رای شماره 23 مورخ 1399/02/22 هیات تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری

هیات تخصصی صنایع و بازرگانی

شماره دادنامه: 9909970906010023 تاریخ دادنامه: 22/2/99 شماره پرونده: ه- ع /9802827

شاکی: آقایان ایمان امیران و حسین جهانیان با اعلام به نمایندگی از دامپزشکان متعدد درمانگاه های حیوانات خانگی شهر مشهد

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بندهای 5 و 12 ماده 3 آیین‌نامه اجرایی ضوابط اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد

گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستی اعلام کرده اند که:

ریاست محترم دیوان عدالت اداری - با اهداء افضل سلام و تحیات الهی

احتراماً اینجانبان به نمایندگی جمعی از دامپزشکان متصدی درمانگاه های حیوانات خانگی شهر مشهد، در مقام شکایت از مصوبه بیست و دومین جلسه «کمیسیون نظارت بر سازمان های صنفی مشهد» مورخ 20/10/1396 با خواسته ابطال اطلاق و شمول بند 5 ماده 3 « آیین‌نامه اجرایی ضوابط اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد» نسبت به موارد مربوط به دام و طیور و همچنین ابطال اطلاق و شمول بند 12 آیین‌نامه مذکور نسبت به مراکز درمان حیوانات خانگی دارای مجوز از سازمان دامپزشکی کشور، به جهت مغایرت با ماده 2 قانون نظام صنفی کشور و مواد 9 و 10 قانون سازمان دامپزشکی کشور، به جهت مغایرت با ماده 2 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی، وفق بند یک ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری موارد به شرح ذیل را به استحضار عالی می رسانیم:

1- «کمیسیون نظارت بر سازمان های صنفی مشهد» در بیست و دومین جلسه خود به تاریخ 20/10/1396 « آیین‌نامه اجرایی ضوابط اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد » را تصویب نموده که طی نامه شماره 1700051 مورخ 28/10/1396 از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خراسان رضوی مراتب جهت اجرا به دستگاه های اجرایی ذی ربط ابلاغ گردیده است.

در مصوبه مذکور رسته های شغلی که باید از اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد پروانه دریافت کنند، در 13 بند تعیین شده اند.

2- بند 5 مقرره مذکور « عمده فروشی مواد اولیه کشاورزی (بذر، سم، کود) لوازم باغبانی خانگی، لوازم بهداشتی، دامی و داروهای دام و طیور» با قید "(درخواست حذف بخش مربوط به دام و طیور)" با کد ایسیک 512513 را مقید به اخذ پروانه از اتحادیه مذکور نموده است:

2-1- علی رغم قید عبارت "(درخواست حذف بخش مربوط به دام و طیور)" در برابر این بند، مصوبه به همین صورت برای اجرا ابلاغ گردیده است، بنا بر این ظاهر این است که همچنان عمده فوشی موارد مربوط به دام و طیور مذکور در این بند مشمول مصوبه می‌باشند.

2-2 از آنجا که به تصریح صدر ماده 9 قانون سازمان دامپزشکی کشور " اشتغال به کار تهیه و ترکیب و فروش داروهای ساده، مرکب، واکسنها، سرمها، مواد بیولوژیکی، مواد ضد عفونی، سموم و مواد دیگری که به اشکال مختلف مورد مصرف دامپزشکی قرار می‌گیرد مستلزم اخذ پروانه از سازمان (دامپزشکی کشور) است"، و با توجه به استثنای «صنوفی که قانون خاص دارند» در تبصره ماده 2 قانون نظام صنفی کشور از شمول این قانون، اطلاق مقرره مذکور نسبت به موارد مربوط دام و طیور مخالف ماده 9 قانون سازمان دامپزشکی کشور و تبصره ذیل ماده 2 قانون نظام صنفی کشور و شایسته ابطال است.

3- بند 12 مقرره مذکور « خرده فروشی ملزومات حیوانات خانگی » با کد ایسیک 533839 را مقید به اخذ پروانه از اتحادیه صنف گلفروشها کرده است:

3-1- به تصریح صدر ماده 10 قانون سازمان دامپزشکی کشور « تاسیس بیمارستان ها و درمانگاه های دامپزشکی، همچنین اشتغال به مایه کوبی و درمان دام مستلزم اخذ پروانه از سازمان خواهد بود.» و همچنین قسمت ذیل بند (ج) ماده 2 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 « سازمان های نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران موظفند حسب مورد و متناسب با استعدادها و شرایط بخش کشاورزی و منابع طبیعی هر منطقه و در قالب سیاست ها و ضوابط حاکمیتی اعلامی از سوی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان های حاکمیتی تابعه آن، مجوز تاسیس درمانگاه ها (کلینیک ها)، مجتمع های درمانی (پلی کلینیک ها)، آزمایشگاه ها، داروخانه ها، بیمارستان های دامی، مراکز تلقیح مصنوعی و مایه کوبی و شرکت های مهندسی و خدمات مشاوره فنی - اجرایی - مدیریتی - مالی و بیمه - اقتصادی - بازرگانی و کشاورزی را صادر و نظارت نمایند... »، اعطای پروانه برای تاسیس و فعالیت کلینیک های دامپزشکی در صلاحیت خاص قانونی سازمان دامپزشکی کشور قرار دارد و با توجه به استثنای مذکور در تبصره ذیل ماده 2 قانون نظام صنفی کشور، اصولاً اعطای پروانه فعالیت کلینیک های دامپزشکی از صلاحیت و اختیارات قانونی کمیسیون نظارت خروج موضوعی داشته و نمی تواند برای این مراکز الزامی برای اخذ پروانه از اتحادیه های صنفی ایجاد کند.

3-2- طبق بخش پایانی بند (ج) ذیل ماده 2 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389: «نظارت بر انطباق عملکرد مراکز فوق الذکر بر سیاست های حاکمیتی اعلامی، بر « مراکز مذکور در این ماده به صورت غیردولتی اداره شده و بر اساس قوانین مربوطه در مراجعه ذی صلاح قانونی ثبت و تحت نظارت سازمان های نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران ارائه خدمت می نمایند. »، سازمان دامپزشکی کشور، طبق ماده یک قانون سازمان دامپزشکی کشور وابسته به وزارت کشاورزی (وزارت جهاد کشاورزی فعلی) است و به تصریح بند (ج) مذکور، مرجع قانونی نظارت بر عملکرد کلینیک های دامپزشکی می‌باشد.

3-3- پس از بروز مشکلات برای کلینیک های دامپزشکی شهرستان مشهد، مدیر کل دامپزشکی استان خراسان رضوی، موضوع را از حیث تطبیق با قانون از سازمان دامپزشکی کشور به عنوان مرجع قانونی ذی صلاح استعلام نموده است که این سازمان در پاسخ طی نامه شماره 26232/96 - 11/6/1396 نگهداری، عرضه و فروش خوراک، غذا و لوازم حیوانات خانگی از قبیل قفس، لانه، جای خواب، باکس حمل و نقل، لباس، ظروف آب و غذا خوری، قلاده، اسباب بازی، لوازم بهداشتی، لوازم آموزشی و... توسط درمانگاه های دامپزشکی حیوانات خانگی و بیمارستان های دامپزشکی حیوانات خانگی را مشروط به 1- اختصاص فضایی مناسب برای آن ها 2- حفظ وضعیت ظاهری و آراستگی مرکز 3- عدم مزاحمت و ایجاد مانع برای ارایه خدمات اصلی آن ها، بلامانع اعلام و بی نیاز از اخذ مجوز یا پروانه جداگانه از سایر مراجع دانسته است.

3-4- بر این اساس اطلاق و شمول مصوبه مورد شکایت کمیسیون نظارت بر اصناف شهرستان مشهد بر درمانگاه های حیوانات خانگی، مبنی بر وضع تکالیفی زائد بر آنچه مرجع خاص قانونی نظارت بر عمکرد این مراکز وضع کرده است، به جهت مخالفت با ماده 10 قانون نظام دامپزشکی کشور و ماده 2 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 و با توجه به تعیین تکلیف مرجع قانونی ذی صلاح (سازمان دامپزشکی کشور) شایسته ابطال است.

4- با توجه به اینکه اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد با اتکا به مصوبه مورد شکایت مشکلات جدی برای مراکز درمان حیوانات خانگی مشهد ایجاد کرده است و این مراکز اخطار پلمپ دریافت کرده اند و در معرض تعطیلی هستند یا پلمپ شده اند که به جهت فعالیت درمانی این مراکز و اینکه در این مراکز حیوانات در حال درمان هستند، تعطیل شدن آن ها علاوه بر اینکه موجب بیکار شدن عده زیادی از افراد متخصص خواهد شد، خطرات غیر قابل جبرانی را متوجه بهداشت عمومی شهر و سلامت و حیات حیوانات تحت درمان یا نیازمند درمان خواهد نمود، از محضر آن عالی جنابان استدعا داریم وفق ماده 34 و 35 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری دستور موقت مبنی بر توقف اجرای آیین‌نامه مورد شکایت نسبت به واحدهای درمان حیوانات خانگی شهر مشهد صادر و دستور ابلاغ آن به مراجع ذی ربط و اقدام طبق ماده 39 قانون مارالذکر را صادر بفرمایید.

متن بندهای 5 و 12 ماده 3 آیین‌نامه اجرایی ضوابط اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد

به قرار زیر است:

(موضوع بند (ج) ماده 37 قانون نظام صنفی)

ماده 1: این اتحادیه با توجه به نوع فعالیت شغلی مشابه یا همگن اعضاء و تعداد واحدهای صنفی تحت پوشش اتحادیه توزیعی - خدماتی محسوب می‌شود.

ماده 2: فرد صنفی در این اتحادیه به شخصی اطلاق می‌شود که طبق قانون نظام صنفی و مراحل و مدارک مندرج در آیین‌نامه اجرایی به منظور تمدید پروانه کسب (موضوع ماده 12 قانون نظام صنفی) و رعایت این ضوابط با تحصیل پروانه کسب محل کسب یا وسیله کسب مناسبی را در یکی از رسته های تحت پوشش اتحادیه دایر نموده و یا قبول مسئولیت شخصاً یا به وسیله مباشر واجد شرایط در محل مزبور به کار اشتغال ورزد.

ماده 3: در این اتحادیه برای رسته های شغلی با کد ایسیک به شرح ذیل پروانه صادر می‌گردد.

1- عمده فروشی گل و گیاه طبیعی کد 512531

2- گل فروشی کد 523891

3- عمده فروشی گل مصنوعی کد 5/513349

4- خرده فروشی گل های مصنوعی کد 523342

5- عمده فروشی مواد اولیه کشاورزی (بذر، سم، کود) لوازم باغبانی خانگی، لوازم بهداشتی، دامی و داروهای دام و طیور (درخواست حذف بخش مربوط به دام و طیور) کد 512513

6- خرده فروشی کود، سم کد 523114

7- عمده فروشی ظروف مرتبط با نگهداری گل و گیاه (فاقد کد ایسیک)

8- خرده فروشی ظروف مرتبط با نگهداری گل و گیاه (فاقد کد ایسیک)

9- تولید و پرورش انواع گل و گیاه کد 011211

10- خدمات مربوط به حفاظت محیط زیست و فضای سبز (به جز شهرداری ها) با (درخواست اصلاح حذف شهرداری ها) کد 900310

11- نگهداری فضای سبز کد 742130

12- خرده فروشی ملزومات حیوانات خانگی کد 523839

13- خرده فروشی بذرهای گیاهی و دانه های روغنی کد 523838

تبصره: در مواردی که در این آیین‌نامه مشمول قانون خاص باشند، رعایت ضوابط و مقررات قانونی مذکور الزامی است.

ماده 4: حداقل مساحت استاندارد برای ایجاد واحد صنفی در هر یک از رسته های صنفی موضوع ماده 3 عبارتند از:

1- عمده فروشی گل و گیاه طبیعی 40 متر

2- گل فروشی طبیعی 15 متر

3- عمده فروشی گل مصنوعی 40 متر

4- خرده فروشی گل مصنوعی 15 متر

5- عمده فروشی سم و کود، بذر و لوازم باغبانی خانگی 40 متر (با 50 متر فضای انبار)

6- خرده فروشی کود، سم 15 متر

7- عمده فروشی ظروف مرتبط با نگهداری گل و گیاه 30 متر

در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 پرونده به هیات تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و پس از بحث و بررسی محتویات پرونده، ختم رسیدگی اعلام و با نظر بیش از 4/3 اعضاء حاضر در جلسه به شرح زیر به صدور رای مبادرت شد.

رای هیات تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری

نظر به این که بند 12 ماده 3 آیین‌نامه اجرایی ضوابط اتحادیه صنف گلفروشها و سموم دفع آفات نباتی مشهد مبنی بر خرده فروشی ملزومات حیوانات خانگی، با ماده 2 قانون نظام صنفی کشور و مواد 10 و 9 قانون سازمان دامپزشکی کشور و ماده 2 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مغایرت ندارد، مستنداً به بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور توسط رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

مهدی دربین - رئیس هیات تخصصی صنایع و بازرگانی دیوان عدالت اداری

منبع