صورتجلسه نشست قضایی تاریخ برگزاری: 1400/10/02 برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر کازرون موضوع توصیف مجرمانه تخریب بسته پستی پرسش یک نفر کاندیدای مجلس یک سری آگهی می‌دهد به کارمند اداره پست و می‌گوید این‌ها را به آدرس‌های مشخص شده (در سطح شهر) ببرد تا پخش کند. برادر کارمند کاندیدای مجلس بوده به خاطر ه ...

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/10/02
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر کازرون

موضوع

توصیف مجرمانه تخریب بسته پستی

پرسش

یک نفر کاندیدای مجلس یک سری آگهی می‌دهد به کارمند اداره پست و می‌گوید این‌ها را به آدرس‌های مشخص شده (در سطح شهر) ببرد تا پخش کند. برادر کارمند کاندیدای مجلس بوده به خاطر همین همه‌ آن آگهی‌ها را یکجا جمع می‌کند و می‌سوزاند. آیا جرمی اتفاق افتاده است؟

نظر هیات عالی

به نظر می‌رسد موضوع سوال از مصادیق ماده 676 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 تلقی گردد، زیرا عمل آتش زدن، مصداق تصاحب محسوب نمی‌شود.

نظر اکثریت

با این فرض که آگهی‌ها به اداره پست برای ارسال سپرده شده باشد، مشمول ماده 17 قانون تشکیل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران می‌تواند باشد. البته اینکه تخریب همان تصاحب محسوب می‌شود یا رفتار مجزا اختلاف‌نظر است. هریک از کارکنان شرکت یا اشخاصی که به هر نحوی به همکاری و خدمت دعوت شده‌اند یا با ادامه فعالیت آن‌ها موافقت شده، تمام یا بعض محموله سپرده شده به وی یا اداره پست را در هریک از مراحل پستی به نفع خود یا دیگری برداشت یا تصاحب کند، این عمل در حکم اختلاس محسوب می‌شود و مرتکب علاوه بر مسئولیت مدنی در مقابل صاحب محموله، به کیفر اختلاس محکوم خواهد شد.

نظر اقلیت

هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت، به کسی داده شده و بنابراین بوده است که اشیاء مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آن‌ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن‌ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید جرم خیانت در امانت تحقق یافته است.

ادامه ...
صورتجلسه نشست قضایی تاریخ برگزاری: 1398/09/10 برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر بندر ترکمن موضوع ایجاد حریق پرسش چنانچه فردی مال منقولی علی الفرض یک تکه لباس را اتش بزند؛ الف اگر این اقدام در داخل منزل باشد مشمول کدامیک از مواد 675یا 676 قانون مجازات اسلامی تعزیرات خواهد بود؟ ب؛ اگر در حیاط منزل م ...

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/09/10
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر بندر ترکمن

موضوع

ایجاد حریق

پرسش

چنانچه فردی مال منقولی علی الفرض یک تکه لباس را اتش بزند؛ الف اگر این اقدام در داخل منزل باشد مشمول کدامیک از مواد 675یا 676 قانون مجازات اسلامی تعزیرات خواهد بود؟ ب؛ اگر در حیاط منزل مال منقول کوچکی را عامدا آتش بزند چطور؟ ج: اگراتش از مال منقول به کل ملک سرایت نماید تکلیف چیست؟ د: ایا اتاق کارگری در اراضی زراعی محل مسکونی محسوب است؟

نظر هیات عالی

الف و ب- رفتار مذکور در فرض پرسش (آتش زدن یک تکه لباس یا مال منقول کوچک) از مصادیق ماده 676 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (تعزیرات) است. ج- با توجه به ماده 144 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در فرض پرسش که مرتکب قصد آتش زدن ملک (مال غیر منقول) را ندارد صرف سرایت آتش چنانچه نوعاٌ موجب سرایت نشود موجب (تحقق) وقوع بزه ماده 675 قانون فوق الذکر نمی‌باشد. د- نظریات (اکثریت و اقلیت) قضات محترم مورد تائید است.

نظر اکثریت

با توجه به نصوص قانونی باید گفت در تحقق این بزه و وسیله ارتکاب جرم نیز بسیار حائز اهمیت بوده است و اگر صرفاً وسیله یک تکه پارچه یا امثالهم بوده که جهت ایجاد حریق استفاده شده اما آتش به منزل سرایت ننموده باشد اقدام متهم صرفاً مشمول ماده 676 قانون مجازات اسلامی تعزیرات خواهد بود اما اگر به بنای ملک سرایت نماید اقدام متهم صرفا مشمول ماده 676 قانون مجازات اسلامی تعزیرات خواهد بود. ب) ایجاد حریق عمدی در حیاط منزل نیز مطابق استدلال یاد شده خواهد بود. ج) اگر هدف ایجاد حریق در منزل باشد و در عمل محل مسکونی آتش بگیرد فقط یک اقدام و اگر آتش بر مال منقول بماند و به ملک سرایت نکند صرفاً اقدام مرتکب مشمول ماده 676 خواهد بود. د) اتاق کارگری در صورتی که محل سکونت باشد ایراد حریق در آن مشمول ماده 675 خواهد بود اما اگر صرفاً برای نگهبانی و امثال این مورد باشد از شمول ماده 675 خارج است.

نظر اقلیت

متلقی از مواد 675 و 676 قانون مجازات اسلامی تعزیرات این است که مقنن نوعی حرمت خاص برای منازل مسکونی یا محل سکونت قائل شده است و در خصوص سوال نمی توان یک قاعده خاص را وضع نمود و باید ضابطه نوعی را در نظر داشت که اگر در پرونده نوعا و عرفاً محل سکونت آتش گرفته است (با هر طریق و وسیله‌ای) مسلماً بزه ماده 675 قانون مجازات اسلامی تعزیرات محقق شده است و اصولاً ایجاد حریق در منزل مشمول ماده 675 خواهد بود مگر استثناء وسعت حریق ایجاد شده باشد با پارچه یا امثالهم به حدی کوچک باشد که نتوان ماده 675 را بر آن بار نمود. ب) در این فرض نیز مطابق استدلال یاد شده عمل می‌گردد. ج) مطابق استدلال گروه اکثریت عمل خواهد. د) هرمحلی به هر شکلی که موعد برای سکونت چه دائم و چه موقت باشد از جمله کانکس نگهبانی و کارگری و غیره مشمول ماده 675 قانون مجازات اسلامی تعزیرات خواهد بود.

ادامه ...
صورتجلسه نشست قضایی تاریخ برگزاری: 1397/02/18 برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان موضوع طرح شکایت توسط مستاجر در جرم تخریب پرسش در جرم تخریب، آیا مالک منافع (مستاجر) حق طرح شکایت کیفری دارد؟ نظر هیات عالی نظر به اینکه شاکی کسی است که از وقوع جرم متضرر می شود و متضرر بودن مستاجر به عنوان مالک من ...

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/18
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان

موضوع

طرح شکایت توسط مستاجر در جرم تخریب

پرسش

در جرم تخریب، آیا مالک منافع (مستاجر) حق طرح شکایت کیفری دارد؟

نظر هیات عالی

نظر به اینکه شاکی کسی است که از وقوع جرم متضرر می‌شود و متضرر بودن مستاجر به عنوان مالک منافع مورد تائید قانونگذار قرار گرفته؛ بالنتیجه مستاجر در دعوای تخریب حق شکایت دارد و نظریه اکثریت مورد تائید است.

نظر اکثریت

اولاً؛ به موجب ماده ی 10 قانون آیین دادرسی کیفری، بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده است، بنابراین شخصی که به نحو مستقیم از وقوع جرم متضرر شده، می‌تواند به عنوان شاکی تعقیب متهم را تقاضا کند. ثانیاً؛ مالک نبودن مرتکب حین ارتکاب جرم از شرایط تحقق بزه تخریب است ولی مالک عین بودن شرط منحصر صدق عنوان شاکی نیست؛ چون ملاک در این امر ورود ضرر مستقیم به شخص است. ثالثاً؛ قانونگذار در مواد 675، 676، 677 و 679 قانون مجازات اسلامی تعزیرات عبارت «تعلق به غیر» را استفاده نموده و مستنبط از این عبارت، تصرف قانونی و شرعی زیان دیده بر مال است اعم از این که مالک عین یا منفعت باشد؛ رابعاًً ماده ی 488 قانون مدنی، حق طرح دعوا برای مستاجر در قبال اعمال و رفتار غیر نسبت به عین مستاجره، را به رسمیت شناخته، به عبارت دیگر؛ متضرر بودن مستاجر از اعمال غیر نسبت به عین مستاجره، مورد تایید قانونگذار قرار گرفته است.
در نتیجه: مستفاد از ماده ی 10 قانون آیین دادرسی کیفری و ماده ی 488 قانون مدنی و با لحاظ این که شاکی، شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده است و می‌تواند آن را مطالبه نماید؛ در فرض سوال، مستاجر اگر به واسطه ی اعمال شخص دیگر متحمل خسارت شده، می‌تواند از این حیث طرح شکایت کیفری نماید و البته این امر نافی حق شکایت مالک عین و بالعکس نمی‌باشد. در ضمن با توجه به ماده ی 102 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، هر گاه متضررین از جرم، متعدد باشند تعقیب جزایی با شکایت هر یک از آنان شروع می‌شود ولی موقوفی تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات موکول به گذشت تمام کسانی است که شکایت کرده اند. در فرض مطالبه ی خسارت هم، مستاجر حق مطالبه خسارت را خواهد داشت و این جدای از حق مطالبه خسارتی است که از حیث مقررات قانونی مالک عین دارا می‌باشد؛ لکن در هر صورت چون بابت عمل واحد که خسارت واحد را در پی داشته است، پرداخت دو خسارت فاقد وجاهت می‌باشد، دادگاه در تعیین میزان خسارت های پرداختی با توجه به ماده ی 3 قانون مسئولیت مدنی مصوب 1339 این امر را می باید لحاظ نماید.

نظر اقلیت

مطابق ماده ی 10 قانون آیین دادرسی کیفری، شاکی کسی است که از وقوع جرم متضرر شده است و در تخریب، متضرر از جرم کسی است که مالک عین است، در حالی که مستاجر مالک منافع است؛ مضاف بر این که اگر قائل بر صدق عنوان شاکی بر مستاجر باشیم به ناچار بایستی قائل به پذیرش رضایت وی نیز باشیم، در صورتی که ممکن است این امر موجبات تضییع حقوق مالک مال را فراهم نماید چون مطالبه ی خسارت فقط برای مالک عین شناخته شده است. با این همه تنها موردی که قانون صراحت دارد به این که مستاجر می‌تواند اقدام نماید در ارتباط با دعاوی ثلاث موضوع ماده ی 170 قانون آیین دادرسی مدنی است و این استثناء هم ناظر به دعوای حقوقی است که مستاجر به قائم مقامی مالک طرح دعوا می کند لیکن به لحاظ کیفری، در همین موضوع، به موجب ماده ی 690 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 که اشاره به تعلق مال به غیر دارد و این عبارت هم مفهم مالکیت است؛ مستاجر حق شکایت کیفری ندارد.

ادامه ...