شماره دادنامه: 140331390000250034
تاریخ دادنامه: 1403/02/04
شماره پرونده: 0204739
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای مسعود جعفری یادگارلو
طرف شکایت: سازمان اداری و استخدامی کشور- آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی- شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 1401/400/9243 مورخ 1401/04/25 سرپرست معاونت منابع انسانی و پشتیبانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور (مادر تخصصی)
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره 1401/400/9243 مورخ 1401/04/25 سرپرست معاونت منابع انسانی و پشتیبانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور (مادر تخصصی) را خواستار شده و در مقام تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است:
" به موجب بند (د) تبصره 20 قانون بودجه سال 1400 و بند (و) تبصره 20 قانون بودجه سال 1401 دستگاه های اجرایی مکلفند، نسبت به تبدیل وضعیت مشمولین ماده 21 قانون یاد شده به استخدام رسمی اقدام نمایند. در این راستا دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران توسط شرکت آب و فاضلاب کشور به تمام شرکت های آب و فاضلاب استانی ابلاغ شده و النهایه به موجب الحاقیه به شماره 1400/100/23934، دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران اصلاح و تصریح گردیده که: « کارکنان طرف قرارداد با شرکت های پیمانکاری، در قالب قرارداد های تامین نیروی انسانی، حجمی، برون سپار و. ... که فعالیت های جاری شرکت های آب و فاضلاب را به صورت تمام وقت به شرط بیمه پردازی انجام می دهند، با رعایت سایر شرایط تعیین شده در دستورالعمل، حایز شرایط لازم به منظور تبدیل وضعیت استخدامی در چهارچوب نامه ابلاغی از سوی معاونت تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو خواهند بود. ..» ولی اینجانب را مشمول قانون و بخشنامه مربوطه ندانسته اند در حالی که اینجانب دقیقاً از نیروهای حجمی و طرف قرارداد با چندین شرکت می باشم که از سال 1390 تاکنون به عنوان مسیول اجرا و نقشه بردار، دفتر فنی و سرپرست کارگاه با شرکت آب و فاضلاب استان به صورت تمام وقت و با پرداخت حق بیمه مشغول به کار بوده ام.
قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، قانونی عام الشمول بوده و بخشنامه های متعددی در راستای تسریع در اجرای قانون صادر شده است ولی متاسفانه دستگاه های اجرایی مشمول قانون از جمله متشاکی، به بهانه های مختلف از جمله با تفاسیر گوناگون از قانون و با تضییق مصادیق قانونی از اجرای قانون در چهارچوب دستورالعمل مشترک سازمان های اداری و استخدامی کشور و برنامه و بودجه کشور استنکاف می ورزند.
بنده از سال 1390 تاکنون به عنوان نیروی حجمی و برون سپار شرکت های پیمانکاری طرف قرارداد با شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی در سمت های مختلف و در امور جاری شرکت آب و فاضلاب (احداث خط انتقال فاضلاب ارومیه، احداث شبکه فاضلاب ماکو، همسطح سازی دریچه های فاضلاب، نصب انشعابات آب و فاضلاب ارومیه و. ..) مشغول به کار بوده ام و موارد یاد شده دقیقا از امور جاری شرکت آب و فاضلاب میباشد و نکته مهم اینکه شرح وظایف بنده در قرارداد منعقده با شرکت پیمانکاری، مدیریت کارگاه و انجام امور اداری و دفتری پروژه نصب انشعابات آب و فاضلاب شهر ارومیه میباشد ولیکن متشاکی صرفا به عنوان شغلی «سرپرست کارگاه» تشبث جسته و مدعی میباشد که اشتغال بنده از امور جاری شرکت آب و فاضلاب نمیباشد در حالی که شرکت پیمانکاری مربوطه دقیقا امور جاری شرکت آب و فاضلاب را انجام می دهد و اینجانب فارغ از عنوان سمت فعلی که در هر قراردادی امکان تغییر آن وجود دارد، کما اینکه در قراردادهای مربوط به سال های گذشته به عنوان مسیول اجرا و نقشه بردار و دفتر فنی و. .. مشغول به فعالیت بوده ام، به عنوان زیرمجموعه شرکت پیمانکاری همان امور جاری شرکت آب و فاضلاب را انجام می دهم. ضمناً قرارداد منعقده با شرکت پیمانکار مربوطه تحت شمول قانون کار نیز قرار میگیرد که حسب ماده 3 بخشنامه شماره 69405 مورخ 1400/12/09 سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور، پیش بینی لازم درخصوص نیروهای مشمول قانون کار نیز صورت گرفته است.
بنا به مراتب ملاحظه میگردد با مصوبه شماره 1401/400/9243 مصادیق قانونی را تضییق نموده و موجبات محرومیت بخشی از ایثارگران از حقوق قانونی را فراهم کرده اند و منظور قانونگذار نقض شده زیرا موجبات تبعیض بین ایثارگران در اجرای قانون جامع خدمات رسانی را فراهم کرده اند بنا به مراتب معروضی تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مورد استدعا میباشد."
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر میباشد:
" نامه شماره 1401/400/9243 مورخ 1401/04/25 سرپرست معاونت منابع انسانی و پشتیبانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور (مادر تخصصی)
مدیران محترم عامل شرکت های آب و فاضلاب کشور
موضوع: تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران مشمول بند «د» و «و» تبصره 20 قانون بودجه
با سلام و احترام
پیرو نامه شماره 142393/11/004 مورخ 1400/12/14 ریاست محترم مجمع عمومی در ارتباط با الحاقیه دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران موضوع بخشنامه شماره 13751 مورخ 1400/03/19 سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه ریزی و بودجه کشور و با توجه به تصمیمات متخذه در کمیته سرمایه انسانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در خصوص تعیین مصادیق مشمولین بند «د» تبصره 20 قانون بودجه سال 1400 بدین وسیله نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران شاغل مشمول به شرح ذیل که به صورت تمام وقت اشتغال به کار داشته اند با رعایت بودجه مصوب اقدام لازم به عمل آید.
1- متصدیان، کارشناسان پاسخ گوی مرکز پیام 122 2- تکنسین، کارشناسان فنی تصفیه خانه ها و تاسیسات 3- متصدیان و کارشناسان امور اداری و اپراتوری خدمات مشترکین 4- تکنسین و کارشناسان آزمایشگاه های خدمات کنترل کیفی 5- نگهبانان 6- خدمات عمومی (آبدارچی، نظافت چی) 7- مامور قرائت و مامور وصول مطالبات 8- استاد کار و کارگران حوادث و اتفاقات 9- رانندگانی که به صورت تمام وقت در اختیار شرکت بوده اند و بیمه پرداختی آنان توسط شرکت پیمانکاری دستگاه به صورت کامل پرداخت شده و همچنین قراردادهای آنان ماهیت تامین نیروی انسانی داشته، مشمول این مصوبه میباشند (رانندگانی که خودروی آنان اجاره گردیده است مشمول این بند نمیباشند) 10- آبدارانی که به صورت تمام وقت با شرکت قرارداد دارند.
مقرر فرمایید در چهارچوب این مصوبه به نحوی اقدام گردد که حداکثر تا تاریخ 1401/05/31 پرونده تمامی مشمولین جهت طی مراحل اداری اخذ و رسید تحویل مدارک که قبلاً طی نامه شماره 1400/400/24407 مورخ 1400/12/17 ابلاغ گردید در اختیار متقاضی قرار گیرد.- سرپرست معاونت منابع انسانی و پشتیبانی"
در پاسخ به شکایت مذکور، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به موجب لایحه ای که به شماره 3608691 مورخ 1402/08/13 ثبت در دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری شده است توضیح داده است:
" 1- شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور (مادرتخصصی) شرکتی دولتی است و 100% سهام آن متعلق به دولت میباشد و به صورت کاملاً دولتی اداره میشود و به استناد مواد 2 و 4 اساسنامه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور «شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و به صورت شرکت سهامی (خاص) اداره میشود.
2- شرکت های آب و فاضلاب (از جمله شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی)، به استناد مفاد اساسنامه و تبصره ذیل ماده 3 قانون تشکیل شرکت های آب وفاضلاب، دارای ماهیت غیر دولتی بوده و به صورت مستقل و طبق قانون تجارت اداره میگردد و به لحاظ قوانین و مقررات استخدامی نیز تابع قانون کار میباشد.
3-بنا بر استعلام از شرکت آبفای آذربایجان غربی، نامبرده جزو نیروهای حجمی در وظایف غیر اصلی و برون سپار بوده و در وظایف جاری شرکت مشغول به کار نمیباشد، شغل مشارالیه در قراردادها صراحتاً سرپرست کارگاه بوده و مسیولیت امور اداری و امور محوله پیمانکار در محل اجرای پروژه به عهده ایشان بوده و با توجه به مفاد ماده فوق الذکر عنوان «سرپرست کارگاه» با هیچ یک از فعالیت های جاری شرکت ها منطبق نمیباشد. بنابراین جزء هیچ کدام از مصادیق تبدیل وضعیت ایثارگران نمیباشد.
4- بخشنامه 13758 مورخ 1400/03/19 سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور به دستگاه های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری ابلاغ گردیده است، قابل تسری به افرادی است که در زمان تصویب قانون 1399/12/26 به صورت تمام وقت در فعالیت های جاری (اصلی) دستگاه های مربوطه مشغول به خدمت بوده باشد. با توجه به ماهیت غیردولتی شرکت های آبفا و عدم شمول بخشنامه مورد نظر به مجموعه شرکت های آب و فاضلاب استانی، درخواست مشارالیه به منظور تبدیل وضعیت استخدامی به استناد بخشنامه ذکر گردیده قابل پذیرش نمیباشد.
5- ضوابط مورد عمل در خصوص تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران در سطح شرکت های وابسته وزارت نیرو طی بخشنامه 1400/23139/50/100 مورخ 1400/04/22 وزیر نیرو در ارتباط با شرکت های غیر دولتی زیرمجموعه به شرکت های تخصصی مادر ابلاغ گردیده و ضمن مشخص نمودن چهارچوبی مشخص، تشخیص مصادیق مشمولین را به هیات مدیره های شرکت تخصصی مادر واگذار نموده است.
6- هیات مدیره شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با توجه به مفاد بخشنامه ابلاغی از سوی وزیر نیرو نسبت به تعیین مصادیق بخشنامه در خصوص شرکت های غیر دولتی اقدام نموده و موارد را طی نامه 141153/10/007 مورخ 1400/07/03 ریاست مجمع عمومی شرکت های آب و فاضلاب به شرکت های زیر مجموعه اعلام نموده است.
7- بر اساس دستورالعمل ابلاغی حداقل شرایط تعیین گردیده برای تبدیل وضعیت ایثارگران شاغل در سطح شرکت های آب و فاضلاب (غیردولتی مشمول قانون کار) به شرح موارد مندرج در بندهای زیر میباشد:
- کارکنان طرف قرارداد با شرکت های پیمانکاری که در قالب قراردادهای تامین نیروی انسانی، حجمی و نیروهای قراردادهای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای (فصل 7 موافقت نامه ها که اعتبار لازم برای اشتغال به کار آنان پیش بینی شده است) که وظایف اصلی شرکت های آب و فاضلاب را در قالب پست سازمانی مصوب، انجام می دهند با رعایت سایر شرایط تعیین گردیده در دستورالعمل مورد نظر، حایز شرایط لازم به منظور تبدیل وضعیت استخدامی در چهارچوب بخشنامه ابلاغی از سوی وزیر میباشند.
- نیروهای مشمول که دارای شرایط پیش گفته در بند یاد شده میباشند میبایست در زمان تصویب قانون 1399/12/26 دارای قرارداد با شرکت های پیمانکاری طرف قرارداد با شرکت های آب و فاضلاب بوده و یا در قالب قراردادهای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای طرف قرارداد با شرکت های آب و فاضلاب باشند و فعالیت آنان در حال حاضر نیز ادامه دار باشد.
- مشمولین میبایست دارای حداقل شرایط عمومی و اختصاصی متناسب با پست سازمانی موجود در ساختار سازمانی مصوب شرکت های آب و فاضلاب باشند.
- مشمولین میبایست در زمان تصویب قانون 1399/12/26 وظایف اصلی شرکت های آب و فاضلاب را در قالب پست سازمانی مصوب عهده دار باشند و هر گونه تغییر در وظایف محوله پس از تاریخ ذکر شده قابل پذیرش نخواهد بود.
- مشمولین میبایست دارای سابقه پرداخت بیمه بوده و گواهی مرتبط با پرداخت حق بیمه را برای سابقه کاری، ارایه نماید. لذا با عنایت به مراتب مذکور تقاضای رسیدگی وفق قوانین و صدور قرار رد شکایت مورد استدعاست."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/02/04 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه در اساسنامه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور موضوع تصویبنامه شماره 61761 ت 28176 ه- مورخ 1381/12/05 هیات وزیران اختیاری مبنی بر وضع مقرره در ارتباط با امور استخدامی شرکت های آب و فاضلاب به شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اعطاء نگردیده است، بنابراین مصوبه شماره 9243/400/1401 مورخ 1402/04/25 معاونت منابع انسانی و پشتیبانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور (مادر تخصصی) که متضمن تعیین ضوابطی درخصوص تبدیل وضعیت ایثارگران است، خارج از حدود اختیار مرجع تصویب کننده آن بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری