نظریه مشورتی شماره 7/92/2259 مورخ 1392/11/29

مورخ: 29/11/92
نظریه شماره: 2259/92/7
شماره پرونده: 1660 - 1/186-92
سوال:
1-منظور از مجازات غیر از موارد مذکور... در سطر3و4 ماده 199 قانون مجازات اسلامی کدام مجازاتهاست؟
2-منظور از اقدامات تامینی وتربیتی مقرر در کتاب اول مذکور در تبصره 2 ماده 221 قانون مجازات اسلامی کدام است؟
3- براساس ذیل ماده 320 قانون مجازات اسلامی آیا عبارت حسب مورد به وسیله وکیل آنها صورت میگیرد با عبارت اتیان سوگند به وسیله افراد قابل توکیل نیست تعارض ندارد.
نظریه مشورتی:
1- قانونگذار در ماده 199 قانون مجازات اسلامی 1392 ضمن تاکید بر حکم کلی اینکه « نصاب شهادت در کلیه جرائم دو شاهد مرد است» استثنائاتی را نیز وضع نموده است؛ از جمله در خصوص زنا، لواط، تفخیذ و مساحقه که برای اثبات آنها شهادت چهار مرد عادل را لازم دانسته است و برای اثبات زنای موجب حد جلد، تراشیدن و یا تبعید، شهادت سه مرد و چهار زن عادل را نیز کافی دانسته است. در این ماده اشاره شده« زمانی که مجازات غیر از موارد مذکور است» حداقل شهادت سه مرد و دو زن عادل لازم است که اشاره این قسمت از ماده به مواردی که مجازاتی غیر از حد جلد، تراشیدن و یا تبعید است؛ مثلاً زنای موجب رجم که اساساً با شهادت چهار مرد عادل ثابت می‌شود، طبق این ماده حداقل با شهادت سه مرد و دو زن عادل نیز قابل اثبات است.مشابه این حکم در ماده 74 قانون مجازات اسلامی 1370 نیز آمده بود.
2- منظور از اقدامات تامین و تربیتی مذکور در تبصره 2 ماده 221 قانون مجازات اسلامی 1392 مقرراتی است که در فصل دهم کتاب اول قانون مذکور (از ماده 88 به بعد) ذکر شده است.
3- اقامه قسامه یا مطالبه آن یعنی درخواست قسامه و معرفی کسانی که باید سوگند یاد کنند، قابل توکیل است و آنچه طبق قسمت آخر ماده 320 قانون مجازات اسلامی آمده است و قابل توکیل نیست « اتیان سوگند» است و این دو با هم متفاوتند و معارض نیستند.