تاریخ نظریه: 1403/03/06
شماره نظریه: 7/1402/884
شماره پرونده: 1402-127-884ح
استعلام:
در برخی قوانین؛ از جمله قانون ثبت احوال مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی و قانون حمایت خانواده مصوب 1391، به خواهان این امتیاز داده شده است که برخلاف اصل مقرر در ماده 11 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 در محل اقامت یا سکونت خود طرح دعوا کند؛ چنانچه مرجع رسیدگی‌کننده احراز کند آدرس اعلامی محل سکونت یا اقامت خواهان واقعی نبوده است و وی در محل دیگری اقامت دارد و صرفاً به منظور ایجاد صلاحیت برای مرجع رسیدگی‌کننده به هر دلیلی آدرس غیر واقعی را اعلام کرده است، آیا دادگاه باید بر اساس این احراز واقعی مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت نماید و یا آنکه به صرف اعلام آدرس توسط خواهان در سامانه ثنا دادگاه امکان ورود به موضوع را ندارد و نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به تعریف اقامتگاه در ماده 1002 قانون مدنی و مستفاد از مواد 78 و 80 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، در اموری که صلاحیت دادگاه مبتنی بر محل اقامت می‌باشد، ملاک صلاحیت محل اقامت واقعی اشخاص است و در صورت احراز توسط دادگاه رسیدگی‌کننده، با رعایت قواعد عمومی مربوط به صلاحیت و تشخیص مرجع صالح اتخاذ تصمیم می‌شود. با این حال دادگاه مجاز نیست راساً صحت یا سقم آدرس اعلامی را بررسی کند و ورود به این موضوع مستلزم ایراد خوانده است.