فصل دوم - نمونه اشیاء مصرفی

نمونه‌ اشیاء مصرفی عبارت است از راه‌حلهای جدید فنی در رابطه با شکل و ساختار محصول یا ترکیبی از آنها که موجب بهبود عملکرد آن می‌شود. نمونه شیءمصرفی، زمانی قابل ثبت است که جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد.
تبصره1- حمایت از نمونه اشیاء مصرفی، منحصر به فراورده‌ها بوده و شامل فرایندها نمی‌شود.
تبصره2- حمایت از نمونه‌ اشیاء مصرفی، شامل فراورده‌های مواد شیمیایی، مواد مرکب و چندسازه نمی‌باشد.

گواهینامه‌ نمونه‌ اشیاء مصرفی، سندی است که ‌مرجع ثبت مالکیت صنعتی برای نمونه اشیاء مصرفی صادر نموده و نشان‌دهنده‌ حقوق انحصاری مندرج در این قانون برای دارنده‌ آن است.

مدت اعتبار گواهینامه‌ نمونه‌ اشیاء مصرفی، سه‌سال پس از تاریخ تسلیم اظهارنامه است. دارنده‌ گواهینامه‌ نمونه شیء ‌مصرفی می‌تواند با پرداخت هزینه‌ مربوط، تمدید اعتبار گواهینامه را برای یک دوره‌ سه‌ساله‌ دیگر درخواست نماید. این درخواست باید حداکثر ظرف شش‌ماه قبل از انقضای مدت اعتبار ثبت نمونه ‌شیء ‌مصرفی در هر دوره مطرح شود. در صورت عدم درخواست در مدت مذکور، درخواست تمدید، حداکثر ظرف شش ‌ماه پس از پایان اعتبار گواهینامه‌ نمونه ‌شیء مصرفی با پرداخت جریمه‌ تاخیر معادل دو ‌برابر حق‌الثبت امکان‌پذیر است، در غیر این‌صورت، اعتبار گواهینامه‌ نمونه شیء مصرفی خاتمه می‌یابد.
تبصره - مرجع ثبت مکلف است یک ‌ماه قبل از انقضای اعتبار گواهینامه در این ماده، به نحو مقتضی مراتب لزوم پرداخت هزینه تمدید اعتبار را به اطلاع دارنده گواهینامه نمونه شیء‌ مصرفی برساند.

در صورتی که موضوع نمونه شیء مصرفی، افزوده یا اصلاح فنی در یک اختراع باشد، بهره‌برداری از آن نمونه شیء مصرفی منوط به اجازه‌ دارنده‌ حق اختراع است.

هزینه‌ صدور گواهینامه نمونه شیء مصرفی، سی‌درصدِ (30%) هزینه‌ صدور گواهینامه اختراع است، لکن هزینه‌های سالانه یا دوره‌ای تمدید، همانند اختراع است.

متقاضی ثبت اختراع در زمان بررسی تقاضای ثبت اختراع می‌تواند درخواست ثبت خود را به‌عنوان نمونه شیء مصرفی تغییر دهد. همچنین در صورتی که تقاضای ثبت اختراع به‌صورت کلی یا جزئی رد شود، متقاضی می‌تواند ظرف بیست روز پس از ابلاغ تصمیم مرجع ثبت، تقاضای خود را مبنی ‌بر ثبت به‌عنوان نمونه شیء مصرفی به مرجع ثبت تسلیم کند. در این‌صورت، زمان حمایت از اظهارنامه‌ نمونه شیء مصرفی، همان زمان تسلیم اظهارنامه‌ اولیه می‌باشد.
تبصره1- در صورت تغییر درخواست ثبت از اختراع به نمونه شیء مصرفی، مابه‌التفاوت هزینه‌ها مسترد نمی‌شود.
تبصره2- متقاضی ثبت نمونه شیء مصرفی تا قبل از تصمیم مرجع ثبت نسبت به رد یا قبول اظهارنامه می‌تواند با پرداخت مابه‌التفاوت هزینه‌ها درخواست ثبت خود را به‌عنوان اختراع تغییر دهد، مشروط بر آنکه شرایط ماهوی لازم برای ثبت اختراع را داشته باشد.
تبصره3- تقدیم هم‌زمان اظهارنامه نمونه شیء مصرفی و اظهارنامه اختراع امکان‌پذیر است.

پس از تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت، در صورت وجود شرایط شکلی و عدم وجود سابقه‌ ثبت در مورد نمونه شیء مصرفی موضوع تقاضا، مرجع مذکور ظرف دو ماه نظر خود مبنی بر پذیرش اظهارنامه را به متقاضی ابلاغ می‌کند؛ در غیر این‌صورت، با رعایت ماده (23) این قانون، اظهارنامه را رد می‌کند.

مفاد مواد (3) تا (10)، تبصره (2) ماده (12)، مواد (13) تا (15)، (20) تا (25)، (29) تا (33)، (35)، (36)، (38)، بندهای (1) تا (3) ماده (39)، مواد (40) تا (50)، (53) تا (63)، ماده (64) و تبصره‌های (1) و (3) آن، مواد (65) تا (70)، صدر ماده (71) و مواد (72) و (73) این قانون، حسب مورد در خصوص نمونه شیء مصرفی نیز مجری است.
تبصره1- تمام مهلت‌های مربوط به ثبت نمونه شیء مصرفی، نصف مواعد ذکرشده در مورد فرایند ثبت اختراعات است. مهلت‌های ده‌روزه، مشمول این تبصره نمی‌شود.
تبصره2- مدت حق تقدم موضوع معاهده (کنوانسیون) پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی در خصوص نمونه شیء مصرفی دوازده ماه می‌باشد.