ب : هیأت مدیره

از آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
هر یک از نظام مهندسی استانها دارای هیأت مدیره ای خواهد بود که از بین اعضای داوطلب در رشته های اصلی برای یک دوره سه ساله انتخاب خواهد شد و انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره بلامانع است.

(اصلاحی 1394/12/02)- احراز شرط حسن شهرت اجتماعی و شغلی و رعایت اخلاق و شئون مهندسی، موضوع بند (3) ماده (11) قانون و دارا بودن حداقل صلاحیت علمی و حرفه ای، موضوع بند (6) ماده یاد شده، برای داوطلبان عضویت در هیئت مدیره نظام مهندسی استان به شرح زیر می‌باشد:

الف – حسن شهرت اجتماعی و شغلی و رعایت اخلاق و شئون مهندسی؛
1 – نداشتن محکومیت انتظامی قطعی درجه سه یا بالاتر در زمان تسلیم درخواست داوطلبی، یا گذشت (7) سال از زمان صدور رای قطعی مذکور.
2 – نداشتن محکومیت قضایی در امور مدنی و حقوقی مرتبط با فعالیت های حرفه ای بیش از یک بار.
3- نداشتن سابقه ورشکستگی به تقصیر یا تقلب در فعالیت های حرفه ای خود یا بیش از دو بار خلع ید در پیمانکاری عمرانی خود.
4 – عدم تخطی از اصول و شئون اخلاق و رفتار حرفه ای مذکور در ماده (2) مکرر و نظام نامه آن به نحوی که منجر به محکومیت انتظامی قطعی درجه سه یا بالاتر شده باشد.
تبصره – اثبات تخطی از اصول مذکور مستلزم ارایه دلیل معتبر و دادن فرصت مناسب به داوطلب برای پاسخ نسبت به آن می‌باشد.

ب - صلاحیت علمی:
1 – دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در یکی از رشته های اصلی مهندسی ساختمان که درخواست عضویت برای آن را در هیئت مدیره دارد. عناوین رشته ها از جهت اصلی یا مرتبط بودن مدرک تحصیلی توسط کمیسیون موضوع تبصره (2) ماده (7) قانون تعیین و به تصویب وزیر راه و شهرسازی می‌رسد.
تبصره – مدارک پیوسته بالاتر از کارشناسی در تمام رشته های اصلی یا مدرک ناپیوسته بالاتر از کارشناسی در رشته های اصلی که فاقد دوره کارشناسی در ایران در زمان فراغت از تحصیل تا (10) سال پس از تصویب قانون بوده یا دارای مدرک کارشناسی در یکی از رشته های اصلی دیگر باشد، پذیرفته خواهد بود.
2 – گذراندن سه دوره آموزشی مصوب وزارت راه و شهرسازی مربوط به حرفه مهندسی پس از دوره کارشناسی و اخذ گواهینامه مورد قبول وزارت راه و شهرسازی.

پ – صلاحیت حرفه ای:
1 – دارا بودن پروانه اشتغال به کار مهندسی پایه یک معتبر در رشته ای که داوطلب خواهان عضویت در هیئت مدیره در آن رشته است به علاوه حداقل دو سال سابقه فعالیت حرفه ای از تاریخ صدور پروانه اشتغال به کار در صلاحیت پایه یک.
2 – اشتغال به یکی از امور فنی زیر در رشته مهندسی که برای آن درخواست عضویت در هیئت مدیره دارد در (5) سال مداوم آخر یا (10) سال متناوب متصل به زمان تسلیم درخواست داوطلبی:
یک – انجام طراحی، محاسبه، نظارت، عملیات اجرایی، تولید و نصب، نقشه برداری، راهبری، نگهداری، کنترل و بازرسی، امور آزمایشگاهی و کارشناسی و مانند این عناوین.
دو – مدیریت مستقیم همراه با مشارکت حرفه ای در فعالیت های فوق.
سه – آموزش و تحقیق در زمینه های حرفه ای رشته مورد تقاضا.

تبصره 1 – برای داوطلبانی که به دلیل ریاست نظام مهندسی استان اشتغال تمام وقت آنان به امور حرفه ای در تمام یا بخشی از (5) سال مذکور ناممکن بوده، داشتن مجموعاً (5) سال فعالیت حرفه ای یا آموزشی و تحقیقی در سال های متصل به زمان داوطلبی بدون احتساب دوران ریاست نظام مهندسی استان الزامی است.

تبصره 2 – داشتن حداقل یک سال سابقه عضویت در نظام مهندسی همان استان، قبل از تقاضای داوطلبی الزامی است.

تبصره 3 – به منظور رفع تعارض منافع و تسهیل رقابت سالم و اجتناب از اختلال در انجام وظایف، تصدی همزمان کارکنان دستگاه های نظارتی یا اجرایی مرتبط با موضوع قانون، مجاز نمی‌باشد.

تبصره 4 – داشتن شرایط ماده (11) قانون و این ماده در تمام دوره عضویت در هیئت مدیره الزامی است و هرگاه عضو هیئت مدیره شرایط مذکور را از دست دهد، علاوه بر از دست دادن عضویت در هیئت مدیره از کلیه سمت هایی که به اعتبار این عضویت احراز کرده، ساقط می‌شود. 

تعداد اعضای اصلی هیئت مدیره متناسب با تعداد اعضای نظام مهندسی استان است که به شرح زیر تعیین می‌شود:
از 50 تا 2000 نفر - تعداد اعضای هیئت مدیره (7) نفر
از 2001 تا 5000 نفر - تعداد اعضای هیئت مدیره (9) نفر
از 5001 تا 10000 نفر - تعداد اعضای هیئت مدیره (11) نفر
از 10001 تا 20000 نفر - تعداد اعضای هیئت مدیره (13) نفر
از 20001 تا 150000 - تعداد اعضای هیئت مدیره (15) نفر
از 150001 نفر به بالا - تعداد اعضای هیئت مدیره (25) نفر
هیئت مدیره در هر یک از رشته های اصلی ساختمان یک عضو علی البدل خواهد داشت و در مواقعی که جایگزین عضو علی البدل به عنوان عضو اصلی در رشته یا رشته های مربوط به تعداد کافی عضو علی البدل با اولویت در همان رشته و سپس در گروه نباشد با توجه به حائزین اکثریت آراء در همان رشته (قبل از تعیین علی البدل) انتخاب خواهند شد و در صورت نبودن واجد شرایط بدون توجه به رشته یا گروه به ترتیب از اعضای علی البدل موجود که حائز اکثریت آراء بوده و هنوز داوطلب و واجد شرایط نیز باشند، انتخاب صورت می‌گیرد. مدت عضویت اعضای علی البدل در هیئت مدیره برای باقیمانده مدت همان دوره خواهد بود.
تبصره 1 - تا زمانی که تعداد اعضای نظام مهندسی هیچ یک از استانها به نصاب مقرر برای تعیین هیئت مدیره 25 نفره نرسیده باشد، تعداد اعضای هیئت مدیره استانی که بالاترین اعضا را در سازمان های نظام مهندسی دارد، 25 نفر خواهد بود. در استانهایی که شرایط مذکور در این تبصره را داشته باشند، بر اساس انتخابات به عمل آمده و آرای مأخوذه که به تأیید هیئت اجرایی رسیده است، وزارت مسکن و شهرسازی با رعایت ماده (12) قانون، اعتبارنامه اعضای هیئت مدیره را صادر خواهد نمود.
تبصره 2- در صورتی که در مورد سازمانهای نظام مهندسی استانی که تعداد اعضای آن تا دو هزار نفر باشد، داوطلب واجد شرایط برای تشکیل هیئت مدیره 7 نفره به ازای یک نفر در هر رشته اصلی وجود نداشته باشد، تعداد اعضای هیئت مدیره 5 نفر خواهد بود.

(اصلاحی 1387/01/31)- تعداد اعضای اصلی هیئت مدیره متناسب با تعداد اعضای نظام مهندسی استان به تفکیک رشته های اصلی به شرح جدول زیر می‌باشد:

جدول تعداد اعضای هیئت مدیره در هر یک از «رشته های اصلی»

تعداد اعضای
«نظام مهندسی استان»

1 2 3 4 5 6
50 تا 2000 نفر  2001 تا 5000 نفر  5001 تا 10000 نفر 1001 تا 20000 نفر 20001 تا 150000 نفر  150001 به بالا
تعداد اعضای
هیئت مدیره رشته ها 
7 عضو 9 عضو  11 عضو 13 عضو 15 عضو 25 عضو
حداقل عضو اعضای گروه حداقل عضو اعضای گروه حداقل عضو اعضای گروه حداقل عضو اعضای گروه حداقل عضو اعضای گروه حداقل گروه اعضای گروه
1 گروه
عمران
عمران 1 3 1 5 1 6 1 7 1 8 1 13
نقشه برداری 1 1 1 1 1 1
ترافیک 1 1 1 1   1
2 گروه
تاسیسات
برق 1 2 1 2 1 2 1 3 1 3 1 5
مکانیک 1 1 1 1 1 1
3 گروه
معماری و شهرسازی
معماری 1 2 1 2 1 2 1 3 1 4 1 7
شهرسازی 1 1 1 1 1 1

تبصره 1 (الحاقی 1387/01/31)– در تمامی موارد اعضای هر یک از رشته های اصلی یا مجموع اعضای هر گروه باید حداقل مشتمل بر (7) نفر باشد تا حسب مورد، نماینده آن رشته یا گروه بتواند یک عضو اصلی در هیئت مدیره داشته باشد.

تبصره 2 (الحاقی 1387/01/31)– چنانچه در گروهی به تعداد کافی از رشته ای داوطلب واجد شرایط وجود نداشته باشد از سایر رشته های آن گروه به تعداد مورد نیاز از حائزین بالاترین آراء انتخاب خواهند شد و اگر در هیچ یک از رشته های یک گروه داوطلب واجد شرایط و حد نصاب لازم وجود نداشته باشد، برای تأمین باقیمانده اعضای هیئت مدیره از رشته ها و گروههای دیگر بدون توجه به رشته و به ترتیب حائزین اکثریت آراء انتخاب خواهند شد.

(اصلاحی 1387/01/31)- برای انجام انتخابات هیأت مدیره، هیأت اجرایی انتخابات مرکب از (3) تا (7) عضو نظام مهندسی استان با حداقل هفت سال سابقه کار انتخاب خواهند شد. تعداد اعضای هیأت اجرایی انتخابات برای استانهایی که تا (2000) عضو دارند (3 تا 5) نفر و تا (5000) عضو (5) تا (7) نفر و بیش از آن (7) نفر خواهد بود. هیأت مذکور با نظارت مسکن و شهرسازی به عنوان دستگاه نظارت وظیفه برگزاری انتخابات را برعهده خواهد داشت.
به منظور تعیین اعضای هیأت اجرایی انتخابات، سازمان مسکن و شهرسازی استان، به تعداد (2) برابر مورد نیاز از اعضای نظام مهندسی استان را انتخاب می‌نماید و آنها از بین خود نصف اعضاء را با اکثریت آراء به عنوان هیأت اجرایی انتخابات تعیین و به سازمان مسکن و شهرسازی استان اعلام می نمایند. هیأت اجرایی انتخابات باید چهار ماه قبل از اتمام هر دوره هیأت مدیره انتخاب و تشکیل شود.
تبصره - وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند در اولین دوره انتخابات، هیأت اجرایی انتخابات را رأساً از بین اعضای نظام مهندسی استان انتخاب نماید.
اعضای هیأت اجرایی انتخابات در اولین جلسه، از بین خود یک رییس، یک نایب رییس و یک منشی انتخاب خواهند کرد و جلسات آن با حضور دو سوم اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات آن با اکثریت آرای موافق معتبر خواهد بود. نماینده دستگاه نظارت نیز مجاز به شرکت در جلسات هیأت اجرایی انتخابات است.
تبصره - اعضای هیأت اجرایی انتخابات نمی توانند نامزد عضویت در هیأت مدیره باشند.
هیأت اجرایی انتخابات پس از تشکیل، موظف است ظرف یک هفته اقدامات زیر را انجام و به روشهای مقتضی آگهی و اعلام نماید:
الف - اعلام شرایط عضویت در هیأت مدیره.
ب - تعیین مهلت قبول تقاضای نامزدی عضویت در هیأت مدیره که مدت آن نباید کمتر از (15) روز از تاریخ انتشار آگهی مربوط باشد.
پ - اعلام نشانی و شماره تلفن تماس محل استقرار هیأت اجرایی انتخابات و همچنین نشانی محلهای ثبت نام داوطلبین.
ت - درج مدارکی که داوطلبان همراه تقاضای خود باید ارسال نمایند.
ث - تعیین روز و ساعت و محل یا محل های برگزاری انتخابات که باید در یک روز انجام شود، پس از تأیید دستگاه نظارت.
ج - اعلام تعداد اعضای هیأت مدیره در هر رشته و گروه بر اساس جدول ماده (61) این آیین نامه.
چ - اعلام سایر مواردی که برای داوطلبان و شرک کنندگان [شرکت کنندگان] در انتخابات ضروری به نظر می‌رسد.
ح - ارسال آگهی های منتشر شده به آدرس کلیه اعضای نظام مهندسی استان در صورت لزوم.
داوطلبان عضویت در هیأت مدیره می‌توانند ظرف مهلتی که توسط هیأت اجرایی انتخابات تعیین شده است، داوطلبی خود را به طور کتبی همراه با فتوکپی پروانه اشتغال و سایر مدارک لازم به هیأت اجرایی انتخابات یا یکی از محلهای ثبت نام تسلیم و رسید دریافت دارند.
هیئت اجرایی انتخابات موظف است حداکثر ظرف یک هفته از پایان مهلت ثبت نام جهت احراز شرایط داوطلبان، ازادارات کل اطلاعات و دادگستری و نیروی انتظامی استان و شورای انتظامی استان استعلام و نتایج را به هیئت اجرایی ارائه نماید هیئت اجرایی موظف است و ظرف یک ماه از تاریخ مذکور اعم از اینکه پاسخ استعلامها واصل شده یا نشده باشد با اکثریت آراء نسبت به صلاحیت نامزدها اتخاذ تصمیم و نتیجه را به دستگاه نظارت و متقاضی اعلام نماید.
افرادی که صلاحیت آنها رد شده است می‌توانند ظرف (3) روز از تاریخ وصول نظریه شکایت خود را به طور کتبی به دستگاه نظارت تسلیم و رسید دریافت دارند. دستگاه نظارت موظف است ظرف یک هفته به شکایات واصل شده رسیدگی و نظر قطعی خود را در مورد صلاحیت شاکیان و سایر داوطلبان به هیأت اجرایی انتخابات اعلام دارد.
پس از تأیید فهرست نهایی نامزدها به وسیله دستگاه نظارت، هیأت اجرایی انتخابات فهرست مذکور را به تعداد کافی تکثیر و توزیع نموده، حداقل دو هفته قبل از روز اخذ رأی آن را در روزنامه محلی یا روزنامه کثیرالانتشار آگهی یا در صورت لزوم به وسایل مقتضی به اطلاع اعضاء می رساند.
تبصره - فهرست اسامی داوطلبان شامل، نام و نام خانوادگی، با ذکر رشته تحصیلی، نام دانشکده، سال دریافت مدرک، نوع مدرک، رشته تحصیلی به صورت الفبایی و به تفکیک رشته باید تنظیم شود و در روز رأی گیری در محل های مناسب در معرض دید رأی دهندگان قرار داده شود.
در صورتی که هیأت اجرایی انتخابات با توجه به امکانات، وسعت استان، تعداد اعضاء، پراکندگی شهرهای استان و سایر عوامل، محلهای متعددی جهت برگزاری انتخابات تعیین نماید، باید برای هر یک از محل های مذکور، هیأت اجرایی انتخابات فرعی مرکب از سه عضو نظام مهندسی استان که واجد شرایط انتخاب شدن در هیأت اجرایی انتخابات باشند تعیین کند، ولی به هر حال مسئولیت حسن انجام انتخابات با هیأت اجرایی انتخابات می‌باشد. دستگاه نظارت نیز برای هر محل یک ناظر خواهد داشت.
هر یک از اعضای نظام مهندسی استان می‌تواند با ارایه کارت عضویت همان استان به تشخیص خود به تمام یا بعضی از داوطلبان در هر یک از رشته های اصلی و حداکثر به تعداد اعضای اصلی هیأت مدیره نظام مهندسی استان رأی دهد و در صورتی که بیش از آن در ورقه رأی خود نوشته باشد، اسامی اضافی از آخر حذف خواهد شد.
تبصره - در صورتی که رأی دهنده اسامی افرادی غیر از داوطلبان اعلام شده را بنویسد فقط آن اسامی حذف می‌شود.
پس از خاتمه رأی گیری، هیأت اجرایی انتخابات موظف است زیر نظر دستگاه نظارت اقدام به شمارش آراء نماید. در هر یک از رشته های اصلی از بین کسانی که دارای رأی بیشتر باشد به ترتیب اولویت، اعضای اصلی و علی البدل در آن رشته تعیین می‌شود و نتایج رأی گیری صورت جلسه شده و توسط اعضای هیأت اجرایی انتخابات و نمایندگان دستگاه نظارت امضاء و اعلام می‌شود.
مدت قبول شکایات مربوط به انتخابات تا (5) روز بعد از روز اخذ رأی خواهد بود و مدت رسیدگی به آنها یک هفته پس از انقضای مدت مذکور می‌باشد. مرجع رسیدگی به این شکایات، هیأت اجرایی انتخابات به اتفاق نماینده دستگاه نظارت است.
به شکایات بدون نام و مشخصات و نشانی شاکی ترتیب اثر داده نخواهد شد. پس از انجام رسیدگی، در صورت تأیید انتخابات، نتایج قطعی اعلام و کلیه اوراق و دفاتر و مدارک مربوط به دبیرخانه نظام مهندسی استان تحویل می‌شود و در صورت ابطال انتخابات، هیأت اجرایی انتخابات حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به شروع تشریفات انتخابات مجدد، اقدام خواهد نمود.
تأیید یا ابطال انتخابات منحصراً از اختیارات دستگاه نظارت است. پس از خاتمه انتخابات و تأیید آن، اعتبارنامه های اعضای هیأت مدیره به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی امضاء و صادر می‌شود.
(اصلاحی 1381/04/30)-‌ هیأ‌ت مدیره که از اعضای اصلی تشکیل می‌شود در او‌لین جلسه خود هیأ‌ت رییسه‌ای مرکب از یک رییس و دو نایب رییس و یک دبیر را به ترتیب و به طور مجزا با اکثریت آرای نسبی اعضای اصلی هیئت مدیره با تعداد آرای نصف به علاو‌ه یک نفر اعضای اصلی هیأ‌ت مدیره برای مدت یک سال انتخاب می‌کند و تجدید انتخاب آنان در سالهای بعد بلامانع است. هیأ‌ت رییسه از بین خود و یا از میان هیأ‌ت مدیره یک نفر را با تأ‌یید هیأ‌ت مدیره به عنوان خزانه دار انتخاب می‌ کند. رییس هیأ‌ت مدیره «رییس سازمان نظام مهندسی استان» می‌ باشد.
تبصره ‌1 (اصلاحی 1381/04/30)-‌ چنانچه آرای مأ‌خوذه در مورد هر یک از اعضای هیأ‌ت رییسه مساو‌ی باشد و هیأ‌ت مدیره نتواند حداکثر ظرف مدت 15 رو‌ز نسبت به انتخاب عضوی که در مورد آن توافق حاصل نگردیده اقدام نماید و نیز اگر هیأ‌ت مدیره نتواند پس از انقضای مدت یکساله عضویت و یا در صورت فوت یا حجر یا تعلیق یا لغو عضویت هر یک از اعضای هیأ‌ت رییسه نسبت به انتخاب جایگزین، ظرف مدت مذکور اقدام کند هیأ‌ت مدیره مکلف است موضوع را بلافاصله به شورای مرکزی منعکس نماید و شورای مزبور مکلف است عضو یا اعضای جایگزین را از بین اعضای هیأ‌ت مدیره به طور موقت تا زمان حصول توافق برای انتخاب اعضای مزبور توسط هیأ‌ت مدیره تعیین و معرفی نماید.
تبصره 2 (الحاقی 1387/01/31)- رییس نظام مهندسی استان باید موظف بوده و به طور تمام وقت در محل حضور داشته باشد، چنانچه شخص یاد شده در یکی از ادارات دولتی یا موسسات و نهادهای عمومی اشتغال به کار داشته باشد، مسئولان مراجع یاد شده مکلفند با مأموریت شخص مذکور به نظام مهندسی استان موافقت نمایند.
تبصره 2 (الحاقی 1387/01/31)- چنانچه آرای مأخوذه در مورد هر یک از اعضای هیئت رئیسه مساوی باشد عضو مربوط به قید قرعه انتخاب می‌شود و یا چنانچه در صورت فوت یا حجر یا تعلیق یا لغو عضویت هر یک از اعضای هیئت رئیسه نسبت به انتخاب جایگزین، ظرف یک ماه توافق حاصل نشود هیئت مدیره مکلف است موضوع را بلافاصله به شورای مرکزی منعکس نماید، شورای مزبور مکلف است ظرف یک ماه عضو یا اعضای مورد نظر را از بین اعضای هیئت مدیره تعیین و معرفی نماید.

(اصلاحی 1387/01/31)- جلسات هیئت مدیره حداقل ماهی سه بار تشکیل می‌شود و با حضور دوسوم اعضای اصلی رسمیت می یابد. تصمیمات و مصوبات هیئت مدیره با رعایت نصاب اکثریت نصف به اضافه یک اعضای حاضر معتبر بوده و توسط دبیر در دفتر. خصوصی ثبت و به امضای اعضای حاضر در جلسه می‌رسد و اسامی غایبین ذیل آن ذکر می‌شود.

تبصره 1 (اصلاحی 1387/01/31)- چنانچه هر یک از اعضای اصلی هیئت مدیره چهار جلسه پیاپی یا هشت جلسه متناوب در مدت شش ماه بدون عذر موجه و به تشخیص شورای مرکزی غیبت نمایند مستعفی شناخته می‌شوند و عضو علی البدل جایگزین آنها خواهد شد.

تبصره 2 (اصلاحی 1387/01/31)- در صورت فوت، استعفاء، حجر یا سلب صلاحیت قانونی هر یک از اعضای هیئت مدیره عضو علی البدل جایگزین آنها خواهد شد.

تبصره 3 (الحاقی 1387/01/31)- در صورتی که هر یک از اعضای هیئت مدیره به اعتبار عضویت در هیئت مدیره «نظام مهندسی استان» در شوراها، کمیسیونها، کارگروه ها و امثال آن عضویت داشته باشند، در صورت خروج از عضویت هیئت مدیره به هر دلیل، عضویت ایشان در نهادهای مذکور نیز منتفی می‌شود.

تبصره 4 (اصلاحی 1387/01/31)- در مواقعی که هنگام جایگزینی عضو علی البدل به عنوان عضو اصلی در رشته یا رشته های مربوط به تعداد کافی عضو علی البدل در همان رشته یا گروه نباشد از اعضای علی البدل رشته های دیگر به ترتیب آرای مأخوذه در زمان برگزاری انتخابات تعیین می‌شود به نحوی که تعداد اعضای اصلی هیئت مدیره از چهار پنجم اعضای اصلی کمتر نباشد، هیئت مدیره به ادامه وظایف خود تا پایان دوره ادامه می دهد ولی هر گاه تعداد اعضای اصلی هیئت مدیره از چهار پنجم کل اعضای اصلی کمتر شود، بلافاصله نسبت به برگزاری انتخابات برای تکمیل تعداد اعضای اصلی و علی البدل برای مدت باقی مانده دوره اقدام خواهد شد.»

اختیارات و وظایف هیأت مدیره به شرح زیر تعیین می‌شود:
1 - برنامه ریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و ارزشهای اسلامی در معماری و شهرسازی.
2- برنامه ریزی به منظور رشد و اعتلای حرفه های مهندسی ساختمان و مشاغل مرتبط با آن و جلب مشارکت اعضا در جهت توسعه فعالیتهای حرفه ای و مهندسی.
3 - ارتقای دانش فنی و کیفیت کار شاغلان در بخشهای مهندسی ساختمان و شهرسازی از طریق ایجاد پایگاههای علمی، فنی، آموزشی و نظایر آن.
4- همکاری با مراجع مسئول در امر کنترل ساختمان از قبیل اجرای دقیق و صحیح مقررات ملی ساختمان و ضوابط طرحهای جامع و تفصیلی و هادی شهرها توسط اعضای نظام مهندسی استان حسب درخواست.
5 - نظارت بر حسن اجرای انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی در طرحها و فعالیتهای غیردولتی در حوزه استان و تعقیب متخلفان از طریق مراجع قانونی ذی صلاح.
6 - مشارکت در امر ارزشیابی و تعیین صلاحیت و ظرفیت اشتغال به کار شاغلان در امور فنی مربوط به فعالیتهای حوزه های مشمول قانون.
7 - دفاع از حقوق اجتماعی و حیثیت حرفه ای اعضاء و تشویق و حمایت از فعالیتهای با ارزش و برگزاری مسابقات حرفه ای و تخصصی و معرفی طرحهای ارزشمند.
8 - تنظیم روابط بین صاحبان حرفه های مهندسی ساختمان و شهرسازی و کارفرمایان و کمک به مراجع مسئول در بخش مهندسی ساختمان و شهرسازی در زمینه ارجاع مناسب کارها به صاحبان صلاحیت و جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی.
9 - کمک به ترویج اصول صحیح مهندسی ساختمان و همکاری با وزارت مسکن و شهرسازی در زمینه تدوین، اجراء و کنترل مقررات ملی ساختمان و استانداردها و معیارها.
10- کمک به ارتقای کیفیت طرحهای ساختمانی، عمرانی و شهرسازی در محدوده استان و ارایه گزارش برحسب درخواست، شرکت در کمیسیونها و شوراهای تصمیم گیری در مورد این گونه طرحها و همکاری با وزارت مسکن و شهرسازی و شهردارها در زمینه کنترل ساختمان و اجرای طرحهای یاد شده با استفاده از خدمات اعضای نظام مهندسی استان.
11- ارایه خدمات کارشناسی فنی به مراجع قضایی و قبول داوری در اختلافاتی که دارای ماهیت فنی است.
12- همکاری با مراجع استان در هنگام بروز سوانح و بلایای طبیعی.
13- تهیه و تنظیم و تصویب برنامه ها و بودجه و ترازنامه سالانه نظام مهندسی استان و ارایه آن به مجمع عمومی جهت تصویب.
14- معرفی نماینده هیأت مدیره جهت عضویت در کمیسیونهای حل اختلاف مالیاتی به منظور رسیدگی و تشخیص مالیات فنی و مهندسی اعضای نظام مهندسی استان.
15- تهیه و تنظیم مبانی قیمت گذاری خدمات مهندسی در استان و پیشنهاد آن به وزارت مسکن و شهرسازی جهت تصویب و ابلاغ.
16- پیشنهاد اسامی بازرسان به میزان دو برابر تعداد آنها از بین اعضای نظام مهندسی استان به مجمع عمومی برای انتخاب بازرسان اصلی و علی البدل.
17- انتخاب و معرفی حسب مورد دو تا چهار عضو شورای انتظامی استان به شورای مرکزی جهت صدور حکم عضویت در شورای انتظامی استان موضوع ماده (17) قانون و فراهم کردن موجبات و وسایل تشکیل شورای انتظامی استان.
18- تهیه و تصویب نظام نامه اداری، تشکیلاتی، مالی و داخلی نظام مهندسی استان.
19 - تنظیم امور اداری و مالی نظام مهندسی استان طبق مقررات و نظام نامه های مربوط.
20- تعیین میزان ورودیه و حق عضویت سالانه اعضاء و ارایه آن به مجمع عمومی جهت تصویب.
21- ارسال شکایات واصل شده به شورای انتظامی استان.
22- استخدام و عزل و نصب کارکنان نظام مهندسی استان و تعیین شغل و حقوق و دستمزد و پاداش آنها.
23- افتتاح حساب بانکی، به نام نظام مهندسی استان نزد بانک‌ها و برداشت از این حسابها جهت انجام امور نظام مهندسی استان و پرداخت هزینه ها.
24 - تعیین امضاء یا امضاهای مجاز به منظور برداشت از حسابهای بانکی، امضای قراردادها، اسناد و اوراق تعهد‌آور، اقامه دعوی و صلح و سازش.
25 - تعیین فهرست کارشناسان خبره و واجد شرایط به تفکیک رشته های اصلی از بین اعضای نظام مهندسی استان با رعایت ضوابط و دستورالعمل وزارت مسکن و شهرسازی جهت معرفی به مراجع قضایی یا شوراهای انتظامی یا سایر مراجع متقاضی.
26- اعلام نظر کتبی به مراجع قضایی یا معرفی کارشناس یا هیأت کارشناسی خبره واجد شرایط به محاکم قضایی ظرف مهلت های تعیین شده، موضوع ماده (17) قانون.
27- همکاری در برگزاری آزمونهای موضوع قانون و آیین نامه اجرایی آن.
28- تشکیل کمیته نظام پیشنهادات در نظام مهندسی استان و تعیین وظایف و نحوه هماهنگی با سایر استانها، موضوع ماده (86) این آیین نامه.
29- تشکیل هیأت مشورتی نظام مهندسی استان و تعیین وظایف و نحوه همکاری.
30- تأسیس دفاتر نمایندگی و تهیه و تصویب نظام نامه مربوط، شامل نحوه تشکیل، چگونگی فعالیت و تعیین حدود وظایف و اختیارات آنها.
31- تهیه نظام نامه مربوط به کمیسیونهای تخصصی شامل نحوه تشکیل، شرح وظایف و حدود اختیارات و نحوه ترکیب آنها.
32- ایجاد تسهیلات لازم جهت انجام کارآموزی فارغ التحصیلان رشته های اصلی و رشته های مرتبط در مهندسی ساختمان.
33 - تشکیل دفاتر مشاوره و راهنمایی به منظور کسب اطلاعات لازم و ارایه آن به عموم به منظور اطلاع رسانی به مراجعین و اعضای سازمان و ارجاع امور به اعضای حقیقی و حقوقی نظام مهندسی استان و مراجع ذی ربط در موارد نیاز، نظیر حل و فصل موضوعات، رفع اختلاف، خدمات مشاوره فنی و مهندسی.
34- انتشار خبرنامه و نشریات تخصصی و تهیه و توزیع نشریات حرفه ای، نرم افزارها و غیره.
35- تشکیل نمایشگاههای تخصصی، فنی، تولیدی، و ایجاد تسهیلات لازم برای شرکت اعضاء در نمایشگاههای داخلی و خارجی.
36- پیشنهاد تغییرات خاص متناسب با شرایط ویژه استان در مقررات ملی ساختمان براساس ماده (33) قانون.
37- مشورت با گروههای تخصصی و کسب نظر از آنها در امور مرتبط با رشته مربوط.
38- هر نوع وظیفه دیگری که به موجب قانون و آیین نامه اجرایی و سایر مقررات مربوط و یا عرفاً ضروری است و به عهده هیأت مدیره می‌باشد.
تبصره ‌(الحاقی 1381/04/30)-‌ در مواردی که مجمع عمومی ‌پس از استماع گزارش بازرس (بازرسان) عملکرد یا ترازنامه سالیانه هیأ‌ت مدیره را تأ‌یید و تصویب نکند، موارد اشکال و ابهام را دقیقاً مشخص و به انضمام ترازنامه جهت انجام اصلاحات لازم به هیأ‌ت مدیره اعاده می‌نماید.
هیأ‌ت مدیره مکلف است ظرف یک ماه مراتب را مورد رسیدگی قرار داده و پس از انجام اصلاحات لازم و تأ‌یید بازرس یا بازرسان ترازنامه را جهت تصویب به مجمع عمومی ‌تسلیم نماید.
چنانچه مجدداً ترازنامه به تصویب مجمع عمومی نرسد هیأ‌ت مدیره بلافاصله مراتب را به شورای مرکزی منعکس می‌ نماید، و نظر نهایی شورای مرکزی برای هیأ‌ت مدیره لازم‌الاجرا خواهد بود.
کلیه مکاتبات نظام مهندسی استان با امضای رییس هیأت مدیره و در غیاب او به ترتیب با امضای نایب رییس اول یا دوم انجام می‌شود، مگر آنکه در موارد معینی، هیأت مدیره نحوه خاصی تعیین کرده باشد.
(اصلاحی 1394/12/02)- نمایندگی و اداره نظام مهندسی استان با هیأت مدیره است که به طور کلی و یا موردی نماینده یا نمایندگان خود را با حق انتخاب وکیل با حق توکیل غیر یا بدون آن و با تعیین حدود اختیارات و صلاحیت تعیین خواهد کرد.
هیأت مدیره می‌تواند در جهت اجرای تصمیمات و وظایف محوله تمام یا قسمتی از اختیارات خود را در موارد معین و یا برای مدت محدود و معین به هر یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره تفویض نماید. همچنین هیأت مدیره می‌تواند قسمتی از اختیارات و وظایف خود را به موجب نظام نامه های مربوط به دفاتر نمایندگی و کمیسیونهای تخصصی مهندسان هر رشته در شهرستانهای تابعه استان واگذار کند. این نظام نامه ها ممکن است در صورت قبول و تأیید شورای انتظامی استان نیز شامل دریافت شکایات انتظامی و رسیدگی مقدماتی نسبت به آنها بر اساس مفاد توافقنامه های منعقد شده و ارسال پرونده به شورای انتظامی استان جهت رسیدگی و صدور رأی باشد.
گروههای تخصصی در هر یک از استانها و در هر یک از رشته های اصلی که تعداد آنها حداقل به (7) نفر بالغ شود تشکیل می‌شود. گروههای مذکور، امور تخصصی مرتبط با رشته خود را در جلسات گروه، طرح و مورد بررسی و حل و فصل قرار می دهند و نظرات و پیشنهادات خود را برای نظام مهندسی استان ارسال می دارند. هیأت مدیره نیز قبل از تصمیم گیری در اموری که اختصاصاً مرتبط با یکی از رشته های اصلی است نظر گروه تخصصی مربوط را استعلام نموده، آن را در تصمیم گیری های خود مورد توجه قرار می دهد.
هیأت مدیره نظام مهندسی استان موظف است ظرف (3) ماه از تاریخ تشکیل نظام مهندسی استان نسبت به تشکیل گروههای تخصصی موجود در استان اقدام کند.
(اصلاحی 1394/12/02)- هر یک از گروه های تخصصی دارای یک هیأت رئیسه متشکل از هفت نفر خواهد بود که از بین داوطلبان در رشته مربوط که شرایط آنان به ترتیب زیر احراز می‌شود به وسیله اعضای نظام مهندسی استان در همان رشته به ترتیب اکثریت آرا برای سه سال انتخاب می‌شوند. تجدید انتخاب آنان برای دوره های بعد بلامانع است. اعضای هیأت رئیسه گروه های تخصصی باید دارای کلیه شرایط داوطلبان عضویت در هیأت مدیره بوده و ضمناً از اشخاص دارای سوابق و اشتهار علمی و حرفه ای شاخص در رشته خود باشند.
بررسی احراز شرایط مذکور به وسیله کارگروه های پنج نفره سنجش در هر رشته متشکل از دو عضو به انتخاب شورای مرکزی خارج از اعضای این شورا، دو عضو به انتخاب شورای تدوین مقررات ملی ساختمان و یک عضو آن رئیس نظام مهندسی استان ذی ربط خواهد بود. اعضای کارگروه هر رشته غیر از رئیس نظام مهندسی استان، از اشخاص شاخص همان رشته معرفی می‌شود.
دبیرخانه کارگروه های سنجش در شورای مرکزی مستقر می‌باشد و وزارت راه و شهرسازی بر فعالیت آنها نظارت خواهد نمود.
هیأت رئیسه گروه تخصصی، هیأت مشورتی علمی و حرفه ای بوده و در موضوعات تخصصی مرجعیت دارد.
تبصره 1- انتخاب سایر اعضای هیأت مدیره نظام مهندسی استان در رشته مربوط به وسیله اعضای همان رشته در نظام مهندسی استان به عنوان عضو هیأت رییسه گروه تخصصی نیز بلامانع است.
تبصره 2- اگر در بین اعضای هیأت مدیره به تعداد کافی از متخصصین رشته ای موجود نباشد، به تعداد مورد نیاز، از بین سایر اعضای همان رشته در نظام مهندسی استان انتخاب خواهند شد.
تبصره 3- در برگزاری انتخابات هیأت رییسه گروههای تخصصی، نماینده سازمان مسکن و شهرسازی استان به عنوان ناظر حضور خواهند داشت.
به منظور دسترسی و مورد استفاده قرار دادن تجربه ها، روشهای اسلامی و آداب سنتی، ملی و فرهنگی در طراحی، محاسبه، اجراء، بهره برداری، نگهداری و سایر فعالیتهای مهندسی، کمیته ای تحت عنوان «کمیته نظام پیشنهادات» در وزارت مسکن و شهرسازی و همچنین در هر یک از نهادهای قانون، نظیر شورای مرکزی نظام مهندسی استان و گروههای تخصصی موضوع ماده (16) قانون تشکیل می‌شود. نحوه گردش اطلاعات و چگونگی استفاده از آن به ترتیب زیر خواهد بود:
الف - گروههای تخصصی استان نظریات و پیشنهادات واصل شده را ضمن اعلام وصول کتبی به پیشنهاد دهندگان دسته بندی و در پایان هر ماه گزارش آن را همراه اظهارنظر یا هر گونه پیشنهادی به نظام مهندسی استان ارسال می دارند.
ب - نظام مهندسی استان گزارشهای واصل شده گروههای تخصصی استان و نظرات و پیشنهادات واصل شده از سایر اعضاء را ضمن اعلام وصول به گروههای تخصصی و اعضاء و همچنین درج در خبرنامه نظام مهندسی استان دسته بندی و طبقه بندی موضوعی نموده و مواردی را که در حدود اختیارات و صلاحیت نظام مهندسی استان است رأساً اقدام می‌نماید و در پایان هر فصل، گزارش آن را همراه اظهارنظر یا هر گونه پیشنهادی به شورای مرکزی ارسال خواهد داشت.
پ - شورای مرکزی گزارشهای واصل شده نظام مهندسی استانها را ضمن اعلام وصول و همچنین درج در خبرنامه شورای مرکزی همراه گزارشی شامل:
- اظهارنظر و پیشنهادات شورای مرکزی،
- دسته بندی و طبقه بندی موضوعی مطالب،
- تعیین اولویتهای پیشنهاداتی که باید مورد عمل قرار گیرد،
- ضرورت تحقق و شرایط و ملزومات مورد نیاز،
هر شش ماه یک بار به کمیته نظام پیشنهادات وزارت مسکن و شهرسازی ارسال خواهد داشت.
ت - کمیته نظام پیشنهادات وزارت مسکن و شهرسازی با توجه به پیشنهادات شورای مرکزی از محل بودجه موضوع ماده (39) قانون که به این منظور تخصیص یافته، به پیشنهاداتی که مورد عمل قرار گرفته بر اساس دستورالعمل مصوب وزیر مسکن و شهرسازی در هر سال جایزه ای تحت عنوان جایزه پیشنهاد به پیشنهاد دهندگان اعطاء می‌نماید.