شماره دادنامه: 140331390000384290
تاریخ دادنامه: 1403/02/18
شماره پرونده: 0204156
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای حامد سلطان پور
طرف شکایت: دانشگاه تبریز
موضوع شکایت و خواسته: ابطال آن قسمت از تبصره 2 الحاقی 2 به ماده 23 شیوه نامه اجرایی آییننامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره 2 الحاقی 2 به ماده 23 شیوه نامه اجرایی آییننامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است را خواستار شده و در مقام تبیین خواسته اعلام کرده است:
" اینجانب دانشجوی دوره شبانه کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی برق گرایش (مخابرات سیستم) دانشگاه تبریز به دلیل موضوع تبصره 2 الحاقی 2 ماده 23 شیوه نامه اجرایی یکپارچه مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته شورای برنامه ریزی آموزشی دانشگاه تبریز تصویب شده در تاریخ 1396/10/30 موجبات کاهش معدل کل اینجانب و تاثیرات منفی به موجب آن به وجود آمده است. لذا ادامه اجرای مصوبه یاد شده مطابق بند (الف)، (پ) و (چ) ماده 15 قانون برنامه پنجم توسعه و بند 3 جزء (پ) و بند 1 جزء (ج) ماده 2 و ماده 6 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده 2 و بند 13 ماده 13 آییننامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم نبوده، کما این که همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری مکلف هستند فعالیت خود را در چهارچوب آن انجام دهند فلذا دانشگاه تبریز نمیتواند شیوه نامه خلاف مصوبات شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم تصویب و اجرا نماید. از این رو مصوبه مورد شکایت خارج از حدود اختیارات طرف شکایت میباشد. در ضمن برابر دادنامه ها به شماره های 140009970905810485 و 140109970905811434 و 140109970905811254 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص تدوین آییننامه آموزشی به ترتیب توسط دانشگاه های صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی شهید بهشتی و صنعتی سهند تبریز رسیدگی و برابر دادنامه های اصداری اشاره شده اقدام به ابطال مصوبه های مشابه دانشگاه های اخیرالذکر نموده است."
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر میباشد:
" شیوه نامه اجرایی آییننامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز
........
الحاقی 2 به ماده 23:
تبصره 2: نمره تمام درس هایی که دانشجو میگیرد (به جز درس های جبرانی و مازاد) در کارنامه ثبت و در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه میشود."
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس دانشگاه تبریز به موجب لایحه شماره 1737/ص مورخ 1402/06/26 توضیح داده است:
" 1- برابر اعلام نظر شماره 994/د مورخ 1402/06/19 معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز، با توجه به ابهام در خصوص نحوه اجرای رای شماره 1434 مورخ 1401/08/17 هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای دانشجویان ورودی سال 1397 که عمدتاً فارغ التحصیل شده اند، موضوع طی نامه های شماره 904/ص مورخ 1402/04/07 و شماره 1370/ص مورخ 1402/05/21 از معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استعلام گردید.
2- پس از وصول جوابیه استعلام مذکور طی نامه شماره 1351/21/269 مورخ 1402/06/08 مدیر کل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی وزارت متبوع مبنی بر لزوم اجرای رای، تمهیدات لازم برای اجرای رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر عدم احتساب نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات در دانشگاه تبریز انجام گرفته و حذف نمرات مردودی در کارنامه دانشجویان (من جمله کارنامه تحصیلی شاکی) در حال تحصیل ورودی سال 1397 به بعد اعمال گردید.
لهذا با توجه به اجرای رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری توسط دانشگاه تبریز برای تمامی دانشجویان در حال تحصیل ورودی سال 1397 به بعد و منتفی شدن موجبات رسیدگی به شکایت، مستنداً به بند (ج) ماده 53 قانون دیوان عدالت اداری، صدرو قرار رد شکایت نامبرده مورد استدعاست."
پرونده در اجرای ماده 84 قانون دیوان عدالت اداری به هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری ارجاع شده و این هیات به موجب دادنامه شماره 140231390003083995 مورخ 1402/11/25 قسمتی از تبصره 2 الحاقی 2 به ماده 23 شیوه نامه اجرایی آییننامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به قسمت دیگر از تبصره 2 الحاقی 2 به ماده 23 شیوه نامه اجرایی آییننامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز در دستور کار هیات عمومی قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/02/18 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً براساس جزء (4) بند (ب) ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 1383، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشتهها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از ماموریت های اصلی و در حدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی تحت پوشش وزارتخانه یادشده است و در راستای ایفای ماموریت ها و اختیارات فوق، آییننامه دورههای تحصیلی کاردانی/کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح 1 و 2 دولتی) در جلسه شماره 889 مورخ 1396/10/30 به تصویب شورای عالی برنامهریزی آموزشی رسیده است. نظر به اینکه آییننامه یادشده فاقد هرگونه حکمی دایر بر محاسبه نمرههای مردودی در میانگین کل نمرات است و برمبنای تبصره (2) ماده 26 ناظر بر ماده 23 آییننامه اخیرالذکر، ضمانت اجرای عدم کسب نمره 12 به عنوان نمره قبولیِ هر درس در مقطع کارشناسی ارشد، مشروطی احتمالی در همان نیمسال تحصیلی و الزام به گذراندن مجدد درس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و به تبع آن محرومیت از حق دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد شود، بنابراین آن قسمت از تبصره 2 الحاقی (2) به ماده 23 شیوهنامه اجرایی آییننامه یکپارچه دورههای تحصیلی کاردانی/ کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 1397/06/05 شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است، خارج از حدود اختیار وضع شده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری