رای شماره 1002 مورخ 1396/10/05 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 1002

تاریخ دادنامه: 5/10/1396

کلاسه پرونده: 96/372

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای حمید رسایی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1- نامه شماره 31852-1394/03/09 امور ساختارهای سازمانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور 2- نقض حکم کارگزینی شماره 2046-1395/04/06 توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 3- الزام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی به اعطای پست همتراز

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی در تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"احتراماً به استحضار می رساند: اینجانب به استناد بند 1 ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، خواهان ابطال نامه شماره 31852-9/3/1394 امور ساختارهای سازمانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به تبع آن درخواست نقض حکم کارگزینی شماره 2046-6/4/1395 توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به شرح زیر می باشم:

الف- شرح ماوقع:

1- اینجانب نماینده ادوار هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی بوده که وفق نامه شماره 13877/ک/م-5/3/1395 اداره کل منابع انسانی مجلس شورای اسلامی پایان ماموریت بنده به تاریخ 6/3/1395 به وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام گردید.

2- متعاقب آن طی دو فقره نامه به تاریخهای 18/3/1395 و 5/4/1395 به ترتیب به شماره های 128342 و 137682 درخواست تعیین پست سازمانی بر اساس قانون تفسیریه تبصره 3 ماده 9 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان را نمودم.

3- النهایه وفق ابلاغیه شماره 10506/95-6/4/1395 اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم که به تاریخ 21/4/1395 به اینجانب ابلاغ گردید محل خدمت بنده اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم تعیین گردید. مضافاً حکم کارگزینی شماره 2046-6/4/1395 بدون رعایت قانون تبصره 3 ماده 9 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 1374 و تفسیریه مورخ 26/12/1392 آن قانون صادر گردید.

4- معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به درخواست اینجانب طی نامه شماره 145031/95-22/4/1395 اعلام کرد: امور مدیریت مشاغل و حقوق و مزایای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور در خصوص قانون استفساریه تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی موضوع ایجاد پست همتراز برای جانبازان، طی نامه شماره 8184/93/223-18/6/1395، اعلام نموده است: « مطابق تبصره 1 ماده (5) آیین‌نامه اجرایی مواد (9) و (11) قانون صدرالذکر و بند (2) بخشنامه شماره 7232/11-20/10/1377 سازمان امور استخدامی کشور (سابق)، (جانبازان مشمول تبصره 3 ماده 9 قانون یاد شده کسانی هستند که طبق نظر و تاییدیه کمیسیون پزشکی بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند). بر این اساس شرط اصلی برخورداری از امتیاز پست همتراز، نداشتن توانایی انجام کار تمام وقت می‌باشد و تعمیم این امر به جانبازانی که در پست مدیریت و سایر عناوین مشابه خدمت کرده اند و هم اینک تنزل پست سازمان داشته اند، موضوعیت ندارد.»

ب- درخواست: با عنایت به موارد پیش گفت به شرح دلایل زیر:

1- نامه شماره 539/20000-17/6/1395 معاون حقوقی، مجلس و تفریغ بودجه دیوان محاسبات و نامه شماره 37325-31/5/1395 معاون قوانین مجلس شورای اسلامی مبنی بر: «از آنجایی که مقنن در تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 31/3/1374 به تبعیت از حکم صدر ماده (9) عموم جانبازان (اعم از آن که توانایی انجام کار تمام وقت را دارند) را مشمول حکم خود قرار داده است و در قانون تفسیر تبصره مزبور مصوب 26/12/1392 هم این عموم مقید به جانبازانی که توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند نگردیده است لذا دایره شمول قانون تفسیری اخیرالذکر شامل کلیه جانبازان می‌گردد.»

2- دادنامه شماره 1447-24/9/1394 شعبه 26 دیوان عدالت اداری و قطعیت آن طی نامه شماره 9409970956302364-22/12/1394 شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که: اعطای پست همتراز در قانون مذکور را شامل کلیه جانبازان دانسته و حکم به ورود شکایت خواهان داده است. از آن مقام عالی درخواست:

1- ابطال نامه شماره 31852-9/3/1394 امور ساختارهای سازمانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور

2- نقض حکم کارگزینی شماره 2046-6/4/1395

3- الزام به صدور حکم کارگزینی با پست همتراز نماینده مجلس شورای اسلامی به انضمام الزام به برقراری حقوق و پرداخت حقوق و مزایای معوقه با احتساب خسارات ناشی از تاخیر تادیه حقوق بر اساس شاخص تورم را دارم."

متن نامه شماره 31852-9/3/1394 رئیس امور ساختارهای سازمانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به قرار زیر است:

"بازگشت به نامه شماره 19472/94/72-9/2/1394 موضوع درخواست ایجاد پست سازمانی همتراز برای جانبازان گرانقدر به استناد قانون تفسیر تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی اعلام می دارد، نامه شماره م93/12018-22/5/1393 معاونت حقوقی رئیس جمهور در خصوص شرایط اختصاصی پست سازمانی همتراز به جانبازان در کمیته حقوقی این سازمان مورد بررسی مجدد قرار گرفت و همان پاسخ قبلی به شرح زیر ابلاغ گردیده است: « مطابق تبصره 1 ماده 5 آیین‌نامه اجرایی مواد 9 و 11 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی (تصویب نامه شماره 28862/ت17679ه--6/5/1377 هیات وزیران) و بند 2 بخشنامه شماره 7232/11-20/10/1377 سازمان امور اداری و استخدامی (سابق) جانبازان مشمول کسانی هستند که طبق نظر و تاییدیه کمیسیون پزشکی بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی، توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند.

قانون استفساریه تبصره (3) ماده (9) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 1392 صرفاً در خصوص رفع ابهام در تعیین سطح پست (شغل) همتراز است و این استفساریه دایره شمول منتفعان از امتیاز «پست همتراز» را تغییر نداده است و اصولاً نیز قانون تفسیری نمی تواند دایره شمول حکم قانون اصلی را توسعه دهد. «بنابراین نداشتن توانایی انجام کار تمام وقت شرط اصلی برخورداری از امتیاز پست همتراز می‌باشد. لذا مقتضی است در خصوص واجد شرط یا عدم واجد شرط بودن افراد موضوع نامه مذکور، بر اساس اعلام نظرمزبور بررسی مجدد صورت گیرد."

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره 911292-1/10/1395 تصویر نامه شماره 878525-14/9/1395 رئیس امور ساختارهای سازمانی سازمان اداری و استخدامی کشور را فرستاده است که مفاد آن به شرح زیر می‌باشد:

"بازگشت به نامه شماره 863403-3/9/1395 در خصوص شکایت آقای حمید رسایی (ایجاد پست سازمانی همتراز با نماینده مجلس) موارد زیر را جهت انعکاس به دیوان عدالت اداری با توجه به نظر کمیته حقوقی سازمان اعلام می دارد: مفاد تبصره 3 ماده 9 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 1374، مصادیق مشمولان پست همتراز را دقیقاً مشخص نموده است:

1- جانبازانی که توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند.

2- جانبازانی که به خدمت اعاده می‌شوند.

3- جانبازانی که به استخدام پذیرفته می‌شوند.

کیفیت برخورداری جانبازان مشمول بند 1 فوق الذکر نیز قبلاً در تبصره 1 ماده (5) آیین‌نامه اجرایی مواد (9) و (11) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی (تصویب نامه شماره 28862/ت17679ه--6/5/1377 هیات وزیران) و بند (2) بخشنامه شماره 7232/11-20/10/1377 سازمان امور اداری و استخدامی کشور به شرح زیر مشخص شده است: « جانبازان مشمول کسانی هستند که طبق نظر و تاییده کمیسیون پزشکی بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی توانایی انجام کار تمام وقت را ندارند».

همان گونه که مستحضرند، بر طبق اصول کلی حقوق عمومی، تفسیر قانون نمی تواند محدوده قانون را تضییق نماید یا توسعه دهد و صرفاً به جهت رفع ابهام از قانون اصلی صورت می‌گیرد. به همین نحو نیز نظریه تفسیری شورای نگهبان به شماره 583/21/76- 10/3/1376 در صدر خود اشاره بر این امر دارد که مقصود از تفسیر، بیان مراد مقنن است و نه تضییق و توسعه قانون. بنابراین نظریه تفسیری مجلس شورای اسلامی در خصوص تبصره (3) ماده (9) قانون پیش گفته، در بستر و چارچوب تبصره قانون مذکور و با عنایت و آگاهی از تمامی این اصول صورت گرفته و مجلس شورای اسلامی به هیچ عنوان قصد تغییر مفاد و محتوای قانون را نداشته است.

خاطر نشان می‌سازد قسمت اخیر تبصره (3) ماده (9) قانون مذکور، ایجاد پست همتراز برای مشمولان را منوط به تایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور (با در نظر گرفتن جمیع جهات) نموده است، بنابراین پاسخی که قبلاً در خصوص درخواست آقای حمید رسایی برای ایجاد پست همتراز با «نماینده مجلس» داده شده است با تکیه و تاکید بر کلیه قوانین و مقررات موجود کشور صورت گرفته است. هر چند سازمان اداری و استخدامی کشور همواره قوانین و مقررات مربوط به ایثارگران را با دیدگاه تسهیل در اجرا و کمک به این قشر معزز به مورد اجرا گذاشه است، اما تطبیق شرایط و درخواست (آقای حمید رسایی) ذاتاً با متن و روح قانون مزبور مغایرت دارد، به این دلیل که مشارالیه تا این مقطع از فعالیت، هیچ گونه سندی دال بر عدم توانایی انجام کار تمام وقت از مراجع ذیصلاح ارائه نداده اند.

معروض می‌دارد نامه شماره 37325-31/5/1395 معاون قوانین مجلس شورای اسلامی به لحاظ حقوقی دارای ارزش تفسیر و استناد نمی‌باشد و طبیعتاً نمی تواند مستند رای و حکم قرار گیرد. در پایان موضوع ایجاد پست همتراز برای جانبازان، پیش از این مورد اختلاف دستگاههای اجرایی بوده است که این موضوع توسط معاونت حقوقی رئیس جمهور مرتفع و به این سازمان برای اجرا ابلاغ شده است."

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 5/10/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

نظر به اینکه نامه شماره 31852-9/3/1394 در محدوده تبصره 1 ماده 5 آیین‌نامه اجرایی مواد 11 و 9 قانون تسهیلات استخدامی جانبازان انقلاب اسلامی موضوع مصوبه شماره 28862/ت17679ه--6/5/1377 هیات وزیران و نیز حکم تبصره 3 ماده 9 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی و استفساریه قانون مذکور مصوب سال 1392 تصویب شده و در مقام بیان شمول قانون بر وضعیت جانبازانی است که توانایی انجام کار تمام وقت ندارند می‌باشد و نافی سایر شرایط مقرر در تبصره 3 ماده 9 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان نیست، بنابراین مغایر قانون و قابل ابطال تشخیص نشد. پرونده جهت رسیدگی به خواسته های موردی شاکی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می‌شود.

محمدکاظم بهرامیرئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری

منبع