شماره دادنامه: 140331390001065398
تاریخ دادنامه: 1403/05/09
شماره پرونده: 0105902
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای احمد محمدی قلعه
طرف شکایت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارت «اشخاص حقیقی در هر ماه 1 اظهارنامه و اشخاص حقوقی در هر ماه 2 اظهارنامه میتوانند ثبت کنند» از درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت «اشخاص حقیقی در ماده 1 و اشخاص حقوقی در ماده 2 اظهارنامه میتوانند ثبت کنند» از درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" اخیراً سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و مرکز مالکیت معنوی به عنوان دستگاه های اجرایی عملیاتی ممیزی اظهارنامه های ثبت علایم تجاری موضوع ماده 36 قانون ثبت اختراعات و طرح های صنعتی و علایم تجاری مصوب 1386 مجلس شورای اسلامی، در درگاه اینترنتی ثبت اظهارنامه های ثبت علایم تجاری به نشانیWWW. IPMSSAA.IR محدودیت معترض علیه را ایجاد نمودهاند و مقرر داشته اند: اشخاص حقیقی در هر ماه 1 و اشخاص حقوقی در هر ماه 2 اظهارنامه میتوانند ثبت کنند.
توضیح آن که درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR تنها مجرای ثبت اظهارنامه های علایم تجاری توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به شمار می رود و مشمول ایجاد تضییق برای اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی ثبت علایم تجاری است و مشتمل بر وضع قاعده آمره و خارج از حدود اختیارات متشکی عنه در تعارض با اصل تفکیک قوا میباشد. مضافاً این که با اطلاق و عموم ماده 36 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری مصوب 1386 مجلس شورای اسلامی در تعارض است. لذا صدور حکمی شایسته بر نقض و ابطال عبارت مندرج در ستون خواسته مورد استدعاست."
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" - مرکز مالکیت معنوی در راستای شناسایی و حمایت از تولیدکنندگان واقعی، همچنین کاهش زمان بررسی اظهارنامه ها و تسریع در اعلام نتیجه، اقدام به ساماندهی و هدفمندسازی در تعداد ثبت اظهارنامه نموده است. بر این اساس اشخاص حقیقی در هر 30 روز 1 و اشخاص حقوقی در هر 30 روز 2 اظهارنامه میتوانند ثبت کنند. در عین حال چنانچه شما در حال فعالیت تولیدی می باشید این مرکز در جهت حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، آمادگی دارد درخواست مربوط به ثبت اظهارنامه بیش از حد مجاز را مورد بررسی قرار داده و مساعدت لازم را به عمل آورد. بدین منظور از این صفحه عکس (Screenshot) گرفته و همراه با تصویر مدارکی که نشان دهنده فعالیت شما در جهت تولید میباشد (پروانه بهره برداری، جواز تاسیس با پیشرفت فیزیکی حداقل 40 درصد، پروانه ساخت یا نامه تایید نام اداره کل دارو از سازمان غذا و دارو) به پست الکترونیکی (email) به آدرس WWW. poshtiban.tolid.ssaair ارسال نمایید. خواهشمند است از مراجعه حضوری به این مرکز خودداری نمایید."
در پاسخ به شکایت مطروحه، مدیرکل حقوقی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به موجب لایحه ای که به شماره 4393064 مورخ 1402/10/03 در دبیرخانه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به ثبت رسیده، توضیح داده است که:
" مرکز مالکیت معنوی در اجرای بند 5 ماده 111 آییننامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری مصوب 1387 ریاست محترم قوه قضاییه مدارک دال بر فعالیت در حوزه ذی ربط را دریافت میکند تا اعطای علامت تجاری به تولید کنندگان و فعالان واقعی صورت گیرد و در این راستا، محدودیتی برای ثبت اظهارنامه وجود ندارد. با عنایت به موارد معنونه فوق، اقدامات انجام شده از سوی سازمان ثبت (مرکز مالکیت معنوی) وفق قوانین و مقررات صورت پذیرفته و با ایراد و اشکال قانونی مواجه نمیباشد. لذا رد شکایت شاکی مورد استدعاست."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/05/09 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس مواد 33 و 36 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری مصوب سال 1386 با اصلاحات و الحاقات بعدی، اظهارنامه ثبت علامت به همراه نمونه علامت و فهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت برای آن ها درخواست شده و براساس طبقهبندی قابل اجرا یا طبقهبندی بینالمللی باشد، به اداره مالکیت صنعتی تسلیم میشود. پرداخت هزینههای ثبت علامت برعهده متقاضی است و اداره مالکیت صنعتی، اظهارنامه را از لحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی و در صورتی که علامت را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن را صادر میکند. لذا با توجه به مواد مذکور از فصل سوم قانون یادشده تحت عنوان «علایم، علایم جمعی و نامهای تجاری» محدودیتی درخصوص تعداد علایم تجاری مورد درخواست ثبت ذکر نشده و در نتیجه عبارت (اشخاص حقیقی در ماه یک اظهارنامه و اشخاص حقوقی در ماه دو اظهارنامه میتوانند ثبت نام کنند) از درگاه اینترنتی www.ipmssaa.ir که براساس آن مقرر شده است که اشخاص حقیقی در هر 30 روز یک و اشخاص حقوقی در هر 30 روز دو اظهارنامه میتوانند ثبت کنند، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری