فصل اول - تعاریف

از قانون نظام صنفی کشور

نظام صنفی: قواعد و مقرراتی است که امور مربوط به سازمان،‌ وظایف، ‌اختیارات، حدود و حقوق افراد و واحدهای صنفی را طبق این قانون تعیین می‌کند.

فرد صنفی: هر شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیت ‌های صنفی‌ اعم از تولید، تبدیل، خرید، فروش، توزیع، خدمات و خدمات فنی سرمایه ‌گذاری‌ کند و به‌ عنوان پیشه‌ ور و صاحب حرفه و شغل آزاد، خواه به شخصه یا با مباشرت دیگران ‌محل کسبی دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و تمام یا قسمتی از کالا، محصول یا خدمات خود را به طور مستقیم یا غیرمستقیم و به صورت کلی یا جزئی به مصرف کننده عرضه ‌دارد، فرد صنفی شناخته می ‌شود.

تبصره (اصلاحی 1392/06/12)- صنوفی که قانون خاص دارند، از شمول این قانون مستثنی می ‌باشند. قانون خاص قانونی است که بر اساس آن نحوه صدور مجوز فعالیت، تنظیم و تنسیق امور واحدهای ذی‌ ربط، نظارت، بازرسی و رسیدگی به تخلفات افراد و واحدهای تحت پوشش آن به صراحت در متن قانون مربوطه معین می ‌شود.

واحد صنفی: هر واحد اقتصادی که فعالیت آن در محل ثابت یا وسیله ‌سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب دایر شده باشد، واحد صنفی ‌شناخته می‌ شود.

تبصره 1 - فعالیت واحدهای صنفی سیار در محل ثابت با اخذ پروانه کسب برای همان محل، بلامانع است.

تبصره 2 (اصلاحی 1392/06/12)- اماکنی که واجد شرایط لازم جهت استقرار چند واحد صنفی باشند، می‌ توانند به‌ عنوان محل ثابت کسب، توسط یک یا چند فرد صنفی، پس از اخذ پروانه کسب از اتحادیه یا اتحادیه‌ های ذی‌ ربط، مورد استفاده قرار گیرند. آیین ‌نامه اجرائی این تبصره به‌ وسیله دبیرخانه هیأت ‌عالی نظارت با همکاری اتاق اصناف ایران و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تهیه می ‌شود و ظرف سه‌ ماه از تاریخ لازم ‌الاجراء شدن این قانون به ‌تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت می ‌رسد.

تبصره 3 - دفاتری که خدماتی به واحدهای صنفی سیار می‌ دهند، واحد صنفی ‌محسوب می‌ شوند.

(اصلاحی 1392/06/12)- صنف: عبارت است از گروهی از افراد که طبیعت فعالیت آنان از یک نوع باشد. صنوف مشمول این قانون، با توجه به نوع فعالیت آنها به ‌دو گروه تولیدی - خدمات فنی و توزیعی - خدماتی تقسیم می ‌شوند.

(اصلاحی 1392/06/12)- پروانه کسب: مجوزی است که طبق مقررات این قانون به ‌منظور شروع و ادامه کسب‌ و کار یا حرفه به صورت موقت یا دائم به فرد یا افراد صنفی برای محل مشخص یا وسیله کسب معین داده می‌ شود.

تبصره 1 (الحاقی 1392/06/12)- پروانه کسب موقت تنها برای یک‌ بار صادر می ‌شود. مدت اعتبار پروانه کسب موقت یک‌ سال و پروانه کسب دائم پنج ‌سال است.

تبصره 2 (الحاقی 1392/06/12)- اتحادیه صنفی مکلف است با انقضای مدت اعتبار پروانه کسب‌، اخطاریه یکماهه برای تبدیل پروانه موقت به پروانه دائم یا تمدید پروانه دائم صادر نماید و در صورت عدم تبدیل یا تمدید پروانه، واحد صنفی در حکم واحد بدون پروانه تلقی می ‌شود.

پروانه تخصصی و فنی: گواهینامه‌ای است که بر داشتن مهارت انجام دادن کارهای تخصصی یا فنی دلالت دارد و به وسیله مراجع ذی‌صلاح صادر می‌شود.

اتحادیه: شخصیتی حقوقی است که از افراد یک یا چند صنف که دارای فعالیت یکسان یا مشابه‌اند، برای انجام دادن وظایف و مسئولیت‌های مقرر در این قانون ‌تشکیل می‌گردد.

(اصلاحی 1392/06/12)- اتاق اصناف شهرستان: اتاقی متشکل از روسای اتحادیه ‌های صنفی هر شهرستان برای انجام وظایف و مسئولیت ‌های مقرر در این قانون است.

(اصلاحی 1392/06/12)- اتاق اصناف ایران: شورائی است که از نمایندگان هیأت رئیسه اتاق های اصناف شهرستان شهرستانهای کشور با هدف تقویت مبانی نظام صنفی در تهران تشکیل‌ می ‌گردد.

(اصلاحی 1392/06/12)- کمیسیون نظارت: کمیسیونی است که به منظور برقراری ارتباط و ایجاد ‌هماهنگی بین اتحادیه ‌ها و اتاق های اصناف شهرستان با سازمانها و دستگاههای دولتی در راستای ‌وظایف و اختیارات آنها و همچنین نظارت بر اتحادیه ‌ها و اتاق های اصناف شهرستان هر شهرستان ‌تشکیل می‌ شود.

(اصلاحی 1392/06/12)- هیأت عالی نظارت:
هیأتی است که به منظور تعیین برنامه ‌ریزی، هدایت، ایجاد هماهنگی و نظارت بر ‌کلیه اتحادیه‌ ها، اتاق های اصناف شهرستان، اتاق اصناف ایران و کمیسیونهای نظارت تشکیل‌ می ‌گردد و بالاترین مرجع نظارت بر امور اصناف کشور است.