تاریخ نظریه: 1396/08/27
شماره نظریه: 7/96/1990
شماره پرونده: 1393-1/168-95
استعلام:
1- آیا لازم است که قاضی به متهم تفهیم اتهام نماید و آخرین دفاع اخذ نماید یا نیازی به تفهیم اتهام نمی‌باشد؟
2- هر گاه طفل پدرو مادرش حضور نداشته و دسترسی به آنان نباشد مانند افاغنه که پدر و مادر متهم در افغانستان به سر می‌برند تکلیف دادگاه در خصوص ماده 412 قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص دعوت ازوالدین چه می‌باشد؟/
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- در جرایم تعزیری در خصوص متهمان مشمول ماده 88 قانون مجازات اسلامی 1392، یعنی افراد بین 9 تا 15 سال تمام شمسی، با توجه به اینکه سیاست مقنن نسبت به این افراد، حمایتی و غیرکیفری است و اساسا نسبت به ایشان تصمیمات و اقدامات مرجع قضایی (دادگاه ویژه اطفال و نوجوانان) به صورت حکم نمی‌باشد و محکومیت به کیفر، منتفی و صرفا اقدامات تأمینی و تربیتی است، بنابراین مقررات احضار، جلب و تفهیم اتهام و آخرین دفاع که نسبت به اشخاص بالاتر از 15 سال تمام شمسی اعمال می‌گردد، نسبت به ایشان ساری و جاری نیست.
2- ابلاغ وقت رسیدگی به والدین یا سرپرست قانونی طفل یا نوجوان بر اساس ماده 412 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 هنگامی ممکن است، که طفل یا نوجوان دارای والدین یا سرپرست قانونی است و مرجع قضایی در جریان تحقیقات مقدماتی، طفل یا نوجوان را به آن‌ها سپرده است (طبق صدر مقررات ماده 287 قانون یاد شده). در غیر این‌صورت (یعنی در صورت فقدان یا عدم دسترسی یا امتناع از پذیرش آنان)، نیازی به ابلاغ وقت رسیدگی نیست و رسیدگی نیز بدون حضور آنان صورت می‌گیرد./