‌فصل بیستم - زیان، انحلال و تصفیه شرکتها و اتحادیه ‌های تعاونی

از قانون شرکت‌های تعاونی
شرکت یا اتحادیه تعاونی میتواند زیان سالانه را با تصویب مجمع عمومی از حساب ذخیره قانونی غیرقابل تقسیم تأمین نماید و‌ نمیتواند قبل از انتقال مبالغ برداشتی مذکور به حساب ذخیره قانونی غیرقابل تقسیم، درآمد سالهای بعدی شرکت یا اتحادیه را تقسیم کند.
(اصلاحی 1350/12/05)- شرکتها و اتحادیه‌ های تعاونی در موارد زیر منحل میشود:
1 - کاهش سرمایه بمیزانی که ادامه عملیات مقدور و یا صلاح نباشد با تصویب مجمع عمومی فوق‌ العاده.
3 - اتمام برنامه ای که به موجب اساسنامه، شرکت برای انجام آن تأسیس شده است.
4 - تصمیم مجمع عمومی فوق‌ العاده.
5 - عدم تطبیق عملیات شرکت یا اتحادیه با اساسنامه و مقررات قانونی و یا تعطیل و عدم فعالیت آن در مهلت هائی که وزارت تعاون و امور ‌روستاها (‌یا وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکتهای تعاونی کارگری) مقرر میدارد.
تبصره (الحاقی 1354/02/24)- در صورتی که بعلل مذکور در بندهای 1 و 3 شرکت یا اتحادیه فعالیتی نداشته باشد وزارت تعاون و امور روستاها یا وزارت کار و امور‌ اجتماعی در مورد شرکتها و اتحادیه ‌های کارگری، بجانشینی مجمع عمومی فوق ‌العاده درباره انحلال شرکت یا اتحادیه و تعیین هیأت تصفیه و اعلام ‌آن به ثبت محل اقدام خواهد نمود.
این حکم در مواردی نیز که شرکت یا اتحادیه طبق تصمیم مجمع عمومی فوق ‌العاده منحل گردیده ولی هیأت تصفیه تعیین نشده و یا اینکه هیأت تصفیه‌ به تشخیص وزارت مذکور نتواند به وظائف قانونی خود عمل کند اجرا خواهد شد.
این حکم در مواردی نیز که شرکت یا اتحادیه طبق تصمیم مجمع عمومی فوق‌ العاده منحل گردیده ولی هیأت تصفیه تعیین نشده و یا اینکه هیأت تصفیه‌ به تشخیص وزارت مذکور نتواند به وظائف قانونی خود عمل کند اجرا خواهد شد.
در موارد مذکور در بند 5 ماده 120 وزارت تعاون و امور روستاها پیشنهاد انحلال شرکت یا اتحادیه مربوط را بشورای رسیدگی و‌داوری در اختلافات تعاونیها خواهد داد و تا اعلام نظر آن شورا دارای کلیه اختیارات پیش‌ بینی شده در مجمع عمومی عادی و فوق ‌العاده برای جلوگیری ‌از عملیات و فعالیتهای خلاف قانون شرکت یا اتحادیه مربوط خواهد بود.
شورای رسیدگی و داوری در اختلافات تعاونیها مکلف است ظرف یک هفته از تاریخ وصول پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها ‌مراتب را به شرکت یا اتحادیه مورد نظر اعلام نماید تا در صورتی که بنظر آن وزارت اعتراض داشته باشد دلایل خود را ظرف 15 روز از تاریخ وصول ‌اخطار شورا کتباً ارسال دارد.
شورای رسیدگی و داوری در اختلافات تعاونیها مکلف است رأی خود را حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ وصول پیشنهاد وزارت تعاون و ‌امور روستاها در مورد انحلال صادر نماید، آراء صادره قطعی و لازم ‌الاجراء است.
با ابلاغ تصمیم شورای رسیدگی و داوری در اختلافات تعاونیها مبنی بر انحلال شرکت یا اتحادیه وزارت تعاون و امور روستاها اقدام به انحلال آن و تعیین هیئت تصفیه کرده و درخواست لغو ثبت شرکت یا اتحادیه را از اداره ثبت خواهد کرد.
(اصلاحی 1350/12/05)- در تصفیه شرکت یا اتحادیه پرداخت تعهدات از محل دارائی آنها با رعایت تقدم بشرح زیر است:
1 - پرداخت بدهی های شرکت یا اتحادیه.
2 - پرداخت سهام اعضاء حداکثر بمیزان مبلغ اسمی هر سهم و سود سهام در صورتیکه مازاد تصفیه از حساب ذخیره غیرقابل تقسیم شرکت‌ بیشتر باشد.
3 - انتقال مانده تصفیه به حساب ذخیره قانونی غیرقابل تقسیم برای اقدامات مقرر طبق این قانون.
تبصره (الحاقی 1350/12/05)- تصفیه امور شرکت یا اتحادیه تعاونی در مواردیکه در این قانون پیش‌ بینی نشده است بر اساس مقررات قانون شرکت‌ های سهامی انجام ‌خواهد گرفت.