صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1381/06/02
برگزار شده توسط: استان آذربایجان شرقی/ شهر آذرشهر
موضوع
اعلامی یا انشایی بودن حکم دادگاه در مورد ماده 19 قانون روابط موجر ومستاجر
پرسش
حکمی که دادگاه وفق ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر صادر میکند اعلامی است یا انشایی؟ آیا در این موارد صدور اجراییه لازم است؟
نظر هیئت عالی
نظر به تصریح مورد در ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356 که چنین حکمی مبنی‌بر تجویز انتقال منافع است به وسیله دادگاه به دفترخانه ارسال و مراتب به موجر نیز اعلام می‌گردد. اجرای چنین حکمی ضرورت صدور اجراییه نداشته و ندارد.
نظر اتفاقی
متن ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر: «در صورتی‌که مستأجر محل کسب یا پیشه یا تجارت به موجب اجاره‌نامه، حق انتقال به غیر داشته باشد برای همان شغل یا مشابه آن میتواند، منافع مورد اجاره را با سند رسمی به دیگری انتقال دهد.» هرگاه در اجاره‌نامه حق انتقال به غیر سلب شده یا اجاره‌نامه‌یی در بین نبوده و مالک راضی به انتقال به غیر نباشد باید در مقابل تخلیه مورد اجاره، حق کسب یا پیشه یا تجارت مستأجر را بپردازد والا مستأجر میتواند برای تنظیم سند انتقال به دادگاه مراجعه کند، در این‌صورت دادگاه حکم به تجویز انتقال منافع مورد اجاره به غیر و تنظیم سند انتقال در دفترخانه تنظیم‌کننده سند اجاره‌نامه سابق یا دفترخانه نزدیک ملک (اگر اجاره‌نامه رسمی در بین نباشد) صادر و رونوشت آن را به دفترخانه مربوط ارسال می‌‌‌نماید و مراتب را به موجر نیز اعلام خواهد نمود... در فرض این ماده که خواسته دعوا عبارت است از: صدور اجازه انتقال منافع مورد اجاره به غیر و تنظیم سند جدید، دادگاه پس از بررسی موضوع به جای موجر اجازه انتقال می‌‌‌دهد همان‌گونه که در ازدواج مجدد عمل میکند. ذیل ماده نیز موید این مطلب است که حکم دادگاه در این موارد اعلامی است و عبارت و مراتب را به موجر نیز اعلام خواهد کرد بر آن دلالت دارد در صورتی‌که اگر حکم انشایی می‌‌‌بود جهت اجرای حکم باید علیه موجر اجراییه صادر می‌‌‌شد و صرف اعلام مراتب به وی کفایت نمی‌‌‌کرد. بنابراین، وفق ماده فوق دادگاه به جای موجر انتقال منافع مورد اجاره را تجویز و نسبت به تنظیم سند جدید اقدام میکند سپس مراتب را جهت اطلاع موجر به وی اعلام می‌‌‌دارد.