تاریخ نظریه: 1399/07/22
شماره نظریه: 7/99/936
شماره پرونده: 99-58-936 ع
استعلام:
به موجب تبصره 4 ماده 45 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 تعیین محل خدمت کارکنان رسمی بر عهده دستگاه اجرایی ذی‌ربط است. همچنین حسب رأی وحدت رویه شماره 615 مورخ 1391/9/29 دیوان عدالت اداری تعیین محل خدمت منصرف از تغییر محل جغرافیایی دانسته شده است. مستفاد و مستنبط از رأی وحدت رویه مذکور تغییر محل جغرافیایی خدمت مستخدم منوط به اخذ تمایل او یا حکم بر محکومیت بابت تخلفات اداری است. چنانچه فردی پیش از استخدام تعهد ثبتی بدهد که اداره متبوع وی می‌تواند حداقل تا 15 سال محل خدمت وی را در هر نقطه از کشور تغییر دهد:
1- آیا تعهد داده شده پیش از استخدام توجیه قانونی دارد؟ (اصول بیست و دوم و چهلم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)
2- آیا تعهد مذکور قابلیت ابطال دارد؟
3- آیا دعوای ابطال تعهد ثبتی مرقوم قابل طرح و رسیدگی در محاکم عمومی است؟ (اصل یکصد و پنجاه و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران).
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2- با توجه به اصل «قانونی بودن استخدام» و مستفاد از تبصره 4 ماده 45 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 با اصلاحات و الحاقات بعدی تعیین محل خدمت کارمندان رسمی بر عهده دستگاه اجرایی ذی‌ربط و با رعایت موازین قانونی مربوطه است و لذا چنانچه اخذ تعهد از مستخدم در بدو استخدام بر مبنای اقتضائات و مصالح اداری با تجویز قانون باشد، صحیح است. بدیهی است چنانچه تعهد مأخوذه مغایر قانون باشد، قابلیت ابطال در مرجع قضایی ذی‌ربط را خواهد داشت.
3- با توجه به بند 3 ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 مطلق شکایت نسبت به تضییع حقوق استخدامی مستخدمان موضوع بند 3 ماده یادشده در صلاحیت دیوان عدالت اداری است؛ بنابراین در فرض استعلام چنانچه «اخذ تعهد ثبتی مذکور» موجب تضییع حقوق استخدامی شود، رسیدگی به دعوای مربوط در صلاحیت دیوان عدالت اداری است.