قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران

مصوب 1382/01/27 مجلس شورای اسلامی

سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران که در این قانون (سازمان) نامیده می‌شود، یک سازمان غیردولتی و مستقل است که به منظور تحقق بخشیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر در این قانون تشکیل می‌گردد.

اهداف سازمان عبارتنداز:
1- تلاش برای ارتقاء سطح دانش روانشناسی و مشاوره.
2- حمایت از حقوق مراجعان به روانشناسان ومشاوران.
3- حمایت از حقوق صنفی رواشناسان ومشاوران.

وظایف و اختیارات سازمان با توجه به اهداف فوق به شرح زیر است:
1- تعیین حدود صلاحیت های تخصصی و صدور شماره نظام و پروانه کار برای اعضاء سازمان.
تبصره 1- برای کلیه شاغلین به حرفه های روانشناسی و مشاوره دریافت شماره نظام الزامی است.
تبصره 2- در صورت تصویب شورای مرکزی روانشناسان و مشاوران ملزم به شرکت در دوره‌های بازآموزی و نوآموزی هستند.
2- تهیه دستورالعمل های اجرائی لازم در چارچوب مواد این قانون.
3- نظارت بر کیفیت کار تخصصی و رسیدگی به تخلفات تخصصی روانشناسان و مشاوران که عنوان جرایم عمومی را نداشته باشند از طریق هیات رسیدگی به تخلفات صنفی و مطابق تبصره ماده (119) وماده (20) این قانون.
4- پیشنهاد تعیین یا تجدیدنظر در تعرفه های خدمات روانشناسی و مشاوره به هیات دولت جهت تصویب.
5- تعیین ضوابط خاص صنفی مربوط به استاندارد کردن تابلوها، عناوین، سربرگ‌ها و مهر شاغلین به روانشناسی و مشاوره.
6- همکاری با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در اجرای برنامه های بازآموزی و نوآموزی مستمر روانشناسان و مشاوران در جهت ارتقاء دانش رشته های روانشناسی و مشاوره منطبق باپیشرفتهای علمی روز مطابق آئین نامه مصوب دولت.
7- همکاری با مراجع ذیربط در ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره به هنگام بروز حوادث و سوانح غیر مترقبه از طریق تشویق و بسیج اعضای سازمان.
8- انتشار نشریات حاوی آخرین دستاوردهای علمی روانشناسی و برگزاری همایش های تخصصی جهت ارتقاء سطح دانش روانشناسی و مشاوره اعضای سازمان.

کلیه افرادی که دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد معتبر از سوی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در یکی از رشته های روانشناسی و مشاوره باشند می‌توانند به عضویت سازمان درآیند.
تبصره 1- منظور از روانشناس کسی است که در یکی از رشته های روانشناسی در سطح کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شده باشد.
تبصره 2- منظور از مشاور، کسی است که در یکی از رشته ها و گرایشهای مشاوره (خانواده، شغلی، تحصیلی، توانبخشی، عمومی و...) در سطح کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شده باشد.
تبصره 3- برای اشتغال در حرفه های روانشناسی و مشاوره، اخذ پروانه از سازمان و عضویت در آن الزامی است. عضویت در هیات علمی موسسات آموزش عالی از مفاد این تبصره مستثنی است.
تبصره 4- اعضای سازمان همه ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به سازمان پرداخت خواهند نمود. میزان و نحوه وصول حق عضویت اعضاء مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای مرکزی نظام روانشناسی و مشاوره تهیه می‌گردد.

مشاوران و روانشناسان برای هر گونه اشتغال در حرفه خود باید دارای پروانه از سازمان باشند.

ارکان و واحدهای تابعه سازمان به شرح زیر است:
الف - ارکان:
1- مجمع عمومی.
2- شورای مرکزی نظارم روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران.
3- هیات رسیدگی به صلاحیت تخصصی روانشناسان و مشاوران.
4- هیات رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان و حرفه های روانشناسی و مشاوره.
5- شعب شورای مرکزی در مناطق.
6- هیات بازرسان.
ب - واحدهای تابعه:
واحدهای تابعه توسط شورای مرکزی تعیین خواهد شد.

اعضای شورای مرکزی عبارتند از:
الف - شش نفر روانشناس از میان اعضای سازمان.
ب - پنج نفر مشاور از میان اعضای سازمان.
ج - یکنفر نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری.
د - یکنفر نماینده وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
تبصره 1- اعضای مذکور در بندهای (الف)و(ب) توسط اعضای سازمان انتخاب می‌شوند.
تبصره 2- جلسات شورای مرکزی نظام روانشناسی و مشاوره با حضور دو سوم کل اعضای شورا رسمیت می یابد و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء معتبر و لازم الاجرء است.

ریاست سازمان که مسئولیت اجرای مصوبات شورای مرکزی و اداره کلیه امور سازمان و واحدهای تابعه را به عهده داردیکی از اعضای شورای مرکزی با درجه تحصیلی دکتری خواهد بود که توسط شورای مرکزی برای مدت چهارسال انتخاب و با حکم ریاست جمهوری منصوب می‌گردد. عزل وی نیز به پیشنهاد شورای مرکزی و با تایید ریاست جمهوری خواهد بود. انتخاب متوالی رئیس سازمان در صورت موافقت و رای اکثریت اعضاء فقط برای دو دوره متوالی مجازاست.

در هر منطقه یک شعبه شورای منطقه ای سازمان تشکیل می‌شود که مطابق مصوبات شورای مرکزی به امر رسیدگی به مسائل تخصصی و حرفه ای روانشناسی و مشاوره در منطقه خواهد پرداخت.
تبصره - دستوراعلم تعیین مناطق توسط شورای مرکزی تهیه خواهد شد.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مناطق توسط اعضای منطقه ای و از بین منتخبین شورای منطقه انتخاب می‌شود و پس از تایید شورای مرکزی با حکم ریاست سازمان منصوب می‌گردد. عزل وی نیز به پیشنهاد شورای منطقه، تایید شورای مرکزی و با حکم ریاست سازمان خواهد بود.

بودجه واحدهای سازمان از محل حق عضویت اعضاء و هدایا و کمکهای دولت و اشخاص حقیقی و حقوقی تامین می‌گردد.
تبصره - میزان و نحوه وصول حق عضویت سالانه اعضاء و دیگر مقررات اداری و مالی سازمان و نحوه هزینه بودجه مطابق آئین نامه مصوب شورای مرکزی خواهد بود.

وظایف شورای مرکزی سازمان بشرح زیر است:
1- اجرای دقیق وظایف مقرر در ماده (3) این قانون و نظارت مستمر بر حسن اجرای آنها از طریق رئیس کل سازمان.
2- نظارت بر عملکرد سایر ارکان و شعب کلیه واحدهای تابعه سازمان.
3- تشکیل هیاتهای رسیدگی به صلاحیت تخصصی روانشناسان و مشاوران و رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان حرفه های روانشناسی و مشاوره.
4- ترکیب و تعداد و شرح وظایف و دستورالعملهای این هیاتها به تصویب شورای مرکزی میرسد.
5- تهیه و تصویب دستورالعملهای اجرائی لازم.
6- انحلال شورای مناطق به علت عدم تشکیل پنج جلسه متوالی شورا.
تبصره - در صورت انحلال شورای منطقه باید ظرف مدت سه ماه انتخابات مجدد برگزار شود.

شورای مناطق وظایف محوله از سوی شورای مرکزی را در منطقه به عهده دارد و موظف به اجرای مصوبات و دستورالعمل‌های شورای مرکزی در سطح منقطه است.

هیات بازرسان:
1- هیات بازرسان از سه نفر منتخب اعضای سازمان تشکیل می‌گردد که همزمان با انتخابات شورای مرکزی انتخاب می‌شوند. وظیفه این هیات نظارت بر عملکرد سازمان و ارائه گزارش سالانه به مجمع عمومی بر اساس مفاد این قانون است.
2- انحلال شورای مرکزی به پیشنهاد هیات بازرسان و باتصویب مجمع عمومی صورت می‌گیرد.

مدت فعالیت هر دوره شورای مرکزی و شوراهای مناطق سازمان رونشناسی و مشاوره چهار سال تمام است.
مسئول برگزاری اولین دوره انتخابات شورای مرکزی، وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری می‌باشد و هیات پنج نفره جهت برگزاری این انتخابات را منصوب می‌نماید. یک نفر نماینده از کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس بر انتخاب این هیات نظارت خواهد کرد. هزینه برگزاری انتخابات از محل حق عضویت اعضا تامین می‌شود.
تبصهر1- شروع اولین دوره فعالیت شوراهای مذکور حداکثر ده روز پس از پایان اعلام قطعیت یافتن نتیجه انتخابات خواهد بود.
تبصره 2- شروع فعالیت دوره های بعدی شوراهای نظام روانشناسی و مشاوره بلافاصله پس از دوره قبلی است.
تبصره 3- چنانچه در پایان دوره تشریفات انتخابات دوره بعدی به نحوی از انحاء پایان نیافته باشد، ارکان دوره قبلی تا قطعیت نتیجه انتخابات جدید به فعالیت خود ادامه خواهند داد.

انتخابات برای اولین دوره حداکثر شش ماه پس از تصویب این قانون و تجدید آن برای دوره های بعدی سه ماه قبل از اتمام هر دوره و بعد از تشکیل هیات مرکزی نظارت بر انتخابات انجام خواهد شد.
تبصره - انتخابات شوراهای مناطقی که محل شده باشد، حداکثر ظرف مدت سه ماه با هماهنگی هیات مرکزی نظارت و با رعایت سایر مواد قانونی انجام می پذیرد.

شرایط انتخاب کنندگان عبارت است از:
1- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.
2- عضویت در سازمان نظام روانشناسی و مشاروه به استثنای دوره اول.
3- ساکن بودن در منطقه انتخاباتی در زمان انتخابات (برای داوطلبین شورای منطقه) به تایید شورای منطقه.

شرایط انتخاب شوندگان اعضای شورای مرکزی و شورای منطقه و هیات بازرسان علاوه بر مورد وثوق بودن عبارتند از:
1- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.
2- نداشتن سوءپیشینه کیفری و عدم اشتهار به فسق و فساد اخلاق.
3- نداشتن پرونده محکومیت در هیات رسیدگی به تخلفات صنفی و نیز عدم تخلفت از اصول نظامنامه اخلاقی.
4- اظهار التزام به دین مبین اسلام و وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
تبصره - اقلیتهای دینی مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تابع دین خود می‌باشند.
5- دارا بودن حداقل سه سال سابقه عضویت در سازمان به استثنای دوره اول.

به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین روانشناسی و مشاوره، هیات مرکزی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای در سازمان مرکزی و هیات‌های بدوی در مناطق تشکیل می گردند.
تبصره - تخلفاتی که موجب محکومیت اعضای سازمان می‌شود عبارتند از:
1- تخلفت از شئون حرفه ای و صنفی به معنای عدول از اصول نظامنامه اخلاقی حرفه های مشاوره و روانشناسی.
2- عدم رعایت موازین شرعی و قانونی ومقررات دولتی و سهل انگاری در انجام وظایف قانونی، متخلفین با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن حسب مورد به مجازات‌های زیر محکوم می‌گردند:
الف - تذکر یا توضیح شفاهی هیات رسیدگی به تخلفات.
ب - اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده شخص در هیات رسیدگی به تخلفات.
ج - توبیخ کتبی با درج درنشریه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و الصاق در تابلوی اعلانات سازمان.
د- محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی و مشاوره از سه ماه تا یک سال در محل اشتغال.
ه - محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی و مشاوره از سه ماه تا یک سال در تمام کشور.
و- محرومیت از اشتغال به حرفه های روانشناسی از یک سال تا پنج سال.
ز- محرومیت دائم از اشتغال به مشاوره و روانشناسی در تمام کشور.

هیات مرکزی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با پنج نفر عضو منتخب شورای مرکزی سازمان تشکیل می‌گردد.
تبصره 1- هیات مرکزی رسیدگی به تخلفات می‌تواند مسئولیت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان حرفه های روانشناسی و مشاوره چند منطقه را به یک هیات بدوی واگذار نماید.
تبصره 2- در صورتی که فردی نسبت به رای هیات مرکزی شاکی باشد می‌تواند به دادگاه صالح شکایت کند.

منابع مالی سازمان عبارتنداز:
1- اعتبارات و دارائی های موجود سازمان.
2- حق عضویت سالانه اعضای سازمان.
3- کمکهای اختیاری دولت و موسسات و افراد داوطلب به سازمان.

سازمان موظف است در موارد تصمیم گیری درباره نحوه صحیح ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره در هر یک از موسسات و سازمانهای با آنها همکاری نماید.

شورای مرکزی سازمان موظف است حداکثر ظرف سه ماه پس از تشکیل نسبت به تهیه آرم سازمان با رعایت اهداف متعالی اسلام و حفظ شئون روانشناسی و مشاوره و با تایید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اقدام نماید.

از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر لغو می‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر بیست و چهار ماده و نوزده تبصره درجلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست وهفتم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1382/2/9 به تایید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی

عناوین و برچسب‌ها