فصل اول - تعاریف و مشخصات

از آیین نامه اجرایی قانون مطبوعات
منظور از مطبوعات و رسانه در این آیین نامه، کلیه رسانه های چاپی (مطبوعات) و الکترونیکی شامل برخط (خبرگزاری و پایگاه های خبری) و غیر برخط (انواع حامل های داده) است.
رسانه های چاپی (مطبوعات) و رسانه های الکترونیکی غیر برخط به لحاظ زمان انتشار منظم می‌توانند با یکی از فواصل زمانی روزی یکبار (روزنامه)، هفته ای یکبار (هفته نامه)، ماهی یکبار (ماهنامه)، سه ماه یکبار (فصلنامه)، شش ماه یکبار و سالی یکبار (سالنامه) منتشر شوند.
تبصره 1 - انتشار فوق العاده (چاپ دوم، سوم و...)، ویژه نامه و هرگونه ضمیمه با همان نام رسانه و منطبق بر مشخصات مندرج در پروانه انتشار و با همان تاریخ و شماره مسلسل و رعایت سایر ضوابط قانون مطبوعات مجاز است.
تبصره 2 - ویژه نامه و ضمیمه باید به همراه رسانه توزیع شود و انتشار و توزیع جداگانه آن مجاز نیست.
تبصره 3 - توزیع هرگونه ضمیمه به همراه رسانه از قبیل فرآورده های چاپی، لوح فشرده، راهنمای تبلیغاتی و مانند اینها که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به غیر از مسئولان رسانه تهیه شده است، منوط به اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
تبصره 4 - چاپ و انتشار ویژه نامه های محلی توسط رسانه های مکتوب سراسری به طور جداگانه از رسانه اصلی ممنوع است و در صورتی که به همراه رسانه اصلی توزیع شود، حجم آگهی های آن از (30) درصد صفحات ویژه نامه نباید بیشتر باشد.
رسانه الکترونیکی به رسانه ای اطلاق می‌شود که:
الف - با همان صورت، شرایط و ظواهر یک رسانه چاپی و طی فرآیند مرسوم روزنامه نگاری و تحریریه ای تولید و به طور منظم و با نام ثابت و تاریخ و شماره و ردیف معیّن در یک یا چند زمینه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، هنری، ورزشی و نظایر اینها در محیط رقومی (دیجیتال) به صورت دوره ای مندرج در ماده (1) این آیین نامه منتشر شود.
ب - محتوای آن در محیط رقومی و طی فرآیند مرسوم روزنامه نگاری و تحریریه ای، تولید و به طور منظم و با نام ثابت در یک یا چند زمینه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، هنری، ورزشی و نظایر اینها منتشر می‌شود مانند خبرگزاری ها، پایگاه های خبری اینترنتی و رسانه های برخط. تولید و انتشار محتوا در این گونه رسانه ها به صورت لحظه ای و بدون توقف است. (بر خط)
پ - به عنوان سامانه، اخبار و اطلاعات را به صورت مستمر برای بیش از (500) گیرنده در (24) ساعت از طریق پیامک یا شبکه های پیام رسان و به صورت انبوه برای دارندگان تلفن همراه، رایانه و مانند آن ارسال کند.
تبصره - نسخه دیجیتال رسانه های چاپی دارای مجوز از هیئت نظارت بر مطبوعات که مفاد آن عیناً همان مفاد رسانه چاپی است و همچنین اعمال موضوع بند (پ) این ماده توسط رسانه های چاپی، خبرگزاری ها و نشریات الکترونیکی دارای مجوّز، مشروط به ذکر نام رسانه و باز نشر مطالبی که عیناً در این رسانه ها درج شده است، مجاز است و نیاز به اخذ مجوز جداگانه ندارد.
موسسه خبری موسسه ای است که با ایجاد دفاتر نمایندگی در سطح کشور و یا گسترش آن در دیگر کشورها با فراهم نمودن امکانات، نیروی انسانی و تجهیزات فنّی مورد نیاز به طور منظم، مستمر و با نام ثابت در محیط رقومی (دیجیتال) و یا غیر آن اقدام به تولید، جمع آوری و انتشار محتوا می کند.
در هر شماره از رسانه های موضوع این آیین نامه باید نام صاحب امتیاز، مدیر مسئول، نشانی دفتر، تلفن و کارپوشه ملی ایرانیان یا پست الکترونیکی ملی و نیز زمینه انتشار در صفحه معیّن و محلّی ثابت با عنوان «شناسنامه» یا «درباره ما» درج گردد.
تبصره 1 - رسانه های چاپی علاوه بر رعایت مفاد این مادّه، باید ترتیب و تاریخ انتشار، شماره مسلسل، تعداد صفحات، شماره هر صفحه، قیمت و نیز نام و نشانی چاپخانه ای را که رسانه در آن چاپ می‌شود، در شناسنامه اعلام کنند.
تبصره 2 - رسانه های الکترونیکی برخط موظفند نام و نشانی مراکزی که خدمات میزبانی و پشتیبانی خود را از آنها دریافت می کنند در "شناسنامه" یا "درباره ما" اعلام کنند.
تبصره 3 - درج زمان دقیق انتشار در هرگونه مطلب نوشتاری، صدا و تصویر توسط رسانه های موضوع بندهای (ب) و (پ) ماده (3) این آیین‌نامه به صورت مستمر و لحظه ای، الزامی است.
رسانه اجاره ای رسانه ای است که صاحب امتیاز آن با درخواست کتبی از هیأت نظارت بر مطبوعات و با تصویب آن هیئت و به موجب سند رسمی اختیارات و وظایف قانونی خود را به شخص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌نماید. اجاره کننده رسانه تا زمانی که رسانه در اجاره اوست، دارای حقوق، اختیارات و مسئولیت های صاحب امتیاز بوده و پاسخگوی تکالیف قانونی اوست.
تبصره - اجاره‌ کننده باید شرایط مندرج در ماده (9) قانون مطبوعات را دارا باشد.
در نامگذاری رسانه اعم از چاپی و الکترونیکی باید از کلماتی استفاده شود که با رسانه های موجود و یا با رسانه هایی که به طور موقت یا دائم تعطیل شده اند، اشتباه نشود و موجب تداعی نام آنها نگردد. همچنین نام رسانه نباید از کلمات نامأنوس باشد و یا ایجاد شبهه وابستگی به سازمانهای دولتی کند. مرجع تشخیص این امور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد بود.
تبصره - اضافه کردن هر گونه کلمه یا عبارت به نام یا نشان (آرم) رسانه و یا عدم رعایت تناسب در اجزای آن که مطابق با مفاد مندرج در پروانه رسانه نیست، ممنوع می‌باشد.
ترجمه تمام یا قسمتی از مطالب اختصاصی رسانه های داخلی دارای پروانه و انتشار آن به صورت نشریه مستقل بدون اخذ موافقت آن رسانه ممنوع است.
تکثیر رسانه های موجود از طریق چاپ افست یا عکسبرداری یا طرق مشابه بدون اجازه صاحب پروانه ممنوع است.
مطالب رسانه باید مطابق و متناسب با زمینه های مندرج در پروانه انتشار باشد و رسانه مجاز به درج مطالب و محتوای خارج از زمینه های مذکور که بر خط مشی کلی رسانه تأثیر بگذارد، نمی‌باشد.
به منظور بالا بردن سطح آگاهی های مردم مناطق مختلف کشور، رسانه های محلی، استانی یا منطقه ای موظفند ضمن رعایت ماده (2) قانون مطبوعات در زمینه مصوب، حداقل 50)) درصد مطالب خود را مرتبط با گستره توزیع مندرج در پروانه انتشار خود درج نمایند.
نقل مطالب از رسانه ها و احزاب و گروه های منحرف و مخالف اسلام (داخلی و خارجی) به منظور بررسی، تحقیق، نقد و رد مطالب بلامانع است.
تبصره- صرف نقل آن قسمت از اخبار، مطالب یا تصاویر رسانه‌ها که موجب توقیف، لغو پروانه و یا پالایش (فیلتر) آنها گردیده است، ممنوع است.
تغییر در مشخصات مندرج در پروانه رسانه بدون اطلاع و تصویب هیئت نظارت بر مطبوعات ممنوع است. تغییر در سایر موارد جز در امور مصرح در قانون و آنچه که در حوزه اختیارات و مسئولیت های هیئت نظارت بر مطبوعات باشد، با تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بلامانع است.
تبصره - هیئت نظارت بر مطبوعات باید حداکثر ظرف سه ماه به تقاضای تغییر وضعیت رسیدگی و اعلام ‌نظر کند.