صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/09/22
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
رعایت مقررات احضار در خصوص متهم در زندان به دلیل محکومیت دیگر
پرسش
شخص به دلیل محکومیت قبلی در زندان می‌باشد، شخصی در پرونده دیگری علیه وی طرح شکایت کرده و دلایل کافی جهت توجه اتهام نیز وجود دارد. حال با توجه به مراتب فوق آیا برای تفهیم اتهام، می‌توان هر زمان متهم را از زندان اعزام کرد یا اینکه مقررات احضار (مهلت پنج روزه و...) باید رعایت گردد؟
نظر هیئت عالی
با عنایت به مواد 2، 171 و 180 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان شیراز اصلح است. (توضیح اینکه نظریه اقلیت قضات محترم) نیز همسو با نظریه اکثریت بوده ولکن جامعیت آن را ندارد.
نظر اکثریت
در مورد تفهیم اتهام به متهم، بین متهم زندانی و غیر زندانی فرقی نیست؛ ولیکن از حیث اتهام انتسابی به متهم، باید این تفکیک را قائل شد که اگر بزه انتسابی به متهم از جمله جرایمی باشد که امکان صدور دستور جلب بدوی در مورد آن وجود داشته باشد (مصادیق مذکور در ماده 180 قانون آیین دادرسی کیفری) در این صورت می‌توان متهمی را که در زندان است برای هر زمانی (حتی ظرف 24 ساعت) از زندان اعزام و به وی تفهیم اتهام کرد؛ ولی چنانچه اتهام متهم از جمله جرایمی باشد که امکان صدور دستور جلب بدوی وجود نداشته باشد، در این صورت باید مقررات احضار (از جمله رعایت مهلت 5 روزه و تفهیم حق داشتن وکیل و...) رعایت گردد؛ ولیکن از لحاظ شکلی، چون متهم در زندان به سر می‌برد، این امور از طریق زندان انجام می‌شود.
نظر اقلیت
بین متهم زندانی و غیر زندانی فرقی نیست و باید مقررات احضار از قبیل؛ مهلت پنج روزه متهم برای حضور، تفهیم حق معرفی وکیل و... رعایت گردد، چرا که فلسفه رعایت این مقررات، دادن فرصت به متهم، برای تدارک دفاع می‌باشد و چنانچه این مقررات رعایت نگردد، این حق از متهم سلب شده است. البته از لحاظ شکلی، چون متهم آزاد نیست و در زندان به سر می‌برد، ارسال احضاریه و... از طریق اداره زندان انجام می‌شود.
نظر ابرازی
مقررات احضار در خصوص فردی می‌باشد که آزاد است و اختیار حضور یا عدم حضور دارد؛ ولیکن در مورد شخصی که در زندان به سر می‌برد و اختیاری جهت حضور یا عدم حضور در مرجع قضایی ندارد، با توجه به اینکه حضور یا عدم حضور متهم در مرجع قضایی وابسته به دستور مقام قضایی می‌باشد، بنابراین؛ رعایت مقررات احضار لازم نیست و می‌توان متهم را جهت تفهیم اتهام در هر زمانی به شعبه بازپرسی اعزام نمود و البته حق داشتن وکیل باید به متهم در هر حال تفهیم شود.