تاریخ نظریه: 1390/08/15
شماره نظریه: 7/90/3874
شماره پرونده: 90-3/1-1124
استعلام:
در فرضی که دادگاه شهر (الف) پس از صدور حکم الزام خوانده به تنظیم سند رسمی انتقال ملک و اجرای آن متوجه شود که رسیدگی به موضوع در صلاحیت دادگاه شهر (ب) بوده است آیا رأساً میتواند با صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به مرجع ذیصلاح (یا دادگاه تجدیدنظر) ارسال دارد یا لازم است نخست طبق ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی نسبت به اعاده وضع به حال سابق دستور دهد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض مطروحه با توجه به قاعده فراغ دادرس در دعاوی حقوقی پس از صدور حکم، دادگاه نمیتواند اقدام به صدور قرار عدم صلاحیت برای جبران اشتباه خود بنماید و صدور قرار عدم صلاحیت مربوط به مرحله قبل از صدور حکم براساس ایراد خوانده به صلاحیت محلی دادگاه در مواعد قانونی یا توجه دادگاه به آن بدون ایراد خوانده میباشد. ارسال پرونده به دادگاه تجدیدنظر نیز فقط در صورت تجدیدنظر خواهی اصحاب دعوی وفق مقررات قانونی ممکن است. همچنین اعاده عملیات اجرائی حکم اجرا شده نیز طبق صریح ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 هنگامی ممکن است که حکم مذکور بر اثر فسخ یا نقض یا اعادهدادرسی به موجب حکم نهائی بلااثر شود که فرض مطروحه منصرف از آن است.