قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان

کلیه اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان که در این قانون به اختصار «وزارت» نامیده می‌شود و نیز دستگاههای تحت نظارت وزارت مذکور در این قانون مقید به رعایت احکام و ارزشهای اسلامی و شوون انقلاب اسلامی و تابع کلیه قوانین نظام جمهوری اسلامی ایران است.

تعاریف
الف - ورزش: فعالیتی مشتمل بر به‌ کارگیری قوای جسمانی، فکری و مهارت‌ های حرکتی است که در انواع تربیتی، همگانی، قهرمانی و حرفه ‌ای با اهداف معین اجراء می‌شود.
ب - ورزش تربیتی: ورزشی که از سوی خانواده، باشگاه رسمی و نهادهای رسمی آموزشی به‌ ویژه مهدهای کودک، مدارس و دانشگاهها به‌ صورت برنامه ‌ریزی‌ شده پیگیری می‌شود و هدف آن توسعه مهارت‌ های حرکتی ورزشی پایه است.
پ - ورزش همگانی: هر نوع ورزش و فعالیت بدنی که نشاط و سلامت عمومی مردم را تامین می‌ کند.
ت - ورزش قهرمانی: ورزشی است رقابتی و سازمان‌ یافته که با توجه به مقررات خاص هر رشته برای ارتقای نصاب (رکورد) های ورزشی و کسب رتبه یا نشان (مدال) انجام می‌شود.
ث - ورزش حرفه ‌ای: ورزشی است سازمان‌ یافته که با رعایت مقررات خاص هر رشته با هدف کسب انتفاع مالی ورزشکار و سایر ذی ‌نفعان در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام می‌شود.
ج - تربیت بدنی: فرآیند تربیتی که در آن فرد با شرکت در برنامه ‌ها، فعالیت ‌ها و تمرینات جسمی و ذهنی به رشد و نمو استعدادها در ابعاد جسمانی و اخلاقی می ‌پردازد و موجب بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی می‌شود.
چ - باشگاه ورزشی: به موسسه‌ ای اطلاق می‌شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با هدف تعلیم و تعمیم سلامت جسمی و روحی افراد جامعه مبتنی بر اصول علمی و ارزشهای اسلامی، ایجاد فضای کسب و کار و به دست آوردن رتبه و نشان (مدال) در یک یا چند رشته ورزشی مطابق ضوابط فنی و عمومی تعیین‌ شده با مجوز وزارت تاسیس و فعالیت می ‌کند.
ح - اتحادیه باشگا‌ههای ورزشی: شخصیت حقوقی مستقل و غیرانتفاعی متشکل از باشگا‌ههای ورزشی است که با هدف نظارت و تامین حقوق صنفی اعضاء در کلیه زمینه‌ های ورزشی به غیر از ورزش حرفه‌ ای با مجوز وزارت ایجاد شده و فعالیت می کند.
خ - شایستگی فنی - حرفه ‌ای: مجموعه‌ ای از دانش، مهارت، توانایی ورزشی و نگرش کسب‌ شده از طریق آموزش و تجربه کاری که برای صلاحیت انجام یک حرفه ورزشی لازم است.
د - منش پهلوانی: بهره‌ مندی از توانمندی ‌های جسمانی در کنار توجه به ارزشهای اخلاقی، معنوی و اعتقادی است که مبنای رفتار و عمل فرد محسوب می‌شود.
ذ - خیّرین ورزش‌ یار: اشخاص حقوقی و حقیقی که نسبت به تامین تمام یا بخشی از هزینه احداث یا تجهیز مکان ورزشی و حمایت از فعالان و نهادهای ورزشی اقدام می کنند.
ر - مکان ورزشی خیّرساز: مکان ورزشی که حداقل نیمی از هزینه ‌های احداث آن توسط خیّر یا خیّرین تامین شده‌ باشد.
ز - جوان: به فردی اطلاق می‌شود که در رده سنی مصوب شورای عالی جوانان قرار دارد.
ژ - خانه‌ های جوانان: مراکزی که برای حفظ و ارتقای هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان و مشارکت، تمرین و توانمندسازی اجتماعی و آموزش و مهارت زندگی و نشاط و شادابی جوانان در چهارچوب مصوبات شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی ایجاد و فعالیت می کنند.
س - امور جوانان: به فعالیت های مربوط به هماهنگی ابعاد هویتی جوانان در عرصه‌ های دینی، انقلابی، ملی، اشتغال، علم و فناوری، جامعه‌ پذیری، خانواده و ازدواج، سرمایه اجتماعی، مسئولیت‌ پذیری، مشارکت اجتماعی و مسائل نوپدید جوانان اطلاق می‌شود.

اهداف تشکیل وزارت به ‌شرح زیر است:
الف - ورزش
1 - توسعه و تعمیم ورزش همگانی
2 - توسعه و ارتقای ورزش قهرمانی
3 - ساماندهی و گسترش ورزش حرفه ‌ای
4 - حمایت و تقویت ورزش تربیتی
5 - توسعه و تقویت ورزش بانوان
6 - تحکیم و تقویت معنویت و ارزشهای اخلاقی و منش پهلوانی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی - ایرانی
7 - ارتقاء و ترویج شایستگی ‌های فنی - حرفه ‌ای در جامعه ورزش ب - جوانان
1 - ارتقای هویت دینی، انقلابی و ملی جوانان
2 - ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسئولیت ‌‌پذیری، هویت و مشارکت همه‌ جانبه جوانان
3 - بهبود و اصلاح سبک زندگی جوانان منطبق بر ارزشهای اسلامی - ایرانی
4 - توسعه مشارکت داوطلبانه مردمی در امور جوانان
5 - اتخاذ سیاست ‌های حمایتی در جهت اشتغال و ازدواج جوانان

وزارت به ‌عنوان متولی اصلی ورزش و ساماندهی امور جوانان وظایف و اختیارات زیر را در تحقق مفاد ماده (3) این قانون عهده ‌دار بوده و کلیه دستگاههای اجرائی موضوع ماده(5) قانون مدیریت خدمات کشوری و بخشهای غیردولتی با رعایت کلیه قوانین و مقررات کشور، مکلف به همکاری با وزارت در زمینه ‌های ذیل می‌باشند:
الف - وظایف وزارت در حوزه ورزش
1 - اقدام در جهت بهره‌ مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه‌ ها و فعالیت های ورزشی به ‌منظور تحقق تربیت‌ بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح
2 - تهیه و تدوین برنامه‌ های میان ‌مدت و سالانه ورزش کشور با استفاده از ظرفیت دستگاههای ذی ‌ربط و نظارت بر حسن اجرای آنها
3 - استفاده از ظرفیت‌ های آموزشی و پژوهشی و بهره ‌مندی از دانش فنی و کاربردی حوزه تربیت‌ بدنی و علوم ورزشی موجود کشور به ‌منظور ارتقای علمی ورزش
4 - ترویج ارزشها و موازین اسلامی و ارزشهای فرهنگی - اخلاقی، انقلابی، منش پهلوانی در ورزش
5 - جذب، ساماندهی و تسهیل مشارکت، تشویق و حمایت از سرمایه ‌گذاری داخلی و خارجی به‌ منظور توسعه ورزش کشور
6 - تعیین چهارچوب ‌ها و دستورالعمل اجرائی فعالیت های ورزشی و نظارت بر حسن اجرای آنها
7 - کشف، پرورش و حمایت از استعدادها در ورزش
8 - مناسب‌ سازی اماکن و فضا‌های ورزشی جهت بهره ‌برداری و حضور بانوان و خانواده ‌ها و معلولان جسمی و حرکتی
9 - تسهیل دسترسی مردم برای تماشای مسابقات ورزشی مهم بین ‌المللی و ملی در مکانهای عمومی و محیط‌ های ورزشی روستایی و شهری کشور
10 - نظارت بر حسن اجرای برنامه ‌ها و فعالیت های ورزشی کلیه دستگاههای اجرائی و بخشهای غیردولتی و ارزیابی عملکرد آنها و ارائه گزارش به مراجع ذی ‌ربط
11 - صدور و لغو مجوز فعالیت رشته و سبکهای ورزشی در قالب فدراسیون ‌ها، انجمن‌ ها، کمیته ‌ها و سایر تشکلهای مربوط
تبصره - وزارت مکلف است به ‌منظور تامین و تجهیز امکانات مورد نیاز رشته ‌های ورزش تیراندازی از قبیل اسلحه و مهمات ورزشی از تولیدات داخلی استفاده نماید. در صورت عدم امکان تامین از داخل کشور، وزارت مجاز است نسبت به تامین و واردات تجهیزات مربوطه با تایید و نظارت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در کلیه مراحل ثبت سفارش تا ترخیص، در مبادی ورودی کشور اقدام کند.
دستورالعمل اجرائی این تبصره با رعایت قوانین و مقررات مربوطه توسط وزارت تهیه و به امضای مشترک وزیران دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ورزش و جوانان ابلاغ می‌شود.
12 - صدور و لغو پروانه تاسیس و فعالیت اتحادیه باشگاههای ورزشی، باشگاهها، اماکن و مراکز ارائه‌ دهنده خدمات ورزشی و تندرستی پس از بررسی صلاحیت‌ های عمومی، اخلاقی، علمی و حرفه‌ ای و نظارت بر فعالیت آنها
تبصره - فعالیت های رسمی تربیت بدنی مدارس، دانشگاهها، حوزه‌ های علمیه به جز فعالیت باشگاههای ورزشی آنها از شمول این بند مستثنی است.
13 - حمایت، نظارت و هماهنگ ‌سازی فعالیت های کلیه نهادهای ورزشی اعم از کمیته ملی المپیک، کمیته ملی پارالمپیک، فدراسیون ‌ها، انجمن ‌ها، هیاتها و کمیته ‌های ورزشی به ‌منظور حسن اجرای وظایف
14 - توسعه ارتباطات و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع ورزشی بین المللی و عضویت یا نمایندگی در سازمان ها و مجامع بین المللی ورزشی با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه
15 - تهیه طرح آمایش سرزمینی ورزش کشور توسط وزارت حداکثر شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء شدن این قانون طبق قوانین مربوطه
16 - تامین متناسب و متوازن زیرساختها، امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز توسعه ورزش در سطح کشور
17 - تهیه و تدوین آیین ‌نامه ‌ها و دستورالعمل ‌های مربوط به اعزام ورزشکاران و مربیان به خارج از کشور و همچنین ورود ورزشکاران، مربیان و تیمهای ورزشی خارجی به داخل کشور و نظارت بر حسن اجرای آن
18 - احیاء و تقویت ورزشهای ملی و روستایی و بازی ‌های بومی، محلی و توسعه زیرساختهای آن و تلاش برای ارتقاء و ترویج جهانی آنها با هماهنگی دستگاههای ذی ‌ربط
19 - ارتقاء و تقویت جایگاه ورزش قهرمانی کشور در عرصه ‌های جهانی و بین المللی
20 - ایجاد فرصتهای مناسب و عادلانه برای گسترش ورزش بانوان و معلولان
21 - تهیه و ارائه استانداردها و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره‌ برداری از اماکن و تجهیزات ورزشی در کشور و نظارت بر حسن اجرای آن
22 - ایجاد، نگهداری، بهره ‌برداری و تجهیز اماکن ورزشی
23 - تعیین تعرفه و قیمت ارائه خدمات ورزشی و تندرستی و هزینه صدور پروانه باشگاه و مجوز احداث ورزشگاه توسط وزارت پس از تصویب هیات وزیران به‌ صورت سالانه و نظارت بر حسن اجرای آنها
24 - همکاری و هماهنگی با بخش گردشگری و محیط‌ زیست در بهره ‌گیری از ظرفیت ‌های ورزشی کشور
25 - فراهم نمودن بستر و امکانات لازم جهت ورزش همگانی با رویکرد ورزش آسان، ارزان و در دسترس برای عموم مردم ب - اختیارات وزارت در حوزه ورزش
1 - حمایت از برنامه ‌ها و فعالیت های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت‌ بدنی و ورزش کشور
2 - کسب درآمدهای پایدار از محل تبلیغات رسانه ‌ای و محیطی ناشی از پخش مسابقات ورزشی و فروش بلیط برای فدراسیون ‌ها و باشگاههای ورزشی
3 - واریز عواید حاصل از بهره ‌برداری و اجاره مجموعه ‌ها، اماکن و اراضی متعلق به وزارت و سایر درآمدهای ناشی از قوانین و مقررات مصوب مربوطه، به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌ داری کل کشور و تخصیص معادل وجوه واریزی به وزارت در قالب بودجه ‌های سنواتی طی ردیف اختصاصی جهت تحقق اهداف و وظایف محوله در این قانون
4 - بهره ‌برداری از اراضی و فضاهای مورد نیاز وزارت برای امور ورزشی در سطح خشکی، آبی و هوایی با رعایت قوانین و مقررات موضوعه
5 - پیش‌ بینی تسهیلات و به‌ کارگیری تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی با هدف توسعه مشارکت مردمی و گسترش نهضت داوطلبانه در حوزه ورزش
6 - بهره ‌مندی از ظرفیت خیّرین ورزش‌ یار و تسهیل شرایط مشارکت آنان در اداره اماکن ورزشی خیّرساز
7 - کمک به تامین هزینه ‌های برگزاری مسابقات و مراسم و رویدادهای ورزشی و اعطای جوایز و کمک به قهرمانان، فدراسیون ‌ها، انجمن ‌ها، هیاتهای ورزشی و باشگاههای فعال در زمینه‌ های مختلف ورزشی به‌ جز ورزش حرفه ‌ای از محل اعتبارات سنواتی بودجه کل کشور، در چهارچوب مصوبات هیات وزیران
8 - تسهیل فعالیت دانش‌ آموختگان علوم ورزشی در مراکز و باشگاههای ورزشی برای ارائه خدمات مطلوب به جامعه و نظارت مستمر بر آن پ - وظایف وزارت در حوزه جوانان
1 - ساماندهی امور جوانان با مشارکت دستگاههای مرتبط و پیگیری نظارت بر اجرای آن
2 - پیگیری اجرای مصوبات شورای ‌عالی جوانان، ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و سیاستهای کلی جمعیت در بخش جوانان
3 - پایش و پژوهش مستمر وضعیت امور جوانان بر اساس شاخصهای مصوب مراجع ذی ‌ربط
4 - حمایت از برنامه ‌های پژوهشی مرتبط با امور جوانان و تعامل با مراکز آموزشی و پژوهشی کشور
5 - صدور مجوز فعالیت تشکلهای مردم ‌نهاد جوانان و نظارت بر عملکرد آنها
6 - صدور مجوز تاسیس و نظارت بر فعالیت‌ خانه ‌های جوانان
7 - عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان با رعایت قوانین و مقررات و هماهنگی وزارت امور خارجه
8 - حمایت از سرمایه ‌گذاری بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی در حوزه‌ های مرتبط با امور جوانان
9 - اتخاذ تدابیر مناسب برای تسهیل تشکیل خانواده و ترویج فرهنگ فرزندآوری در زوجهای جوان با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاههای اجرائی ذی ‌ربط و خیرین
10 - حمایت و توانمندسازی جوانان با ایجاد مراکز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده در راستای تحقق سیاست‌ های کلی جمعیت ت - اختیارات وزارت در حوزه جوانان
1 - حمایت از تدوین و اجرای برنامه ‌های مرتبط با امور جوانان
2 - برنامه ‌ریزی و اجرای برنامه ‌های بین المللی داخلی و خارجی در حوزه جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای مرتبط و نمایندگی دولت در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان
3 - پیش‌ بینی تسهیلات و تمهیدات لازم برای تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی در حوزه ‌های مرتبط با امور جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذی ‌ربط در حوزه جوانان
4 - حمایت از ایجاد و اداره خانه ‌های جوانان
تبصره - بندهای‌ »پ» و «ت» این ماده با رعایت مصوبه جلسه 287 مورخ 6 /5 /1371 شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع تصویب «اساسنامه شورای عالی جوانان» اجراء می‌شود.

شورای ‌عالی ورزش و تربیت‌ بدنی جهت تسهیل در تحقق اهداف و وظایف وزارت مندرج در این قانون تشکیل می‌شود:
الف - وظایف
1 - اتخاذ سیاست‌ های توسعه تربیت ‌بدنی و ورزش کشور متناسب با سند آمایش سرزمینی کشور در چهارچوب قانون
2 - هماهنگ ‌سازی فعالیت های تربیت بدنی و ورزش کشور و رفع چالشها و موانع توسعه ورزش در چهارچوب قانون ب - ترکیب
1 - رئیس‌ جمهور یا معاون اول رئیس ‌جمهور (رئیس شورا)
2 - وزیر ورزش و جوانان (دبیر شورا)
3 - رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور
4 - معاون رئیس ‌جمهور در امور زنان و خانواده
5 - وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
6 - وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
7 - وزیر آموزش و پرورش
8 - وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
9 - وزیر کشور
10 - وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
11 - رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (بدون حق رای)
12 - رئیس شورای‌ عالی استان ‌ها (بدون حق رای)
13 - رئیس سازمان بسیج مستضعفین (بدون حق رای)
14 - رئیس کمیته ملی المپیک (با حکم رئیس ‌جمهور)
15 - رئیس کمیته ملی پارالمپیک (با حکم رئیس ‌جمهور)
16 - دو نفر از روسای فدراسیون ‌های ورزشی به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رئیس‌ جمهور
17 - یک نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون فرهنگی و با رای مجلس شورای اسلامی به ‌عنوان عضو ناظر
18 - دو نفر از صاحب‌ نظران با تجربه ورزشی (یک نفر از بانوان) به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رئیس‌ جمهور
تبصره 1 - وزرای دیگر حسب مورد با دعوت دبیر شورا با حق رای در جلسات شورا حضور می‌ یابند.
تبصره 2 - مصوبات پس از ابلاغ رئیس ‌جمهور یا معاون اول رئیس ‌جمهور لازم‌ الاجراء است.
تبصره 3 - در سطح استان، شورای تربیت‌ بدنی و ورزش استان به ریاست استاندار با ترکیب متناظر اعضای شورای ‌عالی تربیت ‌بدنی و ورزش کشور تشکیل می‌شود و حق رای اعضای متناظر استانی همانند اعضای شورای عالی خواهد بود و دبیر این شورا مدیرکل ورزش و جوانان استان است. دستورالعمل نحوه تشکیل شورای استان توسط وزارت تهیه و ابلاغ می‌شود.
تبصره 4 - دبیرخانه شورای ‌عالی با بهره ‌گیری از ظرفیت‌ های علمی و پژوهشی تربیت بدنی و ورزش کشور در وزارت مستقر خواهد بود و مسئولیت پیگیری و تشکیل جلسات را بر عهده خواهد داشت. دستورالعمل نحوه تشکیل و اداره جلسات توسط وزارت، تهیه و به ‌تصویب شورای یاد شده می ‌رسد.
تبصره 5 - عضویت اعضاء قائم به فرد است.

به منظور تکریم و حمایت از قهرمانان، پیشکسوتان، نابینایان و ناشنوایان، معلولان و جانبازان ورزشی دارای عناوین قهرمانی المپیک و پارالمپیک، جهانی، آسیایی، پارا آسیایی و ملی غیرشاغل و فاقد درآمد مستمر و مشخص، صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشوردر فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی موضوع قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مصوب 19 /4 /1373 با اصلاحات بعدی با استفاده از منابع و امکانات موجود قرار می‌ گیرد. اساسنامه صندوق توسط وزارت ورزش و جوانان تهیه می‌شود و ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء ‌شدن قانون به تصویب هیات‌ وزیران می ‌رسد.

وزارت مکلف است ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء شدن این قانون در چهارچوب این قانون و قانون مدیریت خدمات کشوری ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی وزارت را تهیه کند و به تایید سازمان اداری و استخدامی کشور برساند.

آیین‌ نامه اجرائی این قانون ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم‌ الاجراء شدن آن توسط وزارت تهیه می‌شود و به‌ تصویب هیات وزیران می ‌رسد.

از تاریخ لازم ‌الاجراء شدن این قانون، قانون تاسیس سازمان تربیت بدنی ایران مصوب 23 /3 /1350 لغو می‌شود.