فصل 10 - طرحهای صنعت، معدن و رشد تولید

در اجرای بندهای (8) و (9) سیاست‌های کلی برنامه پنجساله هفتم و به ‌ منظور تحقق اهداف کمّی زیر مطابق با احکام این قانون اقدام می‌شود:

جدول شماره (11) - اهداف کمّی سنجه‌های عملکردی صنعت، معدن و رشد تولید

بخش	سنجه عملکردی	واحد متعارف	هدف کمّی در پایان برنامه
پتروشیمی	تولید محصولات پتروشیمی	میلیون تن	131/5
	تولید پروپیلن و زنجیره پروپیلن	میلیون تن	11/6
	تولید پایین‌دستی زنجیره متانول	میلیون تن	0/7
	تولید پایین‌دستی زنجیره اتیلن (بجز پلی‌اتیلن)	میلیون تن	3/3
	تولید پلی‌اتیلن	میلیون تن	8/6
	تولید پایین­دستی آروماتیک	میلیون تن	3
فولاد	ذخایر قطعی اکتشاف سنگ آهن	میلیارد تن	3/8
	استخراج سالانه سنگ آهن	میلیون تن	137/5
	تولید سالانه شمش فولاد	میلیون تن	متناسب­ با سنگ آهن استخراج شده
	تولید سالانه مقاطع طویل	میلیون تن	41
	تولید سالانه مقاطع تخت	میلیون تن	13/8
	استحصال درصدی از محتوای آهن موجود در باطله معادن و کارخانه­‌های فراوری	درصد	10
	کاهش ضایعات تولید فولاد	درصد	10
	تامین نیاز گاز از محل بهینه‌سازی مصرف گاز در سایر بخشها (فولاد)	درصد	30
مس	اکتشاف (ذخایر قطعی سنگ مس)	میلیارد تن	22
	تولید افشره (کنسانتره) مس	هزار تن	3360
	کاتد مس	هزار تن	800
	محصولات مسی (مفتول، مقاطع، لوله و محصولات تخت)	هزار تن	600
آلومینیوم	اکتشاف سالانه ذخایر آلومینیوم (فلزمحتوی)	میلیون تن	4
	ظرفیت سالانه حداقل تولید آلومینا، با رویکرد و اولویت استفاده حداکثری از کانی نفلین سینیت و سایر منابع معدنی داخل کشور	میلیون تن	1/6
	ظرفیت سالانه تولید شمش آلومینیوم	میلیون تن	1
	ظرفیت سالانه تولید محصولات آلومینیومی (مفتول، لوله، مقاطع و محصولات تخت و...)	میلیون تن	1/2
زغال سنگ	استخراج زغال سنگ	میلیون تن	4
	ظرفیت تولید کنسانتره زغال سنگ	میلیون تن	2
	ظرفیت تولید کک متالورژی	میلیون تن	1/2
سرب و روی و طلا	ظرفیت سالانه تولید سرب (شمش)	هزار تن	400
	ظرفیت سالانه تولید روی (شمش)	هزار تن	450
	ظرفیت سالانه تولید و عرضه طلا (شمش)	تن	25
خودرو	ظرفیت تولید انواع خودرو سواری و تجاری	دستگاه/سالانه	3.000.000
	اسقاط انواع خودروهای فرسوده	دستگاه/سالانه	500000
	ظرفیت عرضه انواع خودروهای برقی و برقی - بنزینی (هیبریدی)	دستگاه/سالانه	500/000
	صادرات قطعات و لوازم یدکی خودرو	درصد سهم از تولید داخل	20
معدن	اکتشاف ذخایر عمقی و پنهان معدنی کشور به روش ژئوفیزیک هوایی و سایر روشهای نوین	میلیون کیلومتر خطی	2
ماشین‌سازی	افزایش ساخت ماشین­آلات صنعتی و تجهیزات در داخل کشور	سالانه/میلیون دلار	250
	افزایش صادرات ماشین آلات صنعتی و تجهیزات	درصد/سالانه	15

تبصره 1-
1- میزان افزایش سالانه اشتغال در بخش معدن و صنایع معدنی در طول اجرای برنامه بیست درصد (20%) است.
2- در اجرای احکام این جدول باید افزایش ارزش‌افزوده از طریق تکمیل زنجیره ارزش از مواد خام تا محصولات نهایی با حفظ رقابت‌پذیری و پرهیز از خام‌فروشی رعایت شود.
3- تولید انواع خودرو و نیز اسقاط انواع خودرو فرسوده و همچنین تولید خودروهای برقی و برقی - بنزینی متناسب با احکام سیاست‌های کلی محیط زیست صورت می‌پذیرد.
تبصره 2- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش سنجه‌های عملکردی صنعت، معدن و رشد تولید را سالانه به مجلس ارسال نماید.

به‌منظور تحقق سیاستهای کلی از جمله رشد اقتصادی، اجرای طرحهای عظیم اقتصادی ملی، پیشران، روزآمد و مبتنی بر آینده‌نگری و تکمیل زنجیره‌ ارزش و جهش اقتصادی اقدامات زیر انجام ‌ می‌شود:
الف - سازمان با همکاری وزارتخانه‌های ذی‌ربط مکلف است چند طرح بزرگ اقتصادی ملی و پیشران از جمله موارد زیر را تهیه نموده و ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون به‌تصویب هیات وزیران برساند:
1- دالان‌های راهبردی گذر (ترانزیت) ریلی و دریایی
2- قطار سریع‌السیر در مسیرهای طولانی و پرمسافر از جمله تهران - مشهد
3- تحول رقومی (دیجیتال) به‌منظور به‌کارگیری قابلیت‌های فناوری رقومی (دیجیتال) برای تحول در رویه‌ها و فرایندهای عملیاتی، تحول در کسب‌وکار سطوح دیوان‌سالاری کشور، تحول در دامنه خدمات‌رسانی و تحول فرهنگ سازمانی با تضمین دستیابی به سرعت عملکرد بیشتر، امنیت بالاتر و بهبود خدمات با استفاده از راه‌حل‌های رقومی (دیجیتال) یکپارچه
4- توسعه منطقه مکران و اروند با رویکرد درونزایی و برونگرایی با هدف تبدیل‌شدن به مرکز مبادلات بین‌المللی تولیدی، تجاری و گردشگری
5 - مهار و انتقال آبهای مشترک و مرزی و لایروبی اروندرود و توسعه شهرها و روستاهای ساحلی با رعایت اصول آمایش و توسعه پسکرانه
6 - توسعه خوشه‌های تولیدی و کسب‌وکار با هدفگیری جذب سرمایه خارجی و توسعه بازارهای صادراتی
7- توسعه زنجیره اکتشاف و استخراج نفت و گاز و پترو پالایشگاهها و صنایع پایین‌دستی پتروشیمی
8 - هوشمندسازی و دستیابی به توانمندی تزریق ماهواره به مدارهای زمین آهنگ
ب - ‌به‌منظور گسترش‌ صادرات دانش فنی و‌ خدمات‌ فنی، طراحی و مهندسی و پیمانکاری‌ کشور با اولویت زنجیره صنایع و صنایع معدنی و همچنین جلوگیری از خام‌فروشی و تکمیل زنجیره ارزش و رویکرد جهش اقتصادی و در راستای توسعه و ارتقای نقش و جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی در توسعه کشور، دولت مکلف است اقدامات زیر را در طول اجرای برنامه انجام دهد:
1-
1-1- امکان‌سنجی‌ و شناسایی کشورهای هدف صادرات دانش فنی و‌ خدمات‌ فنی، طراحی و مهندسی و پیمانکاری‌ و مبادله موافقتنامه توسعه همکاری‌ در بخش معدن و صنایع معدنی اعم از اکتشاف، بهره‌برداری و فراوری
2-1- صدور بیمه‌نامه‌ و تضامین به‌نام صادرکننده خدمات‌ انتقال دانش فنی، طراحی، مهندسی و پیمانکاری توسط‌ شرکتهای بیمه، صندوق‌های ضمانت و صندوق‌ ضمانت‌ صادرات‌ ایران برای‌ صادرکنندگان به کشورهای هدف صادراتی‌
3-1- تعریف و‌ ارائه خدمات‌ کنسولی ویژه به شرکتهای مذکور توسط وزارت امور خارجه و همچنین امضا و‌ مبادله موافقتنامه‌های همکاری با کشورهای هدف صادراتی
4-1- شناسایی و حمایت از شرکتهای ایرانی واجد توانمندی‌های خاص برای ایفای نقش مبتکرانه در عرصه بین‌المللی و‌ فراهم نمودن زمینه حضور شرکتهای‌ ایرانی دارای توانمندی لازم جهت‌ صادرات دانش فنی و‌ خدمات‌ فنی، طراحی و مهندسی و پیمانکاری و تولیدکننده تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی در‌ عرصه‌ بین‌المللی‌ از جمله نمایشگاههای بین‌المللی و بازارهای جهانی
وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش عملکرد این جزء را هر شش‌ماه یک‌بار به مجلس ارسال نماید.
2- وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور) مکلف است تمام اطلاعات پایه زمین‌شناسی (اعم از نقشه‌های زمین‌شناسی، زمین ‌ شیمی و زمین ‌ فیزیک و هوایی) و با رعایت مواد (13) و (17) فصل چهارم قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مصوب 1387/11/06 مفاد گزارش‌های اکتشاف محدوده‌ها و پهنه‌ها را در پایان سال اول برنامه منتشر نموده و به‌صورت برخط در اختیار عموم قرار دهد. همچنین تمامی وزارتخانه‌ ‌ ها، نهادها، سازمان‌ها و دستگاه‌هایی که نسبت به تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی اقدام می‌نمایند مکلفند در مدت تعیین‌شده، تمامی اطلاعات تولید‌شده خود را مطابق استانداردهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور به این سازمان تحویل دهند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش روند پیشرفت این جزء و میزان همکاری کلیه وزارتخانه‌ها، نهادها، سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط مانند وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی ایران را هر شش‌ماه یک‌بار به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارائه کند.
تبصره - مسائل امنیتی باید در ارائه اطلاعات مذکور به سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور رعایت گردد.
3- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است جهت اعمال حاکمیت و نقش نظارتی خود بر اکتشاف، استخراج و فراوری مواد معدنی کشور، قطبهای معدن‌کاری کشور را تعیین نموده و نسبت به برنامه‌ریزی آمایش معدنی در این قطبها پس از تصویب در شورای‌عالی آمایش سرزمینی با رعایت قوانین و مقررات، نیازسنجی و نحوه انجام عملیات اکتشافی، طراحی و برنامه‌ریزی تولید و عملیات معدن‌کاری، نیازسنجی و طراحی خدمات آموزشی، پژوهشی، فناوری و مشاوره مهندسی اقدام کند.
4- به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و شرکتهای تابعه‌ اجازه داده می‌شود نسبت به «مشارکت اعم از مالی و فنی در محدوده‌های دارای پروانه اکتشاف از جمله پروانه‌های اکتشاف حاصل از محدوده‌های امیدبخش» با بخش خصوصی‌ واجد صلاحیت‌های مالی و فنی مطابق با ضوابط و مقررات اقدام نماید.
5 - وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با‌ اقدامات‌ و راهکارهای لازم‌ و با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی و‌ همچنین‌ از طریق‌ انتقال دانش فنی و فناوری (تکنولوژی)،‌ عمق متوسط اکتشاف ذخایر معدنی را به میزان متوسط عمق اکتشاف جهانی برساند.
6 - دولت مکلف است در راستای‌ توسعه متوازن‌ و‌ اشتغال پایدار‌ و بهره‌مندی‌ مردم‌ منطقه‌ و جلوگیری از مهاجرت در محدوده معادن، اقدامات لازم را‌ برای اولویت‌دهی‌ استفاده از نیروهای انسانی بومی و‌ شرکتهای بومی انجام دهد و در طول اجرای برنامه‌، در طرحها و زیرطرح(پروژه‌)های معدنی خود و در شرایط برابر، اولویت را به پیمانکاران بومی واجد شرایط شهرستانی و استانی داده و نیروهای مورد نیاز خود را از افراد بومی شهرستان محل فعالیت به ترتیب از نزدیکترین محل و در صورت عدم وجود نیروی کار در شهرستان محل فعالیت از نزدیکترین شهرستان‌های استان محل فعالیت بکارگیری کند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش عملکرد این جزء را هر شش‌ماه یک‌بار به کمیسیون اجتماعی مجلس ارسال نماید.
تبصره 1- در اولویت‌دهی به استفاده از نیروی انسانی بومی و شرکتهای بومی در امور مذکور باید این اشخاص (نیروی انسانی بومی و شرکتهای بومی) واجد شرایط لازم باشند.
تبصره 2- قید «در شرایط برابر» در این جزء هم شامل «انتخاب پیمانکار» و هم شامل «انتخاب نیروهای مورد نیاز» می‌گردد.
7- ماده (43) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با رعایت احکام این فصل تنفیذ می‌شود.
8 - وزارت راه و شهرسازی مکلف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به تدوین برنامه سرمایه‌گذاری توسعه زیرساخت‌های راه آهن کشور توسط سازمان‌های توسعه‌ای و بخش خصوصی با اولویت‌بخشی به حمل بار مواد معدنی از طریق راه آهن متناسب با برنامه‌های تولید بخش معدن و صنایع معدنی در طول اجرای برنامه مبادرت ورزد.
آیین‌نامه اجرایی این جزء به‌طور مشترک توسط وزارتخانه‌های راه و شهر‌سازی و صنعت، معدن و تجارت مشتمل بر ارائه بسته‌های تشویقی سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی و اولویت‌بخشی به تامین زیرساخت‌های مورد نیاز از طریق ظرفیت‌های ساخت داخل با رعایت قوانین مرتبط، ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
تبصره - بسته ‌ های تشویقی سرمایه ‌ گذاری برای بخش خصوصی شامل مواردی مانند معافیت ‌ های مالیاتی که نیاز به تقنین دارد، نمی ‌ شود و این بسته ‌ ها باید در چهارچوب قوانین صورت پذیرد.
9- دولت مکلف است جهت تحقق زنجیره ارزش صنایع معدنی و پتروشیمی و‌ ‌به‌منظور حفظ محیط زیست و در راستای کاهش مصرف مواد بسپاری (پلیمری) در صنایع‌ پایین‌دستی پتروشیمی‌ و صنایع‌ تکمیلی و بسته‌بندی‌، اقدامات، حمایت‌ها و مشوقهای لازم در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط جهت‌ شناسایی، اکتشاف، فراوری، بهره‌برداری و تولید مواد اولیه معدنی جایگزین مواد بسپاری (پلیمری) را در طول اجرای برنامه انجام دهد.
10- وزارتخانه‌ها و سازمان‌های زیر‌مجموعه آنها، نهادها، موسسات دولتی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و شرکتهای دولتی از جمله شرکتهای مستلزم ذکر یا تصریح نام که پهنه‌ها و محدوده‌های معدنی در اختیار دارند مکلفند حداکثر ظرف یک‌سال از لازم‌الاجرا شدن این قانون نسبت به تعیین تکلیف اعم از واگذاری طی اخذ مجوزهای لازم و رعایت تشریفات قانونی یا مشارکت یا ارائه برنامه مدون با تعهد به اجرا مطابق برنامه ارائه شده، اقدام نمایند، در غیر این‌صورت وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از اتمام مهلت مذکور مکلف به ابطال مجوزهای مربوط می‌باشد. در مورد صندوق‌های بازنشستگی اولویت با ارائه برنامه مدون با تعهد به اقدام مطابق برنامه خواهد بود.
حکم این بند شامل قراردادهای قانونی و صحیح و معتبر و لازم‌الاجرای تعیین‌تکلیف‌ شده‌ای که خلاف تعهدات مندرج در آن از سوی متعهد عمل نشده، نمی‌گردد.
11- تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی که توسط مردم بومی منطقه تشکیل می‌شوند در صدور مجوز از طریق درگاه صدور مجوزها و واگذاری‌های قانونی معادن در شرایط یکسان در اولویت قرار دارند دستورالعمل این جزء با پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌تصویب شورای‌عالی معادن می‌رسد.
12- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با همکاری وزارت امور خارجه و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، در طول اجرای برنامه اقدامات لازم در زمینه شناسایی ذخایر معدنی فراسرزمینی و دریایی و برنامه‌ریزی جهت بهره‌مندی از این معادن را انجام دهد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش عملکرد این جزء را هر شش‌ماه یک‌بار به کمیسیون‌های صنایع و معادن و امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ارسال نماید.
13- سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور مکلفند نسبت به ارائه پاسخ استعلام‌های مربوط به طرحهای عمرانی و طرحهای سرمایه‌گذاران طرح(پروژه‌)های صنعتی، معدنی و اکتشافی حداکثر ظرف دو ماه اقدام نمایند و در صورت رد گزارشها و درخواست‌های مذکور، دلایل آن را به‌صورت کتبی‌، شفاف و مستند به قوانین و ضوابط فنی مربوط با ارائه راهکارهای عملیاتی برای رفع آن به ذی‌نفعان اعلام کنند. عدم پاسخ سازمان‌های یادشده در مهلت مقرر، به منزله تایید می‌باشد.
14- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است ‌به‌منظور احقاق حقوق دولت در بهره‌برداری از معادن به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نماید که تا پایان سال اول برنامه، امکان محاسبه دقیق میزان برداشت از معادن توسط سامانه‌های هوشمند فراهم گردد.
15- وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت مکلف است از طریق سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با رعایت قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی از محل مبالغ مازاد بر اعتبار مصوب سود وی‌ژه سهم دولت، سود ابرازی و مازاد بر مالیات عملکرد پیش‌بینی شده در قوانین بودجه سنواتی و در سقف منابع بودجه عمومی در هر‌سال و با رعایت اصل پنجاه و سوم (53) قانون اساسی، نسبت به سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت بخش معدن و صنایع معدنی، اکتشاف، استحصال و بهره‌برداری عناصر معدنی نادر و کمیاب و تکمیل طرحهای ‌نیمه‌تمام معادن و صنایع معدنی اقدام نماید.
پ - به‌منظور تامین پایدار برق مورد نیاز صنایع و معادن به‌ویژه در زمان اوج مصرف و ناترازی آن در کشور:
1- واحدهای صنعتی، معدنی و کشاورزی مجازند نسبت به طراحی و اجرای طرحهای تولید یا ارتقای بهره‌وری برق اقدام نمایند. وزارتخانه‌های نیرو، نفت و جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت مکلفند با استفاده از زیرساخت‌های موجود در اختیار خود، در قبال دریافت هزینه مربوط (پس از واریز به خزانه‌داری کل کشور) نسبت به اجرای این حکم اقدام نمایند به‌طوری که برق تولید یا صرفه‌جویی‌شده را بدون اعمال محدودیت وفق قراردادی که با وزارت نیرو منعقد می‌نماید در اختیار واحدهای مذکور یا واحدهای طرف قرارداد آنها قرار دهند. قطع برق این واحدها متناسب با مقادیر تولید یا صرفه‌جویی شده آنها و تعیین سقف برای این واحدها در تامین برق از این محل، ممنوع است. در اجرای این جزء رعایت ماده (4) قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق، ضروری است.
آیین‌نامه اجرایی این جزء ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون توسط وزارت نیرو با هماهنگی وزارتخانه‌های نفت، جهادکشاورزی و صنعت، معدن و تجارت تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد.
2- احداث و توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر توسط بهره‌برداران معادن و یا طرفهای قرارداد آنها در داخل محدوده معدنی یا در جوار آن به میزان بیست درصد (20%) سرمایه‌گذاری در نیروگاه (به تایید وزارت نیرو) مشمول معافیت موضوع تبصره (5) ماده (14) قانون معادن مصوب 1377/02/27 با اصلاحات و الحاقات بعدی در دوره اجرا می‌شود.
ت - وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط مکلف است نسبت به تهیه سند «راهبرد ملی پیشرفت صنعتی و ارتقای زنجیره‌های ارزش کشور» بر مبنای معیارهای آمایش سرزمین و توسعه متوازن، نفی خام فروشی و تکمیل زنجیره‌ها، تحرک‌بخشی به صادرات و انتشار فناوری‌های نوین و با تکیه بر مزیتها و اولویت‌های کشور از جمله صنایع برق و ریز(میکرو)الکترونیک، خودروسازی با اولویت خودروهای برقی و برقی - بنزینی (هیبریدی)، ماشین‌سازی و ساخت تجهیزات، صنایع پایین‌دستی نفت و گاز و پتروشیمی، معدن با اولویت مس و عناصر نادر خاکی، خدمات فنی مهندسی، نساجی و پوشاک و بازیافت، همراه با ‌اخذ نظرات اتاقهای بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، تعاون ایران و اصناف ایران، در چهارچوب الزامات و طی تشریفات قانونی اقدام نموده و ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون، آن را به‌تصویب هیات وزیران برساند.
این سند در طول اجرای برنامه، مبنای کلیه تصمیم‌گیری‌ها، مصوبات، ‌آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های دولتی بوده و وضع هر نوع مقررات مغایر با آن ممنوع است. همچنین کلیه حمایت‌های مالیاتی، تعرفه‌ای، تسهیلات بانکی و واگذاری زمین در این سند در چهارچوب قوانین مقرر می‌شود.
حکم این بند شامل اصلاحات سند یادشده توسط مرجع وضع آن است. اصلاح این سند در طول برنامه در چهارچوب قوانین با تصویب هیات وزیران و حداکثر سالانه یکبار امکان‌پذیر است.
تبصره 1- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با هماهنگی و موافقت وزارت نفت بر اساس سند فوق‌الذکر، کلیه مجوزهای صادر‌شده در حوزه صنعت پتروشیمی (به‌ویژه تولید متانول، اوره و پلی‌اتیلن) و صنایع معدنی (به‌ویژه فولاد) که تا پایان سال 1403 بنا به دلایل خارج از اراده به بهره‌برداری نرسیده باشند، در چهارچوب این قانون و منطبق با ظرفیت‌های تامین خوراک، تامین زیر‌ساخت‌ها، ملاحظات سند ملی آمایش سرزمین، صرفه و صلاح اقتصادی، حداکثر تا پایان شهریور سال 1404 مورد بازنگری قرار داده و اجرا نماید. همچنین وزارتخانه‌های نفت و نیرو مکلفند مجوزهای تامین خوراک، انرژی و تخصیص آب به بنگاههای اقتصادی در دوره اجرا تا آغاز بهره‌برداری را به‌صورت زمانمند و مشروط به بهره‌برداری در زمان‌بندی تعیین‌شده، صادرکنند. تمدید این مجوزها صرفاً بر اساس قانون و مقررات مجاز خواهد بود.
تبصره 2- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با هماهنگی وزارت کشور، وزارت جهاد کشاورزی و همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی متولی طرحهای تولید و اشتغال و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، اتاق تعاون ایران و اتاق اصناف ایران بر مبنای سند فوق‌الذکر، نقشه راه زنجیره‌های اقتصادی مزیت‌دار استان‌ها را متناسب با ظرفیت‌ها و مزیتهای بومی و نقش استان‌ها در زنجیره‌های ارزش ملی، ظرف دو ‌سال از لازم‌الاجرا شدن این قانون، تدوین و در شورای‌عالی آمایش سرزمین به‌تصویب برساند. دبیرخانه ملی راهبری زنجیره‌های اقتصادی مزیت‌دار استانی با استفاده از امکانات و نیروهای موجود به تشخیص رئیس جمهور در یکی از وزارتخانه‌های ذی‌ربط و دبیرخانه‌های استانی آن در استانداری‌ها مستقر می‌شود.
سازمان و وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلفند گزارش عملکرد این تبصره را هر شش‌ماه یک‌بار به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارسال نمایند.
تبصره 3- کلیه مجوزها و نیازسنجی‌های موجود در این قانون مشمول ماده (7) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی می‌باشد.
ث - ‌به‌منظور تنظیم‌گری منسجم، شفاف و روان‌سازی مقررات مربوط به زنجیره‌های تولیدی اعم از مواد خام و نیمه‌خام و محصولات نهایی اقدامات زیر انجام می‌شود:
1- در چهارچوب قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی به‌ویژه ماده (59) آن، شورای رقابت مکلف است تا پایان سال دوم برنامه، اقدام لازم برای ایجاد حداقل سه‌نهاد تنظیم‌گر در حوزه‌های اولویت‌دار قانون مذکور به‌عمل آورد. دولت مکلف است بلافاصله پس از اخذ پیشنهاد شورای رقابت نسبت به انجام تشریفات قانونی لازم اقدام نماید. چنانچه اجرای این حکم مستلزم تغییر در اساسنامه و سایر قوانین مرتبط با دستگاه‌های اجرایی باشد، دولت مکلف است نسبت به انجام ترتیبات قانونی شامل تعیین تکلیف برای تمام دستگاه‌های ذی‌ربط ظرف مدت مذکور اقدام نماید.
2- ‌به‌منظور توسعه اشتغال و رشد اقتصادی از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی:
1-2- قیمت‌گذاری دولتی به‌استثنای کالاهای اساسی یارانه‌ای و کالاها و خدمات انحصاری و خدمات دولتی ممنوع است.
این حکم در طول اجرای برنامه بر ماده (21) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2)، حاکم است.
تبصره 1- کالاهای اساسی یارانه‌ای، کالاهایی است که از یارانه‌ مستقیم ارزی یا ریالی مانند پرداخت مستقیم بخشی از قیمت کالا توسط دولت برخوردار شده‌اند.
تبصره 2- کالاها و خدمات انحصاری، صرفاً کالاها و خدماتی است که بازار آنها توسط شورای رقابت به‌عنوان مصادیق بازارهای انحصاری تشخیص داده شده ‌است.
تبصره 3- کالاها و خدمات دولتی، کالاها و خدماتی است که دولت تنها عرضه‌کننده‌ آنها بوده و تولید و عرضه‌ آن در تملک و اختیار دولت بوده و منافع حاصل از فروش آن نیز مستقیماً در اختیار دولت قرار می‌گیرد.
2-2- ‌به‌منظور بهبود عملکرد و تمرکز شورای رقابت بر استفاده از ابزارهای گوناگون و با هدف افزایش رقابت‌پذیری کسب‌وکارها در ایران، شورای رقابت مکلف است نسبت به تعیین مصادیق و تصویب دستورالعمل تنظیم قیمت صرفاً در مورد بازارهای مصداق انحصار طبیعی، مقدار و شرایط دسترسی به بازار کالاها و خدمات انحصاری در هر مورد، اقدام نماید.
3- در طول اجرای برنامه در مورد آن دسته از طرحهای سرمایه‌گذاری که در طی سالهای برنامه، عملیات اجرایی آنها آغاز می‌شود و یا به بهره‌برداری می‌رسند، تحمیل هرگونه مالیات یا وضع عوارض جدید یا احکام جدیدی که محدودیتی در فعالیت طرحهای سرمایه‌گذاری موضوع این قانون ایجاد می‌کند، مگر با رای دوسوم نمایندگان حاضر مجلس ممنوع است. دولت مکلف است با انعقاد قراردادهای حداقل پنجساله، روش قیمت ‌ گذاری انرژی یا نرخ خوراک و سایر نهاده‌های در اختیار دولت را که در این طرحها استفاده می‌شوند، تعیین کند. تغییر این نرخها ضمن قوانین بودجه سنواتی یا دیگر قوانین ممنوع است.
ج - به وزارت نفت اجازه داده می‌شود تخفیف‌های پلکانی نرخ خوراک موضوع جزء (3) تبصره بند «ب» ماده (1) قانون هدفمند کردن یارانه‌ها اصلاحی 1393/12/04 را با استفاده از «اوراق تسویه» مبتنی بر خوراک، در طول زنجیره ارزش صنایع پایین‌دستی نفت و گاز به سرمایه‌گذاران دارای قراردادهای بلندمدت تخصیص دهد. این اوراق صرفاً با ارزش اسمی و بدون قابلیت مبادله برای تسویه هزینه خوراک قابل استفاده خواهد بود.
آیین‌نامه اجرایی این بند مشتمل بر شیوه اجرا، نحوه توزیع مشوق در حلقه‌های مختلف زنجیره ارزش و سایر ضوابط توسط وزارت نفت با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی و سازمان ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات ‌وزیران می‌رسد.
چ - ‌به‌منظور حمایت و تقویت سازمان‌های توسعه‌ای موضوع ماده (5) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور اصلاحی 1391/51/10 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن اقدامات زیر انجام می‌شود:
1- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است با رعایت قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی، هفتاد درصد (70%) وجوه حاصل از هرنوع واگذاری سهام و سهم‌الشرکه شرکتهای وابسته و تابعه سازمان‌های توسعه‌ای را، برای مشارکت با بخش غیردولتی ‌به‌منظور توسعه اقتصادی مناطق کمتر توسعه‌یافته، توسعه زیرساخت‌ها، تکمیل طرحهای نیمه‌تمام، ایفای وظایف حاکمیتی در حوزه‌های نوین با فناوری پیشرفته و پرخطر و آماده‌سازی بنگاهها برای واگذاری با رعایت گردش خزانه ‌به‌حساب این سازمان‌ها واریز نماید. وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است منابع حاصل از واگذاری‌های موضوع این جزء را که تاکنون ‌به‌حساب سازمان‌های توسعه‌ای واریز نگردیده به‌عنوان طلب این سازمان‌ها منظور نماید.
2- در طول اجرای برنامه، احکام مربوط به سرمایه‌گذاری سازمان‌های توسعه‌ای صرفاً در چهارچوب قانون تاسیس و اساسنامه خود و قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی و این قانون ‌اجرا می‌شوند، مگر اینکه در قوانین بعدی به نسخ یا اصلاح قانون تاسیس و اساسنامه سازمان‌های مذکور تصریح شود.
3- به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران اجازه داده می‌شود ارزش اقتصادی پروانه‌های بهره‌برداری معادن در اختیار خود را به‌عنوان دارایی‌ و حقوق صاحبان سهام ثبت نماید.
4- به دستگاه‌های اجرایی اجازه داده می‌شود کمکهای فنی و اعتباری موضوع بند «ل» ماده (28) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم ‌بخشی از مقررات مالی دولت (2) را جهت افزایش سرمایه صندوق‌های قانونی تحت پوشش خود استفاده کرده و به‌تناسب آن از طریق این صندوق‌ها در راستای ‌اهداف موضوع کمکهای فنی و اعتباری هزینه نمایند.‌
ح - ‌به‌منظور ارتقای جایگاه صنایع کوچک و خوشه‌های صنعتی در رشد اقتصادی، اقدامات زیر انجام می‌شود:
1- وزارت صنعت، معدن و تجارت (شرکت مادرتخصصی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران) مجاز است حسب مورد با همکاری وزارتخانه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، در چهارچوب طرح جامع شهری و هادی روستایی، نسبت به ایجاد شهرکها، نواحی و مجتمع‌های تخصصی در داخل حریم و محدوده شهری و روستایی در حوزه‌های فناوری اطلاعات (آی.تی)، صنایع خلاق، صنایع ‌دستی و صنفی تولیدی و خدماتی، صنایع پاک و پسماندهای صنعتی اقدام نماید.
2- برنامه ملی توسعه خوشه‌های صنعتی متناسب با راهبرد ملی پیشرفت صنعتی و ارتقای زنجیره‌های ارزش کشور و مشتمل بر اصول، فرایند، ساختار، اهداف، منابع، تقسیم کار نهادی و احصا و رفع موانع توسعه خوشه‌های صنعتی و کسب‌وکار، ظرف سال اول برنامه به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه می‌شود و در چهارچوب قوانین به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد.
3- «صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری صنایع کوچک» به «صندوق حمایت از سرمایه‌گذاری صنایع کوچک» با وظایف اعطای تسهیلات از طریق موسسات اعتباری و صدور ضمانتنامه و بیمه‌نامه تغییر می‌یابد. اساسنامه این صندوق به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت ظرف سه‌ماه از زمان لازم‌الاجرا شدن این قانون، تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد. منابع این صندوق از طریق بخشی از درآمدهای حاصل از اجرای ماده (37) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور در قالب لوایح بودجه‌های سنواتی و افزایش سرمایه تامین می‌شود.
خ - به‌منظور توسعه و مدیریت هر چه بهتر شهرکها و نواحی صنعتی و جلوگیری از هدررفت منابع و ظرفیت‌های موجود در آنها:
1- فسخ قراردادهای غیر‌فعال و خلع ید از اراضی راکد که باید به دلیل تخلف از انجام تعهدات قراردادی به تشخیص مراجع قانونی ذی ‌ صلاح، صورت گیرد، در شهرکها و نواحی صنعتی در هر استان بر عهده کارگروهی متشکل از مدیر‌عامل شرکت شهرکهای صنعتی استان، نماینده استاندار و نماینده رئیس کل دادگستری استان می‌باشد.
آیین‌نامه اجرایی این جزء توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره 1- قراردادهایی که توسط واگذار‌شونده، تخلف قراردادیِ منجر به فسخ یا خلع‌ید صورت نپذیرفته، مشمول حکم این بند نمی ‌ باشد.
تبصره 2- واگذاری ‌ های موضوع ‌قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع مصوب 1346/02/55 مجلس شورای ملی با اصلاحات و الحاقات بعدی به وزارتخانه‌ها، دستگاه‌های دولتی و موسسات عمومی و موسسات حکومتی متعلق به بیت ‌ المال معتبر می ‌ باشد.
2- هرگونه توسعه واحدهای موجود مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی در داخل همان شهرکها و نواحی، صرفاً در چهارچوب مقررات وزارت صنعت، معدن و تجارت و در سقف تاییدیه‌های اخذ‌شده آن شهرک یا ناحیه صنعتی بوده و از اخذ سایر مجوزها و استعلامات منوط به رعایت قوانین به تشخیص وزارت یاد‌شده معاف می‌باشد.
د - ‌به‌منظور تسهیل و رفع موانع و رشد تولید:
1- در مورد پرونده‌های حقوقی غیرکیفری مربوط به واحدهای تولیدی و همچنین در رابطه با مطالبات موضوع ماده (50) قانون تامین اجتماعی، هرگونه توقیف و ضبط ماشین‌آلات، ابزار تولید، تجهیزات و مواد اولیه واحدهای تولیدی، بازداشت و حبس مدیرعامل یا اعضای هیات‌مدیره که با تشخیص کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان منجر به توقف تولید شود، تا زمان قطعی‌شدن حکم، ممنوع است.
2- واردات ماشین‌آلات با فناوری روز دنیا جهت جایگزینی با ماشین‌آلات فرسوده مشروط به عدم ساخت داخل یا کمبود ظرفیت‌های تولید داخل پس از تایید شورای راهبری فناوری‌های دانش‌بنیان موضوع قانون جهش تولید دانش‌بنیان مجاز است. همچنین واحدهای دارای جواز نوسازی و بازسازی از معافیت حقوق گمرکی بابت واردات ماشین‌آلات مذکور معادل ارزش حاملهای انرژی صرفه‌جویی شده توسط این واحدها برخوردار هستند.
3- یک‌سوم از سهم بخش تعاون از منابع اجرای سیاستهای کلی اصل چهل‌ و چهارم (44) قانون اساسی در قالب بودجه‌های سنواتی ‌به‌منظور افزایش سرمایه بانک توسعه تعاون و صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون اختصاص می‌یابد تا صرفاً برای اعطای تسهیلات و پوشش خطرپذیری (ریسک) به تعاونی‌های فراگیر ملی با اولویت تعاونی‌های فعال در حوزه کشاورزی یا تامین انرژی و تعاونی‌های مرزنشین مناطق محروم و تحرک بخشی به صادرات مرزی تخصیص یابد. وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است منابع مربوط به بخش تعاون حاصل از واگذاری شرکتهای دولتی را در حسابی مختص به بخش تعاون در خزانه واریز نماید.
4- وزارت نیرو مکلف است به‌گونه‌ای اقدام کند که امکان صادرات برق به میزان حداقل ده درصد (10%) از تولید برق نیروگاههای تجدیدپذیر جدیدالاحداث بخش غیردولتی، خصوصی و تعاونی و سه درصد (3%) از تولید برق نیروگاههای حرارتی جدیدالاحداث بخش غیردولتی، خصوصی و تعاونی با تامین زیرساخت مورد نیاز (با پرداخت هزینه توسط بخش غیردولتی، خصوصی و تعاونی) فراهم شود.
در صورت ممانعت از صادرات برق توسط وزارت نیرو مطابق شرایط مذکور در ماده (17) قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق، این وزارتخانه مکلف است در پایان هرسال به‌ازای هر کیلووات ساعت کاهش سهم صادرات برق بخش غیردولتی، خصوصی و تعاونی، معادل متوسط نرخ وارداتی و صادراتی برق را از محل منابع داخلی خود به نیروگاههای مشمول فوق‌الذکر پرداخت کند. سازمان مکلف است گزارش عملکرد دستگاه‌های مشمول این جزء را هر شش ‌ ماه یک‌بار به مجلس ارسال نماید.
5 - وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مجاز است با تامین زیرساخت‌های لازم برای ارتقای امنیت خدمات پستی و انجام عملیات و فرایندهای پست آماد و پشتیبانی (لجستیک) و با مشارکت کارور(اپراتور)های پستی و سایر فعالان حوزه حمل و توزیع کالا، نسبت به ایجاد سکوی ملی شبکه توزیع کالا و محصولات (اعم از صنعتی، کشاورزی و تجارت الکترونیک) اقدام نموده و ساماندهی لازم برای مردمی‌سازی توزیع را مشروط به عدم ‌ تصدی ‌ گری با عاملیت کامل بخش خصوصی و مردمی به انجام برساند. در همین راستا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران) مکلف است نسبت به ایجاد درگاه صدور شناسه یکتای پستی مبتنی بر شناسه (کد) پستی فرستنده و گیرنده و مشخصات ارسال در بستر سکوی فوق با رعایت قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی اقدام نماید.
6 - دولت مکلف است نسبت به اختصاص خط اعتباری برای خریداران محصولات دانش‌بنیان ایرانی در کشورهای هدف با رعایت اصول هفتاد و هفتم (77)، هشتادم (80) و یکصد و بیست و پنجم (125) قانون اساسی، در تنظیم لوایح بودجه سنواتی اقدام قانونی لازم را انجام دهد.
7- محصولات شرکتهای پتروشیمی که پیش فروش نشده‌اند و تعهدی نسبت به صادرات آنها وجود ندارد، با رضایت مالکین آنها و نظارت سازمان توسعه‌ای مربوط در وزارت نفت، به‌عنوان ماده اولیه به مجتمع‌ها یا واحدهای پایین‌دستی در طول زنجیره ارزش پتروشیمی، در قالب قراردادهای بلندمدت اختصاص یابد.
آیین‌نامه اجرایی این جزء مشتمل بر مشوقها متناسب با افزایش تولید در طول زنجیره ارزش، حداکثر ظرف سه‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون توسط وزارت نفت با هماهنگی وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی و سازمان تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد.