رای وحدت رویه شماره 272 مورخ 1396/03/30 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 272

تاریخ دادنامه: 30/3/1396

کلاسه پرونده: 96/468

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای مهدی دربین مدیرکل هیات عمومی و سرپرست هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: آقای مهدی دربین مدیرکل هیات عمومی و سرپرست هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری

به موجب لایحه ای اعلام کرده است که در خصوص شکایت کارکنان صندوق ضمانت صادرات ایران به خواسته الزام به برقراری مجدد امتیاز ارزشیابی سالانه از ابتدای سال 1391 و با لحاظ دستورالعمل ارزشیابی کارمندان صنعت بیمه، موضوع تبصره ماده 24 آیین‌نامه استخدامی مشترک شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی ایران مصوب 4/12/1381 هیات وزیران، شعب دیوان عدالت اداری، آراء معارض صادر کرده اند. ایشان با ارائه تصویر آراء شعب دیوان عدالت اداری رفع تعارض و صدور رای وحدت رویه را خواستار شده است.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه 41 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 9109980958003713، 9109980958004153، 9109980958004255، 9109980958003995، 9109980958004391،9109980958004147 و 9109980958004036 با موضوع دادخواست خانم اعظم وثوقی و آقایان علیرضا دهقان نیری، آرش مال امیری، علی نجفی، محمد کلانتری درونکلا، بهنام احمدی و عیسی حسین دوست کودهی به طرفیت صندوق ضمانت صادرات ایران و به خواسته الزام به برقراری مجدد امتیاز ارزشیابی سالانه از ابتدای سال 1391 و اجرای دستورالعمل ارزشیابی از سال 1385 الی 1390، به موجب دادنامه های شماره 9209970904100840، 9209970904100838، 9209970904100834، 9209970904100841، 9209970904100835، 9209970904100833، 9209970904100839-20/11/1392 به شرح ذیل به صدور رای مبادرت کرده است:

نظر به اینکه حسب مواد 24، 23 و 22 دستورالعمل ارزشیابی کارکان صنعت بیمه مصوب 9/12/1385 شورای اداری و استخدامی صنعت بیمه که به موجب صورتجلسه کمیته اداری و استخدامی صندوق ضمانت صادرات ایران در خصوص کارکنان صندوق می‌بایست اجرایی گردد، مقر رگردیده که کلیه کارکنان مشاغل در سال 1385 مورد ارزشیابی قرار گیرند و نتایج ارزشیابی ملاک اعطای امتیاز ارزشیابی خواهد بود لذا خواسته شاکی مبنی بر اجرای دستورالعمل ارزشیابی منطبق با مقررات مذکور می‌باشد و با عنایت به اینکه مشتکی عنه در سال 1391 امتیاز ارزشیابی را در خصوص شاکی برقرار نموده و متعابقاً در تاریخ 28/1/1391 بدون هیچگونه توجیه و مبنای قانونی و صرفاً به لحاظ عدم تخصیص اعتبار امتیاز مذکور قطع گردید بنابراین به دلیل اینکه امتیازات ارزشیابی اعمال شده جزء حقوق مکتسبه شاکی بوده حذف آن منطبق با قانون نمی‌باشد و فاقد توجیه قانونی است. با توجه به مراتب معنونه شکایت شاکی موجه تشخیص و حکم به ورود آن و اجابت خواسته شاکی صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشد.

شعبه 7 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9409970955704286- 22/9/1394 به شرح ذیل رای مذکور شعبه 41 دیوان عدالت اداری مربوط به آقای عیسی حسین دوست کودهی را نقض کرده است:

نظر به اینکه اولا:ً مستند شاکی و آراء صادره با توجه به ضوابط بند 5 مصوبه 142537/200-24/12/1388 معاونت توسعه و مدیریت سرمایه انسانی رئیس جمهوری می‌باشد که مورد تصویب معاونت مذکور واقع نشده است. ثانیاً: صندوق بدون توجه به این امر از اول سال 1391 اقدام به برقراری مزایای ویژه ارزشیابی در احکام کارگزینی نموده. ثالثاً: اقدام صندوق مورد اعتراض و ایراد دیوان محاسبات قرار گرفته. رابعاً: بر این اساس احکام کارگزینی شاکی اصلاح شده علیهذا دادنامه های شماره 839-20/11/1393 و 437-25/8/1392 شعبه 41 بدوی و تجدیدنظر که بدون رعایت و موضوع مذکور صادر گردیده مخدوش و به استناد و اختیار حاصله از مادتین 71 و 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه های مذکور حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره طبق ماده 3 قانون مذکور قطعی است.

شعبه 8 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9309970955800429- 25/8/1393 به شرح ذیل رای مذکور شعبه 41 دیوان عدالت اداری مربوط به خانم اعظم وثوقی را نقض کرده است.

نظر به اینکه مواد استنادی از قانون برنامه پنجم توسعه ناظر بر آتیه بوده و عطف بماسبق نخواهد شد و نافی حقوق مکتسبه مستخدمین نمی‌باشند بنابراین از سوی تجدیدنظر خواه ایرادی موثر، به طوری که اساس رای معترض عنه را مخدوش نماید ابراز نشده و در رسیدگی به پرونده و صدور رای اقدام مغایر موازین قانونی که موجبات فسخ رای بدوی را فراهم آورد مشهود نیست لذا به استناد ماده فوق الذکر ضمن رد تجدیدنظر خواهی دادنامه شماره 840-16/11/1392 تایید می‌گردد. رای صادره قطعی است.

آراء شعبه 41 دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های 9209970904100838، 9209970904100834، 9209970904100841، 9209970904100833 و 9209970904100835 همگی مورخ 20/11/1392 به موجب دادنامه های شماره 9309970955800433، 9309970955800432، 9309970955800431، 9309970955800430 و 9309970955800435 مورخ 25/8/1393 شعبه 8 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید شده است.

ب: شعبه 9 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980958003624 با موضوع دادخواست آقای حمید کاویانی به طرفیت صندوق ضمانت صادرات ایران (وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت) و به خواسته امتیاز ارزشیابی به موجب دادنامه شماره 9209970900901737-9/6/1392 به شرح ذیل به صدور رای مبادرت کرده است:

نظر به اینکه اصل استحقاق شاکی به دریافت مزایای مورد مطالبه مورد انکار شاکی مشتکی عنه قرار نگرفته بلکه در مقطعی نیز پرداخت لیکن به دلیل عدم وجود اعتبار مجدداً قطع گردیده است با عنایت به موجب رای شماره 392-26/9/1389 هیات عمومی دیوان عدالت اداری عدم وجود اعتبار مسقط حق مستخدم نمی‌باشد بدین لحاظ مستنداً به مواد 1 و 2 و 10 و 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام مشتکی عنه بر مزایای مورد خواسته صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره وفق ماده 45 قانون دیوان ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعبه تجدیدنظر دیوان می‌باشد.

شعبه چهارم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9209970955400118-29/8/1392 به شرح ذیل رای مذکور شعبه 9 دیوان عدالت اداری را نقض کرده است:

تجدیدنظر خواه دلیلی مبنی بر خلاف مقررات بودن رای شعبه بدوی ابراز نداشته است و چون رای معترض عنه منطبق با مقررات و آیین دادرسی صادر شده است و ایراد و اعتراض که موجب نقض رای باشد ملحوظ نظر قرار نگرفت لذا مستنداً به ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن رد تجدیدنظر خواهی رای شعبه بدوی به شماره 1737-9/6/1392 عیناً تایید می‌گردد. رای صادره قطعی است.

ج: شعبه 13 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980958003978 با موضوع دادخواست خانم آزاده ضیائی تهران به طرفیت صندوق ضمانت صادرات ایران (وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت) و به خواسته الزام صندوق به برقراری مجدد ارزشیابی سالانه از ابتدای سال 1391 و اجرای دستورالعمل ارزشیابی از سال 1385 الی 1390 به موجب دادنامه شماره 9209970901301563-8/7/1392 به شرح ذیل به صدور رای مبادرت کرده است:

به لحاظ اینکه امتیازات ارزشیابی اعمال جزء حقوق مکتسبه شاکیه بوده حذف آن نمی تواند منطبق بر مقررات قانونی باشد با توجه به مراتب مذکور شکایت شاکیه وارد تشخیص و حکم بر الزام مشتکی عنه به اجابت خواسته شاکیه مبنی بر اجرای دستورالعمل ارزشیابی از سال 1385 الی 1390 و برقراری ارزشیابی سال 1391 در حکم کارگزینی صادر و اعلام می‌نماید. رای صادره ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشد.

شعبه 1 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9209970905600537-28/12/1392 به شرح ذیل رای مذکور شعبه 13 دیوان را نقض کرده است:

نظر به اینکه تجدیدنظر خواه ایراد و اعتراض موثری که زمینه نقض رای معترض عنه را فراهم کند ارائه نکرده و شعبه رسیدگی کننده مقررات شکلی و ماهوی را در صدور رای مراعات نموده است و با عنایت به اینکه ممنوعیت مقرر در ماده 25 قانون برنامه پنجم ناظر به تصویب نامه ها و بخشنامه هایی است که بعد از سال 1390 تصویب می‌گردد و ماده 24 قانون یاد شده نیز دلالت بر محدودیت طرح و تصویب و اجرای مصوباتی که بار مالی را نیز در زمان اجرای قانون برنامه پنجم دارد و لذا نسبت به مصوباتی که قبل از لازم الاجرا شدن قانون مذکور تصویب و منتهی به ایجاد حق مکتسب برای اشخاص گردیده تسری پیدا نمی کند علیهذا ضمن رد تجدیدنظر خواهی با استناد به ماده 72 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای معترض عنه عیناً تایید می‌گردد. رای صادره قطعی است.

د- شعبه 27 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980958004515 با موضوع دادخواست آقای شهرام خلیلی نجفی به طرفیت صندوق ضمانت صادرات ایران (وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت) و به خواسته الزام صندوق به برقراری مجدد ارزشیابی سالانه از ابتدای سال 1391 دستورالعمل ارزشیابی از سال 1385 الی 1390 به موجب دادنامه شماره 9209970902701578-29/7/1392 به شرح ذیل به صدور رای مبادرت کرده است:

نظر به اینکه حسب اذعان خوانده در لایحه ارسالی خواسته شاکی مقرون به صحت اعلام واستحقاق نامبرده (شاکی) به دریافت موضوع خواسته مورد تایید قرار گرفته و تنها موردی که برای علت عدم پرداخت حقوق مکتسبه شاکی عدم تخصیص اعتبار را عنوان نموده بنا به مراتب فوق و با توجه به این مطلب که عدم تخصیص اعتبار موجب سلب حقوق متعلقه نمی تواند باشد شکایت مطروحه وارد تشخیص و مستنداً به ماده 10 و 65 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام خوانده به اجابت خواسته شاکی به شرح دادخواست صادر می‌نماید. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان می‌باشد.

رای مذکور به موجب رای شماره 9309970955800428-25/8/1393 شعبه 8 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید شده است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 30/3/1396 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

الف: تعارض در آراء محرز است.

ب: نظر به اینکه به موجب ماده 127 قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه قوانین و مقررات عام و خاص مغایر این قانون به استناد قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون لغو شده است و مطابق قسمت ب-1 بند 11 قانون بودجه سال 1387 کل کشور تاریخ اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری 1/1/1388 تعیین شده است بنابراین اعمال امتیاز ارزشیابی سالانه در زمان حاکمیت فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری بر مبنای دستورالعمل ارزشیابی کارمندان صنعت بیمه موضوع تبصره ماده 24 آیین‌نامه استخدامی مشترک شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی ایران مصوب 4/12/1381 هیات وزیران منطبق با قانون نیست. با توجه به مراتب آراء شعب دیوان عدالت اداری به شرح مندرج در گردش کار که برای ایام بعد از اجرایی شدن فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری اعمال دستورالعمل ارزشیابی مذکور را موجه و منطبق با قانون ندانسته و شکایت شاکیان را غیر وارد تشخیص داده است صحیح و منطبق با قانون می‌باشد. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

محمدکاظم بهرامی - رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری

منبع