مبحث اول - کلیات

از قانون حمایت از مالکیت صنعتی
اختراع نتیجه‌ فکر فرد یا افراد است که راه‌حل عملی جدیدی را برای حل مشکل فنی مشخص در زمینه‌ صنعت ارائه می‌نماید. اختراع ممکن است به‌صورت فراورده یا فرایند باشد.
گواهینامه‌ اختراع، سندی است که ‌مرجع ثبت مالکیت صنعتی که در این قانون «مرجع ثبت» نامیده می‌شود، برای اختراع صادر می‌کند و نشان‌دهنده‌ حقوق انحصاری مندرج در این قانون برای دارنده‌ آن است.
بهره‌مندی از حقوق ناشی از اختراع مندرج در این قانون، منوط به ثبت آن نزد مرجع ثبت است.

موارد زیر از مصادیق اختراع موضوع این قانون نیست یا از حیطه حمایت از اختراع، خارج است:
1- کشفیات، نظریه‌های علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری
2- کاربرد جدید از فراورده‌ها یا فرایندهای شناخته‌شده
3- طرحها، قواعد و روشهای انجام فعالیت‌های ذهنی و فعالیت‌های اجتماعی، کسب‌ و کار و بازیها
4- روشهای پیشگیری، تشخیص، جراحی و درمان در بیماری‌های انسان و حیوان
تبصره - این بند شامل فراورده‌های مورد استفاده در روشهای مذکور که منطبق بر تعریف اختراع است، نمی‌شود.
5 - گیاهان و جانوران و ریزسازواره(میکروارگانیسم)‌ها و اجزای آنها آنچنان که در طبیعت یافت می‌شوند، ارقام گیاهی و جانوری و اجزای ژنی (ژنتیکی) آنها، مشتقات زیستی طبیعی و همچنین فرایندهای اساساً زیستی طبیعی
تبصره 1- ریزسازواره(میکروارگانیسم)‌های دست‌ورزی‌شده ژنی (ژنتیکی) و فرایندهای ریززیست‌محیطی (میکروبیولوژیک) تولید و تکثیر آن که به واسطه مداخله مستقیم انسان در ترکیب ژنی (ژنتیکی) به‌دست می‌آیند و خواصی دارند که در حالت عادی از گونه‌های طبیعی حاصل نمی‌شود و همچنین فرایندهای زیستی مبتنی ‌بر طراحی و مداخله فنی و دارای شروط سه‌گانه اختراع از مصادیق این بند محسوب نمی‌شوند.
تبصره 2- «ارقام گیاهی دست‌ورزی‌شده» مطابق قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال مصوب 1382/04/29 و «منابع دامی دست‌ورزی‌شده» مطابق قانون نظام جامع دامپروری کشور مصوب 1388/05/07 به ثبت می‌رسند.
6 - اختراعی که بهره‌برداری از آن، خلاف موازین شرعی، نظم عمومی و یا اخلاق حسنه است.
7- اختراعی که بهره‌برداری از آن با حفظ حیات یا سلامت انسان مغایرت دارد یا موجب آسیب جدی به محیط زیست یا کاهش تنوع زیستی می‌گردد.