه مدیر کل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به شماره 224893 (مورخ 29/11/1399) بلامانع اعلام شده است، لیکن با توجه به اینکه مرجع تصویب بخشنامههای مورد شکایت، که اداره کل روابط کار و جبران خدمت می‌باشد، با مرجع تصویبِ نامه اصلاحی که شرکت مخابرات ایران است، متفاوت بوده و دارای صلاحیت‌های مختلفی می‌باشند، علیهذا موضوع مشمول ماده 85 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (مصوب 25/3/1392) نبوده و قابل رسیدگی در هیات می‌باشد.

ثانیاً با عنایت به اینکه در بخشنامه‌های مورد شکایت بر رعایت مقررات و ضوابط مربوطه و عدم نقض چارچوب طرح طبقهبندی مشاغل تاکید گردیده است، بنابراین مطابق با قوانین و مقررات بوده و خارج از صلاحیت مدیر کل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نمی‌باشد.

بنا به مراتب فوق بخشنامه شماره 41676 (مورخ 9/3/1394 مدیر کل روابط کار و جبران خدمت- با عنوان متمم طرح طبقه‌بندی مشاغل شرکت مخابرات ایران) و بخشنامه شماره 165791 (مورخ 26/8/1394 مدیر کل روابط کار و جبران خدمت- با عنوان تاییدیه نهایی اصلاحیه طرح طبقه‌بندی مشاغل شرکت مخابرات ایران)، بر اساس رای اکثریت قریب به اتفاق اعضای هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی مغایر با قوانین و خارج از حدود اختیارات مقام تصویب‌کننده تشخیص نگردید. این رای به استناد بند ب ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

محمدجواد انصاری - نایب رئیس هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری

نظر اقلیت (1 نفر):

با عنایت به اینکه بخشنامه‌های مورد شکایت، مطابق با نامه شرکت مخابرات ایران به شماره 2139042/99/100 (مورخ 21/11/1399) که اجرای آن، طی نامه مدیر کل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به شماره 224893 (مورخ 29/11/1399) بلامانع اعلام شده است، اصلاح گردیده است، علیهذا موضوع مشمول ماده 85 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (مصوب 25/3/1392) بوده و باید خدمت ریاست محترم دیوان عدالت اداری جهت رد درخواست پیشنهاد گردد.

منبع