تاریخ نظریه: 1401/10/17
شماره نظریه: 7/1401/888
شماره پرونده: 1401-127-888 ح
استعلام:
چنانچه ملکی مشتمل بر عرصه و اعیان باشد و صرفاً برای چهار دانگ آن سند رسمی مالکیت صادر و دو دانگ دیگر فاقد سند رسمی و به صورت قولنامه‌ای باشد، آیا دادگاه می‌تواند در صورت مقدور نبودن افراز ملک، دستور فروش آن را صادر کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به این‌که طبق مدلول ماده یک قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب 1357، افراز املاک مشاع که شش دانگ آنها ثبت شده و جریان ثبتی آنها خاتمه یافته با واحد ثبتی محلی است که ملک در حوزه آن واقع شده است، لذا در فرض سوال که ظاهراً جریان ثبتی دو دانگ مشاع از ملک خاتمه نیافته است، افراز آن از صلاحیت اداره ثبت محل خارج بوده و با توجه به عمومات قانونی در صلاحیت عام دادگاه‌های دادگستری است و می‌توان به طرفیت تمامی مالکان ملک مشاع؛ اعم از آنان که جریان ثبتی نسبت به آنها خاتمه یافته و یا نیافته باشد، تقاضای افراز کرد و دادگاه در صورت احراز غیر قابل تقسیم بودن ملک، وفق ماده 9 آیین‌نامه اجرایی قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب 1358/2/20، دستور فروش آن را صادر می‌کند.