قانون پیشگیری از وقوع جرم

پیشگیری از وقوع جرم عبارت است از پیش‌بینی، شناسایی و ارزیابی خطر وقوع جرم و اتخاذ تدابیر و اقدامات لازم برای از میان بردن یا کاهش آن.

در اجرای وظایف مندرج در ماده (4) این قانون، شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم با اعضای زیر تشکیل می‌شود:
1- رئیس قوه قضائیه (رئیس شورا)
2- معاون اول رئیس‌جمهور (نائب رئیس)
3- نائب رئیس اول مجلس شورای اسلامی
4- معاون اول رئیس قوه قضائیه
5 - دادستان کل کشور
6 - رئیس سازمان بازرسی کل کشور
7- وزیر کشور
8 - وزیر اطلاعات
9- معاون حقوقی رئیس‌جمهور
10- وزیر دادگستری
11- وزیر امور اقتصادی و دارایی
12- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
13- وزیر آموزش و پرورش
14- فرمانده نیروی انتظامی
15- فرمانده نیروی مقاومت بسیج
16- رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
17- رئیس دیوان محاسبات کشور
18- رئیس کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس شورای اسلامی
19- رئیس کمیسیون اصل نودم (90) مجلس شورای اسلامی
20- رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور
21- رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر
22- وزیر یا رئیس نهاد ذی‌ربط حسب موضوع به تشخیص رئیس شورا
23- یکی از معاونان رئیس قوه قضائیه به انتخاب ایشان به عنوان دبیر شورا
تبصره - دبیر شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم می‌تواند به تناسب موضوعات مطروحه در این شورا صاحب‌نظران، کارشناسان و نمایندگان دیگر نهادها و سازمان‌ها را بدون حق رای دعوت کند.

در اجرای وظایف زیر، شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم تشکیل می‌شود:
1- تقسیم کار ملی در چهارچوب وظایف و ماموریت‌های قوای سه‌گانه کشور و اتخاذ تدابیر مناسب برای هماهنگی و توسعه همکاری بین دستگاههای مسئول در امر پیشگیری
2- تعیین راهبردها، سیاست‌های اجرائی و برنامه‌های ملی پیشگیری از وقوع جرم در چهارچوب قوانین و سیاست‌های کلی نظام
3- بررسی و تصویب برنامه‌های کلان برای گسترش فرهنگ، ایجاد زمینه‌های مشارکت مردم و نهادهای دولتی و غیردولتی در امر پیشگیری از وقوع جرم و حمایت از آنها
4- بررسی و اتخاذ تصمیم جهت شناسایی زمینه‌ها و علل وقوع جرم، کاهش آسیبهای اجتماعی و ارزیابی نتایج اجرای طرحها و برنامه‌های ملی پیشگیری، سنجش و پیگیری عملکرد نهادهای مسئول در این زمینه
5 - اتخاذ سیاست‌های موردنیاز در جهت حمایت از بزه‌دیدگان و محکومان و خانواده آنان و اصلاح و جامعه‌پذیری محکومان و برخورداری آنان از زندگی شرافتمندانه
تبصره - شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم حداقل در هر فصل یک بار تشکیل جلسه خواهد داد.

مصوبات شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم صرفاً با توافق و امضای سران سه قوه در چهارچوب قوانین، لازم‌الاجراء می‌باشد.
تبصره1- پس از ارس-ال مصوبات شورای عالی برای روسای قوا، در صورتی که، عدم تایید و یا ام-ضای مص-وبه حداکثر طی دو ماه اع-لام نش-د، به من-زله تایید می‌باشد.
تبصره2- رئیس‌جمهور موظف است مصوبات شورای عالی را پس از طی مراحل قانونی، ابلاغ و برای اجراء در اختیار مسئولان بگذارد. مصوبات مربوط به نیروهای مسلح پس از اخذ موافقت فرماندهی کل قوا قابل اجراء خواهد بود.
تبصره3- مصوبات شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم پس از توافق و امضای سران سه قوه حداکثر ظرف مدت پانزده روز به تمام دستگاهها ابلاغ می‌شود.

برای انجام وظایف زیر، دبیرخانه شورای عالی در قوه قضائیه تشکیل می‌شود:
1- پیگیری اجرای مصوبات ابلاغی شورا
2- انجام تحقیقات و پژوهش‌های مورد نیاز برای آسیب‌شناسی علل وقوع جرم و راههای پیشگیری از آن از طریق نهادهای تحقیقاتی در قوای سه‌گانه و مراکز پژوهشی دانشگاهی و در صورت نیاز انجام تحقیقات مذکور به صورت مستقل و تهیه و انتشار گزارش‌های آماری ادواری و سالانه
3- شناسایی راههای جلب مشارکت مردمی و حمایت از سازمانهای مردم‌نهاد و نهادهای غیردولتی در امر پیشگیری از وقوع جرم در چهارچوب قوانین و مقررات و مصوبات شورا
4- دریافت آمار و اطلاعات مرتبط با وظایف شورا از دستگاهها و نهادهای ذی‌ربط جهت تجزیه و تحلیل آنها و ارائه گزارش به شورا
5 - تهیه و تدوین پیش‌نویس سیاست‌های اجرائی و برنامه‌های ملی پیشگیری از وقوع جرم و اخذ گزارش و جمع‌بندی نتایج اجرای طرحها و برنامه‌های ملی جهت ارائه به شورا
6 - انجام امور دبیرخانه‌ای و سایر امور محوله از سوی شورا

هر یک از قوا موظفند با استفاده از ساز و کارها و ساختارهای خود نسبت به تحقیق و مطالعه درباره علل وقوع جرم و راههای پیشگیری از آن اقدام نمایند و نسخه‌ای از نتایج به دست آمده را برای شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم ارسال کنند.