بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 199
تاریخ دادنامه: 17؍2؍1398
شماره پرونده: 98؍329
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای سیدعلی جزایری
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: آقای سیدعلی جزایری قاضی (دیوان عدالت اداری) به رئیس دیوان عدالت اداری اعلام کرده است:
«احتراماً به استحضار می رساند:
1- در پرونده شماره بایگانی 961110 آقای رضا حسن ترکی دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری به خواسته اعتراض نسبت به رای شماره 109-16؍2؍1396 هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما تقدیم که به شعبه 59 بدوی دیوان ارجاع و به موجب دادنامه 960997090191544-11؍6؍1396 با این استدلال که شخصیت حقوقی مراجع شبه قضایی از جمله هیاتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقل از اداره یا نهادهایی است که هیات در آن استقرار دارد و اعضای آن هیات مشتمل بر نمایندگان کارگر و کارفرما، فرماندار و رئیس دادگستری از سوی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب نمی شود با وحدت ملاک از رای وحدت رویه شماره 159-158-13؍5؍1381 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اقامه دعوی و طرح شکایت به خواسته اعتراض به آراء هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما جز به طرفیت آن هیات را قانونی ندانسته مستنداً به بند پ ماده 53 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت به لحاظ عدم توجه دعوی به خوانده صادر نموده است. این رای به لحاظ اسقاط حق تجدیدنظر خواهی قطعیت می یابد.
2- در پرونده شماره بایگانی 941445 آقای حسین رشیدی دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری به خواسته اعتراض نسبت به رای شماره 734-18؍6؍1394 هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما تقدیم که به شعبه 19 سابق دیوان ارجاع و شعبه مرجوع الیه به موجب دادنامه شماره 9609970901900439-25؍2؍1396 حکم به رد شکایت صادر می‌نماید. این رای به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافته است.
3-در پرونده شماره بایگانی 941976 شعبه 20 سابق (63 فعلی) شرکت پیش ساخته سازان صبا آرمه بتن دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان رباط کریم به خواسته اعتراض نسبت به رای شماره 94؍304-18؍5؍1394 هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما مطرح که شعبه سابق الذکر وفق دادنامه قطعیت یافته شماره 9509970902000600-23؍4؍1395 ضمن ورود در ماهیت حکم به رد شکایت صادر می‌نماید.
با توجه به اینکه در موضوع استقلال شخصیت حقوقی هیاتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما از اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نیز توجه دعوی به آن اداره آراء متعارض از شعب صادر گردید لذا مراتب در اجرای ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به حضور آن مقام عالی اعلام می‌گردد.»
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 59 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980901901074 با موضوع دادخواست آقای رضا حسن ترکی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری و به خواسته اعتراض به رای شماره 109-16؍2؍1396 هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما به موجب دادنامه شماره 9609970901901544-11؍6؍1396 به شرح زیر رای صادر کرده است:
نظر به اینکه موضوع شکایت اعتراض شاکی نسبت به رای هیات حل اختلاف کارگر وکارفرما مستقر در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، حال آن که دعوی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح گردیده، بنابراین ازآنجا که شخصیت حقوقی مراجع شبه قضایی از جمله هیاتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقل از اداره یا نهادی است که هیات در آن استقرار دارد و اعضای آن هیات مشتمل بر نمایندگان کارگر، کارفرما، فرماندار و رئیس دادگستری از سوی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب نمی شوند. لذا با وحدت ملاک از رای وحدت رویه شماره 159-158- 13؍5؍1381 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اقامه دعوی و طرح شکایت به خواسته اعتراض به آراء هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما جز به طرفیت آن هیات را قانونی ندانسته مستنداً به بند پ ماده 53 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت به لحاظ عدم توجه دعوی به خوانده صادر واعلام می‌گردد. این رای ظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
این رای به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
ب: شعبه 19 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9409980901901431 با موضوع دادخواست آقای حسین رشیدی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهر ری و به خواسته نقض رای شماره 734-18؍6؍1394 هیات حل اختلاف به موجب دادنامه شماره 9609970901900439-25؍2؍1396 به شرح زیر رای صادر کرده است:
به موجب بند 2 ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیاتهایی مانند هیات حل اختلاف کار منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها قابل فرجام خواهی در دیوان عدالت اداری است. روش رسیدگی فرجامی از نوع شکلی است، رسیدگی شکلی در مقابل ماهوی می‌باشد که روش مراجع تالی است. منظور از رسیدگی شکلی این است که مرجع عالی (دیوان عدالت اداری) به ماهیت شکایت نظر نمی کند بلکه مقصود تشخیص این امر است که رای صادره وفق موازین قانونی صادر شده به ویژه مقررات شکلی رعایت شده است یا خیر؟ بنابراین شاکی می‌بایست در دادخواست خود بیان نماید که طرف شکایت کدام ماده قانونی (مانند قانون کار) یا کدام مقرره متکی به قانون مانند مقررات مزبور به ماده 164 قانون کار (آیین دادرسی کار) را نقض نموده است با بررسی ادله و مدارک ابرازی و استدلالات به عمل آمده تخطی از قوانین و مقررات (در محدوده اعتراض و نسبت به شاکی) که موجبات نقض رای معترض عنه را فراهم نماید ملاحظه نگردید، بنابراین به استناد ماده 63 قانون مارالذکر وماده 157 قانون کار و مفاد دادنامه شماره 533- 25؍11؍1389 هیات عمومی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر می‌گردد. رای صادره به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
این رای به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
ج: شعبه 63 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9409980902001953 با موضوع دادخواست شرکت پیش ساخته سازان صبا آرمه بتن با مدیریت آقایان علیرضا شاهرخی و علیرضا حسینی طباطبائی به طرفیت اداره کار رباط کریم و به خواسته اعتراض به رای شماره 304؍94-18؍5؍1394 صادره از هیات حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره 9509970902000600-23؍4؍1395 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت شرکت پیش ساخته سازان صبا به طرفیت خوانده در اعتراض به رای شماره 304؍94-18؍5؍1394 با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و ملاحظه اسناد و محتویات پرونده متشکله در اداره کار و اظهارات هر یک از کارگر و کارفرما ملاحظه می‌گردد که خوانده با رعایت مقررات شکلی و انطباق شکایت شاکی و دفاع خوانده با مقررات قانون کار و آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 164 قانون کار مبادرت به صدور رای نموده و ایراد شکلی وماهوی از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها مشاهده نمی گردد. علیهذا و مستنداً به ماده 10 دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره با توجه به اقامتگاه شاکی و خوانده ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و نماینده قانونی آنها خواهد بود.
این رای به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 17؍2؍1398 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: با وجود اینکه اعضای هیاتها و کمیسیونهای موضوع بند 2 ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مستقل از نهادها و دستگاه های اجرایی مربوطه می‌باشد و در اظهار نظر و اتخاذ تصمیم بر اساس مقررات حاکم بر موضوع برابر صلاحیت اعطایی مقنن رفتار می کنند و برای این گونه هیاتها ساز و کارهای لازم برای دفاع در مراجع قضایی در قوانین مربوطه پیش بینی نشده است و رای شماره 118- 24؍8؍1372 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در باب رسیدگی به تعارض آراء از شعب دیوان موید و مبین پذیرش دفاعیات اداره کار در پرونده های مربوط به شکایت از آراء هیاتهای حل اختلاف اداره کار می‌باشد، بنابراین آراء شماره 9609970901900439-25؍2؍1396 و 9509970902000600-23؍4؍1395 شعب 19 و 63 بدوی دیوان عدالت اداری که طرح دعوا به طرفیت اداره کار، تعاون و تامین اجتماعی به خواسته اعتراض به آراء هیاتهای حل اختلاف اداره کار را استماع کرده در این حد صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رای با استناد به بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
مرتضی علی اشراقیمعاون قضایی دیوان عدالت اداری