ماده 39 قانون حمایت از مالکیت صنعتی

موارد صدور پروانه‌ بهره‌برداری اجباری به‌شرح زیر است:
1- اقتضای مصالح ملی و منافع عمومی: درمواردی که با نظر بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط، مصالح ملی و منافع عمومی (مانند امنیت ملی، تغذیه، بهداشت یا توسعه‌ سایر بخش‌های اقتصاد کشور) اقتضاء کند که دستگاه اجرایی یا اشخاص ثالث معین از اختراع بهره‌برداری کنند.
2- اتخاذ رویه‌های ضدرقابتی: در صورتی که بهره‌برداری مالک اختراع یا اشخاص مجاز از طرف او، مغایر با رقابت آزاد باشد و بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط، بهره‌برداری از اختراع را رافع مشکل تشخیص دهد.
3- کوتاهی بهره‌برداری اختراع در ایران: هنگامی که سه سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه‌ اختراع یا دو سال از تاریخ صدور گواهینامه‌ اختراع گذشته و مخترع، بدون عذر موجه در ایران از آن بهره‌برداری نکرده یا به میزان کافی عرضه نکرده باشد. در محاسبه‌ مهلت حمایت، مهلتی که طولانی‌تر است باید منظور گردد.
4- وجود اختراعات وابسته: در مواردی که اختراع موخّر که متضمن پیشرفت مهم فنی است و اهمیت اقتصادی قابل‌توجهی دارد بدون استفاده از یک اختراع مقدم، قابل بهره‌برداری نباشد.