انتخابکننده باید واجد شرایط زیر باشد:
1 - تابعیت ایران
2 - داشتن هیجده سال تمام سن.
3 - توطن در محل انتخاب و یا لااقل سکونت در آن جا از شش ماه قبل از انتخابات و یا آن که شخصاً در آن حوزه به کسب و یا حرفه معینی اشتغالداشته باشد و در صورتیکه محل سکنی و محل کسب یا حرفه مختلف باشد فقط محل سکنی معتبر است.
4 - عدم محکومیت به جنایت یا جنحهای که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی است.
5 - محجور نبودن و عدم محکومیت به ورشکستگی بتقصیر.
تبصره (الحاقی 1345/11/27) - رای دهندگان موظفند قبل از دادن رای برگ انتخاباتی تحصیل کنند.
نحوه تنظیم دفاتر ثبت نام و صدور برگ انتخاباتی و تشخیص صلاحیت رای دهندگان بر اساس مقررات این قانون به موجب آئین نامهای خواهد بود که ظرف دو ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف وزارت کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران برسد.
ب - شرایط انتخاب کردن و انتخاب شدن
انتخابشونده باید دارای شرایط زیر باشد:
1 - تابعیت ایران.
2 - داشتن 25 سال تمام سن.
3 - توانائی خواندن و نوشتن فارسی به اندازه کافی.
4 - لااقل سه سال ساکن محل انتخاب باشد.
5 - عدم محرومیت از حقوق اجتماعی.
6 - محجور نبودن و عدم محکومیت به ورشکستگی به تقصیر.
اشخاص زیر از انتخاب شدن محرومند:
1 (اصلاحی 1355/4/15) - نخست وزیر و وزیران و معاونین آنها و نمایندگان مجلسین و استانداران و فرمانداران و شهرداران و بخشداران و معاونین آنها روسای دادگاهها و دادستانها و بازپرسان و روسای ادارات دولتی و سازمانهای وابسته به دولت به استثنای استادان دانشگاه.
2 - افسران و نفرات شهربانی و ژاندارمری و ارتش و همردیفان آنها از هر دسته تا موقعی که در خدمت هستند از انتخاب کردن و انتخاب شدن محرومند.
3 -اعضای انجمنهای ایالتی و ولایتی و اعضاء انجمن نظارت انتخابات انجمن شهر در دورهای که دارای این سمت هستند.
4 (اصلاحی 1345/11/27) - هیچ یک از کارمندان و کارگران ادارات و بنگاههای دولتی و سازمانهای وابسته به دولت و کسانیکه به نحوی از انحاء از شهرداری مستمراً حقوق و یا کمک مالی دریافت میدارند در حوزه ماموریت خود نمیتوانند انتخاب شوند مگر اینکه قبل از نشر اعلان انتخابات بازنشسته شده یااستعفا داده یا از خدمت خارج شده باشند که در اینصورت انتخاب آنان مانعی ندارد.
تبصره (الحاقی 1345/11/27) - در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام نماید شرکت کارمندان و کارگران سازمانهائی که با سرمایه دولت تشکیل شده ولی به صورت بازرگانی اداره میشوند در انتخابات انجمن شهر بلامانع است.
5 - روسا و اعضاء هیئت مدیره و مدیران عامل شرکتها و کسانی که تامین تمام یا قسمت اعظم یکی از حوائج عمومی حوزه شهرداری از قبیل خواربار - وسائل نقلیه - برق - آب - دارو و امثال اینها را به عهده دارند نمیتوانند به عضویت انجمن شهرداری محلی که مرکز فعالیت آنهاست انتخاب شوند.
تبصره - چنانچه یکی از کارمندان پایهدار دولت یا شهرداری به عضویت انجمن انتخاب شود مدت نمایندگی جزو سابقه خدمت او محسوب میشود.
(اصلاحی 1355/4/15) - از اشخاصی که با یکدیگر قرابت نسبت یا سببی به شرح زیر داشته باشند:
پدر - مادر - فرزند - نوه - برادر - خواهر - برادرزاده - خواهرزاده - همسر - خواهر و برادر همسر - فرزند همسر - فقط آن کسی که رای او بیشتر است میتواند عضویت یک انجمن را دارا باشد و در صورت تساوی آراء یکی از آنها به حکم قرعه معین خواهد شد و اگر قرابت پس از اتمام انتخاباتو صدور اعتبارنامه یا هر زمانی از دوره قانونی انجمن حاصل و یا معلوم گردد بلافاصله در اولین باری که انجمن تشکیل جلسه میدهد به حکم قرعه یک نفر ابقاء میشود و به جای شخص یا اشخاصی که خارج شدهاند از شخص یا اشخاصی که رایشان بیشتر است دعوت خواهد شد.
هر عضو انجمن شهرداری که فاقد یکی از شرایط انتخابشونده (مذکور در ماده 9 این قانون) گردد و یا یکی از مشاغلی را که موجب محرومیت از عضویت انجمن شهرداری است قبول کند از همان موقع منعزل شناخته میشود و فرماندار یا بخشدار موظف است بمحض اطلاع مراتبرا به عضو منعزل و انجمن شهر اعلام نماید.
یک نفر نمیتواند در بیش از یک انجمن شهر عضویت داشته باشد.
تبصره - در شهرهائی که به حوزههای انتخابیه تقسیم میشود هر گاه یک نفر در بیش از یک حوزه انتخاب گردد فقط میتواند نمایندگی یکی ازحوزهها را داشته باشد و از سایر حوزهها کسانی که بعد از او حائز اکثریت هستند نمایندگی آن حوزهها را خواهند داشت مشروط بر اینکه نفر بعدی حداقل دارای نصف آراء آخرین نماینده منتخب حوزه باشد و الا انتخابات در آن حوزه تجدید خواهد شد.