نحوه احراز علم به فسخ نکاح و فوریت آن

تاریخ دادنامه قطعی: 1394/03/30
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: در فسخ نکاح، اصل بر عدم علم ذوالخیار به حق فسخ و فوریت آن است؛ بنابراین تا زمانی که علم ذوالخیار به اثبات نرسد، اصل مذکور جاری بوده و در صورتی که شخص در زمره افرادی باشد که نوعا و معمولا آگاه و مطلع ازحکم قانونی در خصوص مورد نیست، ضرورت دارد دادگاه با اخذ توضیح، علم وی به حق فسخ و فوریت آن را بررسی کند.

رای خلاصه جریان پرونده

برابر مندرجات پرونده بدوی بکلاسه --- یا 1859 - / 90 شعبه --- دادگاه عمومی خانواده اصفهان خانم ن. ج. متولد 1365 با ارائه دادخواست به طرفیت 1 : پدرش (آقای ع.الف. ج.) به نشانی مجهول المکان و 2 : آقای ع. ف.ز. به خواسته صدور اجازه ازدواج با پیوست کردن تصویر مصدق سند طلاق والدینش به شماره ترتیب...... تاریخ وقوع و ثبت طلاق 1385/12/26 تنظیمی در دفتر رسمی ثبت طلاق..... اصفهان اعلام نمود والدینش برابر دادنامه صادره از شعبه --- دادگاه عمومی خانواده اصفهان از یکدیگر جدا شدند و با مادرش زندگی می کند و به سن قانونی رسیده قصد ازدواج (با خوانده ردیف دوم) دارد پدرش مجهول المکان است درخواست رسیدگی و صدور حکم به خواسته را دارد. مراتب از طریق درج آگهی در یکی از جراید کثیر الانتشار جهت اطلاع خوانده ردیف اول منتشر گردید. در جلسه مقرر رسیدگی 1391/01/22 خوانده ردیف اول حاضر نگردید لایحه ای از او پیوست پرونده نمی‌باشد خواهان و مادرش به نام خانم م. س. و برادرش آقای ا. ج. 24 ساله و خوانده ردیف دوم حاضر شدند بعد از اینکه خواهان دعوی و خواسته را به شرح مفاد دادخواست تقدیمی تکرار نمود و مادر و برادر موصوف اش گفته ازدواج مشارالیها با خوانده ردیف دوم به مصلحت می‌باشد و پس از ارائه اصل مهرنامه (صداق نامه) عادی مورخه 1391/01/29 که پیوست شد با اعلام ختم رسیدگی برابر دادنامه شماره --- - / 91 مورخ 1391/02/11 حکم به ازدواج خواهان با آقای ع. ف.ز. بر اساس مهر نامه مذکور به استناد مادتین 1043 و 1044 قانون مدنی صادر و اعلام گردید نسبت به خوانده ردیف اول غیابی و ظرف مهلت مقرر قانونی قابل واخواهی... در آن دادگاه می‌باشد مفاد رای صادره جهت ابلاغ به خوانده موصوف در جریده کثیر الانتشار منتشر گردید. سپس دادگاه در تاریخ 1391/03/09 در ذیل لایحه خواهان دستور صدور گواهی را به دفتر رسمی ثبت ازدواج وفق (تبصره ذیل) ماده 1044 قانون مدنی صادر نمود. و ازدواج مشارالیها با خوانده ردیف دوم تحت شماره ترتیب..... مورخ 1391/03/28 در دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره... اصفهان ثبت گردید.دوم: اگر چه واخواهی آقای ع.الف. ج. در تاریخ 1391/12/27 به دادگاه مذکور ارجاع و تحت کلاسه قبلی مورد رسیدگی قرار گرفت ولی واخواه موصوف بعدا طی لایحه ثبت شده به شماره.... مورخ 1393/02/13 دادخواست خود را مسترد نمود و برابر دادنامه ای که متعاقبا درج خواهد شد قرار رد واخواهی اش صادر گردید. سوم:آقای ع. ف.ز. در تاریخ 1392/04/09 با ارائه دادخواست به طرفیت خانم ن. ج. به خواسته صدور حکم به فسخ نکاح به جهت تدلیس ضمن پیوست نمودن تصاویر مصدق از شناسنامه اش و از رو نوشت سند ازدواج شان به شماره ترتیب و دیگر مشخصات فوق الاشعار و از گواهی مورخ 1392/03/12 خانم دکتر م. ق.متخصص پزشکی قانونی ((خطاب به عنوان دادیار شعبه --- مبنی بر اینکه گواهی صادر شده مربوط به خانم ن. ج. در مورخ 1390/07/09 که توسط پزشکان این مرکز صادر شده است و پرده بکارت از نوع حلقوی قابل اتساع (ارتجاعی) متسع و مدخوله اعلام شده است مورد تایید می‌باشد مهر و امضا)) توضیح داد: برابر سند نکاحیه استنادی با خوانده که اظهار میداشته پدرش مجهول المکان میباشد و از محل اقامت پدرش اطلاعی ندارد و برابر حکم صادره از شعبه --- دادگاه عمومی حقوقی ازدواج کردم چند ماهی بعد از عقد متوجه شدم که نه تنها پدر زوجه مجهول المکان نمیباشد زیرا نامبرده طبق دادنامه شماره --- مورخ 1390/02/31 شعبه --- شورای حل اختلاف از پدرش نفقه دریافت مینموده و از محل اقامت پدرش اطلاع کامل داشته طبق گواهی پزشک که در مورخه 1390/07/09 توسط خانم دکتر م. ق. صادر گردید خوانده مدخوله و غیر باکره بوده و این موضوع مهم را از من و خانواده ام مخفی نمود و عقد ازدواج بر مبنای باکره و دوشیزه بودن این خانم واقع گردید به علاوه مشارالیها که دو سال نامزد فردی به نام ع. ع. بود را از من و خانواده ام پنهان نمود که در این خصوص شکایت من در شعبه --- دادیاری تحت عنوان تدلیس در ازدواج و رابطه نامشروع در جریان رسیدگی است و به لحاظ اغفال و فریب در امر ازدواج و سوء رفتار و اینکه مواقعه ای صورت نگرفته به استناد مواد 1120 و 1128 و 1139 قانون مدنی تقاضای صدور حکم بر فسخ نکاح را به لحاظ تدلیس دارم حسب الارجاع پرونده تحت کلاسه --- ثبت شعبه --- دادگاه عمومی خانواده اصفهان گردید و ضمیمه کلاسه --- شد. در اولین جلسه مقرر رسیدگی 1392/04/30 هر دو پرونده مذکور (واخواهی آقای ع. ج. و دعوی آقای ع. ف.ز.) توامان مورد رسیدگی قرار گرفت خانم الف. ن. با ارائه وکالتنامه از خانم ن. ج. علاوه بر اصحاب دعوی حضور یافت (بعد از استماع اظهارات واخواه موصوف) آقای ع. ف.ز. (خواهان پرونده کلاسه اخیر الذکر اظهار نمود: تقاضای فسخ نکاح را به لحاظ ارتباط نامشروع دارد و دلیل او پرونده جزایی در جریان رسیدگی در شعبه --- دادیاری می‌باشد درخواست مطالبه پرونده استنادی را دارد. خانم الف. ن. به وکالت از خوانده موصوف پاسخ داد: موکله اش در تاریخ 1390/07/11 نزد خانم دکتر م. رفته و در آن قید شده است که زوجه باکره است و این برگه را دکتر آ. ق. تایید نموده است که این برگه صحت داشته و زوجه باکره بوده است و برگه ارائه شده ازدواج مبنی بر مدخوله بودن زوجه کپی بوده و موکله مدعی است در اصل آن برگه کلمه احتمالا مدخوله است ذکر شده است و در برگه پزشکی قانونی که موکله در خرداد 1392 رفته است صراحتا ذکر شده است در ناحیه 3 و 9 و 6 و 8 صورت متعدد و پارگی وجود دارد و این نشانگر رابطه یک ساله موکله با زوج است و موکله در اسفند 1391 در بیمارستان.... تست حاملگی داده است که قابل استعلام است زوج با زوجه 9 ماه نزدیکی و دخول داشته و باعث مدخوله شدن زوجه شده است و برگه ارائه شده از زوج (نظریه خانم س.) کپی بوده و اصل آن باید ارائه شود در اصل آن کلمه احتمالا ذکر شده است تقاضا دارد خانم دکتر ق. به عنوان کارشناس جهت پاره ای توضیحات احضار شود خواهر زوج وکیل دادگستری می‌باشد حسب اظهار موکله تحت مشاوره ایشان درخواست طلاق را مسترد و دادخواست فسخ نکاح داد تقاضای رد دعوی خواهان را دارد نتیجه و خلاصه پرونده کلاسه --- از شعبه --- دادیاری اصفهان مطالبه شد. آقای ق. ش. به وکالت از آقای ع. ف.ز. (خواهان) وکالتنامه ارائه نمود و وارد جریان دادرسی گردید اما بعدا با ارائه لایحه دیگری استعفا نمود در جلسه مقرر رسیدگی بعدی در تاریخ 1392/07/02 که با حضور زوجین موصوف و خانم وکیل خوانده تشکیل شد سپس از تکرار دعوی و خواسته توسط خواهان وقتی دادگاه از او سئوال کرد چگونه با خبر شد که خوانده باکره نمی‌باشد پاسخ داد: در زمان عقد قبل از آمیزش باخبر شدم که بادیگران رابطه نامشروع دارد و بر این اساس با خبر شدم که باکره نمی‌باشد و الان در پرونده کیفری قرار مجرمیت صادر و در شعبه --- دادگاه جزایی برای 1392/07/02 وقت رسیدگی دارد. خانم وکیل خوانده (ضمن پاسخ به واخواهی پدر موکله اش) اظهار نمود در خصوص پرونده همسر موکله تقاضای صدور قرار اناطه تا تعیین نتیجه پرونده شعبه --- جزایی دارد. متعاقبا به ضمیمه لایحه ای خانم وکیل خوانده تصویر مصدق دادنامه شماره --- - / 92 مورخ 1392/08/01 در پرونده کلاسه --- شعبه --- دادگاه عمومی جزایی اصفهان ارائه شد به شرح برگه 59 پیوست می‌باشد که با استدلال به انکار متهمه خانم ن. ج. و اعلام شکایت زوج حدود یک سال پس از ازدواج و مفاد اظهار نظر خانم دکتر س. س. در تاریخ 1389/10/18 و گواهی مورخه 1392/03/07 پزشکی قانونی مضبوط در پرونده با کافی ندانستن دلیل شاکی و آقای ق. ش. به وکالت ازاو رای بر برائت مشارٌالیها صادروظرف مهلت قانونی قابل تجدید نظر اعلام شد اقای ش. آ.به وکالت از آقای ع. ف.ز. وکالتنامه ارائه کرد و بعدا با پیوست نمودن تصاویر مصدق مستنداتش منجمله از قرار منع تعقیب صادره توسط شعبه --- دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان به تاریخ صدور 1393/03/05 در مورد موکل اش آقای ع. ف.ز. از اتهام ترک انفاق موضوع شکایت خانم ن. ج. و نیز آرایی مبنی بر محکومیت قطعی خانم ر.ج. به جرم کلاهبرداری به کیفر حبس و... طی لایحه تقدیمی علاوه بر تکرار مدافعات موکل خویش در خصوص فریب در ازدواج و تدلیس و اینکه ر. نام قبلی خانم ن. می‌باشد و با استناد به مندرجات پرونده مختومه به کلاسه --- شعبه --- دادگاه جزایی اصفهان از جمله اظهارات مورخه 1393/03/29 آقای م. ا. مبنی بر بار ها مشاهده نمودن خانم ن. پشت فرمان اتومبیل پراید سفید با ع. ا. ونیز دیدن ع. ا. در داخل منزل ن. و اظهارات مورخه 1392/03/03 آقای ب. افسر تحقیق مبنی بر بازبینی فیلم موجود در موبایل خانم ن. که اعتراف داشته با کسی دیگر ارتباط داشته... و نیز اظهارات آقای ا. ق. مبنی بر رفت و آمد داشتن ن. با آقای م. خواه و مدخوله بودن مشارالیها حدود هشت ماه قبل از ازدواج موکل او در تایخ 1390/07/09 حسب گواهی دکتر م. ق. متخصص پزشکی قانونی که به تاریخ 1392/03/12 به شعبه --- دادیاری ارسال و در پرونده موجود است لذا با بی اعتبار دانستن گواهی دکتر ق.که شخصا زوجه را معاینه نکرد ولی اعلام داشت در معاینه مورخه 1390/07/11 علائمی دال بر دخول نزد وی مشاهده نشده اصل مدرک معاینه 1390/07/11 را در این پرونده ارائه نکرد و با وجود اینکه خانم ن. در بازجویی مورخه 1392/03/08 در پرونده استنادی دادیاری موصوف گفته پارگی بکارت در ارتباط با همسرم است اما 22 روز بعد در تاریخ 1392/04/01 دکتر ق. طبق گواهی شماره... خانم ن. را به دروغ غیر مدخوله اعلام کرده است ومشارٌالیهابا مخفی نگه داشتن موضوع مدخوله بودن اش و ازدواج قبلی اش و مجهول المکان معرفی کردن پدرش و گرفتن اذن ازدواج از دادگاه و پنهان کردن سابقه محکومیت کیفری با سابقه حبس بجرم کلاهبرداری موضوع دادنامه شماره --- شعبه --- دادگاه جزایی اصفهان و رای قطعی شماره 881096 شعبه --- دادگاه تجدید نظر که آراء مزبور را پیوست نموده و شهادت آقایان م. ا.و ا. ق. و ارتباط داشتن با فردی به نام ع. ا. و نیز بنا به اظهار خانم ا.م. همسر آقای ق. ارتباط خانم ج. با مح. م. خواه که دندانساز بوده منجر به ازاله بکارت مشارالیها شده که بنا به اظهار خانم م. بعدا آن را ترمیم کرده که با توجه به گواهی مرکز مشاور و شهادت شهود و پرونده استنادی کیفری و رابطه نامبرده با ع. ا. و م. و نامزدی دو ساله اش با ع. ع. تقاضای صدور حکم شایسته را کرد و در جلسه مقرر رسیدگی 1393/05/19 که با حضور طرفین و وکلای آنان تشکیل شد به تقاضای آقای وکیل خواهان با صدور قرار استماع گواهی گواهان از آقای ا. ق. و خانم ا. م.استماع گواهی شد خانم ا. گفته در ایام بازداشت در زندان با خانم ن. ج. آشنا شد اظهارات گواهان موصوف اجمالا مبنی است بر اینکه خانم ن. ج. با آقای م. به عنوان نامزد مشارالیها به منزل آنان آمدند آقای ا. ق. افزود بعد من یک برگه پزشکی پیدا کردم که عکس خانم ج. بالای آن بود و در آن نوشته بود که خانم باکره نمیباشد و چند مرتبه آمیزش داشتند و در نواحی مختلف پرده بکارت پارگی دارد... و خانم ا. م. نیز در ادامه اظهاراتش گفت: خانم ج. یکمرتبه به من گفت من دیشب تا صبح با آقای م. در مطب او بودیم و با هم ارتباط فیزیکی و رابطه نامشروع داشتیم و برگه پزشکی قانونی را در دست داشت و خودش می گفت در نامه پزشکی آمده که پرده بکارت پارگی متعدد داشت و دفعات نزدیکی زیاد بود و می گفت قصد ترمیم دارد ولی پزشک میگفت قابل ترمیم نیست... گواهی پزشکی حدود یک ماه پیش من بود وبعد خانم ج. آمد و برد. و آقای ش. الف. به وکالت از خواهان با استناد به شهادت شهود مبنی بر رابطه نامشروع و مدخوله بودن زوجه قبل از ازدواج و نظریات پزشکی قانونی دکتر م.ق. دکتر ق. تقاضای صدور حکم شایسته نمود و خانم الف. ن. به وکالت از زوجه با اعلام تبرئه شدن موکله اش در پرونده کلاسه --- شعبه --- دادگاه جزایی که قطعیت یافته است ضمن ایراد گرفتن به عدم صدور قرار استماع شهادت شهود قبل از جلسه دادرسی و داشتن پرونده های کیفری گواهان حسب شکایت موکله اش از آنان و ایراد جرح شهود مدعی کذب بودن شهادت آنان شد با تکرار مدافعات قبلی اش و رد شدن شهادت آقای م. اح. در پرونده کیفری استنادی و ادعای ارتباط یک ساله زوج با زوجه و بعد از آن طرح دعوی به خواسته طلاق و بعد مسترد کردن دعوی مزبور و سپس تقدیم دادخواست فسخ نکاح تقاضای بطلان و رد دعوی را کرد.دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره --- - / 93 مورخ 1392/06/12 (پس از شرح دعاوی و خواسته ها ضمن صدور قرار رد واخواهی آقای ع.الف. ج.) در خصوص دعوی آقای ع. ف.ز. به طرفیت خانم ن. ج. به خواسته فسخ نکاح به جهت تدلیس با توجه به محتویات پرونده و اظهارات و مدافعات او و آقای ش. آ. به وکالت از او و مودای گواهی گواهان مبنی بر ارتباط خوانده قبل از ازدواج با خواهان با فردی به نام م.و مشاهده گواهی پزشکی مبنی بر عدم بکارت مشارالیها توسط شهود و تصویر مصدق گواهی مورخه 1393/03/12 خانم دکتر م. ق.مبنی بر تایید گواهی پزشکی صادره مورخه 1390/07/09 دائر بر مدخوله بودن نامبرده و سوابق کیفری اش و... عدم دفاع موثر وکیل خوانده با احراز صحت دعوی خواهان به عدم بکارت خوانده حین العقد مستندا به ماده 1128 قانون مدنی حکم به فسخ نکاح طرفین موضوع عقدنامه استنادی به مشخصات مرقوم صادر و رای یاد شده حضوری و ظرف مهلت قانونی قابل تجدیدنظر خواهی اعلام شد.دوم: بعد از تجدیدنظر خواهی خانم الف. ن. به وکالت از خانم ن. ج. و تبادل لوایح و ارجاع پرونده به شعبه --- دادگاه تجدیدنظر استان اصفهان و ثبت به کلاسه --- و مطالبه و ملاحظه و تهیه خلاصه گزارش مفید از پرونده کلاسه --- شعبه --- دادگاه عمومی جزایی در مورد شکایت مورخه 1392/01/29 آقای ع. ف.ز. بر علیه خانم ن. ج. به اتهام تدلیس در نکاح و رابطه نامشروع رای بر برائت مشارالیها صادر و در مرحله تجدیدنظر تایید شده است با اعلام ختم رسیدگی به موجب دادنامه شماره --- - / 93 مورخ 1393/08/07 با استدلال به عمل آمده منجمله ازدواج رسمی طرفین در تاریخ 1391/03/28 و اعلام زوج مبنی بر باکره نبودن زوجه که در زمان عقد با خبر شد با دیگران رابطه نامشروع دارد و تاریخ تقدیم دادخواست 1392/04/09 و گواهی پزشکی مبنی بر مدخوله بودن به تاریخ 1392/03/12 و تاریخ اعلام شکایت کیفری در پرونده استنادی 1392/01/29 بوده و در مجموع و با توجه به اظهارات طرفین و شهادت شهود خواهان بدوی در زمان عقد و یا حد اکثر چند ماه بعد از عقد نکاح از مدخوله بودن زوجه و موجبات فسخ نکاح مطلع بوده و علیرغم علم و اطلاع از فوریت فسخ نکاح استفاده نکرده مستندا به ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 1131 قانون مدنی ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به بطلان دعوی خواهان بدوی صادر که ظرف مهلت مقرر قانونی قابل فرجامخواهی اعلام گردید.سوم = بعد از ابلاغ رای تجدیدنظری مزبور در تاریخ 1393/10/07 به زوج تجدیدنظر خوانده و ثبت فرجامخواهی اش در تاریخ 1393/10/25 و ارائه لایحه دفاعیه خانم الف. ن. به وکالت از زوجه فرجامخوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به کلاسه بالا ثبت و به شعبه هشتم ارجاع شده است لوایح طرفین هنگام شور توسط اعضای هیات قرائت میگردد.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای سیروس کیقبادی عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رای شعبه دیوان عالی کشور

دادنامه شماره --- - 93 مورخ 1393/08/07 شعبه --- دادگاه تجدیدنظر استان اصفهان که به موجب آن ضمن نقض دادنامه بدوی در خصوص دعوی زوج فرجام خواه به خواسته فسخ نکاح به لحاظ تدلیس زوجه فرجامخوانده در امر نکاح با مخفی نگهداشتن عدم بکارت خود حین ازدواج باستدلال منعکس در آن حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر گردیده به جهات ذیل واجد ایراد قانونی بوده و درخور نقض است اولا: چون حسب ماده 1131 قانون مدنی در فسخ نکاح، اصل عدم علم ذوالخیار به حق فسخ و فوریت آن مورد پذیرش و قبول مقنن قرار گرفته لذا مادامیکه علم ذوالخیار به حق فسخ و فوریت آن به اثبات نرسیده باشد اصل مذکور جاری خواهد بود و از آنجایی که فرجامخواه با توجه به شغل ایشان در زمره افرادی که نوعا و معمولا آگاه و مطلع ازحکم قانونی در خصوص مورد بوده باشد محسوب نبوده لذا ضرورت قانونی داشته که دادگاه محترم با استیضاح از شخص فرجام خواه بررسی و معلوم دارد که آیا نامبرده به حق فسخ خود و فوریت آن علم و آگاهی داشته است یا خیر و از چه تاریخی به این حکم قانونی علم حاصل نموده و اساسا چگونه و در چه تاریخی به موضوع باکره نبودن زوجه علم و آگاهی حاصل نموده است. ثانیا: زوجه فرجام خوانده از اتهام تدلیس در امر ازدواج بواسطه پنهان نمودن عدم بکارت خود حین ازدواج موضوع شکایت زوج فرجام خواه به موجب دادنامه شماره --- - 1392/08/01 شعبه --- دادگاه جزایی اصفهان برائت حاصل نموده و چون مبانی و مستندات دادنامه مذکور در صدور حکم بر برائت زوجه اظهار نظر خانم دکترس. س. در تاریخ 1389/10/18 وگواهی مورخ 1392/03/07 پزشکی قانونی بوده ودادگاه محترم تجدیدنظرباوجوداینکه پرونده محاکماتی مربوط به دادنامه مذکور راملاحظه وخلاصه آنرادر صورتجلسه مورخ 1393/08/06 منعکس نموده معهذا تصویر نظریه مورخ 1389/10/18 خانم دکتر س.س. و گواهی مورخ 1392/03/07 پزشکی قانونی را استخراج وپیوست پرونده ننموده است و چون ملاحظه نظریه پزشک یاد شده و گواهی صادره از مرکز پزشکی قانونی در روشن شدن چگونگی قضیه و احراز موضوع ضروری بوده لذا اقتضا داشته که دادگاه محترم تصاویر گواهی های پزشکی فوق الاشعار را از پرونده کیفری مذکور استخراج و پیوست پرونده نموده و سپس با توجه به مفاد این گواهی های پزشکی و دادنامه صادره در پرونده کیفری که بر اساس این گواهی های پزشکی اصدار یافته در خصوص مورد اختلاف بین متداعیین (باکره بودن یا باکره نبودن زوجه حین عقد نکاح) نفیا یا اثباتا اتخاذ تصمیم نماید ثالثا: دادنامه بدوی حاکی از آنست که مبنای تشخیص دادگاه در احراز صحت ادعای خواهان (فرجام خوانده) مبنی بر عدم بکارت زوجه (فرجامخواه) حین عقد نکاح صرفا گواهی مورخ 1391/03/12 خانم دکتر م. ق. (برگ 48 پرونده) بوده که از طرف زوج خواهان به پیوست دادخواست تقدیم گردیده است و چون به دلالت گواهی مذکور خانم م. ق. خود شخصا زوجه را جهت تشخیص بکارت یا عدم بکارت وی مورد معاینه پزشکی پزشکی قرار نداده بلکه صرفا گواهی مورخ 1390/07/09 صادره توسط پزشک دیگر را درباره زوجه مبنی بر مدخوله بودن وی تصدیق و گواهی نموده است لذا گواهی مورخ 1391/03/12 استنادی خواهان(فرجامخواه)بدون ارائه گواهی مورخ 1390/07/09 مورد اشاره در آن و ملاحظه این گواهی فی النفسه نمی تواند موید صحت و درستی مراتب ادعائی خواهان (فرجام خوانده) محسوب گردد و چون ارائه گواهی مورخ 1390/07/09 اشاره شده درگواهی فوق الذکر و ملاحظه آن جهت روشن شدن قضیه و احراز واقع امر، درمقدرات دعوی مطروحه ممکن التاثیر بوده لذا اقتضا داشته که دادگاه محترم تجدیدنظر الف: گواهی پزشکی مورخ 1390/07/09 که در گواهی مورخ 1391/03/12 استنادی زوج مورد تصدیق قرار گرفته از زوج فرجامخواه مطالبه و پیوست پرونده نموده و ب: با اخذ توضیح از زوج فرجامخواه و عندالاقتضاء با تحقیق از خانم دکتر م. ق.و هر اقدام ضروری دیگری بررسی و معلوم دارد که صادر کننده گواهی مورخ 1390/07/09 دارای چه موقعیت علمی و اجتماعی و آیا از ابواب جمعی مرکز پزشکی قانونی بوده است یا خیر و به علاوه به دستور چه مقام و مرجع قانونی اقدام به معاینه پزشکی از زوجه و نیز صدور گواهی مذکور نموده و اصل گواهی صادره را به چه شخص یا مقام قانونی و مرجع رسمی تحویل و یا ارسال داشته و چنانچه گواهی فوق الاشعار به دستور مقام قضایی در پرونده قضایی صادر شده باشد پرونده قضایی متشکله از مرجع ذیربط مطالبه و خلاصه مفید آن و اظهارات طرفین در این پرونده را در صورتمجلس منعکس و نیز تصویر گواهی 1390/07/09 مضبوط در آن را استخراج و پیوست پرونده امر نموده و سر انجام پرونده متشکله را معلوم دارد و پس از تکمیل تحقیقات و رسیدگی در موارد فوق الذکر و انجام هر امور دیگری که به نظر دادگاه درکشف حقیقت و روشن شدن قضیه و احراز امر لازم و ضروری بوده باشد سر انجام بر اساس نتیجه محصله نسبت به صدور رای شایسته اقدام نماید بنابراین دادنامه فرجامخواسته که بدون توجه بمراتب اشعاری اصدار یافته در وضعیت موجود قابلیت ابرام را نداشته مستندا به بند 5 ماده 371 و بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن نقض دادنامه مرقوم رسیدگی مجدد به همان دادگاه محترم صادر کننده رای منقوض ارجاع میگردد تا پس از تکمیل تحقیقات و رسیدگی در موارد مرقوم در فوق بر اساس نتیجه حاصله و لحاظ جامع اوراق پرونده نسبت به صدور رای مقتضی اقدام نماید.

شعبه --- دیوان عالی کشور - رئیس و مستشاران

حسن عباسیان - مسعود کریم پور نطنزی - سیروس کیقبادی

منبع