بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 2071
تاریخ دادنامه: 30؍11؍1397
شماره پرونده: 96؍712
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای وحید شمشیری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 325؍2؍2-23 مورخ 1395/03/22 سازمان نظام وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
گردش کار: آقای وحید شمشیری به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره 325؍2؍2-23 مورخ 22؍3؍1395 سازمان نظام وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" اینجانب وحید شمشیری دانشجوی مقطع کارشناسی مهندسی ایمنی دانشگاه صنعت نفت آبادان به شماره دانشجویی 9256018 در حال تحصیل در ترم 7 می باشم اینجانب چند ماهی است که پس از اینکه متوجه شدم در انتخاب رشته خود اشتباه کرده ام تصمیم به خواندن دوباره دروس کارشناسی و شرکت دوباره در کنکور تجربی کرده ام پس از مدتی طی نامه ای به سازمان امور دانشجویان (وابسته به نظام وظیفه) با استناد به بخشنامه 2؍2؍325-23 [325؍2؍2-23] مورخ 22؍3؍1395 که مربوط به امور معافیت دانشجویی میباشد بیان می کند «با عنایت به اینکه معافیت برای هر یک از مقاطع تحصیلی (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) فقط یک بار صادر میشود و مشمولان قبل از اخذ پایان خدمت یا معافیت دائم از خدمت وظیفه عمومی مجاز به تحصیل مجدد در مقاطعی که از آن فارغ التحصیل شده اند نیستند بر همین اساس نیز فارغ التحصیلان مقطع کاردانی و بالاتر مجاز به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی پیوسته و همچنین دکترای پیوسته نمیباشند.» طبق بند ذکر شده اینجانب که در خرداد ماه سال 1396 فارغ التحصیل می شدم و خواهان شرکت در کنکور دوباره آزمون سراسری را دارم و همچنین برای شرکت در کنکور سال 1396 باید در بهمن 1395 ثبت نام کنم دیگر حق شرکت در کنکور برای تحصیل مجدد را ندارم و باید بعد از اتمام دوران سربازی (سال 1398) برای کنکور شرکت کنم که در رابطه با این موضوع ذکر چند نکته را لازم می دانم:
1- تمامی کتابها و آییننامه های آموزشی و شیوه برگزاری آزمون در سال 1398 با توجه به نظام آموزشی جدید (یعنی 6 سال ابتدایی و 6 سال دبیرستان) تغییر پیدا کرده و کنکور بخش اعظمی از امتیازش مربوط به امتحانات نهایی سالهای دهم و یازدهم و دوازدهم میباشد. در حالی که ما چنین امتحانات نهایی را نگذرانده ایم پس برای کنکور نمی توانیم شرکت کنیم.
2- اگر شخصی بخواهد بعد از دوران سربازی یعنی 2 سال تمام برای کنکور شرکت کند تمامی مباحث آموخته شده به ورطه ی فراموشی سپرده شده چون ذهن آدمی فراموش کار است و این موضوع کار را برای ادامه تحصیل دشوار می کند حتی اگر در نکته 1 مشکلی بوجود نیاید.
3- ماده 7 لایحه قانون اصلاح مواد 7 و 8 قانون تامین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایران مصوب سال 1358 میباشد در حالی که طبق نامه نظام وظیفه عمومی این امکان تحصیل به گونه ای غیر مستقیم سلب شده است (با توجه به نکات 1 و 2) چه مشکلی برای نظام وظیفه به وجود خواهد آمد در صورتی که کسی 2 بار از معافیت تحصیلی استفاده کند و نه بیشتر بالاخره همه مشغول به این امر مقدس میشوند با این تفاوت که عده ای خیلی زود و عده ای هم پس از گذراندن تحصیلات! آنچه در اینجا مهم و شایان ذکر است: مگر نه این است که اگر دانشجویی، دانش آموزی و یا هر شخص توانایی تحصیل تا رسیدن به درجات عالیه را دارد در جامعه اسلامی که مهد دین و علم میباشد حمایتهای لازم از او به عمل آید تا هم برای پیشرفت خودش و هم برای پیشرفت جامعه اش! تلاش کند ولی طبق بند ذکر شده بنده باید دیگر از تحصیل مجدد دست بکشم که این این کار واقعاً استعداد سوزی میباشد!
همچنین طبق قوانین نظام وظیفه هر دانشجویی 4 سال دوره کارشناسی، 1 سال معافیت پس از دوران کارشناسی، 2 سال دوره کارشناسی ارشد و 5 سال دوره دکتری، معافیت تحصیلی دارد یعنی حداقل 12 سال که حتی اگر بنده در دوره دکترای پیوسته شرکت کنم که 7 سال میباشد با احتساب 4 سال معافیت دوره کارشناسی 11 سال میشود که از 12 سال نیز کمتر میباشد و با هم مشکل خاصی برای نظام وظیفه به وجود نمی آید، از دیوان عدالت اداری تقاضا دارم این بند را که تحصیل مجدد را از دانشجویان سلب می کند را باطل و یک فرصت دوباره به کسانی که یک بار مسیر زندگیشان را اشتباه رفته اند داده شود نه اینکه در راه اشتباهی که رفته بماند و بسوزد و همه استعدادهایش آن هم در جامعه اسلامی بسوزد..."
متن بخشنامه مورد اعتراض به قرار زیر است:
" از: سازمان وظیفه عمومی ناجا- معاونت مشمولان و امور معافیتها
به: ریاست محترم سازمان امور دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
موضوع: درخواست معافیت تحصیلی
سلام علیکم
با احترام به آگاهی می رساند طبق ماده (35) قانون خدمت وظیفه عمومی و ماده (6) آییننامه اجرایی معافیت تحصیلی این معافیت برای هر یک از مقاطع دانشگاهی فقط یک بار صادر میگردد، لذا مشمولان قبل از پایان خدمت با اخذ معافیت دائم خدمت وظیفه عمومی مجاز به ادامه تحصیل در مقاطعی که قبلاً از آن مقطع فارغ التحصیل شده اند نیستند.
علیهذا با توجه به اینکه « فارغ التحصیلان مقاطع کاردانی و بالاتر، مجاز به ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد پیوسته و همچنین دکترای پیوسته نمیباشند»، خواهشمند است دستور فرمایید کلیه دانشگاهها و مراکز و موسسات آموزش عالی مربوط، به منظور جلوگیری از اشتباه کاربران دفاتر پلیس+10، در برگه درخواست معافیت تحصیلی، الزاماً پیوسته یا ناپیوسته بودن مقطع تحصیلی مشمولان را مشخص نمایند و در غیر این صورت دفاتر پلیس+10 از ثبت این گونه درخواستها معذور خواهند بود.-رئیس سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا" علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 30؍11؍1397 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با عنایت به اینکه به موجب تبصره 1 ماده 33 قانون خدمت وظیفه عمومی، حداکثر معافیت تحصیلی در هر یک از مقاطع تحصیلی پیش بینی شده است و به موجب قسمت ذیل ماده 35 قانون مذکور و ماده 6 آییننامه اجرایی معافیت تحصیلی، این معافیت در هر مقطع تحصیلی فقط یک بار صادر میشود، بنا به مراتب اطلاق مصوبه مورد شکایت ناظر بر مواردی که ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر الزاماً مستلزم طی آن از مقطع قبلی میباشد باعث اعمال محدودیت حق بر آموزش میشود و به همین جهت خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات وضع شده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود.
محمدکاظم بهرامیرئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری