فصل اول: تعاریف

تعاریف و عبارات به کار رفته در این دستورالعمل در معانی زیر به کار می رود:
الف - قانون: قانون حمایت از حقوق معلولان، مصوب 1396 مجلس شورای اسلامی؛
ب - اشخاص دارای معلولیت/توان خواه: اشخاص موضوع بند (الف) ماده (1) قانون و افراد موضوع بند (ج) ماده (1) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب 1391؛
پ - سالمند: اشخاص دارای هفتاد سال و بالاتر که با لحاظ وضعیت جسمانی یا روانی یا ذهنی، ناتوان از اقامه یا پیگیری دعوی یا دفاع باشند؛
ت - افراد مشمول: اصحاب دعوی یا افراد مرتبط با پرونده قضایی مانند شاهد، مطلع، وکیل و ملاقات کننده مقامات قضایی یا زندانی که به عللی از قبیل معلولیت جسمی - حرکتی یا حسی (شامل اشخاص دارای آسیب در قدرت شنوایی یا بینایی یا گویایی) یا ذهنی یا روانی یا کهولت سن یا جانبازی ناتوان از اقامه یا پیگیری دعوی یا دفاع هستند؛
ث - اقدامات حمایتی: اقداماتی که به منظور پیشگیری از بروز ناتوانی و توانمندسازی افراد مشمول در اقامه دعوی، دسترسی به عدالت و رفع تبعیض و برابرسازی متعارف مشابه دیگران انجام می‌شود؛
ج - دادستان: دادستان عمومی و انقلاب شهرستان؛
چ - کنوانسیون: قانون تصویب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت مصوب 1387/09/13 مجلس شورای اسلامی؛
ح - نهادهای حمایتی: سازمان بهزیستی کشور و بنیاد شهید و امور ایثارگران که به اختصار «سازمان» و «بنیاد» آورده می‌شود:
خ - قوه قضاییه: کلیه دادگاه ها، دادسراها، شعب تجدید نظر، دیوان عالی کشور، دیوان عدالت اداری، سازمان قضایی نیروهای مسلح، شوراهای حل اختلاف، معاونت ها، بخش های ستادی، سازمان ها و مراکز تابعه و وابسته قوه قضاییه؛
د - نهادهای مردمی همکار: نهادهای مردمی موضوع بند (ب) ماده (1) دستورالعمل نحوه مشارکت و تعامل نهادهای مردمی با قوه قضاییه مصوب 1398؛
ذ - بزه دیدگان خاص: افراد مشمول که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده و اقدام به طرح شکایت کیفری نموده و یا مطالبه ضرر و زیان می کنند؛
ر - دسترس پذیری: مجموعه اقدامات موضوع بند (ث) ماده (1) قانون که با هدف تامین برابری و مساوات با دیگر شهروندان و ایجاد و تضمین محیطی ایمن و بدون مانع برای زیست مستقل افراد مشمول موضوع ماده (19) کنوانسیون جهت مشارکت، تردد و تحرک موضوع ماده (20) کنوانسیون و حضور در مراجع قضایی انجام می‌شود؛ مانند دسترسی به اطلاعات، ارتباطات، آموزش، ارشاد و معاضدت، اقامه دعوا و دفاع؛
ز - دسترسی به عدالت: دسترسی موثر به دادرسی عادلانه موضوع مواد (12) و (13) و کنوانسیون و مواد (22) و (23) قانون؛
ژ - دسترسی غیرفیزیکی: اقدامات لازم برای آگاهی و اطلاع رسانی از حقوق، منابع و آمار و دسترسی به سامانه ها؛
س - مناسب سازی فیزیکی: اقدامات فنی و مهندسی موضوع بند (1) ماده (9) کنوانسیون و ماده (2) قانون؛
ش - برابرسازی متعارف: تسهیلات متعارف برای اشخاص دارای معلولیت به تناسب وضعیت فردی و نوع معلولیت برای دسترسی به برابری با دیگر شهروندان؛
ص - قانون آیین دادرسی کیفری: قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب 1392 با اصلاحات بعدی.