فصل سوم - طرحهای صنعتی

از قانون حمایت از مالکیت صنعتی
از نظر این قانون‌، هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها یا هر دو و هرگونه شکل سه‌بعدی با خطوط‌، رنگها و یا بدون آنها، به‌گونه‌ای که چنین ترکیب یا شکل به یک فراورده‌ صنعتی یا محصولی از صنایع دستی، شکل ظاهری و بصری خاصی را بدهد، طرح صنعتی است‌.
موارد زیر از مصادیق طرح صنعتی موضوع این قانون نبوده و از حیطه‌ حمایت از طرح صنعتی خارج است:
1- طرحهای حاوی نمادها یا نشانه‌های رسمی دولتی
2- روشها و اصول مربوط به طراحی صنعتی
3- طرحهای مغایر با موازین شرعی، نظم عمومی و یا اخلاق حسنه
4- تغییر در ابعاد کالاهای موجود
5 - طرحهایی که عین یا به طرز گمراه ‌کننده‌ای حاوی یا شبیه علامت تجاری ثبت‌شده دیگری باشند.
6 - طرحی که صرفاً عملکرد فنی داشته ‌باشد و شکل جدیدی را برای یک فراورده یا محصول ارائه ندهد.
7- قطعات وابسته در طرحهای مرکب (لوازم یدکی)
تبصره - آن بخش از طرح صنعتی که تنها راه دسترسی به یک نتیجه فنی محسوب می‌شود، مشمول حمایت این فصل از قانون نمی‌شود.
طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و اصیل باشد.
تبصره1- منظور از جدید بودن این است که از طریق انتشار به‌طور محسوس و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه یا حسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه‌ای از جهان برای عموم افشاء نشده باشد.
تبصره2- منظور از اصیل بودن به این معنا است که به‌طور مستقل به‌وسیله طراح پدید آمده و روگرفت (کپی) یا تقلید از طرحهای موجود نباشد.
اظهارنامه‌ ثبت طرح صنعتی باید بر ‌اساس برگه مخصوصی که مطابق آیین‌نامه‌ اجرایی این قانون تهیه می‌شود، به زبان فارسی تکمیل و پس از درج تاریخ، امضا شود و شامل موارد زیر باشد:
1- اطلاعات هویتی متقاضی یا نماینده‌ او
2- اطلاعات هویتی طراح
3- عنوان طرح صنعتی و مشخصات نگاشتاری (گرافیکی) تشکیل‌دهنده‌ آن
4- تعیین طبقه‌ طرح صنعتی بر اساس طبقه‌بندی بین‌المللی طرحهای صنعتی
5 - تاریخ، محل و شماره‌ اظهارنامه یا گواهینامه‌ طرح صنعتی در خارج از کشور (در صورت درخواست حق تقدم)
6 - اطلاعات مربوط به اظهارنامه‌ اصلی (در صورت تکمیلی بودن طرح صنعتی)
7- تعیین نوع فراورده یا محصولی که ثبت طرح صنعتی برای آن درخواست شده است.
8 - تعیین پیوست‌ها
مدارک زیر باید به اظهارنامه پیوست شود:
1- مدرک هویت متقاضی و طراح
2- نمونه‌ شکل یا تصویر نگاشتاری (گرافیکی) یا نمونه‌ ترسیم‌شده از جوانب مختلف طرح مورد تقاضای حمایت
3- تسلیم نمونک (ماکت) یا نمونه‌ واقعی طرح، در صورت درخواست مرجع ثبت
4- توصیف طرح و تعیین کالاهایی که طرح صنعتی بر روی آنها اجرا می‌شود.
5 - درخواست کتبی مبنی ‌بر عدم ذکر نام طراح، در صورتی که او بخواهد نامش در اظهارنامه درج نشود.
6 - مدرک مربوط به حق تقدم که باید هم‌زمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف یک ‌ماه از آن تاریخ تسلیم شود (در صورت درخواست حق تقدم).
7- رسید مربوط به پرداخت هزینه‌های قانونی
دو یا چند طرح صنعتی مربوط به یک طبقه از طبقه‌بندی بین‌المللی و یا یک مجموعه یا ترکیبی از اجزاء، ولو مربوط به طبقات مختلف باشند، چنانچه با هم استعمال گردند را می‌توان با پرداخت هزینه جداگانه در یک اظهارنامه قید و به مرجع ثبت تسلیم نمود.
تبصره - در فرضی که اظهارنامه حاوی طرحهای صنعتی متعدد است، تصاویر یا اشکال یا نمونه اشیاء باید به‌صورت جداگانه ارائه شود.
مرجع ثبت، تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه محسوب می‌کند، در صورتی که اظهارنامه دارای نواقصی باشد جهت اصلاح و تکمیل آن یک‌ماه مهلت داده خواهد شد، مشروط بر اینکه حداقل شرایط لازم برای پذیرش اظهارنامه شامل تقاضای صریح یا ضمنی ثبت، مشخصاتی که شناخت هویت متقاضی یا نماینده وی و تماس با ایشان را ممکن سازد و نمایش‌ نگاشتاری (گرافیکی) طرح صنعتی را دارا باشد. در صورتی که اظهارنامه دارای نواقصی باشد و جهت اصلاح مهلت داده شود، تاریخ دریافت اصلاحات، تاریخ تقاضا محسوب می‌شود.
تبصره - اگر اظهارنامه فاقد شرایط فوق باشد، مرجع ‌ثبت، اظهارنامه را رد کرده و در صورت دسترسی به اطلاعات تماس متقاضی یا نماینده وی، مراتب را به وی اعلام می‌کند.
پس از تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت، تاریخ تقاضا و حسب مورد، شماره‌ طبقه‌بندی ملی یا بین‌المللی طرحهای صنعتی روی آن قید می‌شود. در صورت وجود شرایط شکلی، کارشناسان ذی‌ربط حداکثر ظرف چهارماه، شرایط مندرج در مواد (82)، (83) و (84) این قانون را مورد بررسی قرار می‌دهند و نتیجه این بررسی به متقاضی ابلاغ می‌شود. متقاضی می‌تواند ظرف یک‌ماه به گزارش کارشناسی پاسخ داده و دلایل خود را ارائه کند یا اینکه ظرف همان مدت، تغییراتی را در مضمون اظهارنامه انجام دهد، مشروط بر اینکه در نتیجه‌ این تغییرات، اطلاعات مندرج در اظهارنامه‌ جدید از حدود اظهارنامه‌ اولیه تجاوز نکند. مرجع ثبت، نظر نهایی خود مبنی ‌بر پذیرش یا عدم پذیرش اظهارنامه‌ مورد تقاضا را که کارشناسان ذی‌ربط با در نظر گرفتن دلایل و پاسخ متقاضی و دلایل ذی‌نفعان (در صورت ارائه) تدوین نموده‌اند، ظرف یک ‌ماه به متقاضی ابلاغ می‌کند. درصورت رد تقاضای ثبت، متقاضی می‌تواند با رعایت مفاد ماده (23) این قانون به این تصمیم اعتراض کند.
در صورت پذیرش اظهارنامه مطابق ماده (89) این قانون، مرجع ثبت، اظهارنامه و پیوست‌های مربوط به آن‌ را برای عموم منتشر می‌کند. متقاضی می‌تواند به‌صورت مکتوب از مرجع مذکور تقاضا کند، اظهارنامه و پیوست‌های مربوط به آن تا دوازده ‌ماه از تاریخ اظهارنامه منتشر نشود.
تبصره - مرجع ثبت مکلف است اظهارنامه‌هایی که به هر دلیل رد شده‌اند را نیز برای عموم منتشر نماید.
پس از انتشار عمومی اظهارنامه طبق ماده (90) این قانون، هر شخصی که نسبت به پذیرش اظهارنامه و پیوست‌های آن اعتراض داشته باشد، می‌تواند با رعایت مواد (29) تا (31) این قانون، ظرف دو ماه اعتراض خود را به مرجع ثبت تسلیم کند. مرجع ثبت، اعتراض‌های واصل‌شده را جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم نهایی به هیات موضوع ماده (23) این قانون ارجاع می‌دهد.
مدت اعتبار گواهینامه‌ طرح صنعتی، پنج‌سال پس از تاریخ تسلیم اظهارنامه است. دارنده‌ گواهینامه‌ طرح صنعتی می‌تواند با پرداخت هزینه‌ مربوط، تمدید اعتبار گواهینامه را برای دو دوره پنجساله‌ متوالی درخواست نماید.
تبصره - مرجع ثبت مکلف است یک‌ماه قبل از انقضای اعتبار گواهینامه در این ماده، به‌نحو مقتضی، مراتب لزوم پرداخت هزینه را به اطلاع دارنده گواهینامه طرح صنعتی برساند.
حقوق انحصاری ناشی از بهره‌برداری از طرح‌ صنعتی به‌شرح زیر می‌باشد:
1- ساخت
2- فروش
3- واردات اقلام حاوی آن طرح صنعتی
تبصره - مالک طرح صنعتی ثبت‌شده می‌تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت او موارد مندرج در این ماده را برای مقاصد تجاری انجام دهد یا مرتکبِ عملی شود که عرفاً نقض حقوق مالک را در آینده فراهم آورد، در مرجع صالح قضایی اقامه‌ دعوا نماید.
مفاد مواد (2)، (3)، (5) تا (10)، تبصره (2) ماده (12)، (13)، (21) تا (25)، (32)، (33)، (35)، (36)، (38)، (54) تا (70)، (72) و (73) این قانون، حسب مورد در خصوص طرحهای صنعتی نیز مجری است.
تبصره - حق تقدم موضوع ماده (10) این قانون در مورد طرحهای صنعتی، شش‌ماه از تاریخ ثبت اظهارنامه است.