صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1392/04/11
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
دعوای مطالبه بخشی از ثمن در قبال کسری مبیع
پرسش
(الف) یک قطعه زمین زراعی را با ثمن معین به (ب) می‌فروشد و در مبایعه‌نامه مساحت زمین را نیز تعیین می‌کنند لکن بعد از مدتی(ب) با تقدیم دادخواست مدعی می‌شود که زمین مساحت تعیین شده را ندارد و بدین‌ترتیب تقاضای مطالبه بخشی از ثمن را بابت کسری مبیع کرده است. به عنوان قاضی رسیدگی‌کننده به این پرونده چه تصمیمی اتخاذ خواهید نمود؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: به موجب ماده 355 قانون مدنی اگر ملکی به شرط داشتن مساحت معین فروخته شده باشد و بعد معلوم شود که کمتر از آن مقدار است مشتری حق فسخ معامله را خواهد داشت...
خیار حاصله از این ماده با توجه به قرارداد تنظیمی فی‌مابین خیار تخلف وصف است که شرط راجعه به کیفیت یا کمیت مورد معامله است و چون در مورد سوال قید نگردیده که کل ثمن و بهای مورد معامله در برابر هر متر یا جزء جزء مبیع می‌باشد لذا دعوای مطالبه بخشی از ثمن در قبال کمیت مقدار قابل استماع نمی‌باشد.
نظر اتفاقی
نظر به این‌که در مانحن‌فیه ثمن معامله در برابر جزء جزء مبیع قرار نگرفته بلکه کل ثمن در برابر کل مبیع قرار گرفته و مشخص کردن مقدار نیز تعیین‌کننده میزان تعهدات نیست بلکه تعیین‌کننده وصف مبیع می‌باشد، در صورتی که مبیع کمتر از آن مقدار مشروط در آید مشتری به استناد ماده 355 از قانون مدنی، فقط حق فسخ معامله را دارد. بنابراین، دعوی مطالبه بخشی از ثمن بابت کسری مبیع محکوم به بطلان است.