مورخ: ۱۹/۱۱/۹۲
نظریه شماره: ۲۱۹۷/۹۲/۷
شماره پرونده: ۱۶۹۸-۱/۱۸۶-۹۲
سوال:
الف- دربعضی ازقوانین اتخاذ برخی ازتصمیمهای قضایی همچون رسیدگی به تقاضای آزادی مشروط(موضوع ماده ۵۸ قانون مجازات اسلامی) توقف اجرای حکم(موضوع ماده ۲۱۹ قانون آئین دادسی کیفری)رفع ابهام ازحکم(موضوع ماده ۲۸۵ قانون آئین دادرسی کیفری) بازداشت(موضوع مواد۱و۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و۶۹۶ قانون تعزیرات) و.....به عهده دادگاه واگذار شده است وچنانچه درخصوص این قبیل پروندهها دادگاه بدوی اقدام به صدور رای محکومیت نماید و رای صادره قابل تجدیدنظرخواهی بوده وبه علت اعتراض به عمل آمده رای محکومیت دادگاه بدوی در دادگاه محترم تجدیدنظرخواهی ویا با اصلاح تائید وقطعیگردد خواهشمند است اعلام نمائید تصمیمگیری درخصوص امورمذکوربه عهده کدامیک از دادگاه بدوی ویا تجدیدنظر است؟
ب- درصورتی که درموارد مشابه فوقالذکر دادگاه بدوی حکم به برائت مشتکیعنه صادر نماید لیکن دادگاه محترم تجدیدنظر رای دادگاه بدوی رانقض و راسا مشتکیعنه را محکوم نماید در این قبیل موارد مرجع صالح جهت اتخاذ تصمیمات قضایی یاد شده را اعلام نمائید.
نظریه مشورتی:
الف وب: با عنایت به اینکه صرفاً رای قطعی و لازم الاجراء دارای اثر حقوقی است و هرگونه تغییر در اجرای حکم صادره از جمله تقاضای آزادی مشروط، توقف اجرای حکم، رفع ابهام از حکم و بازداشت موضوع مواد ۱و۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی نیز باید ناشی از تصمیم دادگاه صادرکننده آن رای باشد، بنابراین منظور از دادگاه صادرکننده رای، دادگاهی است که رای لازم الاجراء را صادر کرده است. بدیهی است در صورتی که رای دادگاه بدوی ذاتاً قطعی باشد و یا به علت عدم طرح در دادگاه تجدیدنظر قطعیت یافته باشد، دادگاه صادرکننده رای قطعی، دادگاه بدوی است و چنانچه رای دادگاه بدوی در دادگاه تجدیدنظر تایید و یا در این مرجع، رای جدید صادر شده باشد، در این صورت دادگاه تجدیدنظر، صادرکننده رای قطعی محسوب می‌شود.