وضعیت شرط تنصیف دارایی در صورت توقیف اموال توسط زوجه

تاریخ دادنامه قطعی: 1394/12/03
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: در صورت توقیف اموال به دست آمده در زندگی مشترک در قبال مهریه و نفقه؛ اجرت المثل و تنصیف اموال به زوجه تعلق نمی گیرد.

رای خلاصه جریان پرونده

شماره پرونده: --- شماره دادنامه: --- تاریخ: 1394/12/03

خلاصه جریان پرونده

پیرو گزارش مورخ 29 / 1 / 1394 این شعبه آقای الف. خ.د.ن.خ. فرزند ح.الف. با وکالت آقای حسین پور زلفی وخانم حوریه سادات محسنی دادخواستی به طرفیت خانم ل. ز.ز. فرزند م.الف. و به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش تقدیم کرده و با استناد به فتوکپی سند رسمی ازدواج و شناسنامه و کارت ملی و وکالتنامه و سابقه در پرونده به کلاسه --- شعبه --- دادگاه عمومی حقوقی تهران توضیح داده اند موکل به موجب سند رسمی به شماره ترتیب 7895 - 1391/05/17 دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره 472 حوزه ثبت تهران خوانده را به عقد ازدواج دائمی خود درآورده است در طول مدت زندگی مشترک زوجه به دفعات با رفتارهای ناراحت کننده زمینه اختلاف را فراهم نموده واخیرا از طریق مراجع قضایی واجرای ثبت جهت وصول مهریه ضمن توقیف کلیه اموال موکل نامبرده را ممنوع الخروج نموده است دامنه اختلافات آنقدر شدید بوده که عملا ادامه زندگی مشترک زناشویی امکان پذیر نمیباشد لذا درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش موکل را داریم. شعبه --- دادگاه عمومی حقوقی تهران با تعیین وقت رسیدگی در وقت مقرر با حضور وکلای خواهان نیز خوانده تشکیل شده است. وکلای خواهان اظهار میدارند خواسته به شرح دادخواست میباشد به لحاظ اختلاف شدید موکل قادر به ادامه زندگی مشترک نیست بالغ بر چهار میلیون تومان از حسابهای جاری موکل را خوانده توقیف نموده وموکل قادر به فعالیت کسبی نمیباشد و به لحاظ عدم دسترسی به اموال عملا ورشکست شده است.زوجه شکایاتی تحت عنوان ضرب و جرح و فحاشی و ترک انفاق در شعبات 5 و 8 بازرسی ناحیه یک دادسرای تهران مطرح نموده و حتی یکبار موکل را جلب کرده است به کلاسه پرونده 930333 شعبه --- بازپرسی و 268/93 - 534 استناد میشود.خوانده اظهار داشته: مهریه خود رابه اجرا گذاشتم ولی حاضر به طلاق نیستم سال 91 ازدواج کرده ام اگر ایشان قصد طلاق دارد باید حق و حقوق مرا بدهد و نقدا بپردازد. باردار نمیباشم. وکیل خواهان اظهار داشته مهریه را اجرا گذاشته و سایر حق و حقوق را دادگاه تعیین نماید. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر کرده است داور تعیین شده برای زوجه و داور زوج به شرح صفحات 24 و 25 پرونده نظریه خود را در مورد عدم توفیق در صلح و سازش زوجین اعلام کرده اند. شعبه --- دادگاه عمومی حقوقی تهران به موجب رای شماره --- - 1393/08/24 در خصوص دعوی آقای الف. خ.د.ن.خ. فرزند ح.الف. با وکالت خانم حوریه سادات محسنی وآقای حسین پور زلفی به طرفیت خانم ل. ز.ز. فرزند امیر و به خواسته طلاق نظر به اینکه نصایح و مساعی دادگاه در جهت انصراف زوج از طلاق موثر واقع نشده و زوج اصرار بر طلاق دارد و داوران نیز نظریه خود را اعلام کرده اند که حکایت از اصرار زوج به طلاق دارد دادگاه با احراز رابطه زوجیت دائم فیما بین خواهان و خوانده و به استناد ماده 1133 قانون مدنی به زوج اجازه داده تا با شرایط زیر نسبت به اجرا و ثبت طلاق اقدام نماید 1 - در مورد مهریه چون زوجه مهریه خود را در پرونده جدا اجرا گذاشته این دادگاه مواجه با تکلیف نمیباشد. 2 - نفقه ایام عده زوجه را دادگاه مجموعا دو میلیون و یکصد هزار تومان تعیین که زوج باید همزمان با اجرای صیغه طلاق در دفتر خانه نقدا پرداخت کند. 3 - نحله زوجه را دادگاه مبلغ پنج میلیون تومان تعین که زوج باید همزمان با اجرای صیغه طلاق در دفتر خانه نقدا پرداخت کند. 4 - زوجین فرزند مشترک ندارند. 5 - نوع طلاق رجعی میباشد. خانم ل. ز.ز. نسبت به دادنامه فوق الذکر تجدیدنظر خواهی به عمل آورده است در دادخواست وی اعلام نموده زوج توانائی مالی دارد و من صرفا 300 عدد سکه از مهریه را اجرا کرده ام و الباقی مطالبه شده دادگاه در مورد اجرت المثل و نصف دارایی تعیین تکلیف نکرده و نسبت به جهیزیه تصمیمی اتخاذ ننموده است لذا درخواست مطالبه الباقی مهریه، اجرای شرط تنصیف و اجرت المثل و نقض رای را دارم. پس از پاسخ تجدیدنظر خوانده دایر بر اینکه زوجه وخانواده اش در آپارتمان او اسکان گزیده اند و پرونده شعبه --- بازپرسی مفتوح است شعبه --- دادگاه تجدیدنظر استان تهران به موجب رای شماره --- - 1393/10/28 با ردّ اعتراض تجدیدنظر خواه رای تجدیدنظر خواسته را تایید کرده است. خانم ل. ز.ز. نسبت به دادنامه یادشده فرجامخواهی نموده و در مورد مهریه و اجرای شرط نصف دارایی واجرت المثل و نفقه گذشته و جهیزیه بر تعیین تکلیف موارد فوق تاکید کرده است که پس از پاسخ فرجام خوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است. لایحه اعتراضیه به هنگام شور قرائت میشود.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره --- - 1393/10/28 شعبه --- دادگاه تجدیدنظر استان تهران مشاوره نموده و چنین رای می دهد:«رای شعبه »;”فرجامخواهی وارد و پرونده دارای نواقص تحقیقاتی است زیرا: به موجب ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 : «دادگاه ضمن رای خود با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج تکلیف جهیزیه، مهریه و نفقه زوجه و... همچنین اجرت المثل ایام زوجیت طرفین مطابق تبصره ماده 336 قانون مدنی تعیین و.... تصمیم مقتضی اتخاذ میکند... طلاق در صورت رضایت زوجه یا صدور حکم قطعی دایر بر اعسار زوج یا تقسیط محکوم به نیز ثبت میشود.... لذا ضرورت داشته دادگاه تجدیدنظر استان تهران با تعیین وقت رسیدگی و دعوت زوجین برای اخذ توضیح اظهارات نامبردگان را در مورد پرداخت مهریه و مدت زندگی مشترک که به زوجه اجرت المثل تعلق میگیرد را مشخص و با ملاحظه اصل سند رسمی ازدواج مشخص شود زوج اجرای شرط تنصیف را پذیرفته است یا خیر؟ سپس در موارد زیر و به صورت منجز تعیین تکلیف نماید 1 - مهریه: با ملاحظه پرونده مطالبه قسمتی از مهریه یا ارائه رای قطعی در مورد مهریه و در صورت صدور حکم قطعی در مورد اعسار یا تقسیط مهریه تکلیف مهریه زوجه را که زوج مکلف است در صورت عدم صدور حکم قطعی در مورد اعسار یا تقسیط آن را یکجا بپردازد مشخص نماید مهریه زوجه 367 قطعه سکه طلای تمام بهار آزادی و یک سفر حج تمتع در ذمه زوج دین ثابت است تا عندالمطالبه بپردازد که در مورد کل مهریه باید تعیین تکلیف گردد اگر اعسار یا تقسیط صادر شده در مواردی که حکم اعسار یا تقسیط صادر شده زوج مکلف است اقساط را تا روز اجرای صیغه طلاق بپردازد. 2 - در مورد اجرت المثل نفقه معوقه و نفقه ایام عده: پس از استماع توضیحات زوجین با ارجاع امر به کارشناس نظریه کارشناس را در مورد اجرت المثل ایام زندگی مشترک وفق تبصره ماده 336 قانون مدنی و نیز نفقه معوقه و نفقه ایام عده اخذ و در صورت اعتراض وفق مقررات اقدام نماید. 3 - در مورد اجرای شرط تنصیف اموال در صورت وجود شرط مذکور در سند ازدواج و پس از ارائه مستندات از سوی زوجه در مورد اموال تحصیل شده در ایام زوجیت نسبت به اجرای شرط تا نصف دارائی و به نظر دادگاه اقدام نماید. 4 - در مورد جهیزیه نیز پس از استماع توضیحات طرفین و ارائه مدارک و اسناد تعیین تکلیف نماید. لذا بنا به جهات فوق و نقص تحقیقات به استناد بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی رای فرجام خواسته را نقض و رسیدگی مجدد به پرونده به شعبه --- دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران ارجاع میگردد. »; پس از ارسال پرونده شعبه --- دادگاه تجدیدنظر استان تهران در تاریخ 94/4/20 وقت تعیین و طرفین را دعوت بحضور مینماید آقای ج. م. وکیل پایه یک دادگستری با تقدیم وکالتنامه خود را وکیل آقای الف. خوش دل نیک معرفی می کند همچنین آقای م. چ. وکیل پایه یک خود را وکیل خانم ل. ز.ز. معرفی می کند دادگاه در تاریخ 94/5/27 با حضور وکلای طرفین و در غیاب اصحاب دعوا تشکیل جلسه می دهد وکیل زوجه اظهار می‌دارد در مورد مهریه رای صادره شده و زوج نسبت به آن اعسار داده است و زوجین حدود یک سال و نیم زندگی مشترک داشتند و به دستور زوج کارها را انجام میداد اموال زوج در زمان زندگی مشترک در مقابل مهریه توقیف شده است خودرو BMW به مبلغ یکصد میلیون توقیف شده و 75 % از سهام شرکت... در مقابل مبلغ 155 میلیون و 38 میلیون تومان از حساب زوج توقیف شده است و اموال دیگر در کشور آلمان و... دارد و در دعوی قبلی زوج خودرو را انتقال داده است و زوج 75 سهم از یک...به طور مشاع مالک بوده و آنهم در قبال مهریه توقیف شده است ضمنادر مورد اجرت المثل موکل نحله را انتخاب نموده است و جهیزیه تحویل موکل نشده است وکیل زوج اظهار میدارد طبق لایحه مطلب را گفتم مهریه زوجه قطعی شده است و روی آن پیوست است و وکیل زوجه باید لیست اموال را بدهد تا من پاسخگوی آن باشم. دادگاه به وکیل زوجه اخطار می کند لیست و مدارک اموال زوج را به دادگاه ارائه بدهد وکیل زوجه طی لایحه مورخ 94/6/14 لیست اموال زوج عبارت از اتومبیل BMW و شماره حساب بانک سامان و موجودی حساب بانکی زوج در بانک صادرات شعبه سورنا را به دادگاه اعلام می کند و توضیح جهیزیه در ید موکل است. بانک سامان موجودی آقای الف. خوش دلیل نیکخو را مبلغ 27/293 ریال اعلام که به شماره 742 - 1394/06/24 ثبت دفتر شده است اتومبیل BMW به شماره شهربانی 939/44 و 89 به نام زوج از طرف اجرای احکام شعبه --- عمومی تهران توقیف شده است. بانک صادرات شعبه سورنا موجودی آقای الف. خ.د.ن.خ. مبلغ 163/627/301 ریال اعلام که به شماره 751 - 1394/06/25 ثبت دفتر می‌شود. دادگاه در تاریخ 94/7/21 با حضور زوجه و وکیل او تشکیل جلسه می دهد. اموال زوج معرفی شده است ولی تاکنون پرداخت نشده است و در کشور امارات اموالی خریده است و مهریه ام سی صد و شصت و هفت عدد بهار آزادی و یک سفر حج تمتع است و در مورد مهریه و نفقه و قطعیت رای، در حال رسیدگی است. دادگاه در تاریخ 1394/09/04 با حضور زوجه و وکلای طرفین تشکیل جلسه می دهد وکیل زوجه اظهار می‌دارد مهریه 367 عدد سکه بهار آزادی است و یک سفر حج تمتع میباشد و رای صادره قطعی شده است ولی قطعی نشده است و نسبت به تعداد 67 عدد بهار آزادی و هزینه حج تمتع اقدام نکردیم اجرت المثل را، نحله قبول کردیم و در مورد نفقه رای صادره که موکل ادعایی نسبت به آن نداریم و اموال زوج 155 میلیون تومان و ودیعه مسکن در مقابل مهریه توقیف شده است و مبلغ 2200/2693 - در مقابل مهریه توقیف شده و نیز در مقابل 16 میلیون تومان در قبال مهریه در بانک صادرات شعبه --- /301 توقیف شده است یک اتومبیل (BMW) در قبال مهریه توقیف شده است و جهیزیه در ید زوجه است و طرفین فرزند مشترک ندارند در سال 91 با هم ازدواج کردند. وکیل زوج اظهارات وکیل زوجه صورت اموال را گفته و من در پنج صفحه دفاع کردم و در مورد مهریه و نفقه رای صادر شده است. و طرفین حاضر به مذاکره هستند تقاضا دارم فرصتی داده شود تا نتیجه آن را تقدیم کنم و یک هفته زمان لازم داریم که مذاکرات زوجین را به دادگاه تقدیم نمایم. شعبه یازدهم دادگاه تجدیدنظر استان تهران با اعلام ختم دادرسی طی رای شماره --- - 1394/09/18 چنین رای می دهد:در خصوص تجدیدنظرخواهی خانم ل. ز.ز. با وکالت آقای م. چ. به طرفیت آقای الف. خ.د.ن.خ. نسبت به دادنامه شماره --- - 93/8/24 اصداری از شعبه --- دادگاه خانواده تهران که به موجب آن و حسب دادخواست زوج گواهی عدم امکان سازش صادر گردیده و به موجب دادنامه شماره --- - 93/10/28 صادره از شعبه --- دادگاه تجدیدنظر مورد تایید واقع شده که در اثر فرجامخواهی زوجه پرونده در شعبه --- دیوانعالی کشور بررسی و به موجب دادنامه شماره --- - 94/1/29 به لحاظ نقض تحقیقات دادنامه صادره از شعبه --- دادگاه تجدیدنظر را نقض و جهت تکمیل تحقیقات و صدور رای مجدد به این دادگاه اعاده و ارجاع فرموده اند، علیهذا طرفین در جلسه دعوت و در خصوص موارد نقض تحقیقات لازم معمول و حسب اظهارات طرفین و محتویات پرونده اولا در خصوص مهریه و نفقه معوقه حسب اظهارات زوجه در جلسه 94/9/9 در خصوص 360 سکه مهریه زوج دردادگاه خانواده با تقدیم دادخواست مطالبه شده و حسب اعلام زوجه حکم اعسار و تقسیط دریافت نموده و در خصوص نفقه معوقه نیز زوجه بیان داشته دادخواست تقدیم دادگاه خانواده نموده و رای صادر شده است در خصوص اجرت المثل زوجه بیان داشته اجرت المثل نخواسته و نحله را قبول کرده است و در مورد شروط ضمن عقد از جهت تنصیف دارائی زوجه بیان داشته کل دارائی زوجه را در قبال مهریه توقیف نموده و تنها دارائی زوج را یکدستگاه اتومبیل اعلام که BMW حسب نظریه کاردان فنی در زمان شماره گذاری از سال 84 متعلق به زوج بوده و در زمان زندگی مشترک تحصیل نشده تا شرط تنصیف بآن تعلق گیرد در مورد جهیزیه حسب اظهارات وکیل زوجه در اختیار خودش میباشد و زندگی مشترک طرفین حدود 1/5 سال بوده است و از تاریخ ازدواج 91/5/17 و تاریخ دادخواست 93/7/1 حدود دو سال، فلذا دادگاه با توجه به مراتب و اینکه زوجه صراحتا بیان داشته نحله را قبول دارد و بر فرض صحت با قبول نحله اجرت المثل و یا تنصیف مال تعلق نخواهد گرفت و بر فرض اینکه اموالی در زمان زندگی مشترک به دست آمده باشد در قبال مهریه توقیف شده و به تشخیص دادگاه اجرت المثل و تنصیف اموال به زوجه تعلق نمی گیرد دادگاه به استناد مواد 351 و 358 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن اصلاح دادنامه از جهت 67 سکه بهار آزادی و یک سفر حج تمتع (الباقی مهریه) را زوج مکلف است در هنگام اجرای صیغه طلاق به زوجه پرداخت نماید ضمن « تجدیدنظرخواهی دادنامه معترض عنه تایید می‌گردد.»; رای در تاریخ 5 / 10 / 1394 به وکیل خانم ل. ز.ز. ابلاغ و آقای م. چ. در تاریخ 26 / 10 / 1394 نسبت به آن فرجامخواهی می کند که پرونده پس از تبادل لوایح به دیوان عالی کشور ارسال و برای رسیدگی به این شعبه ارجاع می‌گردد لوایح طرفین در زمان قرائت گزارش و شور مطالعه خواهد گردید.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل است و با قرائت گزارش آقای قدرت اله طیبی عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد

رای شعبه دیوان عالی کشور

به استناد بند الف شرایط عقد یا عقد خارج لازم زوجه شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده زوج موظف است تا نصف دارائی موجود که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظریه دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند و شرط مذکور با توافق طرفین امضا شده و مخالف قانون نمیباشد و تبصره ماده 336 قانون مدنی یک تاسیس حقوقی برای زوجه است و منافاتی با اجرت المثل ندارد حال که زوجه مقدار نحله را قبول کرده است و حسب مندرجات پرونده و توضیحات طرفین و پاسخ استعلامات دادگاه از مراجع مربوطه، معلوم گردیده اموال معرفی شده در قبال مهریه و نفقه توقیف شده است و در این وضعیت زوج نسبت به اموال معرفی شده تصرفی ندارد. لذا رای شعبه یازدهم دادگاه تجدیدنظر استان تهران که مفاد آن در گزارش آمده به استناد ماده 370 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در مورد امور مدنی با رد اعتراض فرجامخواه و رای فرجامخواسته را نتیجتا با اصلاح آن ابرام نموده و پرونده اعاده میشود.

شعبه --- دیوانعالی کشور- رئیس و مستشار

قدرت اله طیبی - حیدرعلی حیدری

منبع