اصول و ویژگیهای اساسی نیروهای مسلح عبارتند از:
الف - اسلامی بودن.
در تشکیل و تجهیز نیروهای مسلح اساس و ضابطه مکتب اسلام است به نحوی که بر همه شوون و ابعاد آن ضوابط و مقررات شرع حاکمیت داشته باشد. نیروهای مسلح رسالت مکتبی جهاد در راه خدا را بر عهده داشته، پیروی از اصول اخلاقی اسلام و احترام به شخصیت انسانی افراد را وظیفه خود میدانند.
ب - ولائی بودن.
نیروهای مسلح تحت فرمان فرماندهی کل بوده و اصل وحدت فرماندهی در تمامی رده های آن حاکم میباشد و نیل به فرماندهی در تمامی رده ها بر اساس شایستگی و کارآئی صورت می گیرد. دستور فرمانده در صورتی که مغایر با دستورات مسلم شرع، فرمانهای فرماندهی کل و حاکمیت نظام و‌قوانین جمهوری اسلامی ایران نباشد، لازم الاجراست. پرسنل نیروهای مسلح در خط سیاسی مقام رهبری بوده، عضویت و وابستگی آنان در تشکلهای سیاسی با توجه به فرمان مقام رهبری مطلقاً ممنوع میباشد.
ج - مردمی بودن.
نیروهای مسلح همواره در کنار مردم و در جهت مصالح و آرمانهای امت اسلامی انجام وظیفه می نمایند و در زمان صلح نیز به درخواست دولت افراد و تجهیزات فنی خود را در حدی که به آمادگی رزمی آنها آسیبی وارد نیاید، در جهت خدمت به مردم در زمینه کارهای امدادی، آموزشی، تولیدی و جهاد سازندگی به کار میگیرند.
د - خودکفائی.
نیروهای مسلح با بهره گیری از تمامی توان خود در جهت رسیدن به خودکفائی در کلیه زمینه ها از قبیل سازماندهی، آموزشی، تدارکاتی، اطلاعاتی و صنعتی تلاش مینمایند.
ه - انضباط.
نیروهای مسلح باید با ایجاد انضباط معنوی برخاسته از اعتقاد و ایمان پرسنل، وضع مقررات منطقی و عادلانه و برقراری سیستمهای تشویق و تنبیه، زمینه اجرای کامل دستورات و مقررات را فراهم سازند.
و - سادگی.
در نیروهای مسلح در تمامی زمینه ها اعم از طرح ریزیهای ستادی، اعمال مدیریت، بکارگیری سیستمها و روشها، گزینش تکنولوژی و صدور دستورالعملها باید اصل سادگی رعایت شود. تشکیلات غیرضروری و تشریفات بی مورد حذف و روشهای یکنواخت سازی مورد توجه قرار گیرد.
ز - اقتدار.
نیروهای مسلح میبایست از چنان آمادگی، تحرک و اقتداری برخوردار باشند که بتوانند با بهره گیری از تمامی امکانات جمهوری اسلامی، جرات تعرض را از دشمنان آشکار و نهان سلب نمایند.
ح - تدافعی بودن.
نیروهای مسلح با بهره گیری از تمامی توان خود دشمن را از تعرض بازداشته و در برابر هرگونه تجاوز دفاع نموده و متجاوز را تنبیه و سرکوب می نمایند و در عین اعتقاد به اصل عدم تعرض، ملل مسلمان یا مستضعف غیرمعارض با اسلام را برای دفاع از خود یاری میکنند.
بخش سوم - اصول و ویژگیهای اساسی نیروهای مسلح (دکترین و استراتژی نظامی)
از
قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران