‌فصل هشتم - حقوق بازنشستگی - وظیفه - مستمری

از ‌قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران
«‌حقوق بازنشستگی»، «‌حقوق وظیفه» و «حقوق مستمری» عبارت است از وجوهی که حسب مورد به بازنشستگان، جانبازان، معلولین و عائله تحت تکفل‌ پرسنل شهید یا متوفی برابر مقررات مربوط از صندوق بازنشستگی ارتش به طور ماهانه پرداخت میگردد.
به پرسنل بازنشسته ماهانه مبلغی معادل افزایش حقوق آنان در طول خدمت به اضافه حاصلضرب سنوات خدمت در یک سی ‌ام ‌حقوق بدو خدمت آنان به عنوان حقوق بازنشستگی پرداخت میگردد.
‌تبصره - چنانچه رتبه حقوقی پرسنل در طول خدمت در اثر ارائه مدرک تحصیلی بالاتر ارتقاء یافته باشد حقوق بدو خدمت پرسنل به تناسب‌ سنواتی که با هر مدرک تحصیلی خدمت کرده ‌اند محاسبه خواهد شد.
دریافت حقوق بازنشستگی یا وظیفه و سهمیه مستمری تواماً ممنوع بوده و در این حالت فقط مبلغ بیشتر پرداخت خواهد شد.
فرزندانی که یکی از والدین آنها فوت شود حق دریافت سهمیه مستمری از حقوق وی را خواهند داشت گرچه پدر یا مادر آنها که در حال‌ حیات است به هر عنوان حقوق یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه از دولت دریافت دارد.
میزان حقوق وظیفه جانبازان موضوع بندهای ب و ج ماده 108 این قانون و حقوق مستمری‌بگیران شهدا به شرح زیر تعیین می‌گردد:
‌الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی حقوقی معادل مجموع حقوق یک درجه یا رتبه بالاتر و آخرین مزایای شغلی که دریافت می ‌داشته ‌اند.
ب - در مورد محصلین، حقوقی معادل حقوق درجه یا رتبه ‌ای که بعد از پایان دوره آموزشی به آن نائل می ‌شدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه حقوقی معادل حقوق پرسنل کادر ثابت یک درجه بالاتر.
‌تبصره - حقوق مستمری ‌بگیران جانبازان پس از فوت عبارتست از آخرین حقوق وظیفه آنان.
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمری‌ بگیران پرسنلی که بنا به تشخیص کمیسیون مندرج در ماده 120 در هر یک از موارد پیش ‌بینی شده ‌در ماده 119 این قانون در حین انجام وظیفه یا بسبب آن معلول یا فوت شوند به شرح زیر تعیین میگردد:
‌الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی آخرین حقوق و مزایا.
ب - در مورد محصلین نه دهم حقوق درجه یا رتبه ‌ای که بعد از پایان دوره آموزشی به آن نائل می‌ شدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه حقوقی معادل حقوق پرسنل همطراز کادر ثابت.
‌تبصره - حقوق مستمری ‌بگیران معلولین این ماده در صورتی که بنا به تشخیص کمیسیون مندرج در ماده 120 این قانون فوت ناشی از معلولیت ‌باشد معادل آخرین حقوق وظیفه و در صورتی که فوت ناشی از معلولیت نباشد معادل نه دهم آخرین حقوق وظیفه خواهد بود.
میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمری ‌بگیران پرسنلی که بنا به تشخیص کمیسیون مندرج در ماده 120 این قانون به طور عادی معلول یا ‌فوت می‌شوند به شرح زیر تعیین میگردد:
‌الف - در مورد کادر ثابت و پیمانی حقوقی معادل آخرین حقوق دریافتی.
ب - در مورد محصلین چهارپنجم حقوق درجه یا رتبه‌ ای که بعد از پایان دوره آموزشی به آن نائل می ‌شدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - در مورد پرسنل وظیفه نه دهم حقوق پرسنل همطراز کادر ثابت.
‌تبصره - حقوق مستمری‌ بگیران معلولین این ماده معادل آخرین معادل حقوق وظیفه آنان خواهد بود.
پرسنل بازنشسته در صورتی که شهید شوند با مستمری‌ بگیران آنان همانند مستمری ‌بگیران پرسنل همدرجه یا رتبه آنان برابر مقررات‌ ماده 157 این قانون رفتار خواهد شد و در صورت فوت چهارپنجم آخرین حقوق بازنشستگی استحقاقی به عنوان حقوق مستمری به مستمری‌ بگیران‌ آنان پرداخت خواهد گردید.
پرسنل وظیفه دوره احتیاط و ذخیره که قبل از خدمت از کارمندان دولت بوده‌ اند در صورت شهادت، جانباز شدن، فوت و یا معلولیت ‌حقوق مستمری و وظیفه آنان برابر مقررات این قانون بر مبنای آخرین حقوق دریافتی از سازمان مربوط و از بودجه همان سازمان پرداخت خواهد شد و ‌چنانچه حقوق آنان در سازمان مربوط کمتر از حقوق پرسنل کادر ثابت همتراز آنان باشد حقوق مستمری و وظیفه بر مبنای حقوق پرسنل کادر ثابت ‌همطراز محاسبه شده و مابه ‌التفاوت آن از بودجه وزارت دفاع پرداخت خواهد شد.
هرگاه سابقه خدمت جانبازان و معلولینی که از حقوق وظیفه استفاده می نمایند کمتر از 20 سال باشد، حقوق وظیفه مقرره را از بودجه ‌وزارت دفاع دریافت نموده و هر دو سال یکبار از مبلغی معادل افزایش پایه حقوقی مربوط استفاده خواهند کرد و کسور بازنشستگی به صندوق مربوط‌ واریز و پس از رسیدن به 20 سال خدمت، از مبلغی معادل آخرین حقوق دریافتی از صندوق بازنشستگی و بیمه ارتش برخوردار خواهند شد.
وجوهی که بابت حقوق مستمری پرداخت میگردد تا میزان حقوق بازنشستگی بر مبنای سنوات خدمت از صندوق بازنشستگی و بیمه ‌ارتش و مازاد آن از بودجه وزارت دفاع پرداخت خواهد شد.
مستمری‌ بگیران مشمول این قانون عبارتند از:
‌الف - همسر دائم جز در صورتی که شوهر اختیار کرده یا شاغل باشد و شوهر در صورتی که همسرش مخارج وی را تامین می ‌نموده است.
ب (اصلاحی 1377/09/11)- فرزندان ذکور غیر شاغل تا سن (20) سال تمام و در صورتی که مشغول تحصیل باشند تا پایان تحصیل حداکثر تا (25) سال تمام.
ج - اولاد اناث جز در صورتی که شوهر داشته باشد یا شاغل باشند.
‌د - پدر و ماری که در کفالت متوفی بوده ‌اند.
ه- - بردار محجور یا بیمار که در کفالت متوفی بوده و قادر به اداره امور خود نباشد.
‌و - برادر صغیری که در کفالت متوفی بوده تا سن 19 سال تمام و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام مشروط به این که شاغل نباشد.
‌ز - خواهری که در کفالت متوفی باشد جز در صورتی که شوهر داشته یا شاغل باشد.
ح - نوه ‌هائیکه تحت کفالت متوفی بوده ‌اند پسر تا سن 19 سال و در صورت تحصیل تا سن 23 سال تمام و دختر جز در صورتی که شوهر داشته ‌یا شاغل باشند.
‌تبصره 1 - هر یک از مستمری ‌بگیران چنانچه به بیماری غیرقابل علاج و یا نقص عضو مبتلا گردند به طوریکه برابر تشخیص کمیسیون عالی ‌پزشکی برای همیشه قادر به تامین معاش خود نباشند مستمری آنان مادام ‌العمر پرداخت خواهد شد.
‌تبصره 2 - مستمری‌ بگیران در طول خدمت دوره ضرورت نیز از حقوق مستمری برخوردار خواهند شد.
حقوق مستمری بین مستمری‌ بگیران به طور مساوی تقسیم خواهد شد و ملاک تشخیص و تعیین اشخاصی که برابر ماده 164 این قانون ‌تحت ‌الکفاله می ‌باشند تعرفه خدمتی یا اظهارنامه سالانه ‌ای است که پرسنل در زمان اشتغال، بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت تنظیم می کنند.
برای ‌رسیدگی به اعتراض کسانی که خود را محق به دریافت مستمری می‌ دانند و در تعرفه‌ های خدمتی پرسنل جزء افراد تحت تکفل قید نشده ‌اند در صورتی که شهادت یا فوت در طول خدمت اتفاق افتاده باشد هیات‌ های زیر حسب مورد در وزارت دفاع، ستاد مشترک و نیروهای سه‌ گانه تشکیل می‌شود:
‌الف - معاون پرسنلی نیرو یا سازمان مربوط یا جانشین وی.
ب - رییس دایره قضایی نیرو یا سازمان مربوط یا معاون وی.
ج - رئیس بازرسی نیرو یا سازمان مربوط یا معاون وی.
‌در صورتی که شهادت یا فوت در زمان بازنشستگی، جانبازی یا معلولیت اتفاق افتاده باشد هیات رسیدگی در اداره بازنشستگی و بیمه ارتش از اشخاص‌ زیر تشکیل میشود:
1 - رییس اداره بازنشستگی و بیمه ارتش یا معاون او.
2 - معاون حقوقی وزارت دفاع یا جانشین وی.
3 - نماینده پرسنلی ستاد مشترک.
هر یک از مستمری‌ بگیران که از دریافت حقوق مستمری محروم گردد سهم وی به سهم سایر مستمری ‌بگیران افزوده خواهد شد.
جانبازان و خانواده شهدا علاوه دریافت حقوق وظیفه و مستمری از نظر کلیه خدمات رفاهی و مزایای دیگر مانند سایر جانبازان و شهدا ‌در سطح کشور، تحت پوشش بنیاد شهید قرار می گیرند.
(اصلاحی 1383/03/05)- به وراث کلیه پرسنل اعم از شاغل، بازنشسته و وظیفه، جانباز، معلول که شهید یا‌فوت می‌شوند معادل مبلغ پیش بینی شده در قانون پرداخت پاداش پایان خدمت و بخشی ‌از هزینه‌های ضروری به کارکنان دولت - مصوب 26/2/1375 با اصلاحات بعدی-‌هزینه کفن و دفن پرداخت می‌شود.
(اصلاحی 1383/11/27)- به‌ کارکنانی‌ که‌ خدمت‌ آنان‌ پایان‌ می‌پذیرد و به‌ مستمری‌ بگیران‌ کارکنانی‌ که‌ شهید یا فوت‌ می‌شوند به‌ میزان‌ مدتی‌ که‌ در طول‌ مدت‌ خدمت‌ از مرخصی‌ استحقاقی‌ استفاده‌ نکرده‌ باشند معادل‌ تمام‌ مدت‌ مرخصی‌ استفاده‌ نشده‌ براساس‌ آخرین‌ حقوق‌ و مزایای‌ آنان‌ از محل‌ اعتباراتی‌ که‌ بدین‌منظور همه‌ ساله‌ در بودجه‌ دستگاههای‌ ذی‌ربط‌ منظور می‌گردد پرداخت‌ خواهد شد.
تبصره‌ (اصلاحی 1383/11/27)- به‌ کسانی‌ که‌ بازخرید، مستعفی‌ و یا اخراج‌ می‌شوند علاوه‌ بر وجوه‌ مذکور، کسور بازنشستگی‌ و پس‌انداز که‌ از حقوق‌ آنان‌ کسر شده‌ است‌ از محل‌ صندوق‌های‌ بازنشستگی‌ و پس‌انداز پرداخت‌ خواهد شد.
هرگاه حقوق ماهانه پرسنل شاغل اضافه یا کسر گردد به همان نسبت حقوق بازنشستگان، وظیفه ‌بگیران و مستمری‌ بگیران اضافه یا کسر ‌خواهد شد و مبلغ اضافی از محل بودجه وزارت دفاع تامین میگردد.
ترک تابعیت کسانی که از حقوق بازنشستگی یا حقوق وظیفه یا مستمری برخوردارند موجب قطع حقوق آنان حسب مورد به نفع‌ صندوق بازنشستگی یا صندوق دولت یا سایر مستمری‌ بگیران خواهد شد.
(اصلاحی 1376/11/26)- در صورتی که میزان صدمات وارده به جانبازان و معلولین حین انجام وظیفه یا به سبب آن در حدی باشد که به تایید کمیسیون عالی‌پزشکی در انجام کارهای روزانه زندگی محتاج کمک و معاضدت عملی دیگران باشند، در صورتی که در آسایشگاه جانبازان نگهداری نشوند بر حسب‌مورد و متناسب با میزان ازکارافتادگی از حقوق نگهداری که حداقل آن (500) برابر و حداکثر آن (1000) برابر ضریب ریالی است استفاده‌خواهند کرد.
‌تبصره 1 (الحاقی 1376/11/26)- هزینه درمان جانبازان مبتلا به بیماریهای سرطان و تالاسمی مشمول قوانین نیروهای مسلح به میزان هزار(1000) برابر ضریب ریالی تعیین ‌می‌شود.
‌تبصره 2 (الحاقی 1376/11/26)- سایر بیماریهای مشمول تبصره (1)، همچنین اصلاحات بعدی ضرایب فوق‌الذکر به هیات وزیران واگذار می‌شود.
تبصره 3 (اصلاحی 1376/11/26)- حق نگهداری این قبیل جانبازان در صورت اشتغال قطع خواهد شد.