بند دوم - نحوه تشکیل جلسات هیات عمومی

از آیین‌نامه اداره جلسات هیات عمومی و هیات‌های تخصصی دیوان عدالت اداری

جلسات هیات‌عمومی هر هفته یکبار برگزار می‌شود. در صورت ضرورت، با اعلام قبلی رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان، برگزاری جلسه فوق‌العاده بلامانع است. همچنین، جلسات هیات‌عمومی به تشخیص رییس دیوان می‌تواند خارج از وقت اداری برگزار شود.
تبصره - حداکثر مدت برگزاری هر جلسه هیات‌عمومی عادی یا فوق‌العاده، چهار ساعت متوالی یا با تنفس می‌باشد، مگر آنکه رییس دیوان یا معاون قضائی دیوان بنا به‌ضرورت ترتیب دیگری اتخاذ نماید.

دستور جلسات هیات‌عمومی به ترتیب وصول پرونده‌ها از طریق اداره کل هیات‌ها و با رعایت موضوعات مطروحه از قبیل ابطال، ایجاد رویه و وحدت رویه و همچنین اولویت پرونده‌های مربوط به موضوع تخصصی، حداقل ظرف 48 ساعت قبل از تشکیل جلسه، از طریق سامانه مربوط به هیات‌عمومی در اختیار قضات و در صورت لزوم به تشخیص رییس دیوان، در اختیار مشاوران موضوع ماده (7) قانون قرار می‌گیرد.
تبصره - در موارد ضروری، رییس دیوان می‌تواند اولویت دستور هیات‌عمومی را تعیین نماید.

آمار تعداد حاضرین در جلسه به طریق مقتضی (از طریق رایانه یا غیر آن) به رویت رییس جلسه می‌رسد.

رای‌گیری به طریق مقتضی (از طریق رایانه یا غیر آن) انجام و در هر حال، علنی خواهد بود.

قبل از طرح پرونده در هیات عمومی، رییس دیوان می‌تواند نظر کتبی مشاوران دیوان در خصوص موضوع مطروحه را اخذ و آن را در اختیار قضات حاضر در جلسه هیات‌عمومی قرار دهد.

به هنگام رسیدگی به هر یک از دستور جلسات هیات عمومی، اعضای هیات جهت اظهارنظر ثبت نام می‌کنند و در صورت وجود نظر مخالف، به ترتیب حداکثر دو نفر موافق و مخالف هر یک حداکثر به مدت 5 دقیقه صحبت می‌کنند. پس از اظهارنظر، چنانچه کفایت مذاکرات از جانب یکی از اعضاء یا رییس دیوان پیشنهاد گردد راجع به کفایت مذاکرات رای‌گیری می‌شود و اگر اکثریت به کفایت مذاکرات رای دهند نسبت به اصل موضوع رای‌گیری می‌شود. چنانچه اکثریت اعضای هیات‌عمومی با کفایت مذاکرات موافقت نکردند، حداکثر دو نفر موافق و دو نفر مخالف دیگر نیز راجع به موضوع اظهارنظر می‌نمایند. سپس نسبت به اصل موضوع رای‌گیری می‌شود.
تبصره1- چنانچه در رابطه با دستور جلسه مخالفی وجود نداشته باشد، رییس هیات تخصصی مربوط یا یکی از اعضای آن به پیشنهاد رییس حداکثر به مدت 5 دقیقه راجع به موضوع توضیح می‌دهد و سپس رای‌گیری به عمل می‌آید.
تبصره2- چنانچه به نظر یک یا چند تن از اعضای جلسه دستور جلسه دارای ابهام بوده یا نیاز به تکمیل داشته باشد، ابتدا یکی از اعضاء راجع به ابهام یا نقص موجود توضیح می‌دهد. در صورت تایید اکثریت اعضاء پرونده جهت تکمیل و یا رفع ابهام به هیات‌ تخصصی مربوط اعاده می‌گردد.

اظهارنظرها باید در چارچوب دستور جلسه باشد و برخورد و رفتار حاضرین نباید موجب قطع کلام ناطق یا اخلال در نظم جلسه شود. در صورت عدم رعایت مفاد این ماده رییس جلسه تذکر لازم را خواهد داد.

چنانچه در جریان رسیدگی به یک پرونده، رییس جلسه حضور طرفین دعوا، نمایندگان آنها یا کارشناسان یا اشخاص دیگری را جهت ادای توضیح ضروری تشخیص دهد، در صورت موافقت اکثریت اعضای حاضر، پرونده از دستور خارج خواهد شد و مدیر کل هیات‌عمومی موظف است از اشخاص مزبور جهت شرکت در جلسه هیات‌عمومی دعوت به‌عمل آورد.
تبصره - پس از قرائت رای یا نظریه هیات تخصصی، هرگاه اشخاص موضوع ماده فوق در هیات‌عمومی حضور داشته باشند، توضیح لازم را ارائه و به سئوالات مطروحه پاسخ خواهند داد.

در صورت حضور طرفین دعوا یا نمایندگان و کارشناسان آنان در جلسات هیات عمومی، اظهارنظر ماهوی اعضای هیات و همچنین رای‌گیری، در غیاب مدعوین و ب-دون حض-ور آن-ان ص-ورت می‌گی-رد، مگر آنکه رییس جلس-ه حض-ور آنان را ب-لام-ان-ع تشخیص‌دهد.

هیات‌عمومی دیوان با شرکت حداقل دوسوم قضات دیوان به ریاست رئیس دیوان و یا معاون قضائی وی تشکیل می‌شود و ملاک صدور رای، نظر اکثریت اعضای حاضر است. در موارد ابطال مصوبه، اصل تعارض آراء، تشابه آراء و نیز کفایت مذاکرات که براساس آری یا نه رای‌گیری به‌عمل می‌آید.