هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع /9804409 شماره دادنامه: 9909970906010843 تاریخ: 31/6/99
شاکی: آقای غلامرضا صادقی
طرف شکایت: سازمان سنجش آموزش کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال سطر سوم از بند 5 تذکرات مهم، از بخش ضوابط سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه 25 دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون سراسری سال 1399 در خصوص اضافه نمودن نام دانشگاه آزاد اسلامی توسط سازمان سنجش بدون مجوز و مصوبه قانونی
شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان سنجش آموزش کشور به خواسته ابطال مقرره فوق به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
5- بر اساس مصوبه پنجاه و چهارمین جلسه کمیته مطالعه و برنامه ریزی کنکور، آن دسته از داوطلبان سنوات قبل که با استفاده از سهمیه های شاهد و ایثارگر در ردیف پذیرفته شدگان رشته های تحصیلی غیر روزانه (دوره های شبانه و نیمه حضوری دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی، موسسات آموزش عالی غیر دولتی و غیر انتفاعی و یا دوره های پردیس خود گردان و مجازی) قرار گرفته اند، در صورت انصراف از رشته قبولی خود فقط یک بار، مجاز به استفاده مجدد از سهمیه های مربوط در این آزمون خواهند بود.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: در مصوبه جلسه پنجاه و چهارم کمیته برنامه ریزی کنکور که در سال های گذشته نیز در آزمون تکرار می شد، دانشگاه آزاد اسلامی ذکر نشده است. افزایش یا کم کردن یا تغییر الفاظ مندرج در قانون بدون مجوز قانونی قابل پذیرش نمی‌باشد. افزودن دانشگاه آزاد به بند 5 تذکرات در سال 99 مغایر با بند 9 اصل سوم قانون اساسی و موجب تبعیض ناروا می‌باشد. در خصوص ماده 7 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران نیز آیین‌نامه ای که ایجاد محدودیت در استفاده از سهمیه دانشگاه آزاد کرده باشد وجود ندارد، تبصره 2 ماده 10 آیین‌نامه اجرایی قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به دانشگاهها نیز تنها ناظر به دوره روزانه دانشگاهها می‌باشد. لذا صدور حکم به اجابت خواسته و ابطال مقرره به شرح درخواست مورد استدعا می‌باشد.
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور به موجب لایحه شماره 6707 مورخ 31/4/99 به طور خلاصه توضیح داده است که: هدف از محدودیت های موضوع بند 5 دفترچه راهنمای آزمون سراسری، رعایت عدالت آموزشی و ایجاد فرصت برای کلیه ایثارگران و خانواده آنان جهت استفاده از سهمیه ایثارگران می‌باشد. با توجه به رای شماره 606 مورخ 28/6/96 هیات عمومی و دادنامه 9909970906010028 مورخ 22/2/99 موضوع شکایت از اعتبار امر مختومه برخوردار است.
بر خلاف اظهارات شاکی در صورتجلسه پنجاه و چهارمین جلسه کمیته مطالعه و برنامه ریزی آزمون سراسری مورخ 24/8/86، دانشگاه آزاد اسلامی نیز ذکر شده است. با عنایت به مراتب مذکور رد شکایت شاکی مورد استدعا می‌باشد.
نظریه تهیه کننده گزارش:
اولاً: ماده 2 قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مصوب سال 1367 و ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب سال 1392 که احکام اختصاص سهمیه به رزمندگان، ایثارگران و خانواده شهدا برای ورود به دانشگاهها را مقرر نموده اند، در خصوص دفعات استفاده از سهمیه مذکور واجد حکمی نمی‌باشند.
ثانیاً: بند 3 صورتجلسه پنجاه و چهارمین جلسه کمیته مطالعه و برنامه ریزی آزمون سراسری مورخ 24/8/86 بر اساس تصمیمات جلسه 49 شورای طرح و برنامه ریزی شاهد مقرر داشته است: "داوطلبان شاهد و ایثارگر پذیرفته شده در دوره های شبانه، پیام نور، غیر انتفاعی و آزاد در صورت انصراف تنها یکبار مجاز به استفاده از سهمیه مزبور می‌باشند." علی رغم اشاره به نام دانشگاه آزاد در این بند، در مقررات موضوع محدودیت استفاده از سهمیه در دفترچه ثبت نام آزمون سراسری سال های قبل از جمله سال 98 و 97، نام دانشگاه آزاد طرح نشده است. با این وجود نمی توان از این ترک فعل تبعیض آمیز سازمان طرف شکایت جواز حذف دانشگاه آزاد از مقرره فوق و عدم محدودیت استفاده از سهمیه ایثارگران و رزمندگان در صورت انصراف از تحصیل را در دانشگاه آزاد، مستفاد نمود.
ثالثاً: اطلاق تبصره 2 ماده 10 آیین‌نامه اجرایی قانون تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، مبین اصل محدودیت امکان استفاده از سهمیه برای ورود به دانشگاه و ادامه تحصیل است ؛ رای شماره 606 مورخ 28/6/96 هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز موید همین استنباط است.
النهایه با توجه به اینکه اختصاص سهمیه در استفاده از خدمات عمومی یک امتیاز استثنائی است و وجاهت آن مستلزم وجود قرائن و موجهات روشن قانونی جهت عدول از قواعد عمومی است که در غیر این صورت به جهت ایجاد تبعیض ناروا و مغایرت با بند نهم اصل سوم قانون اساسی غیر قابل پذیرش تلقی می‌گردد، و با عنایت به اینکه حکم قانونگذار در مواد قانونی صدرالذکر صرفاً دائر بر اختصاص سهمیه برای ایثارگران و رزمندگان بوده و بر تکرار آن دلالت نمی کند، وفق بند (الف) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رد شکایت شاکی مورد پیشنهاد است. تهیه کننده گزارش: ذبیح اله واحدی
رای هیات تخصصی
در خصوص شکایت مطروحه مبنی بر درخواست ابطال سطر سوم از بند 5 تذکرات مهم از بخش ضوابط سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه 25 دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون سراسری 1399 در خصوص اضافه نمودن نام دانشگاه آزاد اسلامی توسط سازمان سنجش از این جهت که مغایر بند 9 اصل سوم قانون اساسی از جهت تبعیض ناروا می‌باشد و در ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران نیز محدودیتی وجود ندارد با توجه به اوراق و محتویات پرونده نظر به اینکه اختصاص سهمیه در استفاده از خدمات عمومی یک امتیاز استثنائی است و وجاهت آن مستلزم وجود قرائن و موجهات روشن قانونی جهت عدول از قواعد عمومی است که برغم ادعای شاکی در غیر این صورت موجد تبعیض ناروا خواهد بود و با عنایت به اینکه قوانین و مقررات مربوط در خصوص اختصاص سهمیه برای ایثارگران دلالت بر الزام به تکرار آن ندارد. رای هیات محترم عمومی به شماره 606 مورخ 28/6/96 نیز موید همین معنی است. در نتیجه در مجموع شکایت مطروحه موجه نیست و لذا رای به رد آن صادر و اعلام می‌گردد. این رای وفق بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف مهلت بیست روز پس از صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده تن از قضات قابل اعتراض است.
ذبیح اله واحدی - رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری