مبحث اول - کلیات
موارد زیر از مصادیق اختراع موضوع این قانون نیست یا از حیطه حمایت از اختراع، خارج است:
1- کشفیات، نظریههای علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری
2- کاربرد جدید از فراوردهها یا فرایندهای شناختهشده
3- طرحها، قواعد و روشهای انجام فعالیتهای ذهنی و فعالیتهای اجتماعی، کسب و کار و بازیها
4- روشهای پیشگیری، تشخیص، جراحی و درمان در بیماریهای انسان و حیوان
تبصره - این بند شامل فراوردههای مورد استفاده در روشهای مذکور که منطبق بر تعریف اختراع است، نمیشود.
5 - گیاهان و جانوران و ریزسازواره(میکروارگانیسم)ها و اجزای آنها آنچنان که در طبیعت یافت میشوند، ارقام گیاهی و جانوری و اجزای ژنی (ژنتیکی) آنها، مشتقات زیستی طبیعی و همچنین فرایندهای اساساً زیستی طبیعی
تبصره 1- ریزسازواره(میکروارگانیسم)های دستورزیشده ژنی (ژنتیکی) و فرایندهای ریززیستمحیطی (میکروبیولوژیک) تولید و تکثیر آن که به واسطه مداخله مستقیم انسان در ترکیب ژنی (ژنتیکی) بهدست میآیند و خواصی دارند که در حالت عادی از گونههای طبیعی حاصل نمیشود و همچنین فرایندهای زیستی مبتنی بر طراحی و مداخله فنی و دارای شروط سهگانه اختراع از مصادیق این بند محسوب نمیشوند.
تبصره 2- «ارقام گیاهی دستورزیشده» مطابق قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال مصوب 1382/04/29 و «منابع دامی دستورزیشده» مطابق قانون نظام جامع دامپروری کشور مصوب 1388/05/07 به ثبت میرسند.
6 - اختراعی که بهرهبرداری از آن، خلاف موازین شرعی، نظم عمومی و یا اخلاق حسنه است.
7- اختراعی که بهرهبرداری از آن با حفظ حیات یا سلامت انسان مغایرت دارد یا موجب آسیب جدی به محیط زیست یا کاهش تنوع زیستی میگردد.