تاریخ دادنامه قطعی: ۱۳۹۳/۱۲/۲۶
شماره دادنامه قطعی: ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۹۹۰۰۵۱۷

پیام: در صورت صدور حکم محکومیت زوج به حبس و تحقق شرط ضمن عقد و وکالت در طلاق، مادامی که زوجه اقدامی مبنی بر اسقاط شرط، قولاً و فعلاً انجام ندهد، اصل بر بقای شرط مذکور است.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۱۳۹۲/۸/۶ خانم س.ج. دادخواستی مبنی بر تقاضای صدور حکم طلاق به طرفیت آقای ح.م. تسلیم دادگستری قم نموده که به شعبه ۲۱ دادگاه خانواده قم ارجاع شده است. خلاصه توضیح خواهان این است که زوج به اتهام شروع به قتل محکوم به سه سال زندان و ۳ سال تبعید شده است و اینجانبه هم از دست ایشان تأمین جانی ندارم و به علت تحقق بند ۲ و ۹ عقدنامه تقاضای صدور حکم طلاق دارم. دادگاه طرفین را دعوت کرده است. جلسه دادگاه در تاریخ ۱۳۹۲/۸/۲۷ تشکیل شد و طرفین حاضر شدند، خواهان اظهار داشت خواسته به شرح دادخواست می‌باشد به‌علاوه خوانده ناراحتی و بیماری روانی دارد و چند بار می‌خواسته مرا خفه کند و با چاقو مرا بکشد و به علت اینکه می‌خواست دختر همسایه را با زنجیر خفه کند که با جیغ زدن و آمدن مأمورین نجات پیدا می‌کند و زوج به سه سال زندان و سه سال تبعید محکوم می‌شود و مهریه‌ام ۲۵۰ سکه است که مطالبه کرده‌ام و حکم صادر شده است و نفقه‌ام را در پرونده دیگری مطالبه کردم و چیزی نمی‌خواهم و دو فرزند دارم که حضانت آن‌ها را می‌خواهم و نفقه بچه را باید بپردازد و ایام عده را در منزل پدرم هستم نفقه نمی‌خواهم و در قبال طلاق حاضرم ۵ عدد از مهریه‌ام را بذل کنم که طلاق خلعی باشد و از شوهرم نفرت دارم وقتی او را می‌بینم اضطراب همه وجودم را می‌گیرد شما را به خدا مرا نجات دهید. خوانده گفت: حاضر به طلاق دادن همسرم نیستم. محکومیت مربوط به شش سال پیش است و ربطی به همسرم نداشته است بداخلاقی و سوءرفتار ندارم و هیچ مشکلی با زنم و خودم ندارم و زن و زندگی‌ام را دوست دارم. البته من به خاطر شروع به قتل به سه سال زندان و سه سال تبعید محکوم شدم و سه سال زندان را کشیدم و به محل تبعید هنوز نرفتم. زوجه گفت: خوانده خود ارضاء می‌باشد و نیاز به زن ندارد. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر کرده است. داوران معرفی شده توفیق در سازش نداشته‌اند. دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره ۱۵۱۳- ۱۳۹۲/۸/۲۹ به استناد تحقق بندهای ۲ و ۹ از شروط عقدنامه رأی به طلاق زوجه صادر کرده و تکلیف حضانت فرزندان و ملاقات آن‌ها و مهریه و نفقه فرزندان را روشن کرده است از این رأی توسط زوج تجدیدنظرخواهی شد و پرونده به شعبه ۵ دادگاه تجدیدنظر استان قم ارجاع شده است. خلاصه ایراد زوج این است که من در مورد تحقق بند ۲ از شروط عقدنامه و سوءرفتار چه عملی نسبت به زوجه مرتکب شده‌ام؟ و در مورد بند ۹ از شروط عقدنامه هم باید بیان داشت که مدت ۵ سال از آن قضیه گذشت و خانم بارها در زندان به ملاقات من آمده است و پس از آن یک فرزند داریم اگر ادعایی داشت چرا پس از محکومیت اقدام نکرده است؟ پاسخ زوجه این است درباره اقدام به خفه کردنم اگر شکایت نکردم ساده‌لوح بودم و کسی هم نداشتم که شهادت بدهد هر زمان که اقدام به این کار می‌کرد به وی می‌گفتم چرا چنین کردی می‌گفت دست خودم نیست عصبی می‌شوم و اگر اقدامی نکردم از ترس بوده. دیگر نمی‌توانم با وی زندگی کنم. دادگاه طرفین را دعوت کرد طرفین در جلسه مورخ ۱۳۹۲/۱۰/۲۴ حاضر شدند و همان مطالب را تکرار کرده‌اند و زوج گفت ایشان بیماری ‌ام اس دارد حتی با سرفه من ناراحت می‌شود به‌علاوه دایی وی محکوم به حبس ۶ یا ۷ سال شد پس خلاف شئون زندگی خانوادگی وی با حبس من محقق نمی‌شود. دادگاه رأی بدوی را نقض و دعوی طلاق را رد نموده است چون موضوع تحقق بند ۹ از شروط مربوط به ۶ سال پیش بوده است. با فرجام‌خواهی زوجه از این رأی پرونده به این شعبه ارجاع شده است و مطالب طرفین مفاداً تکرار مطالب گذشته می‌باشد. به‌علاوه زوجه حکمی را که زوج در تاریخ ۱۳۹۳/۱۰/۱۵ محکوم به مجازات شده را تسلیم داشته است.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به محتویات پرونده‌های بدوی و تجدیدنظر و مستندات ابرازی زوجه درباره محکومیت‌های زوج، حکم دادگاه تجدیدنظر مخدوش است زیرا: ۱- زوج بند ۹ از شروط ضمن عقد را امضاء کرده است و حسب اقرارش به علت اقدام به قتل به سه سال حبس و سه سال تبعید محکوم شده است. بنابراین شرط مذکور محقق شده و ایرادی بر آن وارد نمی‌باشد. ۲- اما اینکه شرط محقق شده اسقاط شده باشد دلیلی دیده نشده است و زوجه هیچ‌گونه اقدامی مبنی بر اسقاط شرط قولاً و فعلاً انجام نداده و اصل بر بقاء شرط محقق شده می‌باشد. ۳- زوج حسب اقرارش باید تحمل سه سال تبعید را بنماید و اینکه دائی زوج مرتکب گناهی شده که به حبس محکومیت یافته باشد به فرض صحت چه ربطی به حیثیت خانوادگی زوجه یعنی خود و پدر و مادرش می‌تواند داشته باشد؟ به‌علاوه بر اساس حکم شماره ۱۰۲۱۱- ۱۳۹۳/۱۰/۱۵ صادر شده از شعبه ۱۰۱ جزایی قم در جرم مزاحمت تلفنی و تهدید به اسیدپاشی و قتل به شش ماه حبس و جزای نقدی محکوم شده است. علی‌هذا رأی فرجام‌خواسته نقض و رسیدگی به شعبه دیگر از دادگاه تجدیدنظر استان قم ارجاع می‌شود.

مستشار و عضو معاون شعبه ۲۳ دیوان عالی کشور

الهی - ربّانی نژاد