بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1798
تاریخ دادنامه: 1397/09/06
شماره پرونده: 96/944
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سعید فروغی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه مورخ 1394/11/18 کمیته مکان یاب دفن زباله شهرستان پردنجان و چلیچه
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه مورخ 1394/11/18 کمیته مکان یاب دفن زباله شهرستان پردنجان و چلیچه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" احتراماً اینجانب به استحضار آن مرجع می رساند حسب پروانه بهره برداری پیوست مجوز برداشت سنگ لاشه جهت تولید شن و ماسه در دامنه کوه جونک را از کلیه مراجع قانونی از جمله معادن و صنایع، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و شبکه بهداشت و غیره را اخذ نموده ایم و از سال 1380 تا کنون اقدام به استفاده از معدن مذکور نموده ایم متاسفانه علیرغم اینکه مطابق کروکی پیوست با نقاط utm مشخص حق بهره برداری از معدن مذکور به اینجانب اعطاء گردیده است متاسفانه کمیته مکان یاب دفن پسماند شهرهای پردنجان و چلیچه میزان 1/1 هکتار از زمین مذکور را جهت دفن زباله های شهری مذکور انتخاب نمود که این موضوع باعث تعطیلی معدن اینجانب میگردد توضیح اینکه محل دفن زباله های مذکور در فاصله حدود 150 الی 200 متری محل برداشت فعلی سنگ قرار دارد و مشرف بر آن است از طرف دیگر در فصول بارندگی شیرابه ها و فضولات خارج شده از زباله ها وارد کارگاه (معدن) گردیده و در ادامه با ترکیب با شنها وارد منازل تک تک خریداران شن و در نتیجه وارد منازل مسکونی مردم گردیده ناخواسته مردم را در معرض انواع بیماری قرار می دهد لذا مستدعی است با عنایت به مخاطرات مذکور و اینکه با صدور مجوز قانونی برای اینجانب حقوق مکتسبه ایجاد گردیده است لذا مستدعی است حکم به ابطال تصمیم کمیته مکان یاب دفن پسماند و الزام خواندگان به تغییر مکان دفع پسماند صادر فرمایید."
در پی به اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، به موجب لایحه شماره 1828-1396/09/14 که ثبت دفتر این اداره کل شده پاسخ داده است که:
" ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراماً اینجانب سعید فروغی شاکی پرونده کلاسه 9609980905800830 که جهت رفع نقص در هیات عمومی دیوان عدالت اداری ثبت گردیده است به استحضار می رساند مصوبه مورد اعتراض اولاً: با مواد 19، 23 و 26 قانون معادن در تعارض است چرا که هر گونه دخل و تصرف اشخاص حقیقی و حقوقی در محدوده معادن ممنوعیت قانونی دارد. ثانیاً: مطابق با ماده 688 قانون مجازات اسلامی هر اقدامی که بهداشت عمومی را تهدید نماید غیر مجاز بوده و مشمول مجازات مقرر در قانون خواهد شد و با عنایت به اینکه مجوز معدن قبلاً صادر گردیده است لذا مصوبه ای که مواد معدنی ساختمانی را آلوده نماید مشمول ممنوعیت مندرج در ماده فوق الذکر خواهد بود."
متن صورتجلسه مورد اعتراض به قرار زیر است:
" صورتجلسه کمیته مکان یاب دفن پسماند شهرهای پردنجان و چلیچه
احتراماً پیرو دعوت نامه شماره 15278/94/ف-1394/11/11 کمیته مکان یاب شهرستان در مورخ 1394/11/13 در محل شهرداری پردنجان تشکیل و پس از بازدید از محل پیشنهادی مقرر گردید محل فعلی به عنوان مکان دفن پسماند شهرهای پردنجان و چلیچه با رعایت کلیه قوانین و مقررات زیست محیطی و موارد ذیل مورد استفاده قرار گیرد.
1- مقرر گردید محل مورد نظر به مساحت فعلی 1/1 هکتار فنس کشی گردد تا مانع پراکنده شدن زباله ها و ورود حیوانان ولگرد گردد.
2- مقرر گردید زباله هایی که از دپوی خاکریز سرریز شده اند پاکسازی شده و به داخل ترانشه حفر شده ریخته شوند و از این به بعد در خارج از محدوده دپوی خاکریزی شده زباله ای تخلیه نشود و همچنین قسمت پآیین که به سمت مسیل است توسط یک دپوی خاکی مسدود شود.
3- حفر ترانشه جهت دفن زباله باید صورت گیرد و این ترانشه باید به گونه ای باشد که عمق آن تا سطح ایستایی آبهای زیر زمینی حداقل دو متر باشد.
4- هدایت آبهای سطحی و روان آبها به طرفین محل دفن زباله به گونه ای که زباله های تخلیه شده توسط روان آبها برده نشوند.
5- جلوگیری از پراکنش زباله در محل و آلوده نشدن آبهای سطحی و زیرزمینی
6- نصب تابلو و راهبند و ممانعت از ورود افراد متفرقه به محل دفن زباله
7- سوزاندن زباله در محل اکیداً ممنوع میباشد.
8- جمع آوری بهداشتی شیرابه های زباله و دفن بهداشتی شیرابه ها طبق ضوابط فنی و بهداشتی
9- نظر به اینکه شهرک بازیافت زباله و کارخانه کود کمپوست استان چهارمحال و بخیتاری در دست بررسی و اجراست پس از شروع طرح مذکور مکان فوق تعطیل و پسماندهای خانگی به شهرک منتقل یابد.
10- مقرر گردید با توجه به موافقت ضمنی نمایندگان ادارات یک نسخه از طرح توجیهی مشاور همراه با نقشه و مختصات جغرافیایی به ادارات ارسال گردد."
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری به موجب لایحه شماره 18451/96-1396/11/08 توضیح داده است که:
" ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: پاسخ به دادخواست آقای سعید فروغی
با سلام
احتراماً در پاسخ به دادخواست آقای سعید فروغی در پرونده شماره 960998095800830 به کلاسه 96/944 با موضوع تقاضای صدور حکم بر ابطال مصوبه کمیته مکان یاب دفن پسماند شهرستان فارسان به طرفیت این اداره کل به استحضار می رساند:
1- با عنایت به توسعه روزافزون مناطق شهری و افزایش بی رویه جمعیت، تولید انواع زباله اجتناب ناپذیراست و امروزه چگونگی دفع زباله ها یکی از دغدغه های محیط زیست شهری میباشد. از طرف دیگر یافتن یک محل دفن مناسب به علت وجود عوامل و پارامترهای متعدد دخیل در این امر همواره از جمله مسائل وقت گیر و مهم بوده است. کمیته مکان یاب دفن زباله متشکل از کارشناسان و نمایندگان فرمانداری شهرستان، اداره صنعت و معدن، شرکت آب منطقه ای، شهرداری مربوطه، اداره جهاد کشاورزی شهرستان، مرکز بهداشت شهرستان، دفتر امور شهری و روستایی استانداری و در نهایت اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اقدام به بررسی و تعیین محل دفن زباله می نمایند. در خصوص تعیین مکان موضوع شکایت، این اداره کل به عنوان یکی از اعضای کمیته تنها یک حق رای داشته و متولی تعیین فاصله تا صنایع و معادن، اداره صنعت، معدن و تجارت است که در لیست تایید کنندگان محل مورد نظر میباشد و در مانحن فیه با تصویب اعضای کمیته مکان یاب محل مورد نزاع جهت دفن زباله شهرهای پردنجان و چلیچه تعیین گردیده است. با این وصف اعلام شکایت علیه این اداره کل موجه نمیباشد.
2- در رابطه با مکان دفن زباله موضوع شکایت به استحضار می رساند طبق گواهی صادره از سوی رئیس شورای اسلامی شهر پردنجان و همچنین نامه شماره 1138-1396/11/01 شهرداری پردنجان قدمت محل دفن زباله در محل مورد نزاع به قبل از سال 1380 و پیش از زمان صدور مجوز بهره برداری معدن آقای فروغی بر میگردد، بنابراین ایرادی در این خصوص به این اداره کل و کمیته مکان یاب وارد نیست.
3- در خصوص ادعای خواهان مبنی بر فاصله کم محل دفن تا محل برداشت سنگ (150 الی 200 متر)، به استحضار می رساند با بررسیهای به عمل آمده توسط کارشناسان اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فارسان طی نامه شماره 18263/96ف فاصله مکان دفن تا معدن آقای فروغی 348 متر و تا کارگاه سنگ شکن ایشان حدود 530 متر میباشد. با این وصف با توجه به مسافتهای زیاد محل دفن تا معدن و کارگاه سنگ شکن مذکور ادعای مشارالیه صحیح نمیباشد.
4- در خصوص ادعای دیگر خواهان مبنی بر عدم انطباق مکان دفن زباله با مواد (19، 23 و 26) قانون معادن، به استحضار می رساند اولاً: ماده 19 قانون معادن متوجه این اداره کل نبوده و مشمول حفاران غیر مجاز معادن است. ثانیاً: محل دفن زباله خارج از محدوده بهره برداری و برداشت است. لذا استناد خواهان به مواد 23 و 26 قانون مذکور فاقد وجاهت قانونی میباشد. ضمن اینکه مستنداً به تبصره 1 ماده 688 قانون مجازات اسلامی تشخیص اینکه اقدامات صورت گرفته تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست میباشد حسب مورد بر عهده وزارت بهداشت، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی است نه افراد. لذا از آنجایی که تاکنون در این خصوص گزارشی واصل نگردیده بنابراین ادعای آلودگی و تهدید علیه بهداشت از سوی خواهان از پایه بی اساس است.
5- مزید استحضار ذکر این نکته ضروری است که سازمان حفاظت محیط زیست بهره برداری از معدن آقای فروغی را با در نظر گرفتن ضوابط زیست محیطی و دارا بودن شرایط لازم تایید نموده و تعیین مساحت بهره برداری یا محدوده اکتشاف از اختیارات سازمان صنعت معدن و تجارت میباشد با این وصف هیچ گونه قصوری از جانب این اداره کل صورت نگرفته تا مسبب مسئولیتی گردد. لذا با عنایت به موارد پیش گفت و به منظور جلوگیری از جری شدن سایر مدعیان تقاضای رد دادخواست خواهان مورد درخواست میباشد."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1397/09/06 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
مطابق بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آییننامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و موسسات عمومی غیر دولتی در مواردی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص میشود، از جمله صلاحیتها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به اینکه مصوبه مورخ 1394/11/18 کمیته مکان یاب دفن زباله شهرستان پردنجان و چلیچه متضمن وضع قاعده الزام آور کلی نیست و در خصوص مورد خاص به تصویب رسیده است، بنابراین قابل رسیدگی و اتخاذ تصمیم در هیات عمومی دیوان عدالت اداری در اجرای بند 1 ماده 12 قانون یاد شده تشخیص نشد و رسیدگی به خواسته دیگر مبنی بر الزام به تغییر مکان دفن پسماند به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع میشود.
محمدکاظم بهرامیرئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری