هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع /9800553 شماره دادنامه: 9809970906012070 تاریخ: 27/12/98
شاکی: آقای رحیم فولادی سوادکوهی
طرف شکایت: دانشگاه مازندران
موضوع شکایت و خواسته: تقاضای ابطال شیوه نامه اجرایی آییننامه دوره دکتری آموزشی پژوهشی سال 95-96 مصوب شورای تحصیلات تکمیلی و شورای دانشگاه مازندران
شاکی دادخواستی به طرفیت دانشگاه مازندران به خواسته ابطال شیوه نامه اجرایی آییننامه دوره دکتری آموزشی پژوهشی سال 95-96 مصوب 26/7/1395 شورای تحصیلات تکمیلی و 7/12/1395شورای دانشگاه مازندران به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر میباشد:
ماده 4- شرایط پذیرش- بند پ- احراز صلاحیت علمی برای ورود به رشته مورد نظر از طریق آزمون و مصاحبه.
بند 4-1. تبصره1- ارزیابی تخصصی به صورت کتبی بر اساس تصمیمات گروه و تایید شورای تحصیلات تکمیلی و شورای دانشگاه انجام میگیرد و ارزیابی تخصصی به صورت مصاحبه توسط کمیته مصاحبه کننده انجام میشود و اعضای این کمیته عبارتند از: 1) مدیر گروه تحصیلات تکمیلی یا نماینده وی، 2) نماینده تحصیلات تکمیلی دانشکده (دانشگاه) (بدون حق رای)، 3- اعضای هیات علمی واجد شرایط راهنمایی دانشجویان هر رشته- گرایش در سال مورد نظر به تشخیص شورای تحصیلات تکمیلی گروه.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: 1- شیوه نامه مغایر ماده 5 قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره تحصیلات تکمیلی است. 2- اعطای احراز صلاحیت علمی از طریق آزمون در بند پ ماده 4 و اعطای صلاحیت ارزیابی تخصصی از طریق آزمون یا مصاحبه به دانشگاه و برگزاری آزمون به کمیته تخصصی، موجبی برای تعیین حدنصاب در مرحله دوم (مصاحبه) میباشد.
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل حقوقی دانشگاه مازندران به موجب لایحه شماره 30292/35/ص98 مورخ 2/5/1398 به طور خلاصه توضیح داده است که: 1- مطابق مصوبه بند 6 مورخ 12/6/1387 شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیدگی به امور و شئون علمی هیات ها و کمیسیون های تخصصی وزارت علوم از صلاحیت دیوان عدالت اداری خارج است. 2- شیوه نامه اجرایی مورد اعتراض مستند به آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی 1394 شورای عالی برنامه ریزی آموزشی به تصویب دانشگاه رسیده است و در مفاد آن در خصوص مرحله بعد از پذیرش نهایی دانشجو است. بنابراین شاکی موضوعا خارج از شمول شیوه نامه مزبور است. 3- هیچکدام از مواد شیوه نامه دلالتی بر تعیین حدنصاب ندارد. 4- شاکی حتی در صورت کسب حدنصاب در مرحله دوم نیز امکانی برای قبولی نداشت. چرا که ظرفیت پذیرش 3 نفر بوده و مجموع امتیازات 12 نفر بالاتر از شاکی بوده است. 5- دانشگاه مازندران حدنصاب مرحله دوم را 25 از 50 معین نموده است که مستند به نامه سازمان سنجش و وزارت علوم بوده است. 6- شاکی قاضی دادگستری است و از آنجایی که مطابق ماده 5 آییننامه دوره دکتری تحصیل در مقطع دکتری به صورت تمام وقت میباشد، شاکی به سبب اشتغال تمام وقت، امکان مزبور را اساسا دارا نمیباشد.
نظریه تهیه کننده گزارش: در ارتباط با شکایت شاکی در خصوص بند پ ماده 4 شیوه نامه مورد اعتراض، نحوه پذیرش دانشجویان دکتری بدین نحو است که مطابق تبصره 2 ماده 5 قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره تحصیلات تکمیلی مصوب 1394 ظرفیت هرکدرشته محل توسط وزارتخانه های علوم و بهداشت اعلام میشود. پذیرش دانشجو مطابق ماده 5 این قانون در دو مرحله 1- آزمون کتبی که توسط سازمان سنجش برگزار میشود و 2- مرحله مصاحبه و ارزیابی سوابق که توسط دانشگاه ها برگزار میشود و هرکدام از این دو مرحله دارای 50 درصد امتیازات هستند، صورت میگیرد و داوطلبانی که حداکثر امتیازات از مجموع این مراحل را کسب نمایند، پذیرفته خواهند شد. دانشگاه ها در مرحله دوم، صرفا امتیازات داوطلب را از جهت سوابق و مصاحبه علمی سنجیده و به سازمان سنجش اعلام می نمایند و مجموع امتیاز مرحله نخست و دوم، برای پذیرش در نظر گرفته میشود.
با عنایت به مراتب فوق الذکر، بند پ ماده 4 شیوه نامه مبنی بر احراز صلاحیت علمی ورود به رشته مورد نظر از طریق آزمون و مصاحبه دلالت بر قطع طی مراحل پذیرش و عدم تکمیل آن توسط داوطلبانی دارد که فاقد صلاحیت علمی تشخیص داده شوند. مصداق این امر نیز تعیین حدنصاب است که موجب عدم تکمیل فرآیند فوق میشود. به عبارتی دیگر، حتی اگر داوطلبی کمترین امتیاز را از جهت صلاحیت علمی به دست آورد و یا حتی امتیازی حاصل نشود، بایستی مجموع امتیازات دو مرحله در نظر گرفته شود، چرا که ممکن است امتیاز فردی در مرحله نخست، فراتر از مجموع امتیازات شخصی باشد که در مرحله دوم، بیشترین امتیازا را دارا شده است. بر این اساس، بند پ ماده 4 شیوه نامه مبنی بر احراز صلاحیت علمی ورود به رشته به سبب منتفی ساختن طی باقی مراحل پذیرش برای داوطلبانی که فاقد صلاحیت علمی لازم از سوی دانشگاه تشخیص داده میشوند، و منتفی ساختن تاثیر 50 درصدی آزمون سازمان سنجش و تاثیر 50 درصدی نمره مصاحبه و سوابق در دانشگاهها مغایر ماده 5 قانون سنجش و پذیرش بوده و صدور رای به ابطال آن مورد پیشنهاد است. رای شماره 1842 مورخ 20/9/1397 و رای شماره 1487 مورخ 23/7/1398 دیوان عدالت اداری دیوان عدالت اداری نیز دال بر موضوع حاضر هستند.
نبصره 1 بند 4-1 از ماده 4 در خصوص برگزاری ارزیابی تخصصی به صورت کتبی بر اساس تصمیمات گروه و تایید شورای تحصیلات تکمیلی و شورای دانشگاه انجام و ارزیابی تخصصی به صورت مصاحبه توسط کمیته مصاحبه کننده مغایر ماده 5 قانون سنجش و پذیرش دانشجو و سایر قوانین و مقررات مرتبط نبوده و صدور رای به رد شکایت در این خصوص مورد پیشنهاد است. تهیه کننده گزارش: حمیدرضا بهرامی
با توجه به اتفاق آرای اعضای هیات تخصصی بر رد شکایت به شرح آتی اقدام به صدور رای شد.
رای هیات تخصصی
در خصوص درخواست ابطال بند (پ) ماده 4 شیوه نامه اجرایی برای آییننامه دوره دکتری (Ph.D) دانشگاه مازندران، شیوه آموزشی - پژوهشی، نظر به اینکه بند مذکور صرفاً به احراز صلاحیت علمی از طریق آزمون و مصاحبه اشاره شده است که در چارچوب مصوبات و مقرات مربوط میباشد و متضمن تجویز حکمی دایر بر تعیین حد نصاب برای مصاحبه نمیباشد، از این رو خارج از حدود اختیارات و مغایر قانون نمیباشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از سوی رئیس محترم دیوان یا ده نفر از قضات دیوان قابل اعتراض میباشد.
ذبیح اله واحدی- رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری